Yeşil Peri Gecesi Kitap Tanıtımı

Yeşil Peri Gecesi kitap tanıtımı

Ayfer Tunç, yeni kitabı Yeşil Peri Gecesinde ilk romanına geri dönüyor ve ilk romanı Kapak Kızının kahramanı Şebnemin hikâyesini bu kez onun ağzından anlatıyor Tunç, romanında popüler kültürün sıkça işlediği imgeleri kullanarak ondan devraldığı dili yine popüler kültüre karşı bir silaha dönüştürüyor

YEŞİL PERİ GECESİ, AYFER TUNÇ, CAN YAYINLARI, 472 SAYFA, 26,5 TL

Ayfer Tunçun 1992 yılında yayımladığı Kapak Kızı, 2005 yılında yeniden yayımlandığında tartışmalara yol açmıştı Yazar, olgunlaşmadan yayımladığına kanaat getirdiği romanını yeniden yazmış, gördüğü kimi fazlalıkları romandan çıkarma gereği duymuştu Bu romanın, Ayfer Tunçun yazarlık serüveninde önemli bir yer tuttuğu muhakkak Çünkü yazar, yeni kitabı Yeşil Peri Gecesinde yine ilk romanına geri dönüyor Kapak Kızında üç roman kahramanının (bankacı Ersin, radyocu Selda ve garson Bünyaminin) zihnini dolduran dergideki kapak kızı Şebnemin hikâyesini bu kez onun ağzından anlatıyor Böyle bakıldığında, Yeşil Peri Gecesinin, aslında Kapak Kızı romanının bir çeşit devamı olduğu düşünülebilir Ancak, Ayfer Tunçun neredeyse tüm yapıtlarına sirayet eden genel yönelimini bilmeyen okur için yanıltıcı olacaktır bu bilgi Yapıtları arasında geçişimleri seven, farklı kitaplara dağılmış kahramanları arasında bağlar kuran, kendi yapıtlarına sıklıkla metinlerarası göndermelerde bulunan yazar (Saklı ve Evvelotel adlı öykü kitapları arasında da bu türden bir bağ vardır) bu genel yönelimini Yeşil Peri Gecesiyle en uç noktaya taşıyor Kapak Kızının arzu nesnesi Şebnem, bu kez Yeşil Peri Gecesinin öznesi olarak hesap soruyor ona bakan gözlerden Gerçi roman boyunca kahramanın adına hiçbir yerde rastlamıyoruz ama Kapak Kızından hatırladığımız roman kahramanları kitaba dâhil olur olmaz, kitap boyunca adını vermeyen kahramanın Şebnem olduğunu biliyoruz

Popüler kültür eleştirisi

Sürükleyici öğeler barındıran ve giderek etkileyici bir sürat yakalayan Yeşil Peri Gecesi, bir yandan ülkenin son otuz yıllık dönemine ışık düşürürken, diğer yandan güzelliği dilden dile dolaşan, buna mukabil parçalanmış bir aileden gelen, mutsuz bir çocukluk geçirmiş, ardından dönemin popüler dergilerinden birine fotoğraflar vermiş, biri hariç hayatına giren erkekler yüzünden büyük sıkıntılar çekmiş bir kahraman dolayımıyla toplumun ikiyüzlülüğüne çekmek istiyor dikkatleri Geçmişindeki insanlardan soyunarak öç almaya çalışan, Ali hariç, tanıştığı, tanışmak zorunda kaldığı bütün erkeklerle kapanmamış bir hesap bırakan Şebnemin giderek annesinin yaşadığı hayatın bir benzerini yaşaması, babası ve amcası arasındaki ilişkinin bir benzerinin kocası ve kocasının kardeşi arasında hayat bulması, toplumda güçlü birer figür olarak öne çıkan kimi insanların yaşadığı çarpık hayatlar, aileden başlayan çürümenin, ama ille de arzunun arkasına gizlenmiş o dizginlenemez bakışın giderek nasıl da bütün bir topluma yayıldığını gösteriyor Bunu gösterirken de, çoğu zaman popüler kültürün çokça kullandığı imgelere başvuruyor yazar Ama Ayfer Tunç gibi bir yazarın bu türden imgelere kolay kolay gönül düşürmeyeceğini bilen okur, giderek kitabın asıl niyetini de kavrıyor Ömer Türkeşin yerinde saptamasıyla, Ayfer Tunç, “2000li yılların popüler kültürünü popüler edebiyata özgü bir hikâyeyle eleştiriyor” Yeşil Peri Gecesinde Dışarıdan bir bakışla toplumun ikiyüzlülüğünü sorgulamak yerine, kahramanını çok kullanışlı bir alanın içine çekerek parlak bir dil yaratıyor Ayfer Tunç Popüler kültürün sıkça işlediği imgeleri kullanarak, oradan devraldığı dili yine popüler kültüre karşı bir silaha dönüştürüyor Yazarın kullandığı bu tekniği roman kahramanı Şebnem de kullanıyor Zamanında kendisini de bir imgeye dönüştüren toplumun ikiyüzlülüğünden intikamını popüler kültürün araçlarını kullanarak alıyor

