Asitler-Asit Türleri

Asit-Asitler-Asit türleri

Asitler, suyla hidrojen iyonları üreten hidrojen bileşimleridir Hidrojen iyonları çözeltiyi asidik yapar Asitler turnusol kağıdına kırmızı renk verir Eski Türkçe'de hamız, ve bazı kaynaklarda da ekşit denir

Gıdaların çoğu asit içerir Limonda sitrik asit, sirkede ise asetik asit bulunur Farklı asitler, limona, sirkeye, ekşi elmaya ve şerbete keskin tadını verir Aküler, sülfürik asit; midedeki sindirim sıvıları, hidroklorik asit içerir Asitler, suda eridiğinde hidrojen iyonları (H+) üreten madde çözeltileridir Asit maddelerin çoğu, saf katılar, sıvılar ya da gazlar olarak bulunsa da, sadece suda eridiğinde asit gibi tepki verir

Asit tepkimeleri

Asitler, gösterge adı verilen özel bir boya eklenerek tespit edilmektedir Örneğin, turnusol kağıdı asidik çözeltilerde maviden kırmızıya dönen bir gösterge boyası içerir Asitlerin çoğu, çinko ve magnezyum gibi metallerle karıştığında, hidrojen gazı üretir Diğer bir test ise, asidi sodyum bikarbonatla (NaHCO3) karıştırarak uygulanır Güçlü asitler, karbondioksit gazı üretirken karışım köpürür

Asit türleri

Asitler başlıca iki grupta toplanabilirler:

İnorganik asitler

Minerallerden ve metal olmayan maddelerden yapılan asitlere, inorganik asitler adı verilir Yaygın inorganik asitler arasında, sülfürik asit (H2SO4), hidrojen klorür (HCl), nitrik asit ve fosforik asit (H3PO4) yer alır Endüstri her yıl bu asitlerden milyonlarca üretir Bunlar plastik, lif, gübre, boya kimyasallarının yapımında kullanılır Konsantre inorganik asitler çok aşındırıcıdır Cilde zarar verebilir ve diğer metallerin içinde hızla eriyebilirler Hidroflorik asit (HF), camın yapısını bozarken diğer inorganik asitler cam için tehlikeli değildir

Organik asitler

Bitkiler ve hayvanlar, organik asitler adı verilen çeşitli asidik karbon bileşimleri üretir Bunların çoğu zararsızdır; meyveler ve diğer yiyeceklere tat verir Organik asitler yapıları karbon iskeletine dayalı asitlerdir Formik, asetik, propiyonik, bütirik, fumarik, sorbik, sitrik ve malik asit gibi asitler ve bunların tuzları başlıca organik asitlerdir Doğada saf olarak bitkisel ve hayvansal organizmada bulunabilirler ve ayrıca doğal yollardan elde edilebilirler Hayvan vücudunda kullanılıp, metabolize olduktan sonra karbondioksit ve suya okside olurlar Dolayısıyla canlı organizma için herhangi bir sağlık sorunu yada bir risk oluşturabilecek hiçbir kalıntı bırakmazlar Bu özellikleri nedeniyle organik asitler,kâr büyütme faktörlerinin hayvan beslemede kullanımının yasaklanmasından sonra antibiyotiklerin yerini alabilecek çok güçlü bir alternatif olması nedeniyle günümüzde büyük bir popülarite kazanmışlardır

Asitlerin özellikleri

Tatları ekşidir

Sulu çözeltileri elektirik akımını iletir

PH cetvelinde 0 ile 7 arasındadır

Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler

Metallerle tepkimeye girerek tuz+H2 çıkartırlar

Suda çözündükleri zamanki iyonlaşma miktarlarına göre:

Kuvvetli (tamamen iyonlaşan)asitler (örnCl)

Zayıf (tamamen iyonlaşamayan) asitler (örn:CH3COOH) olmak üzere ikiye ayrılırlar

Bazı asitler ve kullanıldıkları yerler

Formik Asit : Karıncada bulunan asittir

Asetik asit : Sirkelerde bulunan asittir

Malik Asit : Elmada bulunur

Laktik Asit : Yoğurtta bulunan asittir

Sitrik Asit : Limonda bulunur

Tartarik Asit: Üzümde bulunur

Bütirik Asit : Tereyağında bulunur

Karbonik Asit: Gazozda bulunur

Oleik Asit : Zeytinyağında bulunur