Tarihte Bugün

l

TARİHTE BUGÜN: 23 HAZİRAN

23 Haziran 1954'te İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığına seçilen Prof Dr Nüzhet Gökdoğan ilk kadın dekan oldu



Prof Dr Hatice Nüzhet Gökdoğan 1910-2003 yılları arasında yaşamış, Türkiye'nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın dekanıdır

1954-1956 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yapmıştır

1958 yılından itibaren 22 yıl Astronomi Kürsüsü başkanlığı yapan Gökdoğan, yaş haddinden emekli olmuştur

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin kurulmasının fikir babalarındandır

Başka neler oldu

* 1691 - Osmanlı padişahı II Süleyman öldü, yerine II Ahmet padişah oldu
* 1894 - Uluslararası Olimpiyat Komitesi Paris'te kuruldu
* 1920 - Çerkez Ethem, Yozgat'a girdi
* 1939 - Hatay'ın Türkiye'ye katılmasına ilişkin antlaşma, Ankara'da imzalandı
* 1941 - İngiltere'ye sipariş edilen denizaltı ve uçak filosunu teslim alacak personeli taşıyan Refah şilebi, Mersin'den İskenderiye'ye giderken, bir denizaltı tarafından Mersin açıklarında batırıldı 168 kişinin öldüğü, 32 kişinin kurtulabildiği olayın ardından, TBMM'de soruşturma başlatıldı
* 1954 - Türkiye, ilk kez katıldığı Dünya Futbol Kupası finallerinde Federal Almanya'ya yenilerek elendi
* 1983 - Doğru Yol Partisi (DYP) kuruldu

Kimler geldi

* 1901 - Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk yazar (ö 1962)
* 1912 - Alan Turing, İngiliz matematikçi (ö 1954)
* 1916 - Ernest Wilimowski, Polonyalı-Alman futbolcu (ö 1997)
* 1936 - Richard Bach, ABD'li yazar
* 1970 - Yann Tiersen, Fransız müzisyen

Kimler geçti

* 1565 - Turgut Reis, Türk denizci (d 1485)
* 1954 - Salih Omurtak, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d 1889)
* 1959 - Boris Vian, Fransız yazar ve müzisyen (d 1920)
* 1960 - İsmail Hakkı Tonguç, Köy Enstitülerinin kurucusu (d 1893)
* 1967 - Franz Babinger, Alman yazar (d 1891)

TARİHTE BUGÜN: 24 HAZİRAN

Bir Amerikalı, 24 Haziran 1947'de gökyüzünde uçan nesneler gördüğünü bildirdi, nesnelerin fincan tabağına benzediğini iddia etti Basın ilk kez uçan daire terimini kullanmaya başladı
UFO fenomeni II Dünya Savaşı'nın ardından, özellikle Kenneth Arnold adlı bir ABD'li iş adamının 24 Haziran 1947’deki tanıklığından sonra kamuya yansıdı

Kenneth Arnold UFO'ları Washington eyaletinde, Mont Rainier yakınlarında özel uçağıyla seyretmekteyken gözlemlemişti

İfadesine göre, ters çevrili fincan tabağı biçiminde çok parlak 9 nesne görmüştü Mont Rainier'dan Mont Adams'a doğru uçan bu nesneler öylesine hızlıydı ki, ne olduklarını anlayamamıştı

Arnold uzunluklarının 12 m ile 15 m arasında olduklarını ve hızlarının en azından saatte 1800 km olduklarını bildirmişti Beyanatında Arnold “kazlar gibi, diyagonal bir zincir oluşturarak, sanki birbirlerine bağlıymışçasına uçuyorlardı; hareketleri su üzerinde sekerek kayan bir fincan tabağını andırıyordu” demiştir

Ciddi bir iş adamının bu tanıklığı basında ve kamuoyunda önce bir alay konusu olduysa da, konunun popülerleşmesini ve popüler kültüre “flying saucer” teriminin yerleşmesini sağlamıştı

Bu olayı özellikle ABD'de binlerce tanıklık izledi Önemli bir tanıklık da 4 Temmuz'da, dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan, ABD'li havayolu şirketlerinden United Airlines'in bir uçuş ekibinden gelmişti Ekip, 4 Temmuz akşamı Idaho üzerinde daire biçimli 9 nesnenin uçaklarına eşlik etmiş olduklarını açıklamıştı

Bu tanıklık medyada daha büyük yankı buldu ve Arnold’unkinden daha inanılır, güvenilir bulundu Müteakip günlerde gazetelerin çoğu uçan daire olaylarını baş sayfada yayımlamaya başladılar

Başka neler oldu:

* 1645 - İstanbul'dan 348 harp ve nakliye gemisiyle hareket eden Osmanlı donanması, Girit adasına çıktı
* 1859 - İsviçre işadamı Jean Henry Dunant, İtalya'da Solferino savaşı sonrası uluslararası Kızılhaç'ı kurmaya karar verdi
* 1910 - Japonya Kore'yi istila etti
* 1917 - Halep'te, Enver Paşa'nın başkanlığında Türk ve Alman komutanlarının katılmasıyla (Mustafa Kemal Paşa dahil) yapılan toplantıda, General Falkenhein'ın komutanlığında "Yıldırım Orduları Grubu" kurulması kararlaştırıldı
* 1967 - İstanbul'da üniversite öğrencileri, Amerika Birleşik Devletleri 6 Filosunun ziyaretini protesto etti

Kimler geldi

* 1842 - Ambrose Bierce, ABD'li gazeteci ve yazar (ö 1914)
* 1883 - Victor Francis Hess, Nobel Ödülü sahibi Avusturyalı-ABD'li fizikçi (ö 1964)
* 1911 - Ernesto Sabato, Arjantinli yazar
* 1938 - Lawrence Block, ABD'li yazar

Kimler geçti

* 1958 - Hakkı Tarık Us, gazeteci, yazar (d 1889)
* 2000 - Güven Erkaya, eski deniz kuvvetleri komutanı (d 1938)

TARİHTE BUGÜN: 25 HAZİRAN

Microsoft, 25 Haziran 1998'de Windows 98'i piyasaya sürüldü

Windows 98,Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen beşinci ana sürümüdür Microsoft bu sürümle Windows 95'in eksiklerini kapatmaya ve Windows 31 sürümünden beri kısmen kaçırdığı çoklu ortam ve internet hizmetleri fırsatlarını yakalamaya çalışmıştır

25 Haziran 1998 tarihinde piyasaya sürülen Windows 98 önceleri Memphis ve Windows 97 kod adlarıyla biliniyordu

Öncüsü Windows 95 gibi, Windows 98 de 16-bit/32-bit arası hibrit çalışan bir işletim sistemidir Eski numune bilgisayar sahiplerince donanım yetersizliği sebebiyle hala tercih edilebilmektedir

Başka neler oldu:

* 1801 - Kahire'deki Fransız işgal orduları, Türk ordusuna teslim oldu
* 1903 - Marie Curie, Paris Üniversitesi'ne sunduğu tezde radyumun keşfini açıkladı
* 1923 - Mustafa Kemal Paşa, İzmir'den milletvekili seçildi
* 1950 - Sovyetler Birliği'nce desteklenen Kuzey Kore orduları Güney Kore'ye saldırdı Kore Savaşı başladı
* 1963 - Anayasa Mahkemesi, ilk duruşmayla görevine başladı
* 1971 - Gölcük tersanelerinde yapılan ilk Türk muhribi, törenle denize indirildi
* 1985 - Eskişehir Uçak Fabrikası'nın temeli Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından atıldı
* 1991 - Hırvatistan ve Slovenya, Yugoslavya'dan bağımsızlıklarını ilan ettiler
* 1993 - Tansu Çiller, Türkiye'nin ilk kadın başbakanı oldu

Kimler geldi

* 1864 - Walther Nernst, Alman kimyager, Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö 1941)
* 1903 - George Orwell (Eric Arthur Blair), İngiliz yazar (ö 1950)
* 1907 - Sona Hacıyeva, Azeri oyuncu (ö 1979)
* 1956 - Anthony Bourdain, ABD'li yazar
* 1963 - George Michael, İngiliz şarkıcı

Kimler geçti

* 1767 - Georg Philipp Telemann, Alman besteci (d 1681)
* 1861 - Sultan Abdülmecit, Osmanlı padişahı (d 1823)
* 1984 - Michel Foucault, Fransız filozof (d 1926)
* 1997 - Jacques-Yves Cousteau, Fransız kaşif (d 1910)
* 2005 - Kazım Koyuncu, Türk müzisyen (d 1972)


TARİHTE BUGÜN:26 HAZİRAN

Bisikletin patenti 26 Haziran 1819'da alındı



Yarış bisikleti, dağ bisikleti, şehir bisikleti, motorlu bisiklet, BMX, yatay bisiklet (recumbent), çift kişilik bisiklet (tandem) gibi türleri vardır Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır İlk bisiklet 1791'de Sivrac'ın bisikletiydi Bunun bir direksiyonu (gidonu) bile yoktu 1818'de ilk defa gidonlu bisiklet bulundu (Karl Drais) ve 1839'da Mac Millan'ın ilk pedallı bisikleti buluşu bu günkü bisikletlerin taslağını oluşturdu

Başka neler oldu

* 1530 - İlk Protestan Meclisi kuruldu
* 1920 - Doğuda Milli Aşireti ayaklanması çıktı
* 1924 - Verem aşısı keşfedildi
* 1928 - Yeni Türk alfabesini hazırlamak amacıyla kurulan Dil Encümeni, ilk toplantısını Ankara'da yaptı
* 1939 - Ankara Havagazı Şirketi devletleştirildi
* 1945 - Birleşmiş Milletler kuruldu ve Türkiye, Birleşmiş Milletler Antlaşması'nı imzaladı
* 1964 - The Beatles topluluğu A Hard Day's Night adlı albümlerini piyasaya çıkardı
* 1975 - Indira Gandhi Hindistan'da otoriter bir yönetim kurdu
* 2000 - Amerika'da Genetik harita çalışmalarına başlandı

Kimler geldi

* 1824 - Lord Kelvin, İrlandalı fizikçi (ö 1907)
* 1892 - Pearl S Buck, ABD'li yazar (ö 1973)
* 1937 - Robert Coleman Richardson, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
* 1943 - Klaus von Klitzing, Alman fizikçi
* 1968 - Paolo Maldini, İtalyan futbolcu

Kimler geçti

* 363 - Julian, Roma imparatoru (d331)
* 1810 - Joseph Michel Montgolfier, sıcak hava balonunun kaşifi (d 1740)
* 1996 - Zihni Küçümen, Türk tiyatro sanatçısı, çevirmen ve yazar (d1929)
* 1996 - Necmettin Hacıeminoğlu, Türk dilbilimci, yazar (d1932)
* 2007 - Jupp Derwall, Alman futbolcu ve teknik direktör (d 1927)

Tarihte Bugün:27 Hazitran

Amerika Birleşik Devletleri, 27 Haziran 1950'de Kore Savaşı'na asker yollama kararı aldı


Başka neler oldu:

* 1893 - New York borsası çöktü
* 1916 - Hicaz, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrıldı
* 1917 - Yunanistan, İtilaf Devletleri'ne katıldı
* 1954 - Dünyanın ilk nükleer enerji santrali Moskova yakınlarında Obninsk'de açıldı
* 1964 - Emekli Süvari Binbaşı Fethi Gürcan idam edildi Gürcan, 22 Şubat 1962 de darbe gişimi nedeniyle emekli edilmişti
* 1967 - Dünyanın ilk bankamatiği Londra'da hizmete girdi
* 1976 - Fransız havayollarına ait bir yolcu uçağı Tel Aviv-Atina-Paris seferini yapmakta iken FKÖ militanlarınca kaçırıldı ve Entebbe-Uganda'ya yönlendirildi
* 1984 - TBMM, askerlik süresini 18 aya indiren yasa tasarısını kabul etti
* 1991 - İki gün önce bağımsızlığını ilan eden Slovenya, Yugoslav askerleri, tankları ve uçakları tarafından işgal edildi

Kimler geldi

* 1869 - Emma Goldman, Litvanyalı anarko-komünist yazar (ö 1940)
* 1880 - Helen Keller, ABD'li pedagog (ö 1968)
* 1941 - Krzysztof Kieslowski, Polonyalı yönetmen (ö 1996)
* 1966 - JJ Abrams, ABD'li yapımcı, yönetmen, senarist
* 1975 - Tobey Maguire, ABD'li sinema oyuncusu

Kimler geçti

* 1964 - Fethi Gürcan, Süvari Binbaşı, 21 Mayıs 1963 ihtilal gişimi liderlerinden (b 1922)
* 2001 - Jack Lemmon, ABD'li sinema oyuncusu ve yönetmen (d 1925)
* 2001 - Tove Jansson, Finli romancı, ressam, çizgi karikatür bant yazarı ve çizeri (d 1914)



TARİHTE BUGÜN: 28 HAZİRAN


I Dünya Savaşı sonunda, 28 Haziran 1919'da İtilaf Devletleri ile Almanya arasında Versay Barış Antlaşması imzalandı


Versay Barış Antlaşması, I Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşmasıdır 18 Ocak 1919'da başlayan Paris Barış Konferansı'nda müzakere edilmiş, 7 Mayıs 1919'da son metin Almanlara deklare edilmiş, 23 Haziran'da Alman Parlamentosu'nca kabul edilmiş ve 28 Haziran'da Paris'in Versay banliyösünde imzalanmıştır

İçerdiği ağır koşulladan ötürü Versay Antlaşması Almanya'da büyük tepkiye yol açmış ve "ihanet" olarak kabul edilmiştir Birçok tarihçi Almanya'da 1920'lerde yaşanan ekonomik ve siyasi istikrarsızlığa, Nazi Partisi'nin iktidara gelişine ve İkinci Dünya Savaşı'na nihai olarak Versailles Antlaşmasının neden olduğu düşüncesindedir

Antlaşmanın Hazırlanışı
Soldan sağa, Britanya başbakanı David Lloyd George, İtalya başbakanı Vittorio Orlando, Fransa başbakanı Georges Clemenceau, ABD başkanı Woodrow Wilson, Paris Barış Konferansı'nda

Alman hükümeti 1918 yılının Ekim ayında, dönemin ABD başkanı Woodrow Wilson'un adil bir barış için önermiş olduğu on dört maddeyi kabul ettiğini bildirmiş, Başkan'dan bu çerçevede bir antlaşmaya gidilmek üzere ateşkes sağlanması yönünde girişimlerde bulunmasını talep etmişti Bu ondört maddenin dokuz maddesi yeni toprak düzenlemeleriyle ilgilidir Ancak savaşın son yılında gerek İngiltere, Fransa ve İtalya arasında, gerekse de bu ülkelerle Romanya ve Yunanistan arasında imzalanmış olan gizli antlaşmalar daha farklı bir toprak düzenlemesini gerektirmekteydi

Paris Barış Konferansı'nda "Dört Büyükler" olarak bilinen İngiltere Başbakanı David Lloyd George, Fransa Başbakanı Georges Clemenceau ve İtalya Başbakanı Vittorio Orlando etkin olmuş ve Versay Antlaşması'nın maddeleri taslak haline getirilmiştir Bu taslakla ateşkes görüşmeleri sırasında verilen güvenceler arasındaki uyumsuzluk Alman heyetince protesto edilse de Alman Meclisi antlaşma şartlarını 9 Temmuz 1919'da, Almanya üzerinde abluka kalkmadığı ve başka yapılacak bir şey olmadığı için, onayladı

Genel hatlarıyla, 10 Ocak 1920'de yürürlüğe giren Versay Antlaşması, Bismarck (Bismark)ın kurduğu Almanya'yı yıkıyor ve yeni bir Avrupa düzeni kuruyordu Almanya, Alsas-Loren'i Fransa'ya, Eupen (Öpen), Malmedy (Malmedi) ve Monschau (Monşo) nun bir bölümünü Belçika'ya, Memel'i yeni kurulan Litvanya'ya, Doğu Şilezya ve Batı Prusya'nın bir bölümünü Polonya'ya, Yukarı Şilezyanın bir parçasını Çekoslavakya'ya bırakıyordu Dantzig (Danzig) serbest şehir oluyor ve Milletler Cemiyetinin himayesine terkediliyordu Saar (Sar) bölgesi Fransa'ya bırakılacak, bölgenin esas kaderi ise onbeş yıl sonra yapılacak halk oylaması ile belirlenecekti Almanya, Ren kıyılarındaki ve Helgoland'da mevcut tahkimatları yıkacaktı

Almanya'nın, Çin'deki hakları ve Büyük Okyanus'taki adaları Japonya'ya devredildi Almanya, Avusturya ile birleşmemeyi taahhüt etmekte; ayrıca Avusturya, Çekoslavakya ve Polonya'nın bağımsızlığını tanımaktaydı Tarafsızlığı savaş içinde çiğnenen Belçika'nın hukuki bakımdan da tarafsızlığı kaldırılmakta, Almanya da bunu kabul etmekte idi

Almanya, mecburi askerliği kaldırıyor, en çok 100 bin kişilik bir ordu bulundurmak yetkisine sahip oluyordu Ayrıca, Almanya denizaltı ve uçak da yapamayacaktı Bütün gemilerini de İtilaf Devletleri'ne teslim edecekti Almanya, ödeme kabiliyetinin çok üstünde bir tamirat borcu ile de yükümlü tutuluyordu Almanya, ekonomik ve siyasi bakımdan ağır yükümlülükler altında idi Birçok Alman da yeni kurulan devletlerin sınırları içinde kalmıştı Bu durumun doğal bir sonucu olarak azınlık meselesi, Barış Antlaşmasının uygulanması ile ortaya çıkmıştır

Antlaşma Hükümleri

Almanların "Diktat" adını verdikleri 440 maddelik barışın esas noktaları şöyledir:

* a Sınırlar:

Almanya, Belçika'ya Eupen, Malmedy ve Moresnet bölgelerini; Fransa'ya Alsas ve Loren'i veriyordu Saar bölgesi Milletler Cemiyeti yönetimine bırakılıyor, nihai durumu 15 yıl sonra plebisitle belirleniyordu Polonya'ya Poznan ve Batı Prusya verildi Danzig koridoru serbest bölge olacaktı ve Milletler Cemiyeti himayesi altına girecekti Yukarı Silezya'da plebisit yapılacaktı 1920'de yapılan plebisit sonunda, buranın doğu yarısı Polonya'ya verildi

* b Siyasî Hükümler:

Belçika'nın tarafsızlığı kaldırıldı Ren Nehri'nin doğu ve batı kıyılarında 50 km lik bir alan askerden arındırıldı Almanya'nın Avusturya ile birleşmemesi taahhüt altına alındı Almanya; Avusturya, Çek-Slovakya ve Polonya'nın bağımsızlığını tanıdı

* c Sömürgeler:

Almanya tüm denizaşırı topraklarından vazgeçti Bu topraklarda Milletler Cemiyeti'nin kontrolunda yeni sömürgecilik rejimlerinin kurulması kararlaştırıldı Togo ile Kamerun İngiliz-Fransız mandasına; Tanganyika İngiltere mandasına; Ruanda-Urundi Belçika mandasına; Güney-Batı Alman Afrikası Güney Afrika Birliğine; Mariana, Marshall ve Caroline adaları ile Çin'deki Kiaochow Japonya'ya; Yeni Gine'nin Almanya'ya ait olan yarısı ve Solomon Adaları Avustralya mandalarına bırakıldı

* d Silahsızlanma:

Almanya'nın ileride yeniden askeri bir tehdit olmasını önlemek adına bir dizi düzenlemeye gidildi

* Almanya'da zorunlu askerlik kaldırıldı
* Alman ordusu 100000 kişiye indirilerek Genelkurmay örgütü kaldırıldı
* Deniz kuvvetleri 15000 personelle sınırlandırıldı
* Uçak, denizaltı, zırhlı araç ve tank yapması yasaklandı
* Silah üretimi, dış alım-satımı (ithalat-ihracat) yasaklandı
* Zehirli gaz üretmesi ve bulundurması yasaklandı

* e Tamirat Borçları:

Savaş tazminatı olarak 1921 yılı itibari ile 56 Milyar Dolarlık bir mali yük getirildi Ancak aynı yıl bu borç 33 Milyar Dolara indirildi Bu miktarlar Almanya'nın ödeme gücünün çok üstünde idi ve borçlanma Almanya'yı ekonomik yıkıma mahkum etti

Başka neler oldu

* 1763 - Macaristan'da deprem oldu
* 1894 - İşçi Bayramı, Amerika Birleşik Devletleri'nde resmi tatil olarak kabul edildi
* 1914 - Avusturya arşidükü Franz Ferdinand ve karısı Sophia'nın, Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi üzerine I Dünya Savaşı başladı
* 1938 - Chicora, Pensilvanya'da boş bir araziye 450 tonluk meteor düştü
* 1950 - Seul, Kuzey Kore birliklerince ele geçirildi
* 1967 - İsrail, doğu Kudüs'ü ele geçirdi
* 2000 - Amerika Birleşik Devletleri, Küba'ya karşı 41 yıldır uyguladığı ambargoyu yumuşatma kararı aldı
* 2004 - 17 Nato zirvesi İstanbul'da başladı
* 2005 - Kanada, aynı cinsler arasında evliliği yasal kılan üçüncü ülke oldu

Kimler geldi

* 1712 - Jean-Jacques Rousseau, İsviçreli düşünür (ö 1778)
* 1873 - Alexis Carrel, Nobel Ödülü sahibi, Fransız fizyolog (ö 1944)
* 1940 - Muhammed Yunus, Bangladeşli, Nobel Barış Ödülü sahibi, bankacı ve ekonomi profesörü
* 1945 - Türkân Şoray, Türk oyuncu
* 1957 - Georgi Parvanov, Bulgar politikacı, başbakan

Kimler geçti

* 1836 - James Madison, ABD'nin dördüncü başkanı (d 1751)
* 1945 - Yunus Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesinin kurucusu (d 1880)
* 1966 - Fuad Köprülü, tarih profesörü (d 1890)
* 1992 - Mikhail Tal, Dünya satranç şampiyonu (d 1936)
* 2007 - Zehra Bilir, türkücü (d 1913)

TARİHTE BUGÜN: 29 HAZİRAN


Bitlis'te yaşayan Zaro Ağa, 29 Haziran 1934'te, 157 yaşındayken yaşamını yitirdi İç organları inceleme amacıyla alındı



Zaro Ağa, (Bitlis, 1774 ya da 1777 - İstanbul, 29 Haziran 1934), Şerif Mirza Aşiretine bağlı Kürt asıllı Türk hammalı 157 ya da 160 yıl yaşamış, Türkiye'nin en uzun yaşayan insanı ve yabancı kaynaklara göre ise dünyanın en uzun yaşayan bir kaç kişisinden biridir

Zaro Ağa, 10 Osmanlı padişahı, 1 cumhurbaşkanı görmüş, 6 savaşa katılmış ve bazı kaynaklara göre 7 kez, bazı kaynaklara göre de 13 kez, başka bir kaynağa göre 29 kez evlenmiştir Beşi kız olmak üzere 13 çocuğu, 29 torunu olmuştur[1]

Hayatı

Zaro Ağa, bazı kaynaklara göre 1777'de, bazı kaynaklara göre de 1774'da Bitlis, Mutki, Meydan köyünde[kaynak belirtilmeli] doğmuştur 18 yüzyılın sonlarına doğru İstanbul'a gitmiş ve Selimiye Kışlası, Ortaköy ve Tophane camiilerinin inşaatında çalışmıştır 50 yaşlarından uzun yıllar İstanbul hamal topluluğunun başında kalmıştır Daha sonra operatör Emin Bey'in şehreminliği zamanında belediye serhademeliğine getirilmiş ve bu vaziyeti ölümüne kadar sürdürmüştür Böylece son günlerini İstanbul'da geçirmiştir ve aynı şehirde ölmüştür

Ölümüne yakın ise kapıcılık yapmıştır

Dünya basının odak noktası olmuş ve dünyanın en uzun yaşayan insanı olarak 1925'te İtalya'yı 1930'da anti-alkolik bir dernek tarafından daveti üzerine Yunanistan'dan hareket ederek Amerika'yı, 1931'de İngiltere'yi ziyaret etmiştir

Ölümü

Bazı yabancı kaynaklarda Zaro Ağa'nın 1933 yılında Amerika'da öldüğü söylenilse de yerli kaynaklar Zaro Ağa'nın 1934 yılında İstanbul Şişli Etfal Hastanesi’nde prostat kanserinden öldüğünü kaydeder

Yapılan otopside Zaro Ağa'nın oldukça uzun yaşamasına rağmen pek çok sağlık sorunu olduğu tespit edildi Bunlar arasında tüberküloz, kalp büyümesi, beyinde damar tıkanıklıkları ve üç böbreklilik sayılabilir

Amerikan kaynaklarında geçen Amerika'da öldüğü yolundaki rivayetler muhtemelen Zaro Ağa'nın Amerika'da bir süre yaşaması ve öldükten sonra cesedinin incelenmek üzere Amerikalı bilim adamları tarafından istenilmiş ve gönderilmiş olmasına dayanır Ayrıca öldüğünde asıl yaşının 164 olduğu yolunda da iddialar vardır

Başka neler oldu:

