Tarihte Bugün

TARİHTE BUGÜN: 9 HAZİRAN

Roma İmparatoru Neron 9 Haziran 68 tarihinde intihar etti



Neron, esas adı Lucius Domitius Ahenobarbus olan ve aynı zamanda Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus olarak da bilinen, Julio-Claudian Hanedanı'nın beşinci ve son Roma İmparatorudur

Neron, büyük amcası Claudius tarafından tahtın vârisi olarak evlatlık edinilmiştir Nero Claudius Caesar Drusus olarak, İmparator Claudius'un ölümünün ardından, 13 Ekim 54'de Roma tahtına oturdu

67 yılı sonları ya da 68 yılı başlarında, Gallia Lugdunensis eyaleti valisi Vindex Neron'un vergi politikalarına karşı ayaklandı Germanya superior valisi Virginius Rufus isyanı bastırması için bölgeye gönderildi Vindex, destek elde etmek amacıyla Hispanya'daki Hispania Citerior eyaleti valisi Galba'yı imparator olması için çağırdı Virginius Rufus, Vindex'in birliklerini bozguna uğrattı ve Vindex bir suikaste kurban gitti Galba, devlet düşmanı ilan edildi ve lejyonu Clunia şehrinde kuşatıldı

Neron, imparatorluğun kontrolünü askeri olarak sağlamayı denedi ancak bu fırsat Roma'daki politik düşmanları tarafından hemen aleyhinde kullanıldı 68 yılı Haziran ayıyla birlikte Senato, artık Galba'nın imparator olmasını onaylamış ve Neron "halk düşmanı" ilan edilmişti Praetorian muhafızlara, kendisi de imparator olma hayalleri kuran praetorian prefect Nymphidius Sabinus tarafından Nero'ya ihanet etmeleri için rüşvet verildi

Tarihçi Suetonius'a göre, Neron geride kalan arkadaşlarıyla beraber Roma'nın varoşlarında bulunan Via Salaria'ya kaçtı Her ne kadar kaçması konusunda uyarıldıysa da, Neron kalarak intihara hazırlandı Anlatılanlara göre, praetorian muhafızlar onu tutuklamak için odaya girdiklerinde o çoktan sekreteri Epaphroditos'un yardımıyla kendini hançerlemişti Bir Roma askeri figürü görmesi üzerine "sadakat budur" dediği anlatılır Cassius Dio'nun anlattığına göre, son sözleri " Ey Jüpiter, içimde nasıl bir sanatçı yok oluyor!" olmuştur

Ölümüyle birlikte, Julio-Claudian Hanedanı sona ermiştir Bunu Dört İmparator Yılı olarak da bilinen bir kaos dönemi takip etmiştir

Başka neler oldu:

* 1617 - Sultan I Ahmet tarafından İstanbul'da adıyla anılan meydanda 1609-1616 yılları arasında Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa'ya yaptırılan Sultanahmet Camii ibadete açıldı
* 1815 - Viyana Kongresi sona erdi
* 1921 - İstiklal Savaşı'nda kullanılacak cephane İnebolu'dan karaya çıkartılmaya ve cepheye götürülmeye başlandı
* 1928 - Avusturyalı pilot Charles Kingsford-Smith, uçağıyla ilk kez Büyük Okyanus'u aştı
* 1942 - Anıtkabir için açılan yarışmada, Prof Emin Onat ve Orhan Arda'nın projeleri birinci oldu
* 1947 - Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü'ne üye oldu
* 1950 - Adnan Menderes Demokrat Parti genel başkanlığına seçildi
* 1975 - Kıbrıs'ta Türk Anayasası'nın kabulü 230 oya karşılık 37502 oyla kabul edildi
* 1999 - Yugoslavya ve NATO, Kosova'da Sırp birliklerinin geri çekilmesi anlaşmasını imzaladı NATO, hava saldırılarını durdurdu ve 20 Haziran'da resmen sona erdirdi

Bugün doğanlar

* 1908 - Simone de Beauvoir, Fransız yazar (ö 1986)
* 1915 - Les Paul, ABD'li müzisyen
* 1963 - Johnny Depp, ABD'li aktör ve müzisyen
* 1974 - Roberto Carlos, Brezilyalı futbolcu
* 1981 - Natalie Portman, İsrailli oyuncu

Bugün ölenler

* 62 - Claudia Octavia, Roma İmparatoriçesi (d 39-40)
* 1870 - Charles Dickens, İngiliz yazar (d 1812)
* 1926 - Sanford B Dole, Hawaili siyasetçi (d 1844)
* 1974 - Miguel Angel Asturias, Guatemalalı yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d 1899)
* 1994 - Jan Tinbergen, Hollandalı iktisatçı, Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d 1903)

TARİHTE BUGÜN: 10 HAZİRAN

Meksika-Amerika Savaşı: 10 Haziran 1846'da California Cumhuriyeti, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti



Meksika-Amerika Savaşı veya Meksika Savaşı ABD ile Meksika arasında, ABD'nin 1845'te Teksas'ı ilhakı ve sınır anlaşmazlıkları nedeniyle çıkan savaş (1846-1848) ABD'nin kesin zaferi ve Rio Grande'den Büyük Okyanusa kadar uzanan geniş Meksika topraklarını ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır

Teksas'ın ilhak edilmesinin yarattığı gerginliğin ardından, ABD başkanı James K Polk, John Slidell'ı tartışmalı Teksas sınırı konusunu ve Meksika'nın elindeki New Mexico ve Kaliforniya'nın satın alınmasını görüşmek üzere Meksika'ya gönderdi

Meksika yöneticilerinin bu görüşmeyi reddetmesinden sonra, General Zachary Taylor komutasındaki birliklere Nueces ile Rio Grande arasındaki tartışmalı bölgeyi işgal etme emrini verdi (Ocak 1846)

Kongre'den Meksika'nın bu tutumu nedeniyle savaş açılmasını isteyeceği bir sırada, Meksika birliklerinin 25 Nisan'da Rio Grande'yi geçerek Taylor'un birliklerine saldırdığını öğrenince, 11 Mayıs'ta Meksika'nın ABD topraklarında Amerikalı kanı döktüğü temasını işleyen bir konuşma yaptı

Kongre 13 Mayıs'ta savaş ilanını büyük çoğunlukla onayladıDemokratlar savaşı çoşkuyla desteklerken, girişimi haksız bir toprak gaspı olarak gören Whig'ler ile köleciliğin yeni topraklara yayılmasından kaygı duyan kölecilik karşıtı çevreler savaşa karşı çıktı

ABD kamuoyundