Dönem Kapandıktan Sonra Gelen Faturalara Ilişkin Kdv ve Bu Faturaların Gider Kaydı

DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA GELEN FATURALARA İLİŞKİN KDV VE BU FATURALARIN GİDER KAYdı DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA GELEN FATURALARA İLİŞKİN KDV VE BU FATURALARIN GİER KAYDI

I- KDV YÖNÜNDEN

KDV sistemi, mal ve hizmetlerin üretiminden başlayarak tüketimine kadar tüm safhalarda uygulanan ve her safhada yaratılan katma değeri vergileyen bir yapıya sahiptir Bu işleyiş, her safhada hesaplanan vergiden, katma değer vergisi yaratılmasıyla ilgili alım ve giderler için ödenen KDV’nin indirilmesiyle sağlanmaktadır

Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1-a maddesinde, “…Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini…” indirebilecekleri hükmü yer almaktadır

Yine aynı kanunun, 29/3’üncü maddesinde ise, indirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği hükmü yer almaktadır

KDV Kanununun 29’uncu maddesindeki düzenlemeye göre, aksine bir hüküm olmadığı sürece, mükellefler vergiye tabi faaliyetleri üzerinden hesapladıkları KDV’den, kendilerine yapılan teslim ve hizmetlere ilişkin yüklendiği KDV’yi indirmekte, aradaki olumlu farkı vergi dairesine yatırmaktadır Hesaplanan verginin yüklenilen vergiden az olması halinde indirilemeyen kısım, KDV Kanununun 29/2’nci maddesi gereğince bir sonraki dönemde indirim konusu yapılmak üzere sonraki döneme devredilmektedir

KDV Kanununun KDV istisnalarıyla ilgili 30/a maddesi ile getirilen genel kural, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilen işlemlerle ilgili satın alınan mal ve hizmetlere ödenen KDV’nin (Yüklenilen KDV) mükellef tarafından indirim konusu yapılamayacağı şeklindedir

KDVK’nun 30’uncu maddesi hükmüne göre, aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisinden indirilemez;

a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan Katma Değer Vergisi,

b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen Katma Değer Vergisi,

c) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi,

d) Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen Katma Değer Vergisi

indirim olarak dikkate alınamayacaktır

Yine KDVK’nun 58’inci maddesi hükmüne göre mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir

Tüm bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde, mükellefler, ilgili takvim yılından sonraki dönemlerde gelen ve geldiği dönemdeki kayıtlara intikal ettirilen faturalardaki KDV’yi, katma değer vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapamayacaklardır

Konuya ilişkin mukteza da aşağıdaki gibidir

“Vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak koşuluyla ilgili belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim hakkı kullanılabilir (Tarihi: 3151988- Sayısı: 2601029-40786-8)” şeklinde bir belirleme yer almaktadır Görüldüğü üzere, muktezada vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak koşuluyla ilgili belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim hakkı tanınmıştır Bu durumda vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılması halinde ilgili belgedeki kdv tutarı indirim konusu yapılamayacaktır

II- BU FATURALAR GERİYE DÖNÜK OLARAK HARCAMANIN AİT OLDUĞU DÖNEM KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE GİDER YAZILABİLİR Mİ?

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 16’ncı maddesi hükmüne göre,

-“ (1) Kurumlar vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanır

(2) Safî kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır Ziraî faaliyetle uğraşan kurumların bu faaliyetlerinden doğan kazançlarının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun 59’uncu maddesinin son fıkra hükmü de dikkate alınır”

Yeni Kurumlar Vergisi Kanununa göre kurum kazancı tespit edilirken yine aynı kanunun 8 ve 11’inci madde hükümleri uygulanacaktır

Buna göre, ilgili takvim yılından sonraki dönemde gelen ve geldiği dönemdeki kayıtlara intikal ettirilen faturalarda yer alan tutarlar (KDV dahil), faturaya konu harcamanın, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılmış olması koşuluyla, harcamanın ait oldukları yıl itibariyle kurumlar vergisinin tespiti yönünden niteliğine göre gider ya da maliyet olarak dikkate alınabilir

Nitekim, Mali İdarenin, bu konuyla ilgili, bu zamana kadarki görüşleri de, anılan faturalardaki KDV’lerin izleyen takvim yılında indirim konusu yapılamayacağı; ancak, ilgili olduğu dönem kurumlar vergisi tespitinde gider ya da maliyet olarak dikkate alınabileceği yönündedir Örneğin, 2005 yılına ilişkin olarak 2006 yılında gelen ve 2006’da kayda alınan faturalar, 2006 yılında KDV dahil KKEG olarak dikkate alınacak; ancak, 2005 yılı kurumlar vergisi beyanında (KDV dahil tutar) diğer indirim olarak dikkate alınabilecektir

Konuya ilişkin olarak Boğaziçi Kurumlar Vergisi Dairesi Başkanlığının 24122003 tarih ve BKBSK4340054/02-C/KDV-29/240-8141 sayılı muktezası aşağıdaki gibidir

“ İlgili dilekçenizde; şirketinizin 04012004 tarihinden sonra 2003/Aralık dönemine ilişkin olarak gelen satıcı faturalarını 2004 yılı kayıtlarına önceki dönem gideri olarak almayı düşündüğünü dolayısıyla 25012004 tarihine kadar firmanıza gelen geçmiş dönem faturalarındaki KDV’nin 2003 Aralık KDV beyannamesinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ile bu tarihten ( 25012004) 30 Nisan’a kadar gelecek olan satıcı faturalarının KDV’nin önceki dönem gideri olarak kurumlar vergisi beyannamesinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı hususu sorulmaktadır

Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1 maddesinde mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlem üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanununda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 34/1’inci maddesinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal edilen mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin, alış faturası veya benzeri vesikalar üzerinde ayrıca gösterilmek ve kanuni deftere kaydedilmek suretiyle indirileceği hükümleri yer almaktadır

Diğer taraftan, Kanunun 29/3’üncü maddesi gereğince indirim hakkı, vergi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni deftere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 23 seri nolu katma değer Vergisi genel Tebliğinin “vergi indirimi” başlıklı bölümünde indirim zamanı, indirim hakkının vergi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni deftere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği hükme bağlanmıştır

Yukarıdaki kurallar; indirime konu verginin fatura ve benzeri belgelerde hem ayrıca gösterilmesini, hem alış belgelerinin yasal kayıtlara kaydedilmiş olmasını hemde vergi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılının aşılmamasını gerektirmektedir

Katma Değer Vergisi Kanununun 53’üncü maddesinde; Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilemez hükmü yer almaktadır

Buna göre, indirim hakkı vergi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni deftere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilmektedir 2003/ Aralık dönemine ilişkin olarak 2004/Ocak ayında gelen satıcı faturalarının 2004 yılı kayıtlarına kaydedilmiş olması durumunda faturada yer alan KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün olmadığından 2003 yılı kurumlar vergisinin tespiti yönünden mahiyetine göre gider ya da maliyet olarak dikkate alınabilecektir “

Ali TUĞLU

Hesap Uzmanı