* 1913 - Balkan Savaşı başladı
* 1925 - Diyarbakır İstiklal Mahkemesi'nce idama mahkûm edilen Şeyh Said ile adamları idam edildi
* 1938 - Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü kuruldu
* 1939 - Hatay Devleti Meclisi, oybirliğiyle Türkiye'ye katılma kararı aldı
* 1971 - TBMM'de çıkan bir yasayla Türkiye'de haşhaş ekimi yasaklandı
* 1984 - Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında karma ekonomik protokol imzalandı
* 1986 - Arjantin, Batı Almanya'yı 3-2 yenerek Dünya Futbol Şampiyonu oldu
* 1999 - Abdullah Öcalan, vatana ihanet suçundan idam cezasına çarptırıldı
* 2000 - Endonezya'da yolcu taşıyan bir tekne 500 yolcusuyla birlikte battı, kurtulan olmadı

Kimler geldi

* 1929 - Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci, yazar (ö 2006)
* 1941 - Jacques Toubon, Fransız siyasetçi
* 1979 - Barış Akarsu, Türk pop ve rock müzik şarkıcısı, TV dizisi oyuncusu (ö 2007)
* 1978 - Nicole Scherzinger, ABD'li sanatçı, dansçı, söz yazarı ve şarkıcı

Kimler geçti

* 1940 - Paul Klee, Alman kökenli, İsviçreli ressam (d1879)
* 1967 - Jayne Mansfield, ABD'li oyuncu (d1933)
* 2003 - Katharine Hepburn, ABD'li oyuncu (d1907)

Tarihte Bugün 30 Haziran Olaylar

• 1859 - Fransız akrobat Charles Blondin, Niagara Şelalesi'ni ip üstünde geçti
• 1882 - Amerika Birleşik Devletleri'nin 20 başkanı James Garfield'i öldüren Charles Guiteau asılarak idam edildi
• 1905 - Albert Einstein Hareketli Cisimlerin Elektrodinamiği isimli makalesini yayımlayarak özel görelilik kuramını ortaya atmış oldu
• 1908 - Tunguska olayı gerçekleşti
• 1912 - Saskatchewan'da meydana gelen kasırga 28 kişinin ölümüne yol açtı
• 1934 - Adolf Hitler'in rakipleri olan 85 üst düzey SA elemanını SS subaylarına katlettirdiği Uzun Bıçaklar Gecesi harekatı başladı
• 1936 - Etiyopya İmparatoru Haile Selassie, Mussolini'nin ülkesini işgal etmesi üzerine Milletler Cemiyeti'nde bir konuşma yaparak yardım talebinde bulundu
• 1939 - Hatay'ın Türkiye'ye katılması oy birliğiyle onaylandı
• 1921 - Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu (Himaye-i Etfal Cemiyeti), kuruldu
• 1941 - 2 Dünya Savaşı: Barbarossa Harekâtı - Nazi Almanyası Ukrayna'nın Lviv kentini aldı
• 1953 - Chevrolet'nin Corvette modeli Flint, Michigan'daki tesislerde üretildi
• 1956 - İki Amerikan yolcu uçağı, Arizona'da Grand Canyon üzerinde havada çarpıştı: 128 kişi öldü
• 1960 - Belçika Kongosu, Belçika'dan bağımsızlığını kazandı
• 1969 - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Batman'ın Kuzey Magrip bölgesinde amlar buldu
• 1970 - Türkiye'de haşhaş ekimini sınırlayan kararname, Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi
• 1971 - Rus uzay aracı Soyuz 11 hava depolarında meydana gelen arıza sebebiyle infilâk etti
• 1985 - Kaçırıldıktan sonra Beyrut'ta 17 gün tutulan yolcu uçağındaki 39 Amerikalı rehine serbest bırakıldı
• 1990 - Doğu Almanya ve Batı Almanya ekonomilerini birleştirme kararı aldı
• 1997 - Birleşik Krallık, Hong Kong'un idaresini Çin Halk Cumhuriyeti'ne bıraktı
• 1997 - J K Rowling'in kaleme aldığı Harry Potter serisinin ilk kitabı basıldı
• 2002 - Brezilya, FIFA Dünya Kupası'nı kazandı
• 2005 - İspanya'da eşcinsel evlilik yasallaştı

Doğumlar

• 1789 - Horace Vernet, Ressam ve grafik sanatçısı (ö 1863)
  
• 1906 - Anthony Mann, ABD'li sinema yönetmeni ve oyuncu (ö 1967)
• 1911 - Czesław Miłosz, Polonyalı şair ve deneme yazarı (ö 2004)
• 1917 - Susan Hayward, ABD'li sinema oyuncusu (ö 1975)
• 1942 - Şener Kökkaya, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, sahne amiri, yönetmen
• 1942 - Robert Ballard, denizbilimci
• 1959 - Vincent D'Onofrio, oyuncu
• 1963 - Yngwie J Malmsteen, İsveçli gitarist
• 1966 - Mike Tyson, ABD'li boksör
• 1969 - Uta Rohländer, Alman atlet
• 1973 - Şevket Çoruh, Türk oyuncu
• 1973 - Ümit Davala, Türk futbolcu
• 1975 - Ralf Schumacher, Alman Formula 1 pilotu
• 1983 - Katarzyna Skowrońska, Polonyalı voleybolcu
• 1985 - Michael Phelps, Birleşik Amerikalı yüzücü

Ölümler

• 350 - Nepotianus, Romalı isyancı
  
• 1579 - Sokollu Mehmet Paşa, Osmanlı sadrazamı (d 1505)
• 1946 - Nikolay Morozov, Rus bilim adamı ve Yeni Kronoloji'nin kurucusu (d 1854)
• 1948 - Prens Sabahattin, siyasetçi ve düşünür (d1877)
• 1966 - Giuseppe Farina, İtalyan otomobil yarışçısı (d 1906)
• 1967 - Yavuz Abadan, Türk hukukçu (d 1905)
• 1971 - Soyuz 11 uzay aracının kozmonotları
  • Viktor Patsayev (d 1933)
  • Georgi Dobrovolski (d 1928)
  • Vladislav Volkov (d 1935)
• 1995 - Georgi Beregovoi, Sovyet kozmonot (d 1921)
• 2001 - Chet Atkins, ABD'li gitarist ve müzik yapımcısı (d 1924)
• 2007 - Ingmar Bergman, İsveçli film yönetmeni (d 1918)
• 2007 - Michelangelo Antonioni, İtalyan film yönetmeni (d 1912)

TARİHTE BUGÜN: 1 TEMMUZ


Dünya'nın ilk ve en eski protestan üniversitesi Marburg Philipps Üniversitesi, 1 Temmuz 1527'de kuruldu


Marburg Philipps Üniversitesi', 1 Temmuz 1527 tarihinde Almanya'nın Marburg şehrinde, Hessen Derebeyi IPhilipp tarafından kurulmuştur Dünyanın ilk ve en eski protestan üniversitesidir

Marburg Üniversitesi 20000 üniversite öğrencisi ve 7500 çalışanıyla, nüfusu 80000 altındaki Marburg şehrini resmi olarak 'üniversite şehri' (Universitätsstadt) yapmaktadır Bu özelliğiyle bir kampus üniversitesi özelliği taşımaz ve çeşitli fakülteleri tarihsel akışla şehrin her yerine dağılmıştır

Üniversitenin dünya çapında en iddialı bölümleri; kimya, eczacılık ve protestan teolojisidir Ayrıca Almanya çapında tıp, İngiliz dili ve edebiyatı ve sosyal bilimler alanlarında oldukça meşurdur Sırasıyla tıp, hukuk, teoloji, kimya ve eczacılık bölümleri üniversitenin en geleneksel bölümleridir

Philipps Üniversitesi Almanya'da bilimsel araştırmaya en çok önem veren üniversitelerden biridir Bilimsel araştırmalar büyük bir çeşitlilik göstermekle beraber, büyük finansal kaynaklarla da desteklenmektedir 1901'de ilk Nobel Tıp Ödülü üniversitenin virologlarından Emil von Behring'e verilmiştir Daha sonraki yıllarda Philipps Üniversitesi bilimadamları yedi Nobel Ödülü daha kazanmışlardır Onbir tane Leibniz Ödülü (Almanya'nın en yüksek seviyeli bilim ödülüdür) ve daha sayısız yurtiçi ve yutdışı ödüller üniversite tarihi boyunca yerini almıştır

Başka neler oldu:

* 1683 - Osmanlı ordularının Viyana taarruzu başladı
* 1798 - Napolyon Mısır'ı işgal etti
* 1867 - İngiliz Kuzey Amerika Yasası, Kanada Anayasası olarak yürürlüğe girerek Kanada Konfederasyonu kuruldu John A Macdonald ilk başbakan oldu
* 1878 - Kıbrıs, toprak mülkiyeti Osmanlılarda kalmak üzere geçici olarak İngiltere’ye devredildi
* 1881 - Dünyanın ilk uluslararası telefon konuşması St Stephen (New Brunswick) ve Calais (Maine) arasında yapıldı
* 1960 - Somali bağımsızlığını ilan etti
* 1962 - Ruanda ve Burundi bağımsızlığını ilan etti
* 1988 - Sovyetler Birliği'nde Komünist Partisi, Gorbaçov'un Perestroika politikasını onayladı
* 1997 - Çin Halk Cumhuriyeti, şehir-devlet Hong Kong'un egemenliğini 156 yıl aradan sonra Birleşik Krallık'dan geri aldı

