Hazret-i Safiye Bint-i Hayy (r.a)

Hazret-i Safiye bint-i Hayy (ra)

Müminlerin annesi

Medine'deki yahudilerden Nadiroğulları kabilesi reisi Huyevy b Ahtab'ın kızıydı



Asıl ismi Zeynep idi Arabistan'da reislere veye hükümdarlara düşen ganimet hissesine "Safiyye" denildiği ve bu sebeple Zeynep'de Hayber savaşında esir olarak Resulullah'ın hissesine düştüğü için bu isimle adlandırılmıştı Babası HzPeygambere karşı müşriklerle işbirliği görüşmeleri yapmış bundan dolayı Medine'den uzaklaştırılmış kabilesinin bir kısmıyla birlikte Hayber tarafına gitmiş Ahzab savaşı sırasında Kureyzoğullarını müslümanların aleyhine kışkırtmak için onların kalelerine gitmiş akibetide onlar gibi olmuş ve orda öldürülmüştü HzSafiyye'nin annesinin ismi Durra idi

İlk evliliği

İlk önce Sellam İbn-i Mişkem el-Kuradi ile evlenmişti bu zat meşhur bir şair aynı zamanda ileri gelen bir kumandan idi Bir süre sonra boşanarak daha sonra Kinane İbn-i Ebi Hukayk ile evlenmişti Bu zat Hayber'in en meşhur kalesi bulunan Şemmus kalesinin kumandanıydı Hayber'in müğslümanlar tarafından fethi sırasında öldürülür Safiye bu savaşta babası ve kardeşinide kaybeder O da artık savaş esirleri arasındaydı Acınacak durumu vardı

Zatı Saadetleriyle Evliliği

Ganimet malları taksm edilir Esirlerde bölüşülmek için toplanılır O sırada Sahabilerden Vahye el-Kelbi huzuru saadete arz edip:

- Bana bir cariye lazımdır der

Resulullah esir kadınlar arasından istediğini seçmesini buyurur O da Safiyeyi seçer Safiye imtiyaz sahibi bir hatun olduğundan diğer sahabiler bu seçime itiraz ederek:
- Safiye Beni Nudeyr bir kavmin başkanının kızıdır böyle bir cariye ancak Zatı Risaletpenahilerine yakışır derler

Zatı Saadetleri de sahbilerin bu fikrini kabul buyurdular Vahye'ye de bir başka cariye verdiler hem onu razı ettiler hem de itirazlara meydan kalmadı

Resulullah Yahudiler ile bir anlaşma imzaladıktan sonra Safiye'ye İslam ve Yahudilik hakkında görüşlerini sordu

"Ey 'ın Resulü ! İslam'ı arzu etmiş ve sen davet etmeden önce seni tasdik etmiştim Babam da senin davanın doğruluğu itiraf ederdi Fakat ırkçılık onu götürdü Ben 'tan başka ilah olmadığına ve senin 'ın Resulü olduğuna kesinlikle inanıyorum" cevabını alınca HzSafiye'yi azad edip onunda isteği üzerine kendilerine nikahladılar

HzPeygamber (sav) yeni hanımını yakından tanımaya fırsat bulabildiği ilk gece onun yanağında yeşil bir benek gördü Sorması üzerine HzSafiyye'nin cevabı şu olmuştu:

-Bir süre önce rüyamda gökteki ayın yerinden ayrılıpgöğsümün üzerine düştüğünü gördüm: bunu kocama anlattığımda o "Sen şu Medine Kralı ile evlenmek istiyorsun" dedi suratıma şiddetli bir şamar indirdi işte bu onun izidir

Hayberden ayrılışlarında Resulullah O'nu kendi develerine bindirirler ve kendi hırkalarını onun başına örterler Bunda maksat halkın HzSafiyenin artık Ezvac-ı Mutahherattan olduğunu bilmesidir Medineye geldiklerinde kendilerine büyük bir ziyafet çektiler

HzSafiye'nin güzelliğini duyan ensar kadınları görmeğe gelirler HzAyşe de örtünüp gelir Kadınlar görüp gittikten sonra Zatı Saadetleri HzAyşe'ye yanaşıp yavaşcacık buyurdular:

- Nasıl Ayşe?

HzAyşe arz eder:

- Bir yahudi kızı

Zatı Risaletpenahileri buyururlar:

- Hayır Ayşe böyle deme müslüman oldu ve iyi müslüman

Ahlak ve Adetleri

Hayber'in el-Kammus kalewsi feth edilmiş Hayber üzerinde İslam bayrağı dalgalanmaya başlamıştı HzSafiye amcazadesi ile birlikte HzBilal ra maiyetinde huzuru saadete götürülüyordu Yoldan geçerken Yahudilerin cesetlerinin bulunduğu yerden geçmek zorunda idiler Gayet nazik bir durum idi Yanında bulunan hatun feryd ü figanı kopardı Toprakları başına savurmağa başladı Fakat o metanetini muhafaza etti hatta kocasının cesedinin yanından geçerkende çıtını çıkarmadı

Bir ara cariyelerinden biri HzSafiye'yi HzÖmer'e şikayet ederek:

-Safiye'den Yahudilik kokusu geliyor Şimdi bile "Cumartesi" gününe hürmet gösteriyor Yahudilerle münasebetini kesmiyor

HzÖmer de meseleyi HzSafiye'ye sorar HzSafiye buyurur:

- Hak Teala bana Cumartesi yerine Cumayı inayet kıldıktan sonra Cumartesi'ne hürmet göstermeme ne lüzum vardır Buy bir tarafa dursun Yahudilerle münasebetim olduğuna gelince onlar benim akrabalarımdırlar ben sılayı rahmi nasıl keserim dedi HzSafiye bu olaydan sonra cariyesini azad eder

Bir yolculuk esnasında HzSafiye'nin devesi hastalanır yürüyemez olur Canı sıkılır gayri ihtiyari ağlamağa başlar Zatı Saadetleri durumu haber alır gelir mübarek elleriyle gözyaşlarını siler HzSafiye ra bu muhabetten daha fazla ağlamağ başlar Resulullah kafilenin hep inmesini emir buyururlar akşam olunca HzZEynep bint-i Cuhuş'a:

- Zeynep sen safiye'ye bir deve ver

HzZeynep:

- Nasıl? Ben kendi devemi bu Yahudi kızına mı vereceğim?

HzZeyneb'in bu sözünden Zatı Saadetlerinin canı sıkılır bunun içinde iki üç ay onunla konuşmazlar Sonunda HzAyşe'nin araya girmesiyle affederler

HzSafiyer İslam halkasına girdikten sonra kendisine "Yahudi" denmesine çok üzülürdü Bir gün Resulullah evine teşrif eder onu ağlarken bulur Sebebini sorduklarında HzAyşe ve HzZeyneb'in şöyle dediğini öğrenir:


-Bütün Ezvacı- Mutahherat arasında biz hepsinden daha imtiyazlıyız daha üstünüz Biz Zatı Saadetlerinin yalnız karısı değil aynı zamanda amca çocuklarıyız

Zatı Saadetleri buyurdular:

-Niçin sen demedin ki benim dedem Harun as amcam Musa as kocam da Muhammed (sav) dır böyle olunca siz benden nasıl da üstün olabilirsiniz

Vefatı

HzSafiyye ra Hicri 50 yılında vefat etmiştir Ölüm döşeğinde iken sahip olduğu malların üçte birini Yahudi dininde ısrar edip kalmış olan bir yeğenine vasiyet etmiş geri kalanını sadaka vermişti Bazı müslümanlar buna karşı çıktı HzAyşe ra araya girerek vasiyetin yerine getirilmesinin İslam hukukuna uygun olacağını ifade etti Vasiyet ettiği gibi yaptılar





KAYNAK:

1) Kadın Sahabiler Mevlana Niyaz Tercüme: Prof Ali Genceli Toker Yayınları

2) Şamil İslam Ansiklopedisi