02-04-2010
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Uçak Sanayisi
Uçak Sanayisi

Havacılığın ilk dönemlerinde bu işin öncüleri, uçakları küçük atölyelerde ya da evlerinin arka bahçesindeki bir sundurmada yaparlardı İlk uçak yapım şirketlerinde uçak yapımında kullanılan başlıca maddeler tahta ve keten beziydi i Dünya Savaşı sırasında, uçakların birçok parçası mobilya fabrikalarında yapıldı Ama 1930'larda uçak yapımında alüminyum alaşımları kullanılmaya başlandı II Dünya Savaşı sırasında otomobil fabrikaları uçak üretimine yöneldiler Uçak yapımında günümüzde de alüminyum alaşımları çok kullanılır Ama, paslanmaz çelik ve titan daha yüksek bir dayanıklılık ve ısı direnci sağlar Günümüzde uçak yapımında, kompozit madde denen ve cam, grafit ya da bor liflerinden türetilen maddelerin kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır
Bir uçağın yapım süreci, tasarımının ilk yapıldığı andan, seri üretimine başlanana kadar geçen uzun bir ön evreyi kapsar Aşılması gereken birçok aşama vardır ve hiçbir şey rastlantıya bırakılmamalıdır 1930'larda bir uçağın üretimine geçilmesi için gerekli ortalama süre iki üç yıldı Modern uçaklar çok daha gelişkin ve karmaşık olduğundan, günümüzde çoğu kez bu süre bundan daha da uzun olabilmektedir Uçak yapım şirketlerinin hemen hepsi çok büyük kuruluşlardır ve genellikle hem askeri, hem de sivil uçak üretirler
Yeni bir uçak yapımı için üreticinin yapacağı ilk iş bu yeni uçağı satın almayı düşünebilecek kişilerle, konuyu ayrıntılı olarak tartışmaktır Yapılacak uçağın nitelikleri üzerinde görüş birliğine varıldıktan sonra tasarımcılar uçağın ilk planını çizerler Bunu izleyen aşama, bu tasarıma göre bir dizi ölçekli modelin yapılmasıdır Model uçaklar yardımıyla rüzgâr tünelinde yapılan deneyler sonucunda gerçek boyutlardaki uçağın havadaki davranışına ilişkin bilgiler elde edilir Bu deneyler uçağın bütününün modeliyle yapıldığı gibi, uçağı oluşturan kanat, gövde ve kuyruk gibi parçaların modelleriyle de ayrı ayrı yapılır Eğer uçak sesüstü hızlarda uçacaksa, benzer deneyler sesüstü hızlı rüzgâr tünelinde gerçekleştirilir
Büyük bir uçak yapım şirketinin çizim bölümünde yüzlerce kişi çalışır Tek bir uçağın tasarımı için binlerce ayrı çizim gerekir Günümüzde bu çizimlerin tümü bilgisayarlarca yapılmaktadır Eğer bütün deneyler olumlu sonuç verirse, uçağın ilk örneğinin (prototip) yapımına geçilir İlk örnek, deneme pilotlarının yapacağı uçuşlarla uçağın uçuş sırasındaki durumunun belirlenmesine ve bu bilgilerin ışığında da gerekli düzeltme ve değişikliklerin yapılmasına olanak sağlayan, gerçek boyutlarda bir deneme uçağıdır
İlk örnek yapımının birinci adımı, uçağın gerçek boyutlarda bir modelinin yapılarak, kullanım sırasında uçağa yerleştirilecek olan bütün aygıtlar, düzenekler ve donanım için yeterli yerin bulunduğunun doğrulanmasıdır Daha sonra iniş takımlarını açıp kapayan, flapları hareket ettiren ve benzer sistemler denenir Bunun ardından metal yapıyı oluşturan parçaların her biri, gerçek boyutlarında, bir dizi deneyden geçirilerek tasarımlarının ve yapıldıkları maddelerin uçuş sırasında karşılaşacakları çeşitli yüklere uygun olup olmadığı incelenir
Bu deneyler parçaların dayanıklı çelik iskeletlere yerleştirilmesi, eğilme ve burulma yükleri altında tutulması ve bu deneylerdeki davranışlarının ölçülmesi yoluyla gerçekleştirilir Bazı durumlarda bu deneyler tüm yapıya uygulanarak uçağın "yorulma ömrü", yani artık kullanılamayacak hale geleceği süre saptanır Modern yolcu uçaklarının 30-40 yıllık yoğun bir uçuş süresi için yeterli dayanıklılıkta olması gerekir
Öte yandan motorlar ve donanımın bütün öbür parçalan da aynı duyarlılıkla tasarımlanıp deneyden geçirildikten sonra uçaktaki yerlerine yerleştirilir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|