Horlama Sorunu

Horlama Sorunu

Horlama basit bir sorun olmayabilir

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak-Burun-Boğaz Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof Dr Sabri Uslu, horlamanın basit bir sağlık sorunu olarak değerlendirilmemesi gerektiğini bildirdi ve ekledi: "Uykuda solunum durmasının uzun süreli devam ettiği kişilerde kalp ve damar sistemi olumsuz etkileniyor Böyle bir durumda sadece horlama üzerinde yoğunlaşmayıp, detaylı bir muayeneyle birlikte uyku testi de yapılması gerekiyor Başarılı bir tedavi için kilo vermek çok önemli Ayrıca, sigara ve alkolden de mutlaka uzak durmak gerekiyor"

Horlama Sosyal Bir Problemdir

Horlama sosyal bir problemdir Eşler arasında huzursuzluklara hatta diğer aile bireylerini de ilgilendiren rahatsızlıklara yol açar Ayrıca kadınlarda yüzde 6, erkeklerde yüzde 12 oranında görülen uyku apnesi, horlamanın yanında uyku sırasında solunumun 10 saniye kadar durmasına neden olur



* Horlama nedir?
Halk arasında uyku sırasında bireyin çıkarttığı gürültülü ses olarak tanımlanan horlama, tıbbi olarak solunan havanın boğazın arkasından geçerken, yumuşak damağı titreştirmesi sonucu ortaya çıkan gürültüdür İnsanların yaşam biçimlerinin, alışkanlıklarının ve beslenme tarzlarının değişmesi sonucu günümüzde daha sıklıkla görülmeye başlanmıştır Horlama evlerde çevre sağlığını olumsuz yönde etkilemesinin yanında, bireyde dolaşım sistemi, sinir sistemi üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir Bu nedenle horlama ciddiye alınması gereken bir problemdir

* Horlama toplumda hangi oranda görülmektedir?
Türkiye'de 10 milyon kişinin düzenli horladığı tahmin edilmektedir Horlama 16 yaş üzerinde erkeklerde yüzde 5 görülürken 16-40 yaş arasında erkeklerde yüzde 19, kadınlarda yüzde 9 oranında, 41-55 yaş aralığındaki erkeklerde yüzde 63, kadınlarda yüzde 45 oranında, 65 yaş üzerinde her iki cinste yüzde 65 oranında görülür

* Horlama kimlerde daha fazla görülmektedir?
Erkeklerde daha fazla (iki kat) görülmektedir Ancak daha fazla görülme nedeni tam olarak bilinmemektedir Fazla kilolu olanlarda oran belirgin şekilde artmaktadır Alkol, uyku ilacı veya sakinleştirici ilaçlarının alımından sonra ve orta yaş üzerinde daha fazla görülmektedir Çocuklarda ise bademcik ve geniz eti büyüklüğünün fazlalaştığında görülmektedir

* Basit horlama nelere sebep olur?
Horlama sosyal bir problemdir Eşler arasında huzursuzluklara hatta diğer aile bireylerini de ilgilendiren rahatsızlıklara neden olmaktadır Eşlerin ayrı odada yatmasına da sebep olur Bireylerin arkadaşlarıyla yaptığı iş veya tatil seyahatlerinde de benzer şikayetler sorun teşkil edecektir

* Uyku apnesi ya da uykuda solunumun durması nedir?
Horlamanın en ağır formu "tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır" Kadınlarda yüzde 6, erkeklerde yüzde 12 oranında gördüğümüz uyku apnesi, solunum yolunun aşırı tıkalı olduğu olgularda horlamanın yanında uyku sırasında sıklıkla solunumun 10 saniye kadar durması ve sonra tekrar solunumun başlaması şeklinde kendisini göstermektedir

* Ciddi horlama ve uyku apnesi nelere sebep olur?
Aşırı horlaması olan, aşırı kilolu ve kısa boyunlu erkeklerde daha fazla görülen "Uykuda solunum durması sendromu" belirtileri ve vücutta yaptığı etkiler nedeniyle ciddi bir problemdir Uyku apnesi sonucunda kan oksijen seviyesinde düşme görülecektir Oksijen seviyesinin oluşturulması için kalp hızlanacak ve daha çok kan pompalayacaktır Bu nedenle kalbin yük altına girmesi, kalp ritim bozuklukları, kalpte büyüme, hipertansiyon gelişmesi olabilir Beyin oksijen seviyesinin düşmesi ve uykuda derin faza girilmemesi uykusuzluğa, ertesi gün konsantrasyon güçlüğüne, yorgunluğa, devamlı uyku halinde olmaya neden olacaktır En tehlikelisi ise araç kullananlarda direksiyon başında uyumadır Hatta cinsel isteksizlik de görülmektedir

* Horlamada tanı yöntemleri nelerdir?
Genel fizik muayene, KBB muayenesi ve burun yolu ile muayene yapılarak tıkanıklık yapan anatomik yapılar tespit edilir Bu amaçla gerek duyulursa görüntüleme yöntemleri (Tomografi, MRI, yüz yapılarının ve hava pasaj boyutlarının ölçülmesi - Sefalometrik analiz) uygulanabilir Laboratuvar testleri yapılır Polisomnografi (uyku testi) ile uyku sırasında vücutta oluşan tüm değişiklikler çeşitli parametreler yönünden kaydedilir ve değerlendirilir Uygulanacak tedavi yöntemi bu değerlendirme ışığında seçilecektir

* Ciddi horlama ve uyku apnesi tedavisinde ne yapılmalıdır?
Devamlı pozitif basınçlı maske (CPAP) her gece takılmalıdır Eğer kişi tolere edebiliyorsa yüzde 100 başarılıdır Maske uygulaması dışında cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir Tıkayıcı sebebe yönelik cerrahi tedavi olarak burun kaynaklı problemler için, burun septum ve konka ameliyatları, yumuşak damak cerrahisi, dil kökünü ilgilendiren problemlerde dil askısı cerrahi yöntemi, dil kökü radrofrekans uygulaması, çene ilerletme operasyonları uygulanmaktadır Uyku apnesi tedavisinde de başarı için kişinin kilo vermesi, spor yapması ve alkolden uzak durması gereklidir

Horlama kimi zaman çiftler arasında ilişkiyi tehdit eden en önemli unsur olabiliyor Ayrılıklara bile yol açabiliyor

"Horlama yüzünden yatağını ayıran eşler'' var diyen KBB Uzmanı Dr Süreyya Şeneldir, yaşam kalitesini düşüren horlamanın ciddi bir sağlık sorunu olduğunu ve mutlaka tedavi edilmesini öneriyor
Horlama, sadece kişiyi ve çevresindekileri etkileyen bir sağlık sorunu olmayıp, aynı zamanda özel hayatı da olumsuz etkileyen bir sorun İngiltere'de bu konuda yapılan bir araştırma, oldukça ilginç bir gerçeği ortaya koyuyor Araştırmaya göre, eşi horlayan bir kişi, yaşamı boyunca iki yıllık uykusunu kaybediyor Yani horlayan kişi, partnerinin iki yıllık uykusunu istemeden de olsa çalıyor
Normal erişkin insanların yüzde 45'inin zaman zaman horladığını söyleyen KBB Uzmanı Dr Süreyya Şeneldir, yüzde 25'nin sürekli horlama sorunu olduğuna dikkat çekiyor Horlama probleminin daha çok şişman erkeklerde görüldüğünü hatırlatan Dr Şeneldir, yaşla birlikte sorunun daha da katlanılmaz hale geldiğini belirtiyor Horlamanın eşler arasında ilişkiyi yıpratan bir problem olduğunu ifade eden Dr Şeneldir, "Horlama yüzünden yatağını ayıran eşler var" diyerek sorunun ne denli sonuçlar önemli olduğuna dikkat çekiyor
Dr Şeneldir, uyku apnesinin de uyku esnasında nefes kesilmeleri anlamına gelen, gündüz yorgunluk ve uyku hali, otururken uyuklama veya uykuya dalma hali, sabah başağrısı, cinsel isteksizlik, huzursuzluk gibi şikâyetlerle kendisini belli eden daha ciddi bir sorun olduğuna değinmeden edemiyor