Kimler geldi

* 1646 - Gottfried Wilhelm Leibniz, matematikçi (ö 1716)
* 1934 - Sydney Pollack, ABD'li yönetmen, yapımcı ve oyuncu
* 1961 - Prenses Diana, Galler prensesi (ö 1997)
* 1977 - Liv Tyler, ABD'li sinema oyuncusu
* 1983 - Halil Akkaş, Türk atlet

Kimler geçti

* 1955 - Adnan Adıvar, Bilim ve siyaset adamı (d 1882)
* 1974 - Juan Perón, Arjantin devlet başkanı (d 1895)
* 1989 - Hasan Esat Işık, Siyaset adamı ve diplomat (d 1916)
* 2004 - Hüseyin Baradan, Türk sinema oyuncusu (d 1932)
* 2004 - Marlon Brando, ABD'li oyuncu (d 1924)

TARİHTE BUGÜN: 2 TEMMUZ


Küba açıklarında, bir köle gemisi olan Amistad'daki 53 köle 2 Temmuz 1839'da ayaklandı Bu ayaklanma daha sonra ünlü yönetmen Steven Spielberg tarafından filme çekildi



Amistad 1997 yılında yapılmış yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, konusu gerçek bir olaya dayanan bir Hollywood yapımı sinema filmi 1839 yılında yaşanmış olan zenci köleleri taşıyan aynı adlı gemide kölelerin çıkardığı isyan sonrası yaşananlar konu edilir

1830'ların ABD'sinde sanayileşme yanlısı kölelik karşıtları ile güneyli toprak sahiplerinden oluşan kölelik yanlıları arasında hızla yükselen ve ilerleyen yıllarda Amerikan İç Savaşı'na yol açacak olan gerginliği işleyen bir filmdir Anthony Hopkins, kölelik karşıtı eski başkan John Quincy Adams rolünde oynamış ve bu rolüyle ikinci defa Akademi Ödülü'nü kazanmıştır

Başka neler oldu

* 1777 - Vermont, ABD'nin köleliği kaldıran ilk bölgesi oldu
* 1853 - Ruslar Türkiye'yi işgâl eder; Kırım Savaşı başlar
* 1900 - Friedrichshafen, Almanya yakınlarında ilk Zeplin uçuşu gerçekleştirildi
* 1917 - Yunanistan Türkiye’ye savaş ilan etti
* 1932 - Keriman Halis, Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi
* 1966 - Antalyaspor Kulübü kuruldu
* 1976 - 1954 yılından beri ayrı olan Kuzey ve Güney Vietnam birleşerek Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu
* 1984 - Kurasao'da Ulusal Bayrak ve Marş günü
* 1990 - Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde sıkıştı; 1426 kişi öldü
* 1993 - Sivas Madımak Oteli yakıldı Otelde bulunan kişilerden 37'si yanarak öldü

Kimler geldi

* 1877 - Hermann Hesse, Alman yazar, şair (ö 1962)
* 1906 - Hans Bethe, Alman fizikçi (ö 2005)
* 1976 - Derya Büyükuncu, Türk yüzücü
* 1985 - Ashley Tisdale, ABD'li oyuncu
* 1986 - Lindsay Lohan, ABD'li oyuncu

Kimler geçti

* 1566 - Michel de Nostradame, Fransız hekim, kahin
* 1778 - Jean Jacques Rousseau, Fransız filozof, yazar
* 1961 - Ernest Hemingway, ABD'li romancı, gazeteci
* 1977 - Vladimir Nabokov, Rus asıllı ABD'li yazar
* 1999 - Mario Puzo, ABD'li romancı, senarist

TARİHTE BUGÜN: 3 TEMMUZ


İstanbul’da Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, 3 Temmuz 1988'de açıldı
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, İstanbul'da Kavacık ile Hisarüstü arasında, Asya ile Avrupa’yı Boğaziçi Köprüsü'nden sonra ikinci kez bağlayan asma köprü

Yapımına 29 Mayıs 1985’te başlanılan ve ankraj blokları arasındaki uzunluğu 1510 m, orta açıklığı 1090 m, genişliği 394 m, denizden yüksekliği 64 m olan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü 3 Temmuz 1988’de trafiğe açıldı

Köprünün proje hizmetleri İngiliz Freeman, Fox ve Partners firması tarafından yerine getirilmiş, inşaatını ise Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co Ltd, Mitsubishi Heavy Industries Ltd ve Nippon Kokan K K adlı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyum 125 milyon dolar karşılığında üstlenmiştir

Başka neler oldu

* 1243 - Kösedağ Savaşı
* 1462 - Midilli adası Osmanlılar tarafından alındı
* 1928 - Londra'da ilk renkli televizyon yayını gerçekleşti
* 1932 - Türkiye ile Fransa arasında Antakya’da askeri antlaşma imzalandı Antlaşma uyarınca Türk askeri birlikleri 5 Temmuz’da Hatay’a girdi
* 1938 - Buharlı tren hız rekoru İngiltere'de kırıldı: 203 km/saat
* 1939 - Liman işletmeleri Türkiye Cumhuriyeti Devlet Denizyolları'na bağlandı
* 1962 - Cezayir bağımsızlığını kazandı
* 1976 - İsrail komandoları düzenledikleri bir operasyonla, kaçırıldıktan sonra Uganda'nın Entebbe havaalanında bekletilen bir uçaktaki 105 rehineyi kurtardılar
* 1988 - Bir Amerika Birleşik Devletleri savaş gemisinin açtığı ateş sonucu İran havayollarına ait bir yolcu uçağı Basra Körfezi üzerinde düştü: 290 kişi öldü
* 2006 - 2004 XP14 adlı asteroid, Dünya'nın 432308 km yakınından geçti

Kimler geldi

* 1883 - Franz Kafka, Alman yazar (ö 1924)
* 1904 - Lauri Virtanen, Finlandiyalı atlet (ö 1982)
* 1957 - Laura Branigan, ABD'li şarkıcı (ö 2004)
* 1962 - Tom Cruise, ABD'li oyuncu
* 1969 - Gedeon Burkhard, Alman oyuncu

Kimler geçti

* 1839 - II Mahmut, Osmanlı padişahı (d 1785)
* 1918 - V Mehmet, Osmanlı padişahı (d 1844)
* 1971 - Jim Morrison, The Doors grubunun solisti (d 1943)
* 2000 - Kemal Sunal, Türk sinema oyuncusu (d 1944)

TARİHTE BUGÜN: 4 TEMMUZ
Okuyucu YorumlarıYorum Yaz


Trafik kazası geçirip yoğun bakıma alınan Türk pop-rock müziği şarkıcısı Barış Akarsu 4 Temmuz 2007'de hayatını kaybetti

Barış Akarsu, yirmi sekizinci doğum günü olan 29 Haziran 2007 Cuma akşamı saat 22:30 civarında, Muğla ilinin Bodrum ilçesine 5 kilometre mesafede olan Torba Kavşağı'nda bir trafik kazası geçirdi

Otomobilde bulunan Zeynep Koçak (24) ve Nalan Kahraman (37) olay yerinde öldü Barış Akarsu hastaneye kalbi durmuş olarak getirilmiş ve acil serviste kalbi yeniden çalıştırılmıştır Özel Bodrum Hastanesi'ne kaldırılan Barış Akarsu ise, beş günlük yoğun bakımın ardından 4 Temmuz 2007 Çarşamba günü saat 20:10 sularında hayatını kaybetti ancak ölümü 23:10 da açıklandı

Özel Bodrum Hastanesi önünde yoğun bakımda kaldığı sürece sevenleri nöbet tutmuş ve iyileşeceğini ümit etmiştir 20:10 sularında kalbi durduktan sonra tekrar çalıştırılmaya çalışıldığı söylenmiştir Ölümünden sonra Yalancı Yarim dizisi ve yeni hazırladığı albüm yarım kalmış, albümü ölümünden sonra tamamlanmıştır

Ancak dizinin çekimleri durdurulmuştur Genç yaşta hayata veda eden Akarsu, Amasra'da toprağa verilmiştir Merhum sanatçının heykeli, Tankut Öktem tarafından yapılmaktaydı 3 metre olacak olan bu heykeli Öktem'im vefat etmesinden dolayı yardımcıları tamamlamıştırBaşarıyla tamamlanan heykel, sanatçının ölüm yıldönümü olan 4 Temmuz 2008'de 1Barış Akarsu Kültür ve Sanat Festivali'nde Amasra'ya dikilmiştir

