Beynin Beslenmesi

Beynin Beslenmesi


İnsan, beyin fonksiyonlarının gelişmiş olmasıyla diğer canlılardan ayrılır Günümüzde kötü beslenmenin beyinde yaptığı tahribatlar ispatlanmıştır

Hastalanmadan önce, sağlığı korumaya yönelik beslenme ucuz, pratik ve yan etkisizdir Ciddi bir hastalığın tedavisi hem zor hem de masraflıdır Bunun için doğru beslenerek beynimizi hastalıklardan korumak önemlidir

Tabiat, her türlü sıkıntının ve acının çaresini bünyesinde barındırır Doğadaki meyveler, sebzeler, şifalı bitkiler,baharatlar ve hayvansal gıdalar, bizleri daha sağlıklı ve daha mutlu kılmak içindir

Beyin beslenebilir mi?

Beyin, kanla beyne götürülen besin maddeleri ile beslenir Normal koşullarda beynin tek enerji kaynağı glukoz yani şekerdir Şeker düzeyinin beyinde azalmasına bağlı olarak, şuur kaybından, komaya kadar bir çok belirti oluşabilir Bunun yanında beyinde şeker düzeyinin artması da tahribata yol açar Beyni besleyen ve hastalıklardan koruyan besinler şunlardır:

1- B Vitamini: Bu vitamin başlıca et, balık, yağsız süt, yoğurt, muz, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru baklagillerde vardır Bu besinleri makul düzeyde tüketmek önemlidir Eksikliğinde, beyin ve beynin emirlerini uygulayan sinir sisteminde çeşitli derecede hasarlar oluşur El ve ayaklarda yanma, iğnelenme, duyu kusuru… gibi belirtiler oluşur

2- E Vitamini: Vücudumuz da depo edilebilen bu vitaminin eksikliği yıllarca gizli kalabilir Bu süre erişkinlerde 15-20 yıl, çocuklarda,2-3 yıl kadardır

E vitamini başlıca, havuç, ıspanak, çilek, domates ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde, yer fıstığı,bitkisel yağlar ve buğdayda bulunur Bu vitamin, hafıza ve öğrenme gücünü arttırdığı gibi,eksikliğinde, el ve ayaklarda duyu kusuru, kuvvet kaybı, dengesizlikgibi belirtiler yapabilir

3- A Vitamini: Balık yağı, tereyağı, krema, peynir yumurta sarısı, havuç patates, brokoli, yeşil yapraklı ve sarı sebzelerde, tahıllarda, kayısı da bulunur Eksikliğinde,ışıkta görme azalır, fazla alımı ise, beyinde sıvı birikmesine yol açar

4- D Vitamini: Karaciğer, balık, yumurta, tereyağı ve mantarda bulunur Bu vitaminden vücudumuzun faydalanabilmesi için güneş ışığı gereklidir Eksikliğinde, kaslarda kuvvet kaybı, ağrı ve dengesizlik görülebilir

5- Karbonhidratlar ve yağlar: Unlu mamuller, baklagiller, patates, tatlılar, şekerler, muz, elma, karbonhidrat bakımından zengin besinlerdir Beynin eneriji kaynağı olan glukoz yani şeker bu gruptandır Yağlardan özellikle balık yağlarından omega-3, bitkisel yağlarda bulunan omega-6 hayati önem taşır Bu yağlar, alzheimer hastalığına, baş ağrılarına, konsantrasyon bozukluğuna iyi gelir

6- Proteinler: Vücutta bu vitamin depo edilmezÖzellikle bebeklikten,ergenliğe kadar yeterli protein almak gerekirYetersiz protein alma beyin gelişmesini önler, zeka geriliği yapar

7-Su: Vücudumuzun, büyük oranı sudurÖzellikle yaşlılık döneminde eksik su alımı beyin fonksiyonlarını zayıflatır, şuur bulanıklığı yapar

Çocuklarda hangi besinler beyni besler?