Horlamanın ve uyku apnesi nasıl tedavi edilir?
Horlama ve uyku apnesinin tedavisi için günümüze dek birçok yöntem kullanıldığını biliyoruz Bunlar kilo vermeden başlayarak küçük dil, yumuşak damak ve bademciklerin alındığı daha kompleks cerrahilere kadar uzanan birçok tedavi yöntemini içeriyor KBB Uzmanı Dr Süreyya Şeneldir, horlama ve uyku apnesinin tedavisi için geliştirilen en son teknik Pillar Implant uygulamasının, diğer yöntemlere göre daha etkin, güvenilir ve kolay bir yöntem olduğunu söylüyor

Pillar implant uygulaması; yumuşak damağı sertleştirerek, horlamaya neden olan titremeyi azaltacak ve yumuşak damağın havayolunu tıkamasına mani olacak üç minik implantın, yumuşak damağa yerleştirilmesi işlemidir

Pillar imlant uygulaması sonrası, implantlar damak içinde onları sabitleyen doğal bir doku etkisi meydana getirerek, yumuşak damağın kas tabakasına yapısal destek olurlar; böylece yumuşak damağa bağlı horlama ve uyku apnesinin ortadan kalkmasını sağlarlar

Sadece Amerika'da 12 milyon kişi uyku apnesinden şikâyetçidir İşin ilginç olan bir yanı da bu hastaların 10 milyonunun, hastalığının farkında olmamalarıdır

Tedavi ertelenirse nelere yol açabilir?

Kişilerin normal uyku düzeninde oluşan huzursuzluk yüzünden, uyku apnesi olan kişiler gün içerisinde kendilerini uykulu hissederler ve konsantrasyon ve performanslarının azalmasından şikâyet ederler

Bu hastalarda depresyon, sinirlilik, cinsel fonksiyon kaybı, kilo alma, kalp rahatsızlıkları, yüksek tansiyon, baş ağrıları, öğrenme ve hafıza zorluğu, günlük aktiviteler sırasında uykuya dalma gibi şikâyetler oluşabilir

Tedavi edilmemiş uyku apneli hastalarda kaza yapma oranları normal kişilere göre 3 kat daha fazladır

Pilar implant nasıl uygulanır?

İşlem muayenehane koşullarında yapılabilen, basit, neredeyse ağrısız, yaklaşık 15 dakika süren kısa bir girişimdir Damağın lokal anestezi ile uyuşturulması sonrası 3 adet küçük implant özel bir alet yardımıyla damağa yerleştirilir İşlem sonrası hastaların çoğu aynı gün işine devam edebilirler

Horlama en çok kimlerde görülüyor

Ağız ve burun arkasındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya çıkan gürültü biçiminde ki sese horlama denir



Horlama
TANIM: Normal erişkin insanların en az Ei zaman zaman horlamaktadır %i sürekli olarak horlamaktadır Horlama problemi en sık şişman erkeklerde görülür ve yaşla birlikte her geçen gün artar

ABD de 300 den fazla firma horlamaya karşı cihaz geliştirmiştir Bazı modeller pijama arkasına tenis topu yapıştırmak gibi eski bir modelin modifikasyonlarıdır (Sırt üstü yatarken horlama daha çok artar)

Çene ve boyun askıları, boyunluklar ve ağız içine yerleştirilen cihazlar hiçbir yarar sağlamamıştır Horlama sesi ile çalışıp hastayı uyandıran elektronik cihazlar bulunmuştur Bütün bunlar hastanın horlamadan uyuma alıştırmaları olarak düşünülmüştür Ancak maalesef horlama kişinin kontrolünde olmayan bir problem olup tüm bu cihazlar hastayı sadece uyutmamaya yöneliktir

Horlamanın nedeni nedir?

