Dilin Tanımları Ve Başlıca Özellikleri

Dilin Tanımları ve Başlıca Özellikleri

Dil" çok eski zamanlardan beri merak edilen bir konudur Bunun için "dil nedir?" sorusunu birçok düşünür kendine sormuştur Yunan düşünürlerinden Platon da bu soruyu kendine soranlardandır O, bu soruyu Kratylos (1972, s 274) adlı yapıtında şöyle yanıtlamaktadır: "Kendi özel düşüncelerini sesin yardımıyla, özne ve yüklemler yardımıyla anlaşılabilir duruma getirmek" Daha sonra bu konuda birçok tanım yapılmıştır Bunun nedeni dilin basit gibi görünen yapısal görünümünün aslında çok karmaşık ve oluşumunun da birçok alanla ilgili olmasından kaynaklanmaktadır Her uzman dili kendi uzmanlık alanına göre tanımlamıştır Keskin (1993, s131), çeşitli açılardan yapılan dil tanımlarının sayısının üç yüz ellinin üzerinde olduğunu belirtmektedir Örneğin Adalı (1982, s 14) dili "İnsan topluluklarının anlaşma, bildirişme aracı" olarak kısaca tanımlarken, Aksan (1995, s 55) "Düşünce, duygu ve isteklerin bir toplumda ses ve anlam yönünden ortak olan öğeler ve kurallardan yararlanılarak başkalarına aktarılmasını sağlayan çok yönlü, çok gelişmiş bir dizgedir" diyerek daha ayrıntılı tanımlamıştır

Dilin bazı özellikleri vardır:

? Dil bir anlaşma aracıdır İnsanlar duygu, düşünce, istek ve kanılarını dil aracılığıyla karşısındaki insanlara anlatmaktadır

? Dilin temeli bilinmeyen bir zamanda atılmıştır Dilin ne zaman doğduğu, nasıl doğduğu kesinlik kazanmamış bir konudur

? Dil bir kurallar dizgesidir Her dilin kendine özgü kuralları vardır Ağızdan çıkan her ses konuşmayı oluşturmaz Bu sesler belirli kurallar doğrultusunda yanyana gelerek seslemi (hece), sesletimlerin yanyana gelmesi sözcükleri, sözcüklerin yan yana gelmesi cümleleri (tümce) oluşturmaktadır İşte bu yanyana gelişler bir kurallar zinciri doğrultusunda olur Yargı bildiren bu cümleler de isteklerin anlatılmasını sağlar

? Dil sosyal bir kurumdur İnsan sosyal bir canlıdır Tek başına yaşamaz, yaşayamaz Bir toplum içinde toplumla birlikte yaşamak zorundadır Onun kullandığı dil de sosyal bir kurumdur İnsan konuşma yetisiyle doğar; ama kullanacağı dil doğduğu toplumda vardır Yani birey dili hazır bulur Dil, bireylerin üstünde, toplumun malı olan ve bütün toplumu içine alan bir kurumdur

? Dil kültürün aynasıdır Dil bir toplumun kültürünün özelliklerini kendisinde taşır Kültürün önemli bir öğesi olan dil aynı zamanda kültürün gelişmesini sağlar Kültürün gelecek kuşaklara taşınması dilin yardımıyla olur

? Dil doğal bir araçtır Dil insanların kullandığı herhangi bir araca benzemez İnsan kendisinin ürettiği araçlara istediği biçimi verebilir, onu yönlendirebilir; ama dilin doğallığı buna engel olur Dilin kendi kuralları vardır İnsanlar bu kurallara uyarak dilden yararlanabilirler Dil yapay bir araç değildir Ortak dil olarak oluşturulmaya çalışılan Esperanto dilinin kullanılmayışının, yaygınlaşmamasının bir nedeni de budur Dil maddi bir araç gibi oluşturulamaz Oluşturulmaya çalışıldığı zaman doğallığı yok olur, kendi kendini üretmez

? Dil düşünceyi etkilemektedir Düşüncenin mi, dili; dilin mi düşünceyi doğurduğu tartışılan bir konudur Bu iki kavramın da birbirini etkilediği bilinen bir gerçektir Dil zenginliği düşünce zenginliğinin bir göstergesidir Bir dilin bilim dili olmadığını ileri sürmek, o dili konuşan insanların bilim üretmediklerini kabul ettikleri anlamına gelmektedir

? Dil canlı bir varlıktır Dil kendi kuralları doğrultusunda gelişen canlı bir varlıktır Dil de canlı bir varlık gibi doğar, büyür, gelişir, değişir ve ölür Bunun en güzel örneği dili oluşturan öğelerden sözcüklerin zaman içinde uğradıkları değişikliklerdir Günümüzde,Türkiye Türkçesinde değişikliğe uğramış veya kullanılmayan birçok Türkçe sözcük vardır Bugün kullanılan Türkçe de zaman içinde dilin kendi kuralları doğrultusunda değişecektir Dilin donup kalması olası değildir