Türkiye'nin Milli Parkları

Türkiye'nin Milli Parkları

Milli Park: Bilimsel ve estetik bakımından, milli ve milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarıdır

Türkiye'nin Milli Parkları
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Türkiye'nin Milli Parkları: 2006 yılı itibarıyla Türkiye'de toplam 37 adet Milli Park bulunmaktadır (Dağdaş, Kırış ve Ateş, 2006)
National Parks of Turkiye: Turkey has totally 37 national parks as of 2006

Ağrı Dağı Milli Parkı (2004) / Iğdır ve Ağrı (illeri)
Aladağlar Milli Parkı / Niğde, Adana, Kayseri (illeri)
Altınbeşik Mağarası Milli Parkı / Antalya (il)
Altındere Vadisi Milli Parkı / Trabzon (il)
Başkomutan Tarihi Milli Parkı / Afyon (il)
Beyşehir Gölü Milli Parkı / Konya (il)
Boğazköy-Alacahöyük Tarihi Milli Parkı / Çorum (il)
Dilek Yarımadası - Menderes Deltası Milli Parkı / Aydın (il)
Gala Gölü Milli Parkı / Edirne (il)
Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı / Çanakkale (il)
Göreme Tarihi Milli Parkı / Nevşehir (il)
Güllük Dağı - Termesos Milli Parkı / Antalya (il)
Hatila Vadisi Milli Parkı / Artvin (il)
Honaz Dağı Milli Parkı / Denizli (il)
Ilgaz Dağı Milli Parkı / Kastamonu (il)
Kaçkar Dağları Milli Parkı / Rize (il)
Karagöl Sahara Milli Parkı / Artvin (il)
Karatepe-Aslantaş Milli Parkı / Osmaniye (il)
Kastamonu-Küre Dağları Milli Parkı / Kastamonu-Bartın (illeri)
Kazdağı Milli Parkı / Balıkesir (il)
Kızıldağ Milli Parkı / Isparta (il)
Köprülü Kanyon Milli Parkı / Antalya (il)
Kovada Gölü Milli Parkı / Isparta (il)
Kuşcenneti Milli Parkı / Balıkesir (il)
Marmaris Milli Parkı / Muğla (il)
Munzur Vadisi Milli Parkı / Tunceli (il)
Nemrut Dağı Milli Parkı / Adıyaman (il)
Beydağları Sahil Milli Parkı / Antalya (il)
Saklıkent Milli Parkı / Muğla (il)
Sarıkamış-Allahüekber Dağları Milli Parkı / Kars ve Erzurum (illeri)
Soğuksu Milli Parkı / Ankara (il)
Spil Dağı Milli Parkı / Manisa (il)
“Sultansazlığı” Milli Parkı (27022006 tarih ve 2006/10122 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile) / Kayseri (il)
Truva Tarihi Milli Parkı / Çanakkale (il)
Uludağ Milli Parkı / Bursa (il)
Yedigöller Milli Parkı / Bolu (il)
Yozgat Çamlığı Milli Parkı / Yozgat (il)

MİLLİ PARKLAR KANUNU
Kanun Numarası : 2873
Kabul Tarihi : 9/8/1983
Yayımlandığı RGazete: Tarih: 11/8/1983 Sayı: 18132
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 22 Sayfa: 508