Ağız ve burun arkasındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya çıkan gürültü biçiminde ki sese horlama denir Dilin arkası ve yumuşak damak ve küçük dilin olduğu kısmın genizle birleştiği bölge kendiliğinden daralabilen bir bölgedir Bunlar birbirleri üstüne geldiğinde solunumla birlikte titreşmekte ve horlama ortaya çıkmaktadır Horlayan biri aşağıdaki problemlerden en az birine sahiptir

Dil ve boğaz kasları gerginliği azalmıştır Gevşek kaslar sırt üstü yatınca dilin boğaz arkasına doğru kaymasına engel olamaz Bu olay alkol yada ilaç alarak gevşemiş birinin uykusunda kas kontrolünün kaybolması ile ortaya çıkar Bazı insanlarda uykunun derin fazında gevşemeye bağlı olarak yine horlama görülebilmektedir

Boğazdaki dokuların aşırı büyük olması Büyük bademcik ve geniz eti çocuklarda en sık rastlanan horlama nedenidir Şişman insanlarda kalın boyun dokusu sebep olarak gösterilir Kist ve tümörlerde nadir olarak bu yolla horlama yapabilmektedir Yumuşak damak ve küçük dilin aşırı sarkık ve uzun olması boğaza doğru hava yolunu daraltır Hava yoluna sarktığı için bir valv gibi horlamaya neden olur

Burun tıkanıklığı olan kişi havayı almak için genizde aşırı vakum yaratır Bu vakum boğazda kollabe olabilen dokuları hava yoluna doğru çeker Böylelikle burun açık iken horlamayan kişide horlama görülmeye başlar Bu durum neden bazı insanların sadece allerjik dönemlerde veya grip, sinüzit olduğu zamanlarda horladığını izah etmektedir Burun deformasyonları bu tip burun tıkanıklığı nedenleri olarak bilinir Deviasyon burun orta bölmesinin yan taraflara taşması olarak tanımlanır Burun içi deformasyonları içinde en sık rastlanılanıdır

Horlama ciddi bir sorun mudur?

Sosyal olarak evet! Bu aile yaşamında ciddi bir şekilde tehdit eder Horlayan kişi alay konusu olur Ailenin diğer bireyleri için uykusuz gecelerin sorumlusu tutulur Horlayan kişi tatil ve iş gezilerinde istenilmeyen oda arkadaşı olur

Tıbbi olara evet! Kişinin kendine verdiği zarar daha büyüktür Dinlenilmeden geçirilen geceler vardır Aşırı horlayan kişilerde yüksek tansiyon horlamayan kişilere göre daha sık görülür Horlamanın en ağır formu tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır”Uyku apnesi”diye bilinen bu hastalıkta şiddetli horlama nefessiz kalınan bir dönemle kesilmektedir Bu sırada solunum tam durmuştur 10 saniyenin üzerindeki nefessiz kalma nöbetlerinin bir saat içinde 7 den fazla görülmesi yaşamı ciddi şekilde tehdit eder Bu durumda doktorunuzun size bir uyku merkezinde inceleme yapılmasını önerecektir Apneli (nefesin kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 defa tıkanmalara rastlanılmaktadır

Böylelikle uykuda kan oksijen düzeyi aşırı oranda düşer Oksijenin düştüğü bu dönemde kalp kanı daha çok pompalamak zorundadır Bir süre sonra kalp ritmi bozulurken, yıllar içinde yüksek tansiyon ve kalp büyümesi yerleşir Tıkayıcı tipte horlama hastalığı olan kişiler uykularının çok az bir kısmında derin uyku fazına geçebilmektedirler

Derin faz gerçek dinlenme için tek yoldur Dinlenmeden geçirilen gecenin gündüzü uykulu, yorgun ve verimsiz geçecektir Araba kullanırken yada iş başında uyuklamalar görülecektir
Horlama tedavi edilebilir mi?

