Türkiye'deki Vadiler

Ağasar vadisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ağasar vadisi, Trabzon ilinin Şalpazarı ve Beşikdüzü ilçelerinin sınırları içerisinde yer alır Sis dağının eteklerinden başlayıp Beşikdüzü ilçesinden Karadenize dökülen Ağasar deresine yataklık eden vadidir Vadi coğrafik özelliğinin yanı sıra, kültürel ve folklorik açıdanda farklılık gösteren Çepni Türkleri'nin yoğun olarak yaşadığı bölgedir Çepniler bu bölgede Şalpazarı ve Beşikdüzü ilçesinin Şalpazarına yakın köylerinde 29 kadar köyde yaşamakta olup en eski Turkmen geleneklerini hala sürdürmektedirler

Ballıkayalar

Ballıkayalar, Kocaeli'nin Gebze ilçesi Tavşanlı köyü yakınlarında kayalık vadi Tabiat parkı statüsündedir

Türkiye'de kaya tırmanışı sporunun başladığı yerdir Tırmanış yapılan rotalar ilk olarak 1970'li yıllarda açılmıştır İstanbul'a yakınlığı nedeniyle, tırmanışçılar buraya rağbet ederler Vadinin kuzey-güney doğrultusunda olması nedeniyle, günün farklı saatlerinde bazı kayalar gölgede kalır Böylece tırmanışçılar sıcak günlerde bile rahat tırmanma imkânı bulur

Tırmanışçılar dışında Ballıkayalar piknikçilerin de rağbet ettiği bir parktır

Gogo dere

Gogo dere Elazığ Keban ilçesinin güney batısında bulunan vadinin adıdır Diger ismi 'Geli' dir

Geli, zor ve çetin bölge anlamına gelir Bu yörenin kullandığı lehce kırmanci dir gogo dere olarak bilinen bu bölge aynı zaman da kuşçu köyünün mahallesidirçünkü burada ikamet eden özdemirve akpınar aileleri kuşçu köyüne kayıtlıdırlarancak özel bir mülk statüsündedirburada yaşayan özdemir ve akpınar aileleri bu bölgeyi paylaşmış ve sınırları bellidir bu alana diger köyler ve kuşçu köyü müdahale edemez ve ortak mera alanı yoktur

Kelebekler Vadisi

Kelebekler Vadisi, Muğla ili, Fethiye ilçesi Ölüdeniz belde sınırları içerisinde bulunan doğal bir hazinedir Sahip olduğu endemik türler nedeniyle dünya mirası olarak korunması önerilmiş 100 dağdan biri olan Babadağ'ın eteklerinde bulunan Kelebekler Vadisi, 8 Şubat 1995'de 1 derecede doğal SİT ilan edilmiş ve her türlü yapılaşmaya kapatılmıştır 350 metreye ulaşan sarp kayalık duvarlarla çevrili olan Vadi ismini, barındırdığı 80'den fazla kelebek türünden ve özellikle kaplan kelebeğinden almıştır Kaynağı Faralya köyünde bulunan ve 50 metre yükseklikten dökülen şelale, Vadi'nin ortasından geçen bir dere ile Akdeniz'e ulaşır

Kelebekler Vadisi'nin özgün coğrafi yapısı, bitey ve direyi bilim çevrelerinin, özellikle botanikçilerin ve entomologların inceleme ve laboratuar çalışmalarına konu olmakta; ulusal ve uluslararası çevre örgütlerinin ve ekolojik oluşumların dikkatini çekmektedir

Munzur Vadisi

Munzur Vadisi, Tunceli-Ovacık arasında, 42000 Hektarlık bir alan 1971 yılında Milli Park olarak ilan edilmiştirBazı bilimsel araştırmalar ve rivayetlere göre Munzur kelimesinin öz Kürtçe kelime olduğu belirtilmektedir Türkiye’nin en büyük milli parklarından biri olan “Munzur Vadisi Milli Parkı”, Tunceli kent merkezine 8 Km uzaklıkta başlayıp, vadi boyunca Munzur Dağlarına kadar uzanmaktadır Kuzeyde 3300 metreye kadar yükselen Munzur Dağları, Mercan ve Munzur Suyu vadileri tarafından parçalanmıştırBu bölgenin milli park olarak ilan edilmesinde etken olan veriler, başta akarsu kaynakları ve gözeler olmak üzere zengin doğal veriler, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türleri ile zenginleşen bitki örtüsü ve yaban hayvan varlığıdır Milli parkın kuzeyinde, Munzur Dağlarının üzerinde 2000-3000 metrelik zirvelerde yer alan krater gölleri, Ovacık düzlüğünde kaynayan gözeler ve kanyonlar ile vadi boyunca dökülen şelaleler parkın doğal değerlerini zenginleştirmektedir

Munzur Vadisi, Tunceli ilinde bulunan vadi Tunceli'nin Ovacık ilçesi Munzur Gözelerinden doğan Munzur Çayının, sarp vadileri aşarak aktığı çığırları kapsamaktadır Yaklaşık olarak 1518 çeşit bitkiye evsahipliği yapmaktadır ve bunlardan 43 tanesi sadece bu bölgede bulunan endemik bitkilerdir

Hayvan varlığı açısından da oldukça zengindir Munzur ve Mercan sularında kırmızı pullu alabalıklar bulunmaktadır Başta ayı, kurt, tilki, vaşak, su samuru, yaban domuzu, tavşan, sincap, sansar, çengelboynuzlu dağ keçisi keklik, çil keklik, bıldırcın, toy, üveyik, tahtalı güvercin, akbaba, kaya kartalı, turna olmak üzere onlarca memeli, kuş ve sürüngene evsahipliği yapar Dağlar sık meşe ormanları ile kaplıdır 2500 metreden sonrası çıplak kayalıktır Bu nedenle Mercan bölgesinde kaya tırmanışı yapılabilmektedir

Vadide meşe dışında; huş, dişbudak, çınar, kızılağaç, kavak gibi çeşitli ağaçlar mevcuttur Tunceli-Ovacık karayolu vadiden geçmektedir ve sarp vadi içinde oldukça güzel görüntüler sergilemektedir Munzur Çayı üzerinde yapımına başlanan ve planlanan 8 adet baraj, adı Milli Park olan bu coğrafyanın kaybedilmesine yol açacak ve hem insanlar hem de bölge flora ve faunası bundan geri dönülemez zararlar görecektir

Zelve

Avanos'a 5 km, Paşabağları'na 1 km uzaklıktaki Zelve, Aktepe'nin dik ve kuzey yamaçlarında kurulmuştur Üç vadiden olaşan Zelve Ören Yeri, peribacalarının en yoğun olduğu yerdir Vadideki peribacaları sivri uçlu ve geniş gövdelidir

Zelve, özellikle 9 ve 13 yüzyılda Hıristiyanların önemli yerleşim ve dini merkezlerinden biri olmuş; aynı zamanda rahiplere ilk dini seminerler de bu yörede verilmiştir

İnözü Vadisi

İnözü Vadisi, yaklaşık 100 km Ankara'nın kuzeybatısında Beypazarı ilçesinde iki dağ arasındaki çukurca arazidir Beypazarı ilçeside yaklaşık 700 metre irtifa'da yer almaktadır ve Seben, Kıbrıscık, Nallıhan, Mihalıçcık, Polatlı, Güdül ve Çamlıdere ilçeleri ile çevrilidir

Vadi kendisi 40° 12' K enlem ve 31° 58' D boylam içindeki alanda yer alır Vadinin, doğu ve batı yamaçları çok dik ve kayalıktır Vadi meyva bahçeleri, kavak tarlaları, fundalıklar her iki tarafında uçurum ve sarp kayalardan oluşur ve buradan Beypazarı - Kıbrıscık karayolu geçer Bu kayalıklarda birçok mağara bulunmaktadır Vadi Beypazarı kentsel bölgeye ulaşır, burada doğu ve batı yamaçları çok sarp ve kayalıktır Bu bölümde vadi tabanı çok dar olup, şehir merkezine doğru genişler

Konumu sonucu denizden uzak ve dağlarla çevrili olduğundan, Beypazarı ilçesi, yazları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı bir karasal ve yarı kurak iklime sahiptir Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkları yüksektir Vadinin kuzey tarafı, daha nemlidir ki, batı Karadeniz ikliminden etkilenir