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Tanımlar
Amaç:
Madde 1 - Bu Kanunun amacı, yurdumuzdaki milli ve milletlerarası düzeyde değerlere sahip milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarının seçilip belirlenmesine, özellik ve karakterleri bozulmadan korunmasına, geliştirilmesine ve yönetilmesine ilişkin esasları düzenlemektir
Tanımlar:
Madde 2 - Bu Kanunda yer alan;
a) Milli park; bilimsel ve estetik bakımından, milli ve milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarını,
b) Tabiat parkları; bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliğine sahip, manzara bütünlüğü içinde halkın dinlenme ve eğlenmesine uygun tabiat parçalarını,
c) Tabiat anıtı; tabiat ve tabiat olaylarının meydana getirdiği özelliklere ve bilimsel değere sahip ve milli park esasları dahilinde korunan tabiat parçalarını,
d) Tabiatı koruma alanı; bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz veya kaybolmaya yüz tutmuş ekosistemler, türler ve tabii olayların meydana getirdiği seçkin örnekleri ihtiva eden ve mutlak korunması gerekli olup sadece bilim ve eğitim amaçlarıyla kullanılmak üzere ayrılmış tabiat parçalarını,
İfade eder

İKİNCİ BÖLÜM
Belirleme, Planlama ve Kamulaştırma
Milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarının belirlenmesi:
Madde 3 - Milli park karakterine sahip olduğu tespit edilen alanlar, Milli Savunma, İmar ve İskan ve Kültür ve Turizm bakanlıklarının olumlu görüşü, gereği halinde diğer ilgili bakanlıkların da görüşü alınarak, Tarım ve Orman Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile milli park olarak belirlenir
Orman ve orman rejimine giren yerlerde, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları Tarım ve Orman Bakanlığının onayı ile belirlenir Orman ve orman rejimi dışında kalan yerlerde tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanı belirlenmesine veya Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenmiş olanların işlemlerinin tamamlanması için gerekli yerlerin orman rejimine alınmasına ilgili bakanlıkların da görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir
Planlama:
Madde 4 - Bu Kanun hükümlerine göre milli park olarak belirlenen yerlerin özellik ve nitelikleri gözönünde tutularak, koruma ve kullanma amaçlarını gerçekleştirmek üzere, kuruluş, geliştirme ve işletilmelerini kapsayan gelişme planı, ilgili bakanlıkların olumlu görüşleri ve gerektiğinde fiili katkılarıyla, Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanır ve yürürlüğe konur
Gelişme planı uyarınca iskan ve yapılaşmaya konu olacak yerler için, imar mevzuatına göre imar uygulama planları, milli park gelişme planı hüküm ve kararlarına uygun olarak hazırlanır veya hazırlattırılarak İmar ve İskan Bakanlığının onayı ile yürürlüğe konulur
Üçüncü madde hükümleri uyarınca tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanı olarak belirlenen yerler için gerekli planlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanır ve yürürlüğe konur
Bu Kanun kaps***** giren yerlerdeki turizm bölge, alan ve merkezlerinde, turizm yatırımlarına ilişkin plan kararları Tarım ve Orman Bakanlığının görüşü alınarak sonuçlandırılır
Kamulaştırma:
Madde 5 - Milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanı sınırları içinde kalan yerlerdeki gerçek ve tüzelkişilere ait taşınmaz mallar ile her türlü tesisler, hazırlanacak planın gerçekleşmesi için,gerekli görüldüğünde, 6830 sayılı İstimlak Kanunu hükümlerine göre, Tarım ve Orman Bakanlığınca kamulaştırılır
Taşınmazların tahsisi:
Madde 6 - Milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanı içinde kalıp da, bu Kanunun uygulanması için gerekli olanlardan;
a) Hazineye ait taşınmaz mallar, Tarım ve Orman Bakanlığının talebi üzerine,
b) Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler, resen Hazine adına tescilini takiben,
c) Yukarıdaki (a) ve (b) bentlerinde belirlenenler dışında, kamu idareleri ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmaz mallar ve irtifak hakları, 6830 sayılı İstimlak Kanununun 30 uncu maddesi uyarınca, belirlenecek bedelin ödenmesi şartıyla,
d) (Mülga:21/2/2001-4629/1 md)
Tahsis edilir

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İzin İşleri
Kamu kurum ve kuruluşlarına verilecek izinler:
Madde 7 - Milli park veya tabiat parklarında, planlarına uygun olması şartıyla, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak her türlü plan, proje ve yatırımlara Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebilir ve uygulamalar bu Kanun hükümlerine göre denetlenir
Ancak; bu Kanun kaps***** giren yerlerde tarihi ve arkeolojik sahalarda kazı, restorasyon ve bilimsel araştırmalar Kültür ve Turizm Bakanlığının iznine tabidir
Gerçek ve özel hukuk tüzelkişilerine verilecek izinler:
Madde 8 - Turizm bölge, alan ve merkezleri dışında kalan milli parklar ve tabiat parklarında kamu yararı olmak şartıyla ve plan dahilinde, turistik amaçlı bina ve tesisler yapmak üzere gerçek ve özel hukuk tüzelkişileri lehine Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebilir Bu izin üzerine gerçek ve özel hukuk tüzelkişileri lehine tesis edilecek intifa hakkı süresi kırkdokuz yılı geçemez Bu süre sonunda bütün tesisler eksiksiz olarak Hazineye devredilir Ancak, işletmesinin başarılı olduğu Kültür ve Turizm Bakanlığınca belgelenen hak sahiplerinin intifa hakkı, Tarım ve Orman Bakanlığınca tesisin rayiç değeri üzerinden belirlenecek bedelle doksandokuz seneye kadar uzatılabilir Bu durumda Hazineye devir işlemi bu uzatma sonunda yapılır Milli park ve tabiat parklarının gelişme planları kesinleşmeden bu Kanunda sözü edilen izin verilemez
Hakların devri:
Madde 9 - Tarım ve Orman Bakanlığınca kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzelkişileri lehine tesis olunan intifa hakları ve bu haklara dayanılarak yapılan ve yapılmakta olan tesislerin üçüncü şahıslara devri, Tarım ve Orman Bakanlığının muvafakatına bağlıdır
İzin verilmeyecek yerler:
Madde 10 - Tabiat anıtları ve tabiatı koruma alanlarında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla kullanma izni verilemez veya irtifak hakkı tesis edilemez
Petrol ve madenlerin aranması ve işletilmesi için izin verilmesi:
Madde 11 - Bu Kanun kaps***** giren yerlerde maden ve petrol kanunları gereğince araştırma ve işletme ruhsatnamesi veya imtiyazı, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla Bakanlar Kurulu kararı ile verilebilir
Araştırma ve işletme faaliyetlerinde bu yerlerin korunması amacıyla riayet edilecek hususlar Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenir

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Görevler
Yapı ve tesisler:
Madde 12 - Bu Kanunun 7 nci ve 8 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları ve tabiatı koruma alanlarındaki planların gerektirdiği her türlü hizmet ve faaliyetler ile koruma, yönetim, işletme, tanıtım, sportif, eğlenme ve dinlenme hizmetleri için gerekli her türlü altyapı, üstyapı ve diğer tesisler Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılır veya yaptırılır, yönetilir veya işletilir
Kaynakların geliştirilmesi:
Madde 13 - Bu Kanun kaps***** giren yerlerdeki ormanlarda, makilik ve fundalıklarda ve diğer arazi kullanma şekillerinde, koruma ve çok taraflı kullanımı esas tutan orman amenajman planlarına dayanılarak, tabiat varlıklarının korunmasını, geliştirilmesini ve devamlılığını sağlayacak teknik faaliyetler yapılır
Tabii çevre ve ekosistemlerin korunması ve iyileştirilmesi yönünden teknik ve bilimsel gereklere göre, Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenecek rapora dayanılarak hazırlanacak özel amenajman planları uyarınca belirli yerlerde ve belirli sürelerde üretim, avlanma ve otlatma faaliyetlerine izin verilebilir

BEŞİNCİ BÖLÜM
Koruma
Yasaklanan faaliyetler:
Madde 14 - Bu Kanun kaps***** giren yerlerde;
a) Tabii ve ekolojik denge ve tabii ekosistem değeri bozulamaz,
b) Yaban hayatı tahrip edilemez,
c) Bu sahaların özelliklerinin kaybolmasına veya değiştirilmesine sebep olan veya olabilecek her türlü müdahaleler ile toprak, su ve hava kirlenmesi ve benzeri çevre sorunları yaratacak iş ve işlemler yapılamaz,
d) Tabii dengeyi bozacak her türlü orman ürünleri üretimi, avlanma ve otlatma yapılamaz,
e) Onaylanmış planlarda belirtilen yapı ve tesisler ve Genelkurmay Başkanlığınca ihtiyaç duyulacak savunma sistemi için gerekli tesisler dışında kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk bulunmadıkça her ne suretle olursa olsun hiçbir yapı ve tesis kurulamaz ve işletilemez veya bu alanlarda var olan yerleşim sahaları dışında iskan yapılamaz
Tescil yasağı:
Madde 15 - Bu Kanun kaps***** giren yerlerdeki kamu idareleri, kamu kurum ve kuruluşları ve Hazineye ait taşınmaz mallar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki mevcut açıklıkların ve var olan ağaçların, bitki örtüsünün yanması, her ne sebeple olursa olsun kesilmesi, sökülmesi, boğulması, budanması sonunda oluşacak açıklıkların ve arazinin çeşitli şekillerde düzeltilmesi suretiyle elde edilecek sahaların işgali, kullanılması, bu yerlere her türlü yapı ve tesis yapılması, bu yapı ve tesislerin tapuya tescili yasaktır
Bu gibi yapı ve tesislere hiçbir kayıt ve şart aranmadan doğrudan doğruya Tarım ve Orman Bakanlığınca el konulur
Koruma görevlileri:
Madde 16 - Bu Kanun kaps***** giren alanlarda; koruma hizmetleri ve suçların takibi 6831 sayılı Orman Kanununun beşinci fasıl dördüncü bölümünde yer alan suçların takibi ile ilgili hükümlere istinaden; orman muhafaza memurlarınca sağlanır

ALTINCI BÖLÜM
Fon teşkili:
Madde 17 - (Mülga: 21/2/2001 - 4629/1 md)
Fon gelirleri:
Fonun kullanılması:
Madde 19 - (Mülga: 21/2/2001 - 4629/1 md)

YEDİNCİ BÖLÜM
Cezalar
Madde 20 - 6831 sayılı Orman Kanunu ile 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve 1380 sayılı Su ürünleri Kanununda yasaklanan fiillerin bu Kanunun uygulandığı yerlerde işlenmesi halinde, cezalar bir misli artırılarak hükmolunur
Madde 21 - Bu Kanunda yazılı yasaklamalara ve mecburiyetlere aykırı hareket edenler hakkında bu Kanunda ayrıca bir ceza gösterilmediği ve bu kimsenin fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, sulh ceza mahkemelerince bir aydan altı aya kadar hapis ve üçbin liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezasına hükmolunur

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikler:
Madde 22 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde;
a) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin şekil ve esasları, görev, yetki ve sorumlulukları belirleyen yönetmelik İmar ve İskan ve Kültür ve Turizm bakanlıklalarının görüşleri alınarak Tarım ve Orman Bakanlığınca,
b) (Mülga: 21/2/2001 - 4629/1 md)
Çıkarılır
Bu yönetmelikler Resmi Gazatede yayımlanarak yürürlüğe konulur
Uygulanmayan ve kaldırılan hükümler:
Madde 23 - Bu Kanunun uygulandığı yerlerde, 6831 sayılı Orman Kanununun ek 3
üncü maddesinin ( A ) fıkrasının (c) bendi hükmü uygulanmaz
20/3/1950 tarihli ve 5614 sayılı Abant Gölü Çevresinin Bolu Özel İdaresine Temlikine Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır Abant gölü çevresi Devlet ormanı olarak 6831 sayılı Orman Kanunu hükümlerine göre yönetilir ve işletilir Ancak bu yerlerde mevcut yapı ve tesisler üzerinde Bolu Özel İdaresi ile diğer gerçek ve tüzelkişilerin kazanılmış hakları saklıdır
Geçici Madde 1 - (2873 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup teselsül için numaralandırılmıştır)
Bu Kanun kaps***** giren yerlerde evvelce verilmiş kullanma izni, intifa ve irtifak hakları, geçerlilik süresi bitimine kadar sahibi tarafından kullanılmak üzere bu Kanun hükümlerine göre yeniden düzenlenir
Yürürlük:
Madde 24 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Yürütme:
Madde 25 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür

Milli parklarimiztürkiyedeki milli parklar

Millî Park Bulunduğu İl İlan Tarihi Alanı Önemli Özellikleri

1 Yozgat Çamlığı Millî Parkı Yozgat 1958 264,0 Tabii bitki ve hayvan toplulukları, kalıntı meşcereler, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

2 Karatepe-Aslantaş Millî Parkı Osmaniye 1958 7715,0 Arkeolojik tarih öncesi kalıntılar, tabii bitki toplulukları, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

3 Kuşcenneti Millî Parkı Balıkesir 1959 64,0 Zengin ve çeşitli kuş toplulukları, tabii bitki toplulukları, kuş gözlemleme mekanı, eğitim, turizm

4 Soğuksu Millî Parkı Ankara 1959 1195,0 Tabii bitki toplulukları, önemli ve nadir kuş üreme mekanları (Kara akbaba), eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

5 Uludağ Millî Parkı Bursa 1961 12677,0 Jeolojik yapı ve çok zengin tabii bitki toplulukları, dağ ve kış sporları, ekoturizm, kültürel zenginlik, alpin zon sulak alanları, alpin zon bitki ve hayvan türleri zenginliği, Mayer'in Orman Zonlarını tasnif ettiği dağ silsilesi, turizm, eğitim, zengin Osmanlı Türk (kuruluş dönemi, Anadolu-Balkan-Kafkas,vb) kültürü, eğitim, sağlık turizmi başta olmak üzere son derece zengin turizm çeşitliliği

6 Yedigöller Millî Parkı Bolu 1965 2019,0 Tabii bitki ve hayvan toplulukları, manzara, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim, dağ ve orman sporları, ekoturizm, eğitim

7 Spil Dağı Millî Parkı Manisa 1968 5505,0 Jeolojik yapı zenginliği, tabii ve endemik bitki ve hayvan toplulukları, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

8 Kızıldağ Millî Parkı Isparta 1969 59400,0 Tabii bitki toplulukları, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

9 Kovada Gölü Millî Parkı Isparta 1970 6534,0 Tabii bitki ve hayvan toplulukları, manzara, eğitim, dinlenme ve eğlenme, turizm

10 Güllük Dağı Millî Parkı (Termesos) Antalya 1970 6702,0 Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki toplulukları, eğitim, manzara, dinlenme ve eğlenme, turizm

11 Munzur Vadisi Millî Parkı Tunceli 1971 42000,0 Jeolojik yapı, tabii bitki ve hayvan toplulukları, turizm çeşitliliği, eğitim

12 Beydağları (Olimpos) Sahil Millî Parkı Antalya 1972 30969,0 Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki ve hayvan toplulukları ile jeomorfolojik oluşumlar, turizm, eğitim

13 Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Çanakkale 1973 33000,0 Türk ve dünya harp tarihi, şehidlikler, tabii bitki ve hayvan toplulukları ile jeomorfolojik oluşumlar, turizm, eğitim

14 Köprülü Kanyon Millî Parkı Antalya 1973 36614,0 Arkeolojik kalıntılar, tabii bitki toplulukları, jeolojik oluşumlar, turizm, eğitim

