Türkler'de Takvim

Türkler'de Takvim



İslam öncesi dönemde Türkler Güneş yılma dayalı, 12 ya da 60 yılda tamamlanıp yeniden başa dönen takvimler kullanıyorlardı Bu takvimlerde yıllar sayıyla değil, genellikle hayvan adlarıyla belirtiliyordu İslamiyeti kabul etmelerinden sonra Türkler arasında da hicri takvim giderek yaygınlaştı Ama Ay yılına dayalı hicri takvim (bir yılı 354 gün kabul eden hicri-kameri takvim) yanında Güneş yılına dayalı hicri-şemsi takvimin (bir yılı 365 gün kabul eden takvim) kullanıldığı dönemler de oldu Örneğin Büyük Selçuklu Hükümdarı Melikşah'ın (hükümdarlığı 1072-92) kabul ettiği ve yılbaşı Nevruz (21 Mart) olan Takvim-i Celali bugün de İran'da ve Afganistan'da kullanılmaktadır


Osmanlılar 17 yüzyıl sonlarına kadar yalnız hicri-kameri takvimi kullanmışlardı 1678'de mali işler için uygulamaya konuları, Jülyen takvime dayalı, yılbaşı 1 Mart olan mali takvim (rumi takvim de denir) giderek yaygınlaştı Tanzimat'la (1839) birlikte devletin bütün kayıtlarında hicri-kameri takvim yanında mali takvim de resmen uygulanmaya başlandı Ama iki takvim yılı arasındaki 11 günlük fark birçok karışıklığa yol açtı Bu fark 1917'de bir yasayla ortadan kaldırıldı 1 Ocak 1926'da Türkiye'de de Gregoryen takvim uygulanmaya başlandıktan sonra mali yılbaşı 1 Haziran olarak kabul edildi Çeşitli zorluklar yüzünden 1950'de başlangıçı 1 Mart'a alınan mali yıl, 1983'te genel takvimle birleştirildi ve 1 Ocak'ta başlaması kararlaştırıldı