Kriptoloji Yani Şifremele Bilimi Nedir, Ne İşe Yarar?

Kriptoloji yani şifremele bilimi nedir, ne işe yarar?

Dünyanın geldiği nokta itibariyle, gerek bireysel, gerekse uluslararası güvenlik açısından gizlilik Wikileaks belgeleriyle yeniden tartışılmaya başlandı Wikileaks bir anlamda dünya ülkelerine ders oldu Dünya günlerdir ABD kriptolarını konuşuyor Bir kripto lafıdır gidiyor Peki kriptoloji yani şifremele bilimi nedir, ne işe yarar? Şifreleme teknikleri nelerdir, nasıl şifreleme yapılır ve çözülür?

KRİPTOLOJİ NEDİR
Kriptoloji kısaca, haberlerin şifrelendirilmesi ve şifrelendirilmiş haberlerin çözülmesidir Kriptoloji, gizli haberleşmenin bilimidir Birbirine zıt iki bölümden ibârettir Dost haberleşmesinin ve düşman haberleşmesinin anlaşılması Birinci kısım, haberleşme bilgilerinin istenmeyen kimseler tarafından elde edilmesini önler Burada haberleşmenin şifrelendirilmesi veya elde edilmesini önleme bakımından hızlı iletilmesi gibi metodlar kullanılır Karşı haberleşmenin anlaşılması ise, çeşitli şifre çözümü metodlarına sâhiptir Burada yalnız yazılı haberleşmenin gizli şekle getirilmesi ve çözüm yollarından bahsedilecektir

Kullanış yeri: Genellikle ülkeler arasında bilhassa harp zamanında ve dış siyâsetin tesbitinde önemli bir haber kaynağıdır Târihte en meşhur örneklerden biri Zimmermann Telgrafıdır Ozamanın Alman Dışişleri Bakanı Arthur Zimmermann, çektiği 17 Ocak 1917 târihli bu telgrafla Meksikaya, ABD ile savaşa girdiğinde Texas, New Mexico ve Arizona eyaletlerini teklif etmekteydi İngiltere bu telgrafı ele geçirip ABDye iletmiş ve bir ay sonra da ABD harbe katılmıştır

Sistemi: Yaygın iki tür sistemi vardır Şifreleme sisteminin birinde kelime, cümle, hece, sayı ve harflere bunların gizli karşılıkları getirilir Ancak bunlar çok uzun listeler teşkil ettiğinden lugat şeklinde şifre kitapları hazırlanır Diğer sistemde ise karşılık bulma, bir tekniğe göre yapıldığından sistem ezberlenebileceği gibi bir sayfaya sığdırılabilir veya makina kullanılarak otomatik hâle getirilebilir

Sistematik şifreleme: İki bölümden ibârettir Biri değişmeyen kelimeler, diğeri de özel anahtar kelimelerdir Alfabedeki harf sırası değiştirilerek yeni bir sıra üretilir Bunun için meselâ anahtar bir kelime seçilir: REHBER Daha sonra tekrâr eden harfler silinir REHB Buna ilâveten alfabe harfleri ilâve edilir Bu arada tekrar edilen harfler silinir:
REHBACDFGIİJKLMNOÖPSŞTUÜVYZ Diğer bir tür yeni alfabe üretme şeklinde ise bir anahtar kelime seçilir: ANSİKLOPEDİ Tekrar olanlar silinir ve alfabede kalan harfler alt sıralara ilâve edilir:

ANSİKLOPED

BCÇDFGHIJM

ÖRŞTUÜVYZ Daha sonra kolon tarzında yazılarak:

ABÖNCRSÇŞİDTKFULGÜOHVPLYEJZDM yeni bir alfabe düzeni elde edilir
Sistematik şifrelemede kullanılan diğer bir metod da, anahtar kelime yazılır, altına harflerin alfabedeki sırasına göre numaralama yapılır Alt sıralara ise mesaj yazılır Anahtar kelime “elektrik” alınarak

ELEKTRİK

16248735

GİZLİBEL

GELERİAC

ELEYAK yazılır Daha sonra bu kolonlar numara sırasına göre toplanır:

GGE ZLE EA LEY LC İEL BİK İRA

Gönderilen bu mesajı, anahtar kelimeyi bilen kimse düzenler ve mânâ çıkarabilir

Kodlama: Bu tür sistem, değişik alfabe kullanılmasının geliştirilmiş şeklidir Sistem uzun olup, her kelime ve deyimi kodlar Alfabetik olarak düzenlenmiştir Her kelimeye bir sayı getirilir Bâzı ticârî kodlar gibi olmayıp açıktırlar Kodlama ile mesaj 1/5 civârında kısaltır

Şifre çözümü metodları: Genel olarak çok çeşitli ihtimâllerin denenmesiyle yapılır Bütün şifreler çözülemez Meselâ Mayıs 1943-Mayıs 1944 arasında alınan 46342 Rus şifresinden ancak 13312 tanesi Almanlar tarafından çözülebilmiştir Günümüzde bilgisayarlar, çözücülerin en büyük yardımcılarıdır Çözümde ilk araştırılacak şey şifreli yazıda geçen harflerin tekrar oranı olur Bu oran normal bir yazıdaki harf tekrar oran ile karşılaştırılarak şifre harflerinin karşılıkları araştırılabilir Meselâ, eğer şifreli bir yazıda “s” harfi çok kullanılmışsa, bunun bir Türkçe şifre için “a” harfine, İngilizce veya Almancada “e” harfine ve Ruscada “o” harfine karşı gelebileceği ihtimali büyüktür Çünkü bunlar o lisanda en sık kullanılan harflerdir Günümüzde şifre çözümü modern cebrin bir kolunu teşkil etmektedir

Çözülmeyen şifreler: Bu konuda şu söylenebilir ki, insanoğlu tarafından yapılıp da, insanoğlu tarafından çözümlenmeyecek şifre yoktur Ancak bâzı şifrelerde çözüm için o kadar çok ihtimâl vardır ki, şifre çözülemez telâkkî edilebilir Meselâ burada açıklanan iki anahtar kelime ve arkasından tablo şeklindeki şifrelenmenin kullanılarak bir yazının şifrelendirilmesinde o kadar fazla çözüm olma ihtimâli mevcuttur ki, bin bilgisayar bin sene çalışsalar bütün ihtimalleri elden geçiremezler

TÜRK KRİPTOSU ÖRNEĞİ