Beyin gelişimi anne karnında başlar 5 yaşına sürer Entellektüel gelişimi ise yaşam boyu sürer Doğumun ilk yılında beyin için lazım olan tüm besinler anne sütünde vardır Daha sonraki dönemlerde başta süt olmak üzere yumurta,et, balık, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler,mevsim meyvelerini tüketmek gerekir Çocukluk döneminde beyin gelişimi hızlıdır Saydığım gıdaların eksiksiz alınması gerekirse vitamin takviyesi yapılması beyni besler,ilerki dönemde yaşam kalitesini artırır Fast food türü gıdaların tüketilmesi aşı kilo,vücut direncinde düşme ve hafıza zayıflığı yapar

Yaşlılık döneminde beyin beslenmesi niçin önemlidir

Beyin, kanla taşınan besin maddeleri ile beslenir İleri yaşlarda,beyne giden damarların yapısı yıpranmasına ve kan akımının azalmasına bağlı olarak besinlerden yararlanabilme kapasitesi düşerİleriki yaşlarda beynin besin ihtiyacı değişir Çoçukluk ve erişkin dönemindeki beslenme düzenini, ileri yaşta sürdürürsek,beyin fonksiyonları açısından fayda elde edemiyeceğimiz gibi,bir çok sağlık sorununa davatiye çıkarmış oluruz

Yaşlılıkta,şeker hastalığı, yüksek tansiyon,kolesterol yüksekliği gibi sistemik hastalıkların oluşması hekim tarafından bazı besin maddelerinin yasaklanmasına sebep olur Fakat beslenmede asıl amaç yaşa uygun gıdalar alarak, hastalıkları önlemektir

Yaşlılıkta: Kırmızı etten kaçınmak,bunun yerine,özellikle balık ve katkı maddesi ile beslenmemiş tavukla et ihtiyacı karşılanmalıdırB ol oranda yeşil sebze tüketilmelidir Şekerli, aşırı tuzlu, unlu maddeler, pirinç pilavı , beyaz ekmek, tüm tatlılar mümkün olduğu kadar beslenmeden çıkarılmalıdır

İleri yaşta makul ölçülerde süt ve yoğurt, taze meyve ve sebze, kuru baklagiller, balık veya balık yağı, kepekli ekmek tüketmekte fayda vardırBunun yanında hekime danışılarak takviye vitaminler ve bitkisel ilaç takviyeleri alınabilir

Sıkça görülen beyin kökenli hastalıklardan korunmak için nasıl beslenelim?

Beyin hastalıklarının oluşmasında tansiyon, yüksek şekergibi hastalıkların,genetik yapı ve çevresel etkenlerin varlığı tartışılmazdırYaşam için gerekli olan gıdaların, yeterli ve doğru alınması, bir çok hastalığın oluşumunu engeller Birkaç örnek verirsem:

Beyin yaşlanmasını yavaşlatmak için: Arı poleni,üzüm çekirdeği,A,E,C ve B vitamini, balık, yeşil çay, baharatlardan, biberiye, zencefil, dereotu, fesleğenve bir tür bitki türü olan gingo biloba faydalıdır Doğal yetişmiş yeşil yapraklı sebzeler ,taze mevsiminde yetişmiş meyvelere ağırlık verilmelidir

Unutkanlık ve hafıza zayıflığı için: Bvitamini,balık ve balık yağı, E ve C viamini, gingo biloba, ada çayı, yeşil çay, meyve çayları, kahve, çay, biberiye, zencefil, karabiber faydalıdır Özellikle kakulenin, beyni canlandırıcı etkisi vardır

Felç olmamak için: Çocuk yaştan itibaren, yağ, şeker ve unlu yiyeceklerden kaçınmak, hayvansal gda olarak, balık, tavuk, süt ve yoğurt tüketmek, bol sebze ve meyve yemek sıradan, alkolden fast food tarzı gdalardan uzak durmak, kilo almamak kişiyi korur

Uyku bozukluğu: Bol sebze ve meyve tüketimi yapılmalı, yoğurt ve süt dışında hayvansal ağırlıklı gıdalardan kaçınılmalıdır Melisa ağırlıklı içinde anason ve papatya bulunan çaylar uykusuzluğa iyi gelir Kahve, çay ve asitli içecekler akşam alınmamalıdır

Stres: Beslenmede özellikle B vitaminleri bolca tüketilmelidir Badem, tahıl ürünleri, makarna, irmik, zeytinyağlı yemekler,taze süt ürünleri, meyve suları, balık tüketmek strese iyi gelir Bunun yanında fesleğen, limon, nane, gül suyu tavsiye edilir…