Yüz Nakli Hakkında Soru Ve Cevaplar

Yüz nakli

ABD'de fareden fareye ilk yüz nakli yapan ekipte yer alarak dünya tıp literatürüne geçen Yrd Doç Dr Betül Gözel Ulusal, Türkiye'de 2 yıl içerisinde ilk yüz naklinin gerçekleşebileceğini söyledi



Amerika'daki eğitimi sırasında hayvan modellerinde uyguladığı çalışmalar sonucunda başarıya ulaşan ve ilk yüz nakli projesinin koordinatörü olarak literatüre adını yazdıran Yrd Doç Dr Betül Gözel Ulusal, bir derginin yaptığı araştırmada ''48 Türk Mucizesi''nden biri seçilmişti

9 Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olduktan sonra Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinde plastik cerrahi ihtisasına başladığını, mikrocerrahi eğitimini ABD'deki Cleveland Clinic Foundation Plastik Cerrahi Bölümünde yaptığını belirten Ulusal, Türkiyede yüz naklinin yakın gelecekte gerçekleşeceğini söyledi Yrd Doç Dr Betül Gözel Ulusal, yüz naklinin Türkiyedeki rotasıyla ilgili soruları yanıtladı:

Dünyada ilk yüz naklini gerçekleştiren ekipteydiniz, ne söylemek istersiniz?
Mikro cerrahi dalında eğitim almak üzere Amerikaya gittim Gittikten bir yıl sonra dünyada ilk yüz naklini gerçekleştirmiştik Bu ekip içinde de proje koordinatörüydüm Maria Semenov, ben ve eşim Ali Ulusal ile birlikte Amerikada Cleveland Clinicte bu nakli gerçekleştirdik Nakil dünyada ciddi ses getirdi, birçok cerraha cesaret verdi Çünkü ilk başarılı nakildi Yüz naklini gerçekleştirmek yetmiyor, nakli yaptığınız canlının yaşayabiliyor ve hayatını devam ettirebiliyor olması gerekiyor Çünkü birçok denemeler yapılmıştı ve başarılı olunamamıştı Ertesi gün hayvanlar ölüyorlardı Bizim bu başarılı yüz naklimiz, Amerikada ciddi infial yarattı Onlar için bir Türkün Amerikada bu başarıyı sağlaması da ciddi bir işti 2003 yılında Amerika Plastik Cerrahi dalında Beritt Brown Ödülünü aldım Bizim bu çalışmamızdan sonra Çinde insana iki kulak, saç ve derisi nakli gerçekleştirildi Bu nakil sonunda Çinli doktorlar, 'Biz bu nakli gerçekleştirmeden önce Ulusal ve arkadaşlarından ciddi cesaret aldık Onların başarılı olması bizi buna daha çok yaklaştırmış oldu' dediler

Yüz nakli sizin çalışmanızdan sonra mı başladı?
Evet, kesinlikle öyle Doktorlar ve insanlar cesaret aldılar 1960′lardan beri yüz nakli doktorların en çok yapmak istediği şeydir Fakat bir türlü gerçekleştirilememiştir İnsanlar bizden sonra bu konuya daha fazla eğilim gösterdiler ve odaklandılar Nakil sonrasında çok röportaj istekleri oldu ve insanlar işin daha çok magazin yönüyle ilgiliydiler Çünkü popüler kültürde çok işe yarayacak bir operasyondu Röportajlarımda ben, yüz naklinin insanlarda 5 yıl sonra yapılacağını söyledim 2005 yılında Fransada bir yüz nakli gerçekleştirildi Bir köpek tarafından burun, ağız ve çene kısmı ısırılmış ve tanınmaz hale gelmiş bir yüzdü Sonraki aylarda başka bir insana tam yüz nakli yapıldı Benim yanında çalıştığım Marina Seminov, nakil başarımızdan sonra büyük bir popülarite elde etti Çünkü bizim adımızı hiç kullanmadan bunu direkt Amerikalılara mal ettiler, biz ödül aldığımızı daha sonra öğrendik