Horlamanın bir çok tipi tedavi edilebilir Erişkin horlayan kişiler için aşağıda sıralana önerilere uyulmalıdır

İyi bir adele tonusu kazanmak için sportif bir yaşam biçimi seçilmeli Horlayan kişiler uyku ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen allerji ilaçlarını uykudan önce almamalı Uykudan 4 saat önce alkol almaktan sakınmalı Uykudan 3 saat önce ağır yemekten sakınmalı

Aşırı yorgunluktan sakınmalı Uykuda sırt üstü yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli Eski bir öneri olarak pijama sırtına tenis topu dikmek hala faydalı bir metot dur Böylelikle sırt üstü uyumaya engel olunur Yatağınızın baş tarafı daha yukarıda olacak şekilde tüm yatağınız yaklaşık olarak 10 cm bir tarafa doğru çeviriniz Bu amaçla yatağınız bir tarafı altına bir tuğla yerleştirmek amacınıza uygun olacaktır Evde horlamayan kişilerin sizden önce uykuya geçmeleri için onlara süre tanıyın

Her pozisyonda horlayan kişiler "ağır horlayan" olarak isimlendirilir Bu kişilerin yukarıdaki önerilerden daha fazla yardıma ihtiyaçları vardır

Horlama kişi ve ailesi için zararlı hale geldiğinde uzman doktorunuz ile görüşmeniz uygun olacaktır Bu özellikle uyku sırasında nefes alamama problemi olduğunda (Yüksek sesli horlama nefessiz kalma dönemi ile kesilmektedir) Doktorunuza baş vurmanız daha da önem kazanmaktadır Horlama hastasının burun, ağız, boğaz ve boynunun detaylı muayenesi yapılmalıdır Horlamanın boyutu ve horlayan kişinin sağlığını belirlemek açısından uyku laboratuarı çalışmaları değerlidir
Tedavi şüphesiz tanıya dayanır Bu allerji veya enfeksiyon tedavisi gibi basit yada bademcik geniz eti veya burun bozukluklarının cerrahi gerektirir biçimdedir Horlama - Nefessiz kalma hareketli dokuların sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama ameliyatlarından başarılı sonuçlar elde edilmektedir Buna uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) adı verilmektedir Hasta için bademcik ameliyatından çok farklı his vermez

Laser'ın kullanıldığı Laser-assisted uvulopalatoplasti (LAUP) lokal anestezi ile yapılabilen bir başka ameliyattır Cerrahinin çok riskli veya hasta tarafından istenilmediği durumlarda boğaza basınçlı hava veren maske takarak (CPAP) uyuyabilir Kronik olarak horlayan her çocuk KBB uzmanı tarafından detaylı olarak muayene edilmelidir Bademcik ve geniz eti ameliyatının gerekli olduğu durumlarda cerrahi müdahale çocuk sağlığına ve gelişimine çok önemli yararlar sağlayacaktır

Horlama kusur değil, ciddi bir hastalık

Horlayan ve uykuda nefes durması yaşayan insanlarda felç, şeker, kalp krizi ve hipertansiyon gibi hastalıkların görülme riski daha yüksek

Bu yıl uyku ve horlama problemi yaşadığını belirten bin 200 hastanın kendilerine başvurduğunu belirten Gaziantep Avukat Cengiz Gökçek Devlet Hastanesi Nöroloji Uzmanı ve Uyku Merkezi Sorumlusu Dr Abdurrahman Neyal, bu hastalardan yüzde 40'ına uyku bozukluğu veya horlama teşhisi koyduklarını söyledi