Ölümünün birinci yılında kaza yaptığı kavşağın adı Barış Kavşağı olarak değiştirilmiştir "

Başka neler oldu:

* 1776 - Amerikan bağımsızlık günü; Amerikan Kongresi Britanya'dan bağımsızlığını ilan etti
* 1827 - New York'ta kölelik yasaklandı
* 1848 - Karl Marx ve Friedrich Engels'in yazdığı Komünist Manifesto yayımlandı
* 1918 - Osmanlı Padişahı VI Mehmet tahta çıktı
* 1932 - ABD'li gangster Al Capone 11 yıl hapis cezasına çarptırıldı
* 1948 - Türkiye - Amerika Birleşik Devletleri İktisadi İşbirliği Anlaşması imzalandı
* 1994 - Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği Müsteşarı Atina'da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü
* 1995 - Türk Silahlı Kuvvetleri PKK'ya karşı sınır ötesi "Ejder Operasyonu"nu başlattı
* 1996 - Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi, Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) genel başkanını ve 39 parti yöneticisini tutukladı
* 2003 - Kuzey Irak'ta Çuval olayı (veya Çuval hadisesi, İngilizcede: The Hood event) meydana geldi ve Türkiye kamuoyunda geniş yankı uyandırdı

Kimler geldi

* 1546 - III Murat, Osmanlı padişahı (ö 1595)
* 1807 - Giuseppe Garibaldi, İtalyan kahraman (ö 1882)
* 1961 - Ferenc Gyurcsány, Macaristan başbakanı
* 1962 - Frédéric Auburtin, Fransız yönetmen
* 1983 - Isabeli Fontana, İtalyan kökenli Brezilyalı süpermodel

Kimler geçti

* 1549 - Barbaros Hayrettin Paşa, Osmanlı denizcisi (d 1467)
* 1826 - Thomas Jefferson, Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı (d 1743)
* 1934 - Marie Curie, Polonya kökenli Fransız fizikçi (d 1867)
* 1992 - Astor Piazzola, Arjantinli besteci ve Bandoneon sanatçısı (d 1921)
* 2007 - Barış Akarsu, Türk pop ve rock müzik şarkıcısı, TV dizisi oyuncusu (d 1979)

TARİHTE BUGÜN: 5 TEMMUZ

Isaac Newton, 5 Temmuz 1687'de Philosophiae Naturalis Principia Mathematica adlı eserini yayımladı

Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (Türkçe: Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri, sık sık kısaca Principia veya Principia Mathematica olarak da geçer) Sir Isaac Newton tarafından 5 Temmuz 1687'de yayımlanan 3 ciltlik çalışmadır

Kitabın basım masraflarını Edmond Halley(gökbilimci, Halley kuyrukluyıldızını bulan bilim adamı) kendi cebinden karşılamıştır Kitap deri ciltli olup kitaba 9 şilin fiyat biçilmişti Ancak piyasaya daha ucuz bir baskısı da sunulmuştu

Kitabın dili Latince olduğundan geniş kitlelere ulaşamamıştır Klasik mekanik'in temellerini oluşturan Newton'un hareket kanunlarını ve Kütleçekim kanunu da içerir Newton bu kitapta diferansiyel hesapla değil, geometrik ispatlarla çalışmıştır

Başka neler oldu:

* 1811 - Venezüella, İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti
* 1830 - Fransa, Cezayir'i işgal etti
* 1939 - Hatay Devleti Meclisi, oy çokluğuyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne bağlanma kararı aldı
* 1950 - Kore Savaşı: Amerika Birleşik Devletleri ve Kuzey Kore birlikleri arasındaki ilk çarpışmalar
* 1962 - Cezayir, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti
* 1964 - Darbe girişiminde bulunan Emekli Albay Talat Aydemir idam edildi
* 1970 - Kanada havayollarına ait bir yolcu uçağı Toronto uluslararası havaalanı yakınlarında düştü: 108 kişi öldü
* 1977 - Pakistan Genelkurmay Başkanı Ziya ül Hak darbe yaptı: Başbakan Zülfikar Ali Butto tutuklandı
* 2006 - Kuzey Kore altı kısa ve orta ve bir uzun menzilli füze denemesi yaptı

Kimler geldi

* 1805 - Robert FitzRoy, Meteorolog ve denizci (ö 1865)
* 1889 - Jean Cocteau, Fransız şair, romancı, ressam ve film yönetmeni (ö 1963)
* 1911 - Georges Pompidou, Fransız politikacı (ö 1974)
* 1975 - Hernan Crespo, Arjantinli futbolcu

Kimler geçti

* 1987 - İdris Küçükömer, Türk iktisatçı ve düşünür (d 1925)
* 1964 - Talat Aydemir, 22 Şubat 1962 ve 20 Mayıs 1963 ihtilâllerinin lideri (d 1917)
* 1995 - Aziz Nesin, Türk şair ve yazar (d 1915)
* 2001 - George Dawson, ABD'li yazar (d 1898)


TARİHTE BUGÜN: 6 TEMMUZ

Arabistanlı Lawrence, 6 Temmuz 1917'de Arap isyancılarla Akabe kentine saldırdı

Yarbay Thomas Edward Lawrence, 1916 - 1918 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı yürütülen Arap Ayaklanmasında, Birleşik Krallık irtibat subayı olarak aldığı görev nedeniyle Arabistanlı Lawrence olarak tanınmıştır Şövalyelik nişanını reddetmiştir, "Üstün Hizmet Madalyası" ve "Fransız Şeref Lejyonu Madalyası" ile ödüllendirilmiştir

Arapların birçoğu, Osmanlı ve Avrupa'lı devletlerin hakimiyetine karşı verdikleri özgürlük mücadelesine önderlik etmesinden dolayı onu, Arap ulusal uyanışının öncüsü ve halk kahramanı olarak kabul etmektedirler Kendisine hayran bazı Bedeviler tarafından Lawrence'a Dinamit Emir lakabı verilmiştir Britanyalılar da onu en büyük savaş kahramanlarından biri olarak kabul etmektedirler

Mekke şerifi Hüseyin bin Ali'nin oğlu Emir Faysal komutasındaki düzensiz birliklerle birlikte Osmanlı ordusuna karşı gerilla mücadelesi verdi Arapları, Medine'deki Osmanlı muhafız birliklerini şehirden çıkarmamaları konusunda ikna etti Böylece Araplar, şehre malzeme getiren Hicaz demiryoluna yaptıkları saldırılara ağırlık verebildiler Osmanlı askerleri de hem şehri hem de demiryolunu savunmak ve tamir etmek zorunda kalarak oyalandılar Lawrence, Akabe ve Şam'ın işgalinde de önemli rol aldı

Başka neler oldu:

* 1517 - Emaneti Mübareke adıyla anılan Muhammed'e ait kutsal eşya, Mısır fatihi Yavuz Sultan Selim'e teslim edildi
* 1827 - Londra Antlaşması imzalandı
* 1885 - Fransız bilimci Louis Pasteur'ün bulduğu kuduz aşısı ilk kez insana uygulandı
* 1965 - Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu Meclis'de kabul edildi
* 1979 - Savcılık Milliyetçi Hareket Partisi hakkında soruşturma başlattı
* 1982 - Bülent Ecevit, demeçleri nedeniyle 2 ay 27 gün hapse mahkum oldu
* 1991 - Dr Lale Aytaman, Muğla valiliğine atandı Aytaman, ilk kadın vali oldu
* 1997 - Devlet Bahçeli Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanı seçildi Kongrede; Bahçeli 697, Tuğrul Türkeş 487 oy aldılar
* 1999 - Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay, intihar girişiminde bulundu

Kimler geldi

* 1907 - Frida Kahlo, Meksikalı ressam (ö 1954)
* 1940 - Nursultan Nazarbayev, Kazakistan cumhurbaşkanı
* 1946 - George W Bush, ABD'nin 43 başkanı
* 1946 - Sylvester Stallone, ABD'li sinema oyuncusu
* 1972 - Levent Üzümcü, Türk tiyatrocu

Kimler geçti

* 1535 - Thomas More, İngiliz yazar, devlet adamı (d 1478)
* 1854 - Georg Ohm, Alman fizikçi (d 1789)
* 1893 - Guy de Maupassant, Fransız yazar (d1850)
* 1971 - Louis Armstrong, ABD'li caz sanatçısı (d 1901)
* 1995 - Aziz Nesin, Türk yazar (d 1915)

