11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hafıza Güçlendirme Yollari
Hafıza Güçlendirme Yollari
İnsanların isimlerini anımsamak çırpınmanıza mı neden oluyor? Cambridge Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre düzenli aerobic egzersizleri, jogging gibi, beyindeki gri maddenin büyümesini tetikliyor ve hafızayı güçlendiriyor Beyin hücrelerimizi geliştirmemizin başka bir yolu var mı acaba?
Hafıza kitablarının en çok satan yazarı Dominic O'Brien hafıza geliştirme tekniklerini anlattı!
Hafıza nedir?
Basitçe, hafıza daha önce yaşadığınız yada öğrendiğiniz akılsal aktiviteleri hatırlamaktır Hafıza beynin fiziksel yapısının değişmesine neden olan karışık elektrik sinyallerinin deposudur Anıların hafızada uzun yada kısa süre kalması o olayın beyine nasıl kabul edildiği ile ilgilidir
Kısa süreli hafıza
Beynin içinde bilgileri geçici olarak depolayıp yöneten bir sistemdir Kısa süreli hafıza aradığımız bir adresi hatırlamamızı ya da mesela süpermarkette ürünlerin fiyatlarını karşılaştırmamızı sağlar
Kısa süreli hafıza bilgiyi on ve yirmi saniye kadar tutar, ama bilinçli her aktivite için hatta en basit şeyleri anlamakta bile mesela bu cümle gibi, kısa süreli hafıza hayati önem taşıyor
Kısa süreli hafızamızda depolanan bilgiler hızlı bir şekilde değişime meyillidir Fakat yaklaşık olarak yedi tane bilgiyi aynı anda depolayabilir Yeni veri orda kayıtlı ne varsa onun yerine geçebilir Sonuç olarak kısa süreli hafıza kolayca kaybedilebilir
Kart sıralama testini uygula!
Yukarıdaki kartlara sadece 3 dakika göz gezdirin ve sırasıyla hatırlayarak kağıda veya bilgisayarınıza not alın Hepsini hatırlamak amacımız ancak ancak en az 3 sayı hatırlamak çalışmadığınızı, 5 üzeri gelişmeye açık olduğunuzu ve 7 üzeri uzman olduğunuzu gösterir Sonuç beklediğinizin altındaysa üzülmeyin Bu sadece bir test ve bunu tekrarlayarak daha iyi sonuç alabilirsiniz
Kısa süreli hafızanız ne kadar büyük?
Bu alıştırma kısa süreli hafızanızda yerine yeni bilgi gelene kadar ne kadar bilgi tutabileceğinizi açığa çıkaracak Bir arkadaşınızdan 1'den 9'a kadar yazmasını be size rastgele her saniye bir rakam okumasını söyleyin Dört tane okunduktan sonra hafızanızdan sırasıyla yazın Eğer doğru yazdıysanız bu sefer beş rakam deneyin Beş rakamı da doğru bir şekilde hatırlıyorsanız altı tane deneyin ve böyle devam edin Normal bir yetişkin ortalama altı rakamı hafızasında tutabiliyor
Uzun süreli hafıza
Bu hafıza bilinçli veya bilinçsiz aklında tutmak istediğin bilgileri içerir çünkü bu hafızanın kişisel anlamı vardır Örneğin; arkadaşların ve ailen hakkındaki bilgiler Belirli ürünleri almak için en iyi mekanlar ya da sizde duygusal etki bırakan olaylar ve durumlar Bazı uzun süre akılda kalan bilgiler hatırlanmak için kasti çaba gerektirirler Özel tecrübeler ile ilgili anılar ya da olaylar buna örnektir Bu olaylar böceklerin isminden yatak odanızın perdelerinin rengine kadar her şey olabilir Uzun süreli hafızanın başka bir cinsi de prosedürlü hafızadır Bu hafıza cinsi ayakkabı bağcıklarını bağlamak gibi yetenekler içerir Ayakkabılarınızı kafanızın üzerinde durarak bile bağlıyabilirsiniz
Benim hafızam nerede?
Bellekte saklamak için beynin belli kısımları özellikle önemlidir Hipokamp beyinde bulunan, bilgiyi uzun süreli hafızaya işleyen bir yapıdır
Amigdala hipokampın yanında bulunan bir bölümdür Duyguları işleme alır ve duygusal anıları beyine aktarır
Serebral Kortex beyinin dış katmanıdır Çoğu uzun süreli anıları hangi çeşit bilgi olduğunu göz önünde bulundurarak değişik bölgelere depolar Örneğin; konuşma, duyusal giriş, problem çözümü gibi
Aynı zamanda hafıza beynin nöronları arasındaki iletişimi içerir Bu milyonlarca hücre sinirtaşıyıcaları tarafından hareke geçirilir
Kelimeleri hatırlama testini uygula!
Aşağıdaki kelimeler sadece 3 dakika göz gezdirin ve hatırladıklarınızı bir kağıda yazın Hepsini hatırlamak amacımız ancak ancak en az 4 sayı hatırlamak çalışmadığınızı, 8 üzeri gelişmeye açık olduğunuzu ve 18 üzeri uzman olduğunuzu gösterir
Ağaç
Zaman
Yüz
Pipo
Saat
Fare
Makine
Uçak
Fırtına
BoyunGardırob
Pil
Bahçe
Fotoğraf
Karışıklık
Uyku
Elma
Okyanus
Kita
Bilgileri nasıl hafızaya alırız?
Beynin bilgileri hafızaya alması için üç farklı aşama vardır
1- Yeni anılar edinmek
BÜtün gün boyunca yeni bilgiler nöronlar arasındaki yollarla beyninize girer Ancak konsantre olmayı bırakmazsanız o bilgi bir kulağınızdan girer diğerinden çıkar Eğer dikkatli bir şekilde odaklanırsanız hatırlamaya çalıştığınız bilgi beyninize kodlanır
2- Kelimeleri, rakamları ve resimleri biriktirip saklamakBirşeyi kodlamak yeterince konsantre olursanız hipokampiniz bu bilgiyi uzun süreli hafızaya almak için sinyal gönderir Eğer bu bilgi daha önceden bildiğiniz birşey ile ilgiliyse daha kolay olur yada duygusal bir tepki vermenize neden olur
3- Bilgiyi geri almak
Bir bilgiyi hatırlamaya çalıştığınız zaman, beyin bir bilgiyi kaydetmek için kullandığı yolu izler O bilgiyi ne kadar çok düşünürseniz geri almanız o kadar kolaydır
Alışveriş listesini hatırlama testi uygulayın!
Ne alacağınızı hatırlamak çok zor değil Önce ne alacağınıza karar verin Örneğin tavuk alacaksınız tavuğu canlı olarak omuzunuzda taşığınızı düşünün Alaaklarınızı vücudunuzdaki organlarla ilişkilendirirseniz hatırlamanız da kolay olur
Hafızanızı nasıl etkin tutarsınız?
Cambridge Üniversite'nin yaptığı araştırmada görüldüğü üzere aerobic egzersizleri beyin sağlığı açısından çok önemlidir Dolaşımı hızlandırır ve oksijen ve besinlerin beyne akışını arttırır
Düzenli egzersizler stres, diabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi düzensizlikleri azaltır Bu da beynin fonksiyonunu tam tersi şekilde etkiler Bazı uzmanlara göre egzersizler yardımcı kimyasalları arttır ve beyin hücrelerini korur
İsimleri unutmama testi!
Genellikle isimlerin hatırlanmadığından yakınılır Yeni tanıştığınız birinin ismini size ne çağrıştırıyorsa onunla ilişkilendirin Yüzüne iyice bakın ve Hatice ise ailenizde ya da çevrenizde sevdiğiniz kişi ile ilişkilendirin Böylece unutmanız zorlaşacak ve onunla karşılaştığınızda isimi daha kolay hatırlayacaksınız
Aşağıdaki isimleri ve yüzleri benzettiğiniz şeylerle ilişkilendirin ve doğru tahmin edip etmediğinizi kontrol edin
Sonuç değerlendirme;
Beş adı ve soyadı net hatırladığınızda hafızanız iyi demektir 6'da 6 hatırlıyorsanız çok iyi Sadece 2'sini hatırlıyorsanız daha iyi bakmalısınız, sadece 4'ünü hatırlıyorsanız gelişme gösterebilirsiniz ve sadece 5'ini hatırlıyorsanız uzman demeksiniz
İyi uyku alışkanlığı
Hafızanın güçlenmesinde güzel bir gece uykusu önemli bir rol oynar Genel teoriye göre, beynimiz gün içinde yaşananları ve bilgi bombardımanı düzenleme çalışır Uykusuzluk ve uyku apnesi gibi bazı sorunlar, gün içinde daha yorgun hissetmenize neden olduğu için hatırlamanızı zorlaştırabilir
Sigarayı bırakma
Sigara kullanımı, beyine yeterince oksijen gitmesini engellediği için, hafızayı da olumsuz etkileyebilir
Numaraları hatırlama testi!
Bu sistem sayıları benzedikleri şeylerle ilişkilendirerek unutmamanızı sağlar Örneğin '0' top, '1' kalem gibi Sayılarla şekilleri ilişkilendirerek daha kolay hatırlarsınız Öneğin bu 20 rakamı hatırlamaya çalışın; --7 9 0 4 6 2 1 3 5 8 5 9 9 4 0 1 3 2 7 6-- bu rakamları benedikleri nesnelerle ilişkilendirin Örneğin sayının bumerang 7'si ile başladığını ve Golf sopası 6 ile bittiğini hemen hatırlayacaksınız Sayıları kodladıktan sonra bir süre tekrarlayın ve hatırladıklarınızı yazın
Sonuç değerlendirme; Hedefimiz 20 sayıyı da hatırlamak ancak en az 4 sayı hatırlamak çalışmadığınızı, 8 üzeri gelişmeye açık olduğunuzu ve 18 üzeri uzman olduğunuzu gösterir
Beslenme
Meyve, sebze, tahıllar ve sağlıklı yağlarla dengeli beslenme hafıza ve beyin fonksiyonlarını geliştirir
B vitamini sinir hücrelerini homosistein, amino asit gibi hücrelere zarar veren toksinlerden korur Kırmızı kan hücrelerinin beyine oksijen taşımasına yardımcı olur B vitamini ıspanak, koyu yeşil sebzeler, brokoli, çilek, ahududu, mavi yemiş, kavun, karpuz, siyah fasulye, lahana, narenciye ve soya fasulyesinde bulunur
C ve E vitamini gibi antioksidanlar yaşa bağlı hafıza kayıpları ve unutkanlıkla ilişkilendirilebilir Domates, ıspanak, yeşil çay, kuru yemişler, ay çekirdeği, narenciye meyveleri ve karaciğer en iyi kaynaklardır
Omega-3 yağ asitleride hafızayı korumaya yardımcı olarak bilinir Kötü kolesterolü önlediği için yararlıdırlar Yağlı balık, ceviz ve ceviz yağı en iyi kaynaklardır
|
|
|