Şehzade Beyazıd Kimdir

Şehzade Bayezid (1525 - 25 Eylül 1561), Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma şehzadelerindendir
Babası henüz sağ iken kardeşi Şehzade Selim ile giriştiği taht mücadelesinde yenilmiş; sığındığı İran Şahının sarayında babasının adamları tarafından oğulları ile birlikte boğularak öldürülmüştür

Yaşamı
1525 yılında İstanbulda dünyaya geldi Babası Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, annesi Hürrem Sultandır 11 Kasım 1539da erkek kardeşi Cihangir ile birlikte sünnet edildi 1541de Macaristan seferine katıldı 1546da Karaman Sancak Beyliği ile görevlendirildi 1548de İkinci İran seferine çıkan babasını Akşehirde karşıladı
Kanuni 1553te Nahcıvan Seferine (3 İran seferi) çıkarken Bayezidi taht muhafazası için Edirneye gönderdi Ordu sefere giderken Konyada Şehzade Mustafanın boğdurulması ve ardından Şehzade Cihangirin de hastalanarak Halepte hayatını kaybetmesi üzerine Bayezid, tahtın iki varisinden birisi olarak kaldı Diğer varis, ağabeyi Şehzade Selim idi
Düzmece Mustafa olayı

Şehzade Mustafanın öldürülmesinden sonra ortaya çıkan Düzmece Mustafa olayında Şehzade Bayezidin, isyancı kuvvetleri durdurmada ağır davrandığı, hatta bu isyanı onun düzenlediği iddiası ortaya atıldı Kanuninin ona olan güveni sarsıldı, ancak yine de kendisini affedip Kütahyaya gönderdi Bayezid bunun üzerine babasına yazdığı mektupta “ben kulunuzu muradına irgürdünüz” diyerek teşekkür etmiş ve kendisini tahtın varisi olarak görmeye başlamıştır[kaynak belirtilmeli]
Annesinin koruması

Hürrem Sultan, kendi oğullarından birisinin, daha çok karakter bakımından Kanuniye benzeyen Bayezidin tahta geçmesini istiyordu Yaşamı boyunca da onun koruyuculuğunu üstlenmiştir Hatta Düzmece Mustafa olayında Bayezidin, affedilmesini Hürrem Sultana borçlu olduğu söylenmektedir Ancak Hürrem Sultan'ın 1558de ölümünden sonra, Bayezid koruyucusuz kalmış ve kendine taraftar toplamaya girişmiştir Bayezidin Selim aleyhine harekete geçmesinde, Lala Mustafa Paşanın rolü olduğu düşünülür [1]
Selim ile sürtüşmeler

Oğullarının taraftar toplamaya başlamaları üzerine Kanuni onları birbirlerinden uzaklaştırmış, 1558de Selimi Konyaya, Bayezidi ise Amasyaya göndermiştir Bayezid bunu kendisine bir hakaret saydı ve Kütahyada kalmaya çalıştı Ancak babasının ısrarları sonucu Amasyaya gitmek zorunda kaldı; 21 Aralık 1558de Amasyaya vardı[2] Kanuni onu çeşitli vaadlerle oyalamaya çalışırken, o bir mektubunda babası için “padişah olan yalan söyler mi” dedi ve taraftar toplamaya devam etti
Kanuni, aynı şekilde Selimin de asker toplamasını söylemiş ve Sokollu Mehmed Paşayı ona yardıma göndermiştir Bu arada Bayezidin sancağından çıkması isyan olarak değerlendirildi ve Şeyhulislam Ebusuud ve başka din adamları tarafından öldürülmesinin vacib olduğuna dair fetvalar verildi
Bu esnada Amasyadan Ankaraya gelmiş olan Beyazid, 29 Mayıs 1559da Konya önlerinde Selimin ordusuyla çarpıştı, ancak 2 gün süren savaşta onun düzenli ordusu karşısında üstünlük sağlayamayıp yenildi Bunun üzerine Amasyaya dönmüş ve müftü Muhyiddin Cürcaniyi babasına, affedilmesini dilemesi için gönderdi
İran'a sığınması [değiştir]

Kanuni, Bayezid'in af talebini reddedip yakalanmasını emredince Bayezid oğullarını alarak 7 Temmuzda Amasyadan çıktı[2] Ağustos ortalarında İrana sığınmak zorunda kaldı
İranda Şah Tahmasb tarafından Kazvin'de büyük bir törenle karşılanan Bayezid, onun aracılığıyla babasından affını diledi Tahmasb, Selim ve Kanuni arasında Bayezidin teslimi konusunda yazışma ve pazarlıklar yapıldı Tahmasbın isteklerinden bir kısmını kabul etmek zorunda kalan Kanuni, ona 1200000 altın ödeyeceğini ve Kars Kalesii bırakacağını vaad etmiştir Ayrıca Selim de padişah olduğunda, İranla dost kalacağına dair bir ahidname vermiştir
Ölümü

Anlaşma sağlanınca Kazvine giden Osmanlı elçileri 25 Eylül 1561 tarihinde önce Bayezidi ardından da oğullarını boğarak öldürdüler Bayezid ve oğullarının cenazeleri Sivasa getirilerek surların dışında bulunan "Melik-i Acem türbesi"'ne defnedilmiştir Bu türbe Abdulvahabi Gazi Camii içerisinde bulunur
Bayezid'in ölümünden sonra Bursa'ya nakledilen karısı bir kale içinde bekletilmiş ve yanında bulunan üç yaşındaki oğlu da öldürülmüştür
Çocukları

• Şehzade Orhan (d1543 Kütahya, - ö Kazvin, 237 1562 öldürülmüş)
• Şehzade Osman (d1545 Kütahya, - ö Kazvin, 2371562 öldürülmüş)
• Şehzade Abdullah (d1548 Kütahya, - ö Kazvin, 2371562 öldürülmüş)
• Şehzade Mahmut (d1552 Kütahya, - ö Kazvin, 2371562 öldürülmüş)
• Şehzade Murat (d1559 Amasya, - ö Bursa, 181562 öldürülmüş)
• Mihr-u-Mah Sultan (d1547 Kütahya - ö Istanbul, 1593), 1562 ile Damad Muzaffer Paşa evlendi, 1568 Bağdat, Kıbrıs 1570 ve Luristan 1592-1593 valisi oldu
• Hatice Sultan (d ve ö Kütahya, 1550)
• Ayşe Sultan (d1553 Kütahya, - ö Tokat, 1572), 1568 ile Damad Hoca'Ali Paşa Eretnaoğlu evlendi ve bir oğlan doğum sırasında öldü
• Hanzade Sultan (d ve ö Kütahya, 1556)

Ölümünden sonra

Bayezid olayından sonra, yeniçerilerin Anadoluya muhafız olarak yayılması ve şehzadelerden yalnızca en büyüğüne sancak verilmesi gibi idari değişikliklere gidilmiştir
Ona sadrazamlık vaadinde bulunan Selimin tahta çıkmasını isteyen ve Bayezidi babasına karşı isyana teşvik eden Lala Mustafa Paşa, ancak III Murat zamanında, yaklaşık 3 ay sadrazamlık yapabildi
Şairliği

Bayezidin “Şahi” mahlasıyla yazdığı şiirleri, Türkçe ve Farsça şiirlerinden oluşan bir divanı vardır Şiirlerinde saltanat arzusu, aşk, günahlarından bağışlanması için yakarış konularını işler Babasından affını dilemek için yazdığı şiirleri ve babasının yine şiir olarak verdiği karşılıklar meşhurdur Divanının iki el yazma kopyası Millet Kütüphanesi Ali Emirî koleksiyonunda bulunur[2] Divanı Filiz Kılıç tarafından yeni Türk alfabesine aktarılmış,[3] fakat bu aktarım fazla hatalı olduğu iddiasıyla eleştirilmiştir[4]