Tarihde Bugün 31 Mart

Tarihde Bugün 31 Mart

Paristeki Eyfel Kulesi açıldı (1889)



31 Mart günü tarih sayfalarına nasıl yansıdı? Tarihin değişik dönemlerinden 31 Martta yaşananlar[*]II İnönü Savaşı, Türk ordusunun zaferiyle sonuçlandı (1921)[*]İtilaf Devletleri, Lozana yeniden delege istediler (1923)[*]İngiltere ve Fransa, Nazilere karşı Polonyayı savunmak için anlaştı (1939)[*]Amerika, Vietnama 3500 deniz piyadesi göndererek sıcak savaşın içine girdi (1965)

Tarihde Bugün 31 Mart

ABD, 1965 yılında Vietnam'a 3 bin 500 deniz piyadesi göndererek sıcak savaşa girdi

Vietnam'ın 20 yüzyıl tarihinin 30 senesinde savaş hüküm sürdü Komünistlerin Fransız koloni kuvvetlerine karşı 1940'lı yıllarda başlattıkları mücadele, Saygon ve ülkenin tamamının kontrolünün 1975'te ellerine geçmesine dek sona ermedi



Vietnam macerası ABD'de bir sendroma dönüştü ve bu sendrom kendini en çok Hollywood'da gösterdi

Kuzeyde mevzilenmiş komünist güçler, milliyetçi lider Ho Şi Min liderliğinde 1954'te Fransızları bozguna uğrattı

Ülke, yapılan anlaşmalarla komünist Kuzey ve ABD yanlısı Güney olmak üzere ikiye bölündü Kalıcı bir çözüm için ülke çapında seçim sözü verildi ama bu asla gerçekleşmedi Beş yıl içinde komünistler, Güney'de gerilla savaşı başlattı

1964'te Kuzey Vietnam devriye botları, Tonkin Körfezi'nde seyretmekte olan ABD savaş gemisi 'Maddox'a ateş açtı ABD de bu gerekçeyle Kuzey'i bombalamaya başladı Daha sonra devriye botlarının aslında ateş açmadığı ortaya çıktı

Bu saldırı hikayesi sadece Kuzey'in bombalaması gerekçesini ortaya koymadı, ABD Kongresi'nin, başkana yeni yetkiler veren Tonkin Körfezi Kararnamesi'ni onaylamasını da sağladı

Buna göre, ABD Başkanı, saldırganları püskürtecek ve yayılmasını engelleyecek her türlü yetkiyle donatılmış bulunuyordu ABD'nin Vietnam Savaşı'ndaki komploları bundan ibaret değildi

1963 kasım ayında Güney Vietnam Devlet Başkanı Diem askeri bir darbe sırasında öldürüldü Bu cinayetin ABD istihbarat örgütü CIA tarafından işlendiği sonra kanıtlandı

Komünistlerle savaşmak üzere bölgeye yüzbinlerce ABD askeri gönderildi Bu, nihayetinde pahalı ve başarısız olacak; sivil huzursuzluğa ve uluslararası şaşkınlığa yol açacak bir süreçti

Amerika Birleşik Devletleri bilhassa domino teorisine dayanarak komünizmin yayılacağı yönündeki Soğuk Savaş kaygısıyla hareket etmişti

Vietnam Savaşı çok çetin geçtiği kadar iki tarafın da birbirine acımadığı bir savaş olarak akıllara kazındı Vietkonglar, ABD askerleri üzerinde akla hayale gelmeyecek işkenceler uygularken, ABD askerleri de aynı şeyi Vietnamlılar için yaptı

Toplu halde yapılan işkenceler, insanları canlı canlı yakmalar, biyolojik saldırılar, napalm bombaları, bir köyü basıp çoluk çocuk kim varsa talan etmeler sıradan hale gelmişti

ABD'den 19 bin kilometre uzakta cereyan eden savaş, televizyon sayesinde ABD'lilerin oturma odalarına taşındı Ölen, yaralanan ve acı çeken asker görüntüleri, ABD kamuoyunun savaşa olan desteği her geçen gün azalmıştı

Vietnam Savaşı 1960'lardan itibaren yaygın halk muhalefetini ortaya çıkardı ve ABD'li gençler arasında haksız bir savaşa karşı bir duruş ortaya çıktı 1970'lere gelindiğinde ise nüfusun büyük çoğunluğu savaş karşıtı olmuştu

Ülkenin dağlık orta bölgelerinde bir kasaba olan Buon Ma Thuot'nın ele geçirilişiyle savaşın kaderi değişti ve Kuzey Vietnam iyice güçlendi Kuzey, iki ay sonra, 30 nisan 1975'te Güney'in başkenti olan Saygon'a girdi

Vietnam Savaşı uzun ve kanlı bir savaş oldu Hanoi hükümeti, 21 yıl süren çatışmalarda Kuzey ve Güney'de toplam 4 milyon sivil ile 1 milyondan fazla komünist savaşçının hayatını kaybettiğini söylüyor

ABD'nin verilerine göre ise 200 ile 250 bin Vietnamlı asker ile 53 bin 200 ABD'li öldü ya da kayboldu Saygon artık bugünün Vietnam'ının kurucusu ve o savaşın kahramanı ve lideri Ho Şi Min'in adını taşıyor

Günün diğer önemli olayları

1848: Margaret ve Kate Fox adlı iki kız kardeş, ruhlar dünyasıyla ilişki kurduklarını iddia ederek, ilk profesyonel medyumlar oldu

1889: Paris'te, 1789 Fransız Devrimi'nin 100'üncü yıldönümü için, Gustav Eiffel tarafından yapılan Eiffel Kulesi açıldı

1901: Avusturya Macaristan Başkonsolosu Emile Jelinek'in Daimler'e ısmarladığı dört silindirli araç sahibine teslim edildi Jelinek yeni aracına kızı 'Mercedes'in adını verdi

1921: İkinci İnönü Savaşı'nda, Türk ordusunun karşı taarruzu başladı

1923: Londra'da toplanan İtilaf Devletleri temsilcileri, Türkiye'nin 8 marttaki notasına cevap vererek, Lozan'da kesintiye uğrayan görüşmeleri sürdürmeye çağırdılar Türkiye, çağrıyı 7 nisanda kabul etti

1925: Şeyh Sait Ayaklanması'nın olduğu bölgede, Divanı Harb'in verdiği idam cezalarının, onay gerektirmeden yerine getirilmesi hakkındaki kanun kabul edildi

1928: Torbalı'da 70 büyüklüğündeki depremde 50 kişi öldü

1975: Birinci Milliyetçi Cephe Hükümeti (39'uncu hükümet), Süleyman Demirel başkanlığında kuruldu

1990: Dokuzuncu İstanbul Film Festivali programında yer alan Yusuf Kurçenli'nin 'Karartma Geceleri' filmi, Denetim Kurulu tarafından yasaklandı