15 Ilgaz Dağı Millî Parkı Kastamonu 1976 1088,0 Tabii bitki toplulukları, kültürel zenginlik, dağ, orman ve kış sporları, manzara, dinlenme ve eğlenme, eğitim, turizm

16 Başkomutan Tarihî Millî Parkı Afyon 1981 35500,0 İstiklal Harbi tarihi, kültürel değerler zenginliği, eğitim, turizm

17 Göreme Tarihî Millî Parkı Nevşehir 1986 9572,0 Tarihi eski yerleşimler yer altı şehirleri, kiliseler, şapeller" ve peri bacaları gibi jeolojik oluşumlar, peyzaj değeri, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim

18 Altındere Vadisi Millî Parkı Trabzon 1987 4800,0 Kültürel değerler, tarihi yapılar, Sümela Manastırı, tabii bitki toplulukları, manzara, peyzaj değeri, dinlenme ve eğlenme, turizm, eğitim

19 Boğazköy-Alacahöyük Tarihî Millî Parkı Çorum 1988 2634,0 Arkeolojik kalıntılar, Hitit Devleti Merkezi, eğitim, turizm

20 Nemrut Dağı Millî Parkı Adıyaman 1988 13850,0 Tarihi açık hava müzesi, güneşin gizemli doğuşunu seyir, turizm, eğitim

21 Beyşehir Gölü Millî Parkı Konya 1993 88750,0 Göçmen kuşların göç güzergahı üzerinde bulunması, göl ve yakın çevresinin görülmeye değer üstün nitelikteki peyzaj güzellikleri ile göl ve içerisindeki çeşitli büyüklüklerde yaklaşık 60 civarında adanın kuşlar için üreme, beslenme, yumurtlama ve güvenle kuluçka yapmasına imkan sağlaması, bu sebeple taşıdığı iyi bir barınak/sulak alan niteliği, potansiyel su sporlarına elverişli kıyıları, tür çeşitliliği çok fazla olan orman ekosistemi, Eflatun Pınarı, çok sayıdaki mağaraları, Eşrefoğlu Camisi gibi tarihi-kültürel zenginliği ve özellikle Selçuklu Dönemine ait kültürel kaynakları, Milli Parkın bazı önemli kaynak değer bileşenlerini oluşturmaktadır Ayrıca tarihi kalıntılar ve tarihi eserler, camiler, hanlar, kervansaraylar, kuş göç yolları üzerinde bulunuşu, jeomorfolojik oluşumlar, çok değerli tabii bitki toplumları,zengin kuş toplulukları ve hidrolojik özellikler, güneşin gizemli batışını seyir, turizm, eğitim açılarından çok önemli bir Milli Parkımızdır

22 Aladağlar Millî Parkı Niğde, Adana, Kayseri 1994 54524,0 Jeomorfolojik yapı ile flora ve fauna zenginliği, dağcılık sporları, dağ, orman ve kış turizmi, eğitim, zengin su kaynakları

23 Altınbeşik Mağarası Millî Parkı Antalya 1994 1156,0 Jeolojik ve jeomorfolojik oluşum zenginliği, mağara ekosistemleri, turizm, eğitim

24 Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı Aydın 1994 27675,0 Akdenizin en iyi korunan maki florası, jeolojik yapı, tabii bitki ve hayvan toplulukları, dinlenme ve eğlenme, turizm çeşitliliği, sulak alanlar

25 Hatila Vadisi Millî Parkı Artvin 1994 16988,0 Jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, tabii zengin orman ağacı türleri varlığı ile yaban hayatı zenginliği, dağ ve orman turizmi, eğitim

26 Honaz Dağı Millî Parkı Denizli 1994 9219,0 Jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, arkeolojik kalıntılar, Colossea (Honaz), endemik açıdan zengin bitki çeşitliliği, kültürel zenginlik, turizm merkezlerine yakınlık, dağ turizmi, ekoturizm, eğitim