Türkiyede yüz nakli henüz yapılmadı, bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Zaten dünyada 7 tane yüz nakli yapıldı Türkiyede Akdeniz üniversitesinde ise çift kol nakli yapıldı Fakat yüz nakline hazırlanıyoruz Tahminen 2 yıl içinde Türkiyede yüz nakli yapacağız Bu süreç ciddi sıkıntılara gebedir, kullandığınız ilaçlar hastada ciddi zararlara yol açabiliyor Hastanın sağlığını bozmaya kadar gidebiliyor Bu yüzden getirisi ve götürüsünü iyi hesaplamak lazım Nakil yapıldıktan sonra en az 6 yıl hastayı takip etmek gerekiyor Aslında bu süre yetersiz bile kalabilir, çünkü verilen ilaçların hastada ne gibi reaksiyonlar gösterdiğini izlemek gerekiyor 1995 yılında ilk kol nakli yapıldı ve uzun süre ilaç kullandığı için, 10-15 yıl sonra hastada ciddi kemik erimesi, kırıklar, diyabet gibi ciddi rahatsızlıklar başladı Kısacası hastayı uzun dönemde takip etmek gerekiyor

Türkiye teknik olarak yüz naklini gerçekleştirecek durumda mı?
Evet, ben şahsen kendimi teknik olarak hazır görüyorum Yüzü bir insandan alıp diğerine teknik olarak aktarabilirim Önemli olan nakledilen hastanın buna uzun dönemde nasıl reaksiyon göstereceğidir Burada hastaya nakil sonrası verilen ağır ilaçlar nedeniyle, organ transplantasyon cihazlarını kullanarak akciğerlerin, karaciğerin, kan seviyelerinin, doku reddi testlerinin sürekli takip edilmesi gerekiyor Yani hastayla olan diyaloğunuz sadece nakille bitmiyor Bu bir ekip işi, tek başına münferiden gerçekleştirilecek bir operasyon değildir Özellikle şunu da söylemek istiyorum; Türkiyede hayat kurtaran ve hayat kalitesini yükselten nakiller olarak iki grupta nakil yöntemi var

Özellikle Akdeniz Üniversitesi organ nakli konusunda çok iyi işler yapıyor Hatta yenidoğan bebeklerde bile ciddi ve başarılı nakiller yapıyorlar Çok iyi ekipleri var Bu işte ekip çok önemlidir Ekibiniz iyiyse teknik olarak yeterliyseniz bu konuda ciddi başarılarınız olur Akdeniz Üniversitesi Plastik Cerrahi kliniğinde Prof Dr Ömer Özkanın ekibin başında olması büyük bir avantaj Türkiyede ilk kol ve rahim naklini gerçekleştirdi Ekibinde arkadaşlarım da var Şu anda yüz nakli yapmak üzere, hastaları tespit etmiş durumdalar ve uygun donör bekliyorlar Hocam ve ekip davet ederse, seve seve ben de bu ekipte olmak isterim ve bu yüz naklinde çalışmak isterim

Yüz nakli için size talepler geliyor mu?
15-16 kişi beni aradı İstekleri ilginçti, sonuçları ne olursa olsun biz bu ameliyatı olmak istiyoruz, çünkü daha fazla bu şekilde toplum içinde yer almak istemiyoruz diyorlardı Tabii nakil sonrasında takip süreci ve alınması gereken ilaçların kendilerinde yaratabileceği olumsuz durumları anlattığımda vazgeçmek isteyenler de oldu Kolay bir süreç değil çünkü

Amerika'da gösterdiğiniz başarı sonrasında Türkiyede iş teklifi aldınız mı?
Aksine iş teklifi almadım, reddedildim 6 ay iş aradım, birçok başhekim ve hastane ile görüştüm Hiçbiri benim başarımla ya da yaptığım işle ilgilenmedi Onlar için bir anlam ifade etmiyordu Çalışmalarımı devam ettirebilmek için devletten ücretsiz izin alıp Amerikaya gitmek istemiştim, fakat bakanlık bunu reddetti ve bende çalıştığım kurumdan istifa etmek zorunda kalmıştım Ama döndüğümde daha vahim bir gerçekle karşılaştım Kimse sizin başarınızla ilgilenmiyor

Mesleğinizde size en çok keyif veren şey nedir?
Hastalarımı mutlu etmek Onların operasyon sonrasında mutlu olduğunu görmek

Röportaj ve fotoğraflar: Murat Tellioğlu