Şehzadelerin Sünnet Düğünü

Belgrad seferinden dönen Fâtih Sultan Mehmed, Edirne'deki ikameti esnasinda biri (Bâyezid) Amasya'da, digeri (Mustafa) Manisa'da sancakbeyi olan iki sehzâdesinin sünnet edilmelerine karar verir Bunun üzerine her iki sehzâde de merkeze çagrilir Bu dügün için Fâtih, çevre hükümdarlara dâvetiyeler göndererek, onlarin da bu mutlu günlerinde yanlarinda bulunmalarini arzu eder Fâtih'in, ilim adamlari ile halka karsi nasil davrandigini, nasil bir protokol uyguladigini göstermesi bakimindan önemli olan bu dügünden, bütün Osmanli kaynaklari bahsederler Bununla beraber biz, bu dügünde hazir bulundugunu söyleyen Âsik Pasazâde'nin müsahedelerine dayanarak verdigi malumati özetleyerek buraya almak istiyoruz:
O vakit, Sultan Bâyezid Amasya'da idi Onu getirtti Mustafa Çelebi dahi o vakit Manisa'da idi Onu dahi getirtti Bunlar hep Edirne'ye geldiler Dügüne basladilar, Etrafa agirlikla davetçiler gönderdiler Bütün sancak beyleri ve her sehrin ululari geldiler Nice günlük yollar dügüncülerle dolmustu Edirne'nin çevresine konup doldular Pâdisahin otag ve çadirlarini Ada'ya kurdular Pâdisah dahi devletle Ada'ya geçip oturdu Her tarafin halki, tayfa tayfa geldi Önce ulemâ davet olundu Pâdisah dahi gelip tahta oturdu Sag tarafina fâzil kimselerden olan "Mevlânâ Fahreddin" oturdu Solunda ise "Mevlâna Tosyavî" oturdu Pâdisahin karsisinda ise "Mevlâna Sükrullah" oturdu Onun yanina Hizir Bey Çelebi oturdu
Emr olundu: Hafizlar, Kelâm-i Kadim-i Rabbanî (Kur'an-i Kerim) okudular Ulemâ, okunan bu âyetlerin tefsirini yaptilar Ilmî sohbetler olundu Ondan sonra izin verildi: Edipler, güzel medihler ve gazeller okudular Pâdisaha layik sohbetler yapildi Ondan sonra izin oldu: Sofralar kuruldu, nimetler yenildi Yemekten sonra yine edebiyatçilar okudular Ondan sonra tekrar Kur'an okundu Ondan sonra sekerli seyler getirdiler Her ilim ehlinin önüne sini koydular Bu ulemânin hizmetkârlari futalar doldurdular Fakir (ben) dahi bir futa doldurdum, hizmetkârima verdim Ondan sonra pâdisah, gelen bu hürmete lâyik kisilere ihsanlarda bulundu Niceleri fakir geldi, zengin gitti
Ikinci gün fukara tayfasi davet olundu Onlara da geregi gibi hürmet olundu Pâdisahin ihsanlari bunlara da yetisti Bunlar da "Fukarâ Kanunu" geregince saygilarini gösterdiler
Üçüncü günü begler (emîr) davet olundu Bunlara dahi Pâdisah kanunu nasilsa öylece yapildi Bu dügünün tarihi hicretin 861'inde vaki oldu
d- SIRBISTAN'IN ILHAKI: Osmanli kuvvetlerinin Belgrad'dan çekilmelerinden sonra sira tekrar Sirbistan'a gelmisti Georges Brankovitch ile, Jan Hunyad'in kayinbiraderi olan Belgrad valisi Mihail arasinda eskiden beri bir sogukluk bulundugundan Mihail, bir ara Brankovitch'i yakalayip haps etmisti Brankvitch 30 bin altin ödedikten sonra serbest birakilmisti Ihtiyar Brakovitch, 1457 senesinde ölmüs, Greguvar, Etyen (Istefan) ve Lazar adinda üç erkek ile Sultan II Murad'dan dul kalmis olan Mara (Meryem Sultan) adinda bir kiz evladi birakmisti
Brankovitch'in ölümü üzerine, Sirbistan'in idaresini ele geçiren en küçük kardes Lazar, öldürme tehdidi ile diger kardeslerini ülkesinden kaçirmisti Brankovitch'in kizi Mara da Osmanlilara siginmisti Fâtih Sultan Mehmed, onun taht üzerindeki hakkini koruyacagini bildirerek kendisine Serez taraflarinda mülk verdi Böylece Mara, refah içinde bir hayat geçirdi
Yeni Sirp despotu Lazar, bir sene sonra 1458'de öldü Ülkesi, esi Elen ile küçük yastaki kizina kaldi Elen, Sirbistan'in elinden alinma ihtimalini düsünerek burayi malikâne olarak Papa'ya peskes çektigi gibi kizini da Bosna kralinin ogluna nikahladi
Elen'in, oynamak istedigi oyundan haberdar olan Osmanli Devleti, Sirbistan isini kesin olarak çözüp bir sonuca baglanmaya karar verir Bu sebeple Pâdisah, hicrî 862 (1458)'de Mora seferine giderken Mahmud Pasa'nin maiyyetine bin kadar yeniçeri vererek onu Sirbistan üzerine gönderir
Mahmud Pasa, Sirplarin baskenti olan Semendire etrafindaki bazi kaleleri aldiktan sonra Semendire'yi kusatir Pasa, sehrin dis istihkamlarini aldiysa da sehri zapt edemeyerek muhasarayi kaldirir Bu arada Ostroviç (Sivricehisar), Rodnik ve Sabaç (Bögürdelen) gibi yerleri alir Bögürdelen'in alinmasindan sonra Macaristan'a akinlarda bulunur
Bu esnada Mora seferinden dönmüs olan Fâtih Sultan Mehmed, Mahmud Pasa ile bulusur Sirbistan isinin tamamen bitmesi için Mahmud Pasa'yi Semendire üzerine tekrar gönderir Daha önce, çevresindeki kaleler Osmanlilarin eline geçtikleri için Semendire bir bakima yalniz ve yardimsiz kalmisti Bu durum karsisinda, direnmenin fayda vermeyecegini anlayan Elen, hazineleri ile birlikte gidebilme sarti ile teslim olur 8 Kasim 1459'dan itibaren Osmanli idaresine giren Sirbistan, bu devletin, bir sancagi olarak "Semendire Sancakbeyligi" adi ile bir akinci komutana verilir Burasi, Belgrad'in zaptina kadar Macaristan'a yapilacak akinlar için ve kuzeyden gelecek tehlikelere karsi iyi bir üs oldu