Volkanik (Püskürük-Mağmatik-Katılaşım) Taşlar

BAŞLICA TAŞLAR

1- VOLKANİK (PÜSKÜRÜK-MAĞMATİK-KATILAŞIM) TAŞLAR



Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde veya yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır

Volkanik kayalar, kütle halinde bulunurlar ve kristalli yapıya sahiptir

Soğumanın gerçekleştiği yere göre iç ve dış püskürük taşlar şeklinde gruplara ayrılır

a) İç püskürük

Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde yavaş yavaş soğuması oluşan taşlardır Soğuma yavaş gerçekleştiğinden iri kristallidir

Başlıcaları; Granit, siyenit, gabro ve diorit gibi

Bir iç püskürük taş olan granit kendine has yer şekilleri oluşturur

Kütle halindeki granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür Bu şekilde granit bloklarından oluşan topografyaya tor topografyası denir



b) Dış Püskürük

Mağmanın yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır

Yeryüzüne çıkan lavlar hızlı soğudukları için ince kristalli ve camsı özellik gösterirler

Başlıcaları; Andezit, bazalt, volkan camı (obsidian), trakit, inci taşı, katrantaşı, sünger taşı ve volkan tüfüdür

Yurdumuzda en yaygın olanı andazit ve bazalt olup aşınmaya karşı dirençlidirler

Ülkemizde volkanik tüflerin yaygın olduğu Nevşehir (Ürgüp, Göreme, Avanos) çevresinde sel aşındırması sonucu peribacaları oluşmuştur