TARİHTE BUGÜN: 7 TEMMUZ


FIFA Dünya Kupası'nı, 7 Temmuz 1974'te Federal Almanya kazandı


1974 FIFA Dünya Kupası, FIFA'nın 4 yılda bir düzenlediği Dünya Kupası turnuvalarının onuncusudur 13 Haziran ile 7 Temmuz tarihleri arasında Batı Almanya'da düzenlenmiştir Turnuvaya 16 takım katılmış olup, final maçıyla beraber toplam 38 maç oynanmıştır Turnuvanın ikinci tur aşamasında, bir üst tura yükselen 8 takım arasında A ve B grupları oluşturulmuştur Kendi gruplarında birinci olan takımlar doğrudan finale yükselmiş, ikinci sırayı alan takımlar ise doğrudan üçüncülük maçı oynamışlardır

Turnuvanın ev sahibi olan Batı Almanya, A grubunun birincisi olarak finale yükselmeye hak kazanmıştır Rakip, B grubunun birincisi Hollanda'dır Münih'te oynan final maçını 2-1 Batı Almanya kazanır Batı Almanya bu şampiyonlukla beraber, 1954'den sonra ikinci kez bir Dünya Kupası'nı müzesine götürmüştür Turnuvanın üçüncüsü olan Polonya'nın oyuncusu Grzegorz Lato, turnuva boyunca atmış olduğu 7 golle turnuvanın gol kralı olmuştur

Almanya, ilk kez bir FIFA Dünya Kupası turnuvasında ev sahibi görevini üstlenmiştir Bu turnuvadan 32 yıl sonra ise 2006 FIFA Dünya Kupası, yine Almanya'nın ev sahipliğinde düzenlenmiştir Fakat bu sefer Doğu ve Batı Almanya birleşip Almanya Cumhuriyeti olmuşlardır Yapılan araştırmalara göre ise turnuvada yapılan 38 maç, toplam 177 milyon kişi tarafından izlenmiştir 1970 yılında Brezilya, Jules Rimet Kupası'nı kazandığı için İtalyan heykeltraş Silvio Gazzaniga'ya yeni bir kupa yaptırıldı ve 1974'den beri bütün FIFA Dünya Kupaları'nda bu kupa kullanılmaktadır Doğan Babacan, turnuvanın açılış maçında Batı Almanya ile Şili arasındaki mücadeleyi yönetmiş ve bir FIFA Dünya Kupası maçı yöneten ilk Türk hakemi olmuştur Babacan, aynı zamanda Şilili bir oyuncuya kırmızı kart göstererek FIFA Dünya Kupası tarihinin de ilk kırmızı kart gösteren hakemi olmuştur

Başka neler oldu:

   * 1456 - Kilise Jeanne d'Arc'ı ölümünden 25 yıl sonra masum ilan etti; daha önce hakkında sapkınlık kararı verilmiş ve idam edilmişti
   * 1543 - Fransa, Lüksemburg'u işgal etti
   * 1929 - Mussolini, Papa ile anlaşınca bağımsız Vatikan kuruldu
   * 1947 - Roswell'de (New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri) meydana geldiği iddia edilen ve hala tartışılan UFO olayı
   * 1953 - Che Guevara, Bolivya, Peru, Ekvador, Panama, Kosta Rika, Nikaragua, Honduras, ve El Salvador'u kapsaycak gezisine başladı
   * 1964 - Metin Erksan'ın yönettiği Susuz Yaz filmi, 14 Uluslararası Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı ödülünü kazandı
   * 1980 - İran'da şeriat esaslarına göre devlet yönetiminin başlangıcı
   * 2005 - Londra’da metro istasyonlarına yapılan terör saldırılarında 56 kişi hayatını kaybetti
   * 2007 - Dünyanın pek çok şehrinde Live Earth konserleri düzenlendi

Kimler geldi

   * 1854 - Nikolay Aleksandroviç Morozov, Rus bilim adamı (ö 1946)
   * 1860 - Gustav Mahler, Avusturyalı besteci (ö 1911)
   * 1931 - David Eddings, ABD'li yazar
   * 1976 - Ercüment Olgundeniz, Türk sporcu
   * 1982 - George Owu, Ganalı futbolcu

Kimler geçti

   * 1930 - Arthur Conan Doyle, İskoç yazar, tıp doktoru (d 1859)
   * 1942 - Refik Saydam, Türkiye Cumhuriyeti'nin 4 başbakanı (d 1881)
   * 1955 - Ali Naci Karacan, Türk gazeteci, yazar (d 1896)
   * 1993 - Rıfat Ilgaz, Türk şair ve yazar (d 1911)
   * 2006 - Syd Barrett, İngiliz müzisyen (d 1946)

TARİHTE BUGÜN: 8 TEMMUZ
Türkiye ile İran, Irak ve Afganistan arasında saldırmazlık paktı (Sadabat Paktı) 8 Temmuz 1937 imzalandı


Sadabat Paktı, Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında, 8 Temmuz 1937'de Tahran'da Sadabad Sarayı'nda imzalanan dörtlü pakttır

Sadabat Paktı'nın imzalanmasının nedeni olarak İtalya'nın Habeşistan'ı işgali gösterilir Bu yorum yanlıştır Bu pakt İtalya Habeşistan'ı işgal etmeden önce gündeme gelmiştir ve yaklaşık iki yıl süren görüşmelerde İtalya konusu tartışılmamıştır Antlaşmanın maddelerine bakıldığında da İtalya'ya karşı açık veya kapalı bir tedbir bulunmamaktadır

Bu paktın nedenleri kısaca şunlardır:

   * Sınır sorunlarının kalıcı şekilde çözülmesi: Pakta üye devletlerin tümünün İran'la sınır sorunu bulunmaktaydı Ayrıca bu sınır sorunları nedeniyle özellikle Türkiye-Irak-İran üçgeninde Kürt aşiretleri sınır tanımayan isyanlar yapmaktaydı Bu paktın imzalanmasının en önemli nedenidir

   * Ülkelerin bağımsızlıklarını vurgulama istekleri: Sömürge ve yarı sömürge dönemlerinden kısa süre önce kurtulabilen bu devletlerin bağımsızlıklarının vurgulanması son derece önemliydi) İlk defa bu amaçla, 2 Ekim 1935'te Cenevre'de Türkiye, İran ve Afganistan arasında üçlü bir Antlaşma parafe edildi Buna daha sonraları Irak da katıldı Daha sonra Irak-İran sınır antlaşmazlığının çözümlenmesi (Şattülarap uyuşmazlığı), Türkiye ile İran arasında dostluk çerçevesi içinde sınır sorunu dahil her alanı düzenleyen Antlaşmaların akti, 8 Temmuz 1937 tarihli Sadabad Paktı'nın imzalanmasına imkân vermiştir

Taraflar antlaşmada genel olarak birbirlerinin iç işlerine karışmayacaklarını, ortak çıkarlarını ilgilendiren hususlarda birbirlerine danışacaklarını, birbirlerine karşı saldırıda bulunmayacaklarını ve sınırlarının korunmasına saygı göstereceklerini taahhüt etmişlerdir Ancak paktın temel nedeni olan Kürt aşiretleri sorunu, 7 maddenin şu ifadelerinde saklıdır: "Bağıtlı taraflardan her biri, kendi sınırları içinde diğer bağıtlı tarafların kurumlarını yıkmak, düzen ve güvenliğini sarsmak veya politik rejimini bozmak amacıyla silahlı çeteler, birlikler veya örgütlerin kurulmasını ve eyleme geçmelerini engellemeyi yükümlenir"

II Dünya Savaşı ortamında antlaşmanın diğer maddeleri işlevsiz kalmış, fakat 7 madde anlaşmanın devamını sağlamıştır Sadabat Paktı, 1979'da İran'daki yeni rejim Paktı fesh ettiğini ima edene kadar hukuki varlığını sürdürmüştür

Editörün Notu: Sadabat Paktı'nı imzalayan ülkelerden Irak ve Afganistan'ın ABD

Başka neler oldu:

   * 1522 - Kanuni Sultan Süleyman, Rodos'a çıktı
   * 1829 - Erzurum, Salih Paşa'nın Çarlık ordusunun teslim koşullarını kabulüyle Rus işgaline uğradı
   * 1919 - Mustafa Kemal, resmi görevinden ve askerlikten çekildi
   * 1920 - Yunan askeri birlikleri Bursa'yı işgale başladı
   * 1950 - İhracat tamamen serbest bırakıldı
   * 1966 - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Celâl Bayar'ın cezasını hastalığı dolayısıyla affetti
   * 1993 - Özel radyo ile televizyon işletilmesi ve kurulması serbest bırakıldı
   * 1996 - RP-DYP Koalisyon Hükümeti güvenoyu aldı; Refahyol dönemi başladı
   * 2003 - Sudan havayollarına ait bir yolcu uçağı Sudan'da düştü: 117 kişi öldü, iki yaşında bir çocuk kurtuldu