27 Kaçkar Dağları Millî Parkı Rize 1994 51550,0 İlginç jeolojik ve jeomorfolojik yapı, tabii bitki ve yaban hayatı zenginliği, dağ, orman ve kış sporları, eğitim, turizm

28 Kazdağı Millî Parkı Balıkesir 1994 21300,0 Bitki örtüsü, biyolojik çeşitlilik ve fauna zenginliği, turizm çeşitliliği, eğitim
29 Karagöl Sahara Millî Parkı Artvin 1994 3766,0 Hidrografik yapı ve bitki örtüsü zenginliği, eğitim, orman ekosistemleri, ekoturizm, kültürel zenginlik

30 Saklıkent Millî Parkı Muğla 1996 12390,0 Jeomorfolojik yapı ile bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik

31 Truva Tarihî Millî Parkı Çanakkale 1996 13350,0 Tarihi kalıntılar, harp tarihi ve jeolojik yapı, turizm, eğitim, kültürel zenginlik

32 Marmaris Millî Parkı Muğla 1996 33350,0 Jeomorfolojik yapı ile bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik, nadir ekosistemler

33 Küre Dağları Millî Parkı Kastamonu-Bartın 2000 37000,0 Doğal yaşlı ormanlar, nadir ekosistemler, biyolojik çeşitlilik, jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, kültürel değer zenginlikleri ve arkeolojik kalıntılar, eğitim

34 Sarıkamış-Allahüekber Dağları Millî Parkı Kars ve Erzurum 2004 22980,0 Tarihi kalıntılar, harp tarihi, doğal Sarıçam ormanları, tabii bitki toplulukları, dağ ve kar sporları, manzara, eğitim

35 Ağrı Dağı Millî Parkı Iğdır - Ağrı 2004 87380,0 Kültürel değerler açısından zenginlik Dünyada Alaskadaki meteor çukurundan sonra ikinci büyük göktaşı çukuru da milli park sınırları içerisindedir Bitki ve hayvan varlığı açısından da oldukça zengindir

36 Gala Gölü Millî Parkı Edirne 2005 6090,0 Sulak saha, göl ve orman ekosistemlerini ve bu ekosistemlerde barınan çeşitli canlı türlerini ihtiva etmesi, 130 kuş türünün varlığı, kuş göç yolları üzerinde bulunuuşu, nesli tehlikeye düşmüş veya nadir türleri, özellikle tepeli pelikan, çeltikçi ve küçük karabatak gibi nesli son derece azalmış türleri barındırması kaynak değerlerini oluşturmaktadır

37 Sultansazlığı Millî Parkı Kayseri 2006 24529,0 Tatlı ve tuzlu su ekosistemlerinin bir arada bulunduğu nadir bir ekosistem oluşu, nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türlerin de yer aldığı 301 kuş türünün beslenme, barınma ve kuluçka alanı oluşu, Avrupada turna, filamingo, akbalıkçıl, kaşıkçı kuşlarının bir arada kuluçkaya yattığı tek alan oluşu, kaynak değerlerini oluşturmaktadır

38 İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı Kırklareli 2007 3155,0 Avrupa ölçeğinde önem taşıyan; çok sınırlı yayılışa sahip, doğal yapısı korunabilmiş, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan en önemli su basar (longos) ormanlara sahip olup, İğneada ve çevresinde farklı ekosistemler bulunmaktadır Ekoturizm, dağ ve orman sporları, eğitim

39 Tek Tek Dağları Millî Parkı Şanlıurfa 2007 19335,0 Bitki ve hayvan varlığı açısından zenginlik, kültürel, tarihi ve arkeolojik özellikler açısından zenginlik, turizm, eğitim

40 Yumurtalık Lagünü Millî Parkı Adana 2008 Sulak alan ekosistemlerini içinde barındıran nadir bir ekosistem oluşu, kuş göç yolları üzerinde bulunuşu, kültürel, tarihi ve arkeolojik özellikleri ile