Çocuklarda Bilgisayar Bağımlılığı

Çocuklarda bilgisayar bağımlılığı

Günümüzde anne-babaların en büyük dertlerinden biri de çocuklarının bilgisayar bağımlısına dönüşmesi Gün boyunca bilgisayarın başından kalkmayan çocuğu, bu bağımlılıktan kurtarmak için aile kontrolü çok önemli



Gelişen teknoloji ve internet ağının hızla yaygınlaşması sonucunda artık yeni bir problemle karşı karşıyayız: Bilgisayar ve internet bağımlılığı Bilgisayarın bağımlılığa sebep olup olmadığı, bilimsel çevreler arasında da tartışılıyor Nöroloji Uzmanı Dr Mehmet Yavuz, anne ve babaların bu konuda dikkatli olmaları gerektiğini söylüyor Günümüzde bilgisayar, hayatımızın vazgeçilmezi haline geldi Ancak yaşamımıza kattığı kolaylıkların yanı sıra olumsuz sonuçlarını da görüyoruz Çocukların bilgisayar kullanımında doğru alışkanlıklar geliştirmesi için annebabaların konuya dikkat etmesi gerekiyor Eğer çocuğunuzun bilgisayar başında geçirdiği süre giderek artıyorsa, başka bir işle meşgulken bile bilgisayarı özlüyorsa, sizi ve arkadaşlarını dikkate almıyorsa, başka faaliyetleri önemsemiyorsa, sırt, bilek, baş ağrısı gibi fiziksel sıkıntılar yaşıyorsa bağımlılıktan söz edilebilir

SOSYAL ORTAM SUNUYOR

Günümüzde her çocuğun, gencin, 'chat' yapma, bilgisayar oyunu oynama ve internette gezinme nedenlerinin birbirinden farklı olduğunu söyleyen Dr Yavuz, ergenler ve çocukların sanal ortamda kurulan arkadaşlıkları çekici bulmalarının sebeplerini şöyle açıklıyor: "İnternet, sosyal ortam sunuyor, özellikle ergenlere bir gruba ait olduklarını hissettiriyor Ergenler, üye oldukları gruplar içinde yerleri olduğunu hissediyor Günlük yaşamda iletişim kurmada ve sosyal ortamlara katılmada güçlük yaşayan ergenler, bu gruplar içinde onaylandıklarını, kabul edildiklerini hissediyor" Dr Yavuz, internet aracılığıyla hayallerdeki kişi olmanın çok kolay olduğunu söylüyor: "Ergenler, utangaç ya da kendine güvensiz olsalar bile, internet ortamında olmak istedikleri kişi gibi davranabiliyorlar" Bilgisayar oyunları ya da internet üzerinden sunulan içerik; çok renkli, hızlı, görsel ve işitsel efektler tarafından zenginleştirilmiş olduğu için, çocuğun ya da ergenin bilgisayar başında keyifli ve uzun zaman geçirmesine yardımcı oluyor Bu da günlük sıkıntılar ya da sorunlardan uzaklaşmak isteyen çocuk ve ergenleri bilgisayar başına çekiyor

Hiperaktivite okul hayatını zora sokuyor



Hiperaktivite ve dikkat eksikliği sendromu, okul çağındaki çocukların en büyük sorunlarından Hiperaktif çocukların dikkatlerini yoğunlaştırmakta ve başladıkları işleri bitirmekte zorlandığını belirten Dr Mehmet Yavuz, bunun, ders dinlemenin ve konsantrasyonun gerekli olduğu okul hayatında sorunlara yol açtığını söylüyor Ödev yapmamak, dikkatin kolayca dağılması; hiperaktif çocukların yaşadığı zorluklardan sadece ikisi Dr Yavuz, dikkat eksikliği olan çocukların yüzde 30'unda hiperaktivite olmadığını da söylüyor: "Onların ana sorunu dikkatlerini toplayamamak ve konsantre olamamaktır Genellikle 'uyurgezer' görünümünde, sessiz, uyuşuk ve aşırı duygusaldırlar"

SÜREKLİ KIPIR KIPIRLAR

Kalan yüzde 70 çoğunlukta ise dikkat eksikliği sendromu, hiperaktivite ile birlikte görülüyor Bu çocuklar düşüncesizce davranıyor ve organize olamıyor Sürekli kıpırdanıyorlar ve vücutlarının bir parçası sürekli hareket halinde oluyor Eşyalarını unutuyorlarlar Başladıkları işi bitirmeden bir diğerine başlıyorlar

Aileye büyük görev düşüyor

Dr Mehmet Yavuz, 'bilgisayar ve internet bağımlısı' çocukların ailelerine şu önerilerde bulunuyor:

Sanal yerine doğal aktiviteler tercih edilmeli:

Çocuklarınızı, arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirin, onlara yeni olanaklar yaratın

Spor aktivitelerine zaman ayrılmalı:

Spor; çocukların fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimleri için gerekli bir aktivitedir

Arkadaşlık ilişkileri desteklenmeli:

Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini desteklemeli ve var olan arkadaşlık ilişkilerini sürdürmesi, yeni arkadaşlık ilişkileri kurması için onu yüreklendirmelisiniz

Sosyal beceri eğitimi verilmeli:

Çocuklar, akranlarıyla iletişim kurmaya özendirilmeli Eğer çocuk iletişim kurmada, iletişimi başlatmada ve sürdürmede zorlanıyorsa, sosyal beceri eğitimleri işe yarayabilir

Bilgisayar ve internette geçirilen zaman sınırlandırılmalı:

Bilgisayarın herkesin bulunduğu bir odaya konması gibi basit önlemler de, çocuğunuza etkili bilgisayar kullanma alışkanlığı kazandırmaya yardımcı olabilir

Çocuğunuz bilgisayar bağımlısı mı?

Ergenler, sosyal ilişki kurmada zorlanıyor, utangaç ya da kendine güvensiz olsalar bile, internet ortamında olmak istedikleri kişi gibi davranabiliyorlar



Gelişen teknoloji ve internet ağının hızla yaygınlaşması sonucunda insanlık artık yeni bir sosyal problemle karşı karşıya; Bilgisayar ve Internet bağımlılığı Bilgisayarın bağımlılığa sebep olup olmadığı, bilimsel çevreler arasında da tartışma konusu oluyor Nöroloji Uzmanı Dr Mehmet Yavuz anne ve babaların bu konuda dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı ve konuyu değerlendirdi

BİLGİSAYAR BAĞIMLILIĞI NEDİR?

“Günümüzde bilgisayarlar hayatımızın vazgeçilmezi haline geldi Ancak yaşamımıza kattığı kolaylıkların yanı sıra olumsuz sonuçlarını da görüyoruz Çocukların bilgisayar kullanımında doğru alışkanlıklar geliştirmesi için anne babaların konuya dikkat etmesi gerekiyor Eğer çocuğunuzun bilgisayar başında geçirdiği süre giderek artıyorsa, başka bir işle meşgulken bile bilgisayarı özlüyorsa, sizi ve arkadaşlarını dikkate almıyorsa, başka faaliyetleri önemsemiyorsa, sırt, bilek, baş ağrısı gibi fiziksel sıkıntılar yaşıyorsa bağımlılıktan söz edilebilir”

OYUN OYNUYORLAR VEYA CHAT YAPIYORLAR

Günümüzde her çocuğun, gencin, "chat" yapma, bilgisayar oyunu oynama ve internette gezinme nedenleri birbirinden farklı olduğunu söyleyen Dr Mehmet Yavuz ergenler ve çocukların sanal ortamda kurulan arkadaşlıkları çekici bulmalarının sebeplerini ise şöyle açıklıyor;
"Her şeyden önce sosyal ortam sunuyor; özellikle ergenlere bir gruba ait olduklarını hissettiriyor Ergenler, üye oldukları gruplar içinde yerleri olduğunu hissediyor Günlük yaşamda iletişim kurmada ve sosyal ortamlara katılmada güçlük yaşayan ergenler, bu gruplar içinde onaylandıklarını, kabul edildiklerini hissediyor”

“İletişim kurmada kolaylık sağlıyor; Bilgisayar, günlük yaşamda kolay iletişim kuramayan çocuk ve ergenelere, iletişim kurma ve birçok kişiyle tanışma olanağı sunuyor Ergenler sanal ortamda kendilerini daha kolay ifade edebiliyor”

”İnsanlarla daha yakın ilişkiler kurmayı sağlıyor; İnternetin sunduğu iletişim olanağı, çocukları ve ergenleri günlük yaşamda olduğundan daha çok yakınlaştırıyor Ergenler bu ortam içinde içlerinden geldiği gibi iletişim kurup yakınlaşıyor”

“Çocuğun ya da ergenin olmak istediği kişi gibi davranması; İnternet aracılığıyla hayallerdeki kişi olmak çok kolay Ergenler, sosyal ilişki kurmada zorlanıyor, utangaç ya da kendine güvensiz olsalar bile, internet ortamında olmak istedikleri kişi gibi davranabiliyorlar”
“Gerçeklerden kaçmayı sağlıyor; Bilgisayar oyunları ya da internet üzerinden sunulan içerik çok renkli, hızlı, görsel ve işitsel efektler tarafından zenginleştirilmiş olduğu için, çocuğun ya da ergenin bilgisayar başında keyifli ve uzun zaman geçirmesine yardımcı oluyor Bu da günlük sıkıntılar ya da sorunlardan uzaklaşmak isteyen çocuk ve ergenleri bilgisayar başına çekiyor"

AİLE KONTROLÜ GEREKİYOR

Dr Mehmet Yavuz ''bilgisayar ve internet bağımlısı'' çocukların ailelerine ise şu önerilerde bulunuyor;

• Sanal yerine doğal aktiviteler tercih edilmeli, çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirebilir, onlara yeni olanaklar yaratabilirsiniz
• Spor aktivitelerine zaman ayrılmalı, spor, çocukların fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimleri için son derece gerekli bir aktivitedir
• Arkadaşlık ilişkileri desteklenmeli, çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini desteklemelisiniz ve var olan arkadaşlık ilişkilerini sürdürmesi, yeni arkadaşlık ilişkileri kurması için onu yüreklendirmelisiniz Çocuğunuz, bilgisayarda çok uzun ve gereksiz zaman geçirmek yerine arkadaşları ile olmayı seçecektir
• Sosyal beceri eğitimi verilmeli, çocuklar, kendi akran grupları içinde iletişim kurmaya özendirilmeli Eğer çocuk iletişim kurmada, iletişimi başlatmada ve sürdürmede güçlük çekiyorsa, sosyal beceri eğitimlerinden faydalanılabilir
• Uzman yardımı alınmalı, Bunları yaptığınız halde çocuğunuzun giderek bilgisayar oyunlarına, bilgisayarda sohbet etmeye bağımlı bir hale geldiğini gözlüyorsanız ve bu durum çocuğunuzun okul başarısını, sosyal yaşamını olumsuz etkiliyorsa, bir uzmandan yardım alabilirsiniz
• Bilgisayar ve internette geçirilen zamanın sınırlandırılması, bilgisayarın herkesin bulunduğu bir odaya konması gibi basit önlemler de çocuğunuza etkili bilgisayar kullanma alışkanlığı kazandırmaya yardımcı olabilir"

Dr Mehmet Yavuz
Nöroloji Uzmanı

İnternet bağımlılığına dikkat

Giderek artan bilgisayar ve internet kullanımı, özellikle çocukların yaşamını olmsuz yönde etkiliyor Hisar Intercontinental Hospital'dan klinik psikolog Sedef Akbay, "Okul dışı saatlerinin büyük bir kısmını bilgisayar başında, internet kafelerde geçiren gençler, kendilerine zarar veren bir bağımlılığa doğru ilerlediklerinin farkında değiller" diyor Akbay, "Bilgisayar bağımlılığına karşı aileler dikkatli olmalı Belli bir yaşın altındaki çocuklara internet sınırlandırılmalı Bu zaman ayarlaması çocukla birlikte yapılmalı Çocuklarınızı eğitirken, her konuda ölçü, anahtar kelime olmalı" diyerek aileleri uyardı