Kimler geldi

   * 1621 - La Fontaine, Fransız yazar (ö 1695)
   * 1839 - John D Rockefeller, ABD'li sanayici (ö 1937)
   * 1921 - Edgar Morin, Fransız filozof ve sosyolog
   * 1977 - Milo Ventimiglia, ABD'li oyuncu
   * 1982 - Sophia Bush, ABD'li oyuncu

Kimler geçti

   * 1695 - Christiaan Huygens, Hollandalı bilimadamı (d 1629)
   * 1822 - Percy Bysshe Shelley, İngiliz şair (d 1792)
   * 1977 - Vivien Leigh, İngiliz oyuncu (d 1913)
   * 1981 - Cengiz Tuncer, Türk yazar (d 1942) tarafından işgal edilmiş olması, İran'ın da hedefteki ülkeler arasında sayılması ilginçtir

TARİHTE BUGÜN: 9 TEMMUZ
Avitus, 9 Temmuz 455'te Batı Roma İmparatoru oldu


Avitus, Petronius Maximus tarafından magister militum yapıldıktan sonra, eski öğrencisi olan Vizigot kralı II Theodoric'e diplomatik bir görevle gönderilmiş, Theodoric'in Toulouse'daki sarayına ulaştığında, Roma Gaiseric tarafından işgal edilmiş ve Petronius Maximus'un saltanatı aniden sona ermişti Theodoric fırsatı sezmişti ve Avitus'u imparatorluk makamını üstlenmesi konusunda uyardı ve Gallo-Roman Senatörlerin teşvikiyle onu ikna etmeyi başardı 9 Temmuz 455 tarihinde askerler tarafından İmparator ilan edildi ve aynı yılın Eylül ayından Roma'ya ulaştı

Apeninliler onun hükümdarlığını hiç bir zaman tam olarak kabul etmediler ve 456 yılında Vandallar'a karşı düzenlediği seferi başarısız olunca Roma üzerindeki baskıyı arttırdılar ve bunun sonucu pozisyonu müphem hale geldi Roma'daki kıtlık onu Gotik Muhafızlarını terhis etmek zorunda bıraktı Ancak askerlerin parasının ödenmesi gerekiyordu ve bu sebeple çok sayıda bronz heykeli erittirerek oldukça yüklü meblağ tutan ücretoma yurttaşları tarafından pek hoş karşılanmayan bu harekete Ricimer ve Majorian büyük bir isyan başlatarak karşılık verdiler

Avitus, daha güvende olacağı Arles'e kaçtı Yardım için Theodoric'e yapılan bir rica, Got kralı Suevi'lere karşı yapılan bir sefer yüzünden Hispanya'da olduğundan cevapsız kaldı Avitus toplayabildiği kadar kuvvetle İtalya'ya döndü Placentia yakınlarında yenildi ve tutsak edildi Hayatı bağışlandı ve 17 Ekim (ya da18 Ekim) 456 tarihinde Placentia piskoposluğuna getirildi; ancak yine de hayatından endişe ettiğinden daha güvenli olduğuna inandığı Galya'ya kaçmayı denedi Tours'lu Gregory'ye göre bu yolculuk sırasında ölmüştür Diğer kaynaklar, bizzat Ricimer tarafından hançerlendiğini ya da kendi evinde tuzağa düşürüldükten sonra aç bırakılarak öldürüldüğünü rivayet eder

Avitus'un saltanatı hakkında en önemli kaynaklardan biri, 432 ya da 435 yıllarında doğan ve kızı Papianilla ile 452 yılında evlenen damadı Sidonius Apollinaris'in yazdığı methiyedir

Oğlu Ecdicius Avitus magister militum olarak görev yapmıştır ve şair Alcimus Ecdicius Avitus'da torunudur

Başka neler oldu:

   * 1816 - Arjantin, İspanya’dan bağımsızlığını kazandı
   * 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın görevine son verildiği hakkında Harbiye Nezareti genelgesi yayınlandı
   * 1961 - Anayasa referandumu yapıldı; yeni anayasa yüzde 61,5 “evetâ€� oyuyla kabul edildi
   * 1962 - Emekli Albay Talat Aydemir, açıklamaları nedeniyle tutuklandı Açıklamaları yayımlayan 7 gazeteye soruşturma açıldı
   * 1978 - Paris Büyükelçiliği Çalışma Ataşeliği ve Türkiye Turizm Bürosuna patlayıcı maddeler atıldı Saldırıyı "Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları" üstlendi
   * 1982 - Boeing 727 tipi bir yolcu uçağı Louisiana'da düştü: uçaktaki 146 kişi ve yerdeki 8 kişi öldü
   * 1998 - İstanbul Mısır Çarşısı'nda meydana gelen patlamada biri turist, 2'si çocuk 7 kişi öldü 7'si yabancı uyruklu 120 kişi de yaralandı
   * 2002 - Hüsamettin Özkan'dan boşalan devlet bakanlığı ve başbakan yardımcılığına Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel atandı Devlet bakanlıklarına Tayfun İçli ve Zeki Sezer, kültür bakanlığına ise Suat Çağlayan atandı
   * 2006 - FIFA Dünya Kupası'nı Berlin'de Fransa'yı normal süresi 1-1 biten maçta penaltılarla 5-4 mağlup eden İtalya kazandı

Kimler geldi

   * 1933 - Oliver Sacks, İngiliz nörolog, yazar
   * 1934 - Ülkü Erakalın, Türk yönetmen
   * 1946 - Ali Poyrazoğlu, Türk tiyatrocu
   * 1950 - Viktor Yanukoviç, Ukraynalı siyasetçi
   * 1956 - Tom Hanks, ABD'li oyuncu

Kimler geçti

   * 1946 - Nevzat Tandoğan, eski vali (intihar) (d 1894)
   * 1990 - Reşit Gürzap, oyuncu ve yönetmen (d 1912)
   * 1991 - Orhan Hançerlioğlu, felsefeci, yazar (d 1916)

TARİHTE BUGÜN: 10 TEMMUZ

Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, 10 Temmuz 1961'de İtalya'nın Palermo takımına 660000 liraya transfer oldu

1954 yılında Yün Mensucat takımından İzmirspor'a transfer olan Metin Oktay aynı sezon 45 gole imza atarak İzmir Profesyonel Ligi'nde gol krallığını ilan etti Böylece Metin Oktay'ın gol krallığı dönemi başlamış oldu 1955 yılında Gündüz Kılıç, Metin Oktay'ı 5 yıllık sözleşme karşılığında Chevrolet marka bir otomobil vererek sarı kırmızılı renklere bağladı

Galatasaray'da oynamaya başladığında henüz 19 yaşındaydı Fakat genç yaşına rağmen Galatasaray camiasına çabuk ısındı ve daha ilk sezonunda 19 gol atarak İstanbul Ligi gol kralı oldu Bu sezonda Galatasaray İstanbul Ligi'nde şampiyon oldu Arada 1961-62 sezonunu İtalya'nın Palermo takımında geçiren Metin Oktay, İtalyan kulübünde 12 maçta oynayıp 3 gol attı Daha sonra Türkiye'ye dönem yıldız futbolcu, 1969 yılına kadar Galatasaray forması giydi

Başka neler oldu:

* 1900 - Paris metrosu açıldı
* 1921 - Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı
* 1923 - İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu
* 1933 - Sümerbank resmen faaliyete geçti
* 1947 - Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi
* 1962 - Amerika Birleşik Devletleri, kıtalararası haberleşmeyi sağlayacak Telstar uydusunu uzaya gönderdi
* 1971 - Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu Ülkede cumhuriyet ilan edildi
* 1991 - Boris Yeltsin, Rusya devlet başkanı olarak göreve başladı
* 1996 - Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak geçici yörüngesine yerleşti

Bugün doğanlar

* 1856 - Nikola Tesla, Sırp asıllı fizikçi (ö 1943)
* 1871 - Marcel Proust, Fransız yazar (ö 1922)
* 1895 - Carl Orff, Alman besteci (ö 1982)
* 1939 - Ahmet Taner Kışlalı, Türk siyasetbilimci (ö 1999)
* 1974 - Chiwetel Ejiofor, İngiliz oyuncu

Bugün ölenler

* 138 - Hadrianus, Roma İmparatoru (d 76)
* 1915 - Vaja Pşavela, Gürcü yazar, şair (d 1861)
* 1992 - Cevdet Kudret, Yazar, edebiyat tarihçisi (d 1907)
* 1996 - Hamiyet Yüceses, Ses sanatçısı (d 1915)
* 2006 - Şamil Basayev, Çeçen lider (d 1965)