Diyaliz Nedir? Ne Demektir?

Diyaliz Nedir?

Genel Bilgiler

Vücutta birikmiş üre gibi zararlı maddelerin ve aşırı suyun bir membran aracılığı ile vücuttan uzaklaştırılması işlemidir İlerlemiş böbrek yetmezliğinin tedavisinde kullanılır Diyaliz tedavisi bozulmuş böbrek işlevlerinin bir kısmını düzenleyerek yaşamın devam etmesini sağlar 30-40 yıl önce ilerlemiş böbrek yetmezliği olan hastalar günler-haftalar içinde kaybedilirdi Diyaliz teknolojisinde sağlanan gelişmeler, bu hastalarda önce yaşam süresini uzatmış, daha sonra yaşam kalitesinin artmasını sağlamıştır Bu nedenle günümüzde diyaliz hastaları şanslıdır



Diyaliz tedavisi iki şekilde uygulanabilir

1 Hemodiyaliz
2 Periton diyalizi

Hemodiyaliz

İlk kez 1944 yılında Hollandalı bir hekim olan Kolff tarafından yapılmıştır Özel bir membran ile hastanın kanının makineler aracılığı ile temizlenmesi işlemidir Hemodiyaliz işleminin gerçekleşmesi için yeterli kan akımı sağlanmalı, bir membran ve hemodiyaliz makinesi sağlanmalıdır Yeterli kan akımınının sağlanması için hastanın atar ve toplar damarı arasında bir pencere ( arteriyovenöz fistül ) yaratılmalı veya hastanın büyük bir toplar damarına geçici kateter konmalıdır

Hemodiyaliz tedavisi hastanın böbrek yetmezliğinin şiddetine, yaptığı idrar miktarına bağlı olmak üzere haftada 2 - 3 kez 4 - 6 saat süre ile uygulanır Yetersiz hemodiyaliz tedavisi hastada hasara ve ölümlere yol açabilir Hemodiyaliz tedavisi genellikle hastanede veya bir hemodiyaliz ünitesinde uygulanır Ancak uygun makine ve ekipmanla evde de uygulanabilir
Türkiyede yaklaşık 15 bin hemodiyaliz hastası vardır

Periton diyalizi

Periton karın boşluğunda bulunan organların etrafındaki zar için kullanılan tıbbi terimdir Periton zarının (membran) insanlardaki yüzey alanı yaklaşık 2 m2dir Periton diyalizinde (hemodiyalizden farklı olarak özel bir membran yerine) periton membranı kullanılır İlk kez 1923 yılında Ganter tarafından gerçekleştirilmiştir Periton diyalizinin gerçekleşmesi için 3 teknik unsura gereksinim vardır:

1Karına yerleştirilmiş kateter

2Uygun diyaliz sıvısı

3Kateter ve diyaliz sıvısı arasındaki bağlantı sistemi

Periton diyalizi tedavisi değişik şekillerde uygulanabilir Bunlardan en sık uygulanan teknik sürekli ayaktan periton diyalizidir Periton diyalizi makinesi kullanılarak değişik periton diyalizi teknikleri geliştirilmiştir
Sürekli ayaktan periton diyalizi

Periton boşluğuna doldurulan diyaliz sıvısının 4-8 saat beklemeyi takiben yenisi ile değiştirildiği basit bir yöntemdir Genellikle günde 4 kez hastanede veya evde yapılır En önemli avantajı hasta tarafından evde yapılabilmesidir Bu tedavinin başarılı olmasında eğitim çok önemlidir Türkiyede yaklaşık 1500 periton diyalizi hastası vardır Hastalar tıbbi bir engel yoksa hemodiyaliz veya periton diyalizinden birisini seçebilirler