İnsanların yaşamlarının üçte birini uykuda geçirdiğini ifade eden Neyal, ''Aç ve susuz yaşamak nasıl mümkün değilse, uyumadan da yaşamak mümkün değil Uykusuzlukta; gerginlik, sinirlilik, zamanı bilememe, hayal görme, kekeleme, konuşulanları anlayamama gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır Daha sonra ellerde titreme, vücutta yanma ve ağrılar, görme bozuklukları olmaktadır'' diye konuştu

Halk arasında horlamanın derin uyku belirtisi gibi düşünüldüğünü ancak bunun tamamen yanlış olduğunu ifade eden Dr Abdurrahman Neyal, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Şiddetli ve sürekli horlama, uyku-apne sendromu olarak isimlendirilen ve hayati tehlike oluşturan hastalığın en önemli belirtisidir Horlama uykuda solunumun bozuk olduğunun önemli bir habercisidir Uyku-apne sendromu olan hastalar gece düzenli nefes alamazlar, bunun sonucu olarak dokulara yeterli oksijen taşınamaz, ertesi gün yorgun ve uykulu olurlar Horlayan insan aslında uyuyamaz, horlama yüzünden beyin sürekli çalışır ve bu sebepten dolayı da insanlar düzensiz uyku problemi yaşar

En sağlıklı uyuma şekli 'derin uyama' tarzıdır Rüyalar bile derin uykuda görülür Apnelerin varlığı hipertansiyon, kalp yetmezliği, kalp krizi, şeker, yüksek tansiyon ve felç gibi hastalıklara neden olabilmektedir Uyku-apneleri olan hastalar bazen uygunsuz yerlerde uyuya kalabilmekte, iş ve özel hayatlarında uykululuk nedeniyle ciddi problemler yaşayabilmektedirler Zaman zaman direksiyon başında da uyuyan bu hastaların, normal insanlara göre 2-3 misli daha fazla trafik kazası yaptığı yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur''

HORLAMAYI CİDDİYE ALIN!
Neyal, uyurken horlamanın bir kusur olmadığını aksine önemsenmesi ve tedavi edilmesi gereken ciddi bir hastalık olduğuna dikkati çekti Uykuda nefes durması ve uyku bozukluğu gibi rahatsızlıkların çok sık görüldüğünü ifade eden Dr Neyal, bu hastalıkların önemli sebeplerinden birinin beslenme bozukluğu, ikincisinin de aşırı kilodan kaynaklandığına dikkati çekti
Dr Neyal, tıp literatüründe 80 çeşitten fazla uyku bozukluğu türü bulunduğunu ifade ederek, düzenli uyku konusunda şu uyarılarda bulundu:

UYKUDA NEFESİNİZ DURUYORSA
''Yeterli süre uyumanıza rağmen gün içince yorgun ve uykusuz oluyorsanız, akşam saatlerinde veya yatağa girdiğinizde bacaklarınızda isimlendiremediğiniz huzursuzluk hissediyorsanız, gece bacaklarınıza kramp giriyorsa, yatakta sürekli bacaklarınızı hareket ettirmek zorunda kalıyorsanız, gece uykudan nefes alamama hissi ile uyanıyorsanız, uykuda nefesinizin durduğu söyleniyorsa, horlamanızın yan odalardan duyulacak kadar şiddetli olduğu söyleniyorsa, sabahleyin yorgun ve baş ağrısı ile uyanıyorsanız, gece uykunuzdan bağırarak ve korku ile uyanıyorsanız, uykululuk nedeniyle uzun süre araba kullanamıyorsanız, çok sık rüya görüyorsanız, gece uykudan uyanıp yemek yemeniz varsa uyku ile ilgili hastalığınız olabilir Bu durumda mutlaka doktorunuza başvurun''