Ayfer Tunç, çocukluğundan itibaren güzelliğinin kurbanı olan bir kahramanın hikâyesini çoğu kez iç içe geçen, hatta zaman zaman ikili değil, üçlü bir kurgu şeklinde resmederken, asıl dikkat çekmek istediği alanla ilgili etkileyici saptamalar yapıyor Yazarın, üzerine etkileyici bir kitap da yazdığı (Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek) ve ışığını doksanlı yıllara kadar yayan yetmişli yılların gündelik hayatı, iyi bildiği kültürel atmosferi bu romanın bel kemiğini oluşturuyor Okur bir yandan, Şebnemin sık sık geriye dönüşlerle anlatılan hikâyesine kulak verirken, diğer yandan da Oğuz Atayın yazmaya muvaffak olamadığı Türkiyenin Ruhu adlı projesine tanık oluyor adeta Yeşil Peri Gecesi, gündelik yaşamı ikiyüzlülük ve sahtelikle örülmüş, iktidar hırsı ve zenginlik isteğiyle taşlaşmış bir toplumun çarpıklığına çekmek istiyor dikkatimizi Bunu yaparken, toplumun yukarıda anılan çarpıklıklarını iyi gören İkinci Yeni şairlerini de yedeğine alarak, şiddetli bir toplum eleştirisine dönüşüyor Yazar, eleştirisine de toplumun en küçük yapı taşından, aileden başlıyor Hem Şebnemin hem de çevresindeki diğer ailelerin hayatında başlayan çürümenin topluma dalga dalga sirayet edişini izliyoruz roman boyunca Tunçun dikkat çektiği başka bir çürüme daha var: Cumhuriyetin elit kesimlerinin yaşadığı çöküşü profesör babanın iki oğlu üzerinden göstermeye çalışıyor Öte yandan, yazarın hedefinde yalnızca bu elitler yok Orta sınıfın laiklikten muhafazakârlığa geçmeye çalışan mensuplarının bir türlü tutunamayan, çürüyen yönlerine de çekiyor dikkatleri

Milli ikilimiz: Suç ve unutuş

Romanda bir belirip bir kaybolan, Şebnemin sığındığı, güç aldığı dizeler sadece bir dayanak değil, bu şiddetli toplum eleştirisini pekiştiren bir niteliğe sahip (Romanda, en az şiirler kadar parantez içine alınan ara açıklamalar da benzer bir işlev görüyor Romanın seyrine bile isteye yapılan bu türden müdahaleler romanın üzerinde ilerlediği hatta kimi yarıkların oluşmasına sebep oluyor) Yeşil Peri Gecesi, popüler kültür imgesinin “yırtıldığı yer”den ilerleyerek, okurunu onu sarıp sarmalayan hâle ile yüzleşmeye çağırıyor adeta Örneğin, romanın en etkileyici bölümlerinden birinde bu yüzleşme çağrısı yapılıyor gibidir Şebnem, Süleyman Amcadan suçunu itiraf etmesini bekler Ama beklediği itiraf sadece bireysel bir itiraf değildir Sanki Süleyman Amcadan beklenen, bütün bir toplumsal suçun itirafıdır Ama “Bizde itiraf yoktur” diyecektir Şebnem romanın devamında, “Biz dolaylı insanlarız, bizde yalanlar ve gerçekler arabesk motifler gibi iç içe geçer Bizim milli ikilimiz suç ve ceza değildir Bizim milli ikilimiz suç ve nisyandır” Unutturulanın üzerine giderek, öyle ya da böyle onlara suçlarını itiraf ettirerek, kendisine kötülük yapanların “vicdanlarına musallat olarak” aydınlığa çıkar Şebnem Romanın sonunda beliren deniz feneri, Şebnemin aydınlığa çıktığının bir işaretidir Ama kendisi aydınlığa çıkarken de geride, bütün suçlarıyla koca bir toplum kalır

Yeşil Peri Gecesi, Ayfer Tunçun romancılığında etkileyici duraklardan biri şüphesiz Daha da önemlisi, ülkenin son otuz yılına, otuz yıllık bir sürecin hâkim ruhuna karşı yazılmış başarılı bir roman