Maddelerin Hacimlerinin Ölçülmesi

Maddelerin Hacimlerinin Ölçülmesi

Madde ve Özellikleri

MADDELERİN HACMİ

Maddelerin uzayda kapladığı yere hacim denir Maddenin evrende kapladığı yer büyükse hacmi büyük, küçükse hacmi küçüktür

a Katı ve Sıvı Maddelerin Hacimlerinin Ölçülmesi

Katı maddelerin kendilerine özgü şekilleri vardır Katı maddelerin hacimlerinin ölçülmesi, katının geometrik biçimli cisim olmasına veya düzgün olmayan cisim olmasına göre farklılık gösterir

1 Geometrik Biçimli Cisimlerin Hacimlerinin Ölçülmesi

Geometrik biçimli cisimler; en, boy, yükseklik olmak üzere üç boyuta sahiptir Bu cisimlerin boyutları cetvel ile ölçülür Her geometrik cismin hacim formülü vardır Boyutlar, formülde yerine konulursa hacim hesaplanmış olur

Geometrik biçimli cisimler, küp, dikdörtgenler prizması, silindir, küre gibi cisimlerdir >>> Geometrik Biçimli Bazı Cisimler <<<

SI Birim Sisteminde Hacim Birimi, As ve Üst Katları

SI* dünyada 200'e yakın ülkede kullanıaln bir sistemdir SI'de hacim birimi

Birimlerin birbirine dönüşümleri Metre Küp

Günlük hayatta, özellikle sıvıların hacminin ölçümünde, hacim birimi olarak litre kullanılır Litre L harfi ile gösterilir

1 litre, 1 desimetre küpe eşittir

Litrenin askatları; desilitre (dL), santilitre (cL) ve mililitre (mL) dir Üstkatları ise; hektalitre (hL), dekalitre (daL) ve kilolitre (kL) dir Litre cinsinden hacim birimleri onar onar küçülür ve büyür

2 Düzgün Olmayan Cisimlerin Hacimlerinin Ölçülmesi

Katıların şekli düzgün değilse sıvılardan yararlanarak hacmini bulabiliriz Ancak hacmini ölçmek istediğimiz katı maddenin, içine atacağımız sıvıda çözünmemesi gerekir

3 Sıvıların Hacimlerinin Ölçülmesi

Sıvıların belli bir şekli yoktur Sıvılar konuldukları kabın şeklini alırlar Bunun için hacmini ölçmek istediğimiz sıvıyı dereceli silindir içine koyarak hacmini ölçebiliriz

Su ve sıvı yağ gibi sıvılar birbirlerine karışmadıkları için dereceli silindirle ölçüm yaparken herhangi bir hacim kaybı olmaz Ancak, su ve etil alkol gibi birbirleri içinde çözünen sıvılarda hacim ölçümü için dereceli silindir kullanmak doğru değildir

b Gazların Hacimlerinin Ölçülmesi

Gazların hacmi vardır, fakat belirli bir hacmi yoktur Gaz tanecikleri her doğrultuda yayıldıkları için, gazın hacmi bulunduğu kabın hacmine eşit olur Gazların hacmi sıcaklık, basınç vb ortam koşullarına göre değişir

c Madde Miktarlarının Karşılaştırılmasında Hacmin Güvenirliği

Cisimlerin içinde herhangi bir boşluk yoksa, cisimler sıvıda çözünmüyorsa, madde miktarının karşılaştırılmasında hacim kullanılabilir İçinde boşluk bulunduran cisimler için hacim, madde miktarının karşılaştırılmasında güvenilir değildir Farklı iki kaptaki aynı cins sıvıların, hacimleri ölçülerek madde miktarları karşılaştırılabilir Hacmi büyük olanın madde miktarı da fazladır Birbiri içinde çözünen sıvılarda ve sıvı - katı karışımı çözeltilerde hacim ölçümleri madde miktarının karşılaştırılmasında güvenilir değilidir Madde miktarının karşılaştırılmasında hacim ölçüsü gazlar içinde çok güvenilir değildir Madde miktarının karşılaştırılmasında hacim tam ve güvenilir bir yol değildir