11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Etrüsk Zarindaki Yazilar
Etrüsk konusu bitmez, çünkü hala çözüm bekleyen pek çok yazıt var Size burada bir Etrüsk zarından söz edeceğim ve kendi yorumumu sunacağım Kayıp Yazılar ve Diller adlı kitabında J Friedrich şöyle diyor:
Zarlar üzerine işaretlenmiş sözcüklerin okunuşlarındaki 6 rakam, hiçbir şüpheye yer bırakmaksızın birden altıya kadar sıralanmış şifreler içerdiğinden, bu konuda tam bir literatürün doğmasına yol açmıştır Ama burada, bunların nasıl bir sıra takip edebilecekleriyle ilgili, bugün dahi hâla kesin olarak çözümlenmemiş güç bir sorun ortaya çıkmaktadır
Etrüsk zarındaki yazılar
Bu zarlar üzerinde yapılmış iki yorumu yukarıdaki resim de görüyoruz Solda Larissa Bonfante adlı bir Etrüsk uzmanının yorumu ve ortada Selahi Diker (Türk Dilinin Beş bin Yılı, sayfa 129) adlı Türk dil uzmanının yorumu görülüyor Sağda ise benim yorumum var
Öncelikle, ben şu soruyu kendime sordum: Eğer bir zar yapsam sayı kazımak mı daha kolay yoksa sayının adını mı yazmak daha kolay Örneğin /dört/ mü yazmak kolay, yoksa 4 mü? Elbette ki sayıyı kazımak kolay Üstelik, o dönemde okuma yazma bilenlerin sayısı çok azdı Sayıyı tanımak elbette ki yazıyı okumaktan kolay olduğuna göre, ne diye yazı kullanmak gereğini duydular?
Bu soruların yanıtını şöyle verdim Bu zarda yazanlar kesinlikle rakam değil Bir fiil veya emir olabilir Türkçe olarak okunuşun sağdan sola olduğu göz önüne alınırsa ilk okunan sözcük İki harften oluşan Gİ sözcüğü Çünkü Etrüsk abecesinde ), g harfi olup l düz çizgisi de i harfidir Genelde Y sesi bir dolgu sesi olup Türkçeye sonradan girmiştir Bugün /giy/ diye yazdığımız sözcüğün aslı /Gi/dir
Zarın tam aksi yüzüne o emrin tam aksi yazılmış olması gerek Bu sözcük de AÇ sözüdür Fakat bu sefer soldan sağa yazılmıştır Çünkü Etrüsk yazıtlarında yön o kadar önemli değildi Genelde sağdan sola yazsalar da bazen Bustrofedon denen bir tarlayı sürer gibi iki yönlü yazıtlar bulunmuştur
Zardaki karşıt yüzler Resim de karşıt yüzlerdeki yazılar görülüyor Diğer karşıt yüzlerde şu ikili emirler bulunuyor Sağdan sola KALve soldan sağa KAÇ Dikkat ederseniz KAÇ sözündeki Ç sesini vere UÇ damgası olup üç kollu bir M harfine benzer (Bkz Güneş Tanrı ve Kuş Ülkesinin Tanrıçaları adlı 19 sayılı yazım)
İtalya'nın kuzeyinde, bugünkü Avusturya Alplerinde bulunmuş olan Ötzi mumyasının omzunda bir UÇ damgası var ve bu damga onun yönetici olduğunu belirtir İtalya'nın kuzeyi o dönemde tümüyle Etrüsk halkına aitti ve ALP adını da koyan Ön-Türk kökenli Etrüsk milletidir Dolayısıyla, Ötztal (Ötz tepesi) bir Etrüsk yerleşim bölgesi idi
Etrüsklerin yazı tarzında K harfi hem ucu aşağı bakan bir ok şeklinde, hem de görüldüğü gibi uçları düz bir ok şeklinde yazılmıştır Bu iki işaret çoğu zaman farklı sanılsa da verdiği ses K sesidir Diğer iki yüzde Sağdan sola HÜLTH ve soldan sağa ALTH okunuyor O harfine benzeyen işaret TH olarak okunuyor Bu işaretin TENGRİ damgasındaki daire ile ilişkisi var Bu konuda uzunca bir açıklama yapmıştım (Bkz Mayalarda Dil-Din-Mimarı adlı 4 sayılı yazım)
L harfine benzeyen işaret AL veya UL damgasıdır ve TH damgası ile birlikte ALTH yani ALT olur Bu bir emir olduğuna göre kanımca güreş ile ilişkilidir Keza karşı yüzdeki HÜLTH de ÜST demek oluyor Etrüskler Ön-Türk olduklarına göre Asya kökenli güreş sporunu elbette ki yaygın olarak uyguluyorlardı Güreşçiler yenişemeyince zar atılıyor ve güreş devam ediyordu Bu bakımdan zardaki emirleri bir kere daha gözden geçirelim
KAL: Ayakta kal ve güreşe devam et
KAÇ: Hakem işaret verince kaçmaya başla
GİY Güreş kıyafetinle güreşe devam et
AÇ: Güreş kıyafetini çıkar ve çıplak güreşe devam et
HÜLTH: Güreşe üstte devam et
ALTH: Güreşe altta devam et
Romalıların Greko-Romen adını verdikleri ve bugün dahi belden yukarı yapılan güreş tarzı Etrüsklerden alıntı bir spordur Böylece sadece zardaki yazıları okumakla kalmadım, aynı zamanda bu zarın ne zaman ve nerede kullanıldığını da açıklamış oldum
|
|
|