Eşlerde Aranan Özellikler

a) Hanımda Bulunması Müstehap Olan Özellikler:

1 Dindar olması

Yüce Allah; Aman etmiş bir cariye, beğenseniz bile müşrik (hür kadından) daha iyidir' buyurmuştur Peygamberimiz (sal*laliâhu aleyhi ve sellem) de; 'Dindar olanı seç, elin bereketlensin buyurmuştur

2 Dindarlığıyla birlikte, güzellik, asalet ve zenginlik bulun*ması

Peygamberimiz {saîlallâhu aleyhi ve sellem); 'bir kadın dört şeyden dolayı nikahlanır; Malı, güzelliği, asaleti ve dini için Sen dindar olanı seç elin bereketlensin [421] buyurmuştur

3 Sevecen ve şefkatli olması:

Peygamberimiz (sallaliâhu aleyhi ve sellem); 'deveye binen kadınların en hayırlısı, Kureyş kadınlarının sâtih olanlarıdır Kü*çük çocuğuna en şefkatli davranan, kocasının elindeki işine en riayetkar olanlardır[422]

4 Bakire olması:

Peygamberimiz (sallaliâhu aleyhi ve sellem), Câbir bin Ab*dullah'a evlendiği zaman; 'bakireyle mi, dulla mı, evlendin?' diye sormuş, 'dul' cevabını aldığında da, 'bakireyle evlenseydin ya! Sen onunla, o da seninle eğlenirdi [423] buyurmuştur

Salih kimselerle akraba olmak, eşi vefat edenin hatırına veya yetimlere sahiplik etmek ve benzeri nedenlerle dul biriyle evlenmek tercih edilebilir

5 Güzel, itaatkâr ve güvenilir olması:

Ebû Hureyre (radiyaliâhu anh) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve seiiem)'e, «hangi kadın hayırlıdır?» diye soruldu, «baktığında mutlu eden, emrettiğinde itaat eden, kendi nefsinde ve kocasının malında hoşlanmadığı şeylerde ona muhalefet et*meyendir» buyurdu[424]

6 Kocasına düşkün ve doğurgan olması:

Peygamberimiz (saliallâhu aleyhi ve seliem) kocasına bağlı ve doğurgan hanımİarİa evlenilmesini teşvik etmiştir Konuyla il*gili hadisler bu bölümün başında zikredilmiştir

Hatırlatma:

Bazı Şâfîi âlimler, eşin akrabalardan olmamasını müstehap kabul etmektedirler Fakat bu görüşün bir dayanağı ve ash yok*tur, Rasulullah (salialiâhu aleyhi ve sellem)'in kızı Fatıma (radiyallâhu anhâ), babasının amca oğlu Ali (radiyaİlâhu anh) ile evlenmiştir Cennet gençlerinin efendisi Hasan ve Hüseyin (radiyallâhu anhumâ), bu evlilikle dünyaya gelmişlerdir

b) Kocada Bulunması Müstehap Olan Özellikler:

1 Dindar olması:

Yüce Allah; 'İman etmiş bir köle, beğenseniz bile müşrik (hür) birinden daha iyidir[425] buyurmuştur

2 Aziz ve Celil Allah'ın kitabından bir miktar ezbere biliyor olması:

Peygamberimiz (saliallâhu aleyhi ve seliem) sahabelerinden birini, ezberinde bildiği Kurân'a karşılık evlendirmiştir[426]

3 Evlilik gereklerinin tamamını yerine getirebilecek güçte olması:

Evlilik gerekleri, cinsel ilişki, evlilik masrafları ve maişetini sağlayabilecek güce sahip olmasıdır Peygamberimiz (saliallâhu aleyhi ve seliem) evlilik gereklerini yerine getirebilecek gençleri evliliğe teşvik etmiştir Kays'ın kızı Fâtıma'ya; «Muâviye yoksul*dur; hiç malı yoktur [427] demiştir

4 Hanımlara karşı nazik ve dostane olmalıdır:

Peygamberimiz (saliallâhu aleyhi ve seİlem) Ebû Cehm hak*kında; «Ebû Cehm'in sopası elinden eksik olmaz; Sen Usâme ile nikahlan» demiştir'

5 Kadın onu görmeyle mutlu olmalıdır:

Aralarında nefret oluşmaması, güzel ilişkinin eksik olmaması için bu gereklidir

6 Kadına denk olmalıdır:

Denklik, eşitlik ve benzerliktir Bu birçok şeyi kapsamaktadır Bunları şöylece sıralayabiliriz;

a) Dinde denklik: Nikâhın sıhhat şartlarından olduğu konu*sunda icma edilmiştir Çünkü Müslüman bir kadının, -daha önce de belirtildiği gibi- bir kâfirle evlenmesi helal değildir Aynı şekil*de hiçbir Müslüman velisi bulunduğu kızı, bir fâsıkla evlendirme-melidir Sânı Yüce Allah şöyle buyurmuştur; 'Kötü kadınlar kötü erkeklere, kötü erkekler ise kötü kadınlara; temiz kadınlar temiz erkeklere; temiz erkekler de temiz kadınlara yaraşır[428] Her ne kadar bu şart, nikah akdinin sıhhat şartından değilse de, buna dikkat edilmelidir

b) Soyda denklik: İmam Mâlik buna muhalefet etmiştir An*cak âlimlerin çoğunluğu bu görüştedir

c) Zenginlikte denklik: Bazı âlimler bunu dikkate almışlardır Çünkü Yüce Aliah; 'Allah'ın insanlardan bir kısmını, diğerlerine üstün kılması sebebiyle ve erkekler mallarından harcama yap*tıkları için erkekler kadınların yöneticisi ve koruyucusudurlar [429] buyurmuştur

d) Hürriyette denklik: İmam Mâlik buna muhalefet etmiştir Ancak âlimlerin çoğunluğu bu görüştedir

e) Sanat ve meslekte denklik: Alimlerin çoğunluğu bunu dik*kate almıştır

f) Ayıplardan Uzak olmada denklik: Mâliki, Şâfîi ve bazı Han-beliler bunu dikkate almıştır

Hatırlatma:

Dinde denklik dışında sayılan denklik türleri, nikâhın sıh*hat şartlarından değildir Ayrıca bunları şart koşanlara göre, bu denklik türlerini gözetmek kızın ve velisinin hakkıdır, isterlerse bu haklarından vaz geçebilirler Nikâh bu durumda da sahih olur -Allah en doğrusunu bilir-

7 Erkek kısır olmamalıdır: Çocuk sahibi olmanın faziletini bildiren birçok rivayet bulunmaktadır Fakat birtakım nedenler*den dolayı böyleleri de tercih olunabilir -Allah en doğrusunu bilir-

[421] Buhârî, 5090; Müslim, 1466

[422] Buhârî, 5082; Müslim, 2527

[423] Buhârî, 5079; Müslim, 715

[424] Nesâî, 6/68; Ahmed, 7373; Sahih rivayettir

[425] Bakara, 221

[426] Buharı, 5029; Müslim, 1425

[427] Müslim, 1480; Nesâî, 3245; Ebû Dâvûd, 2284

[428] Nur, 26

[429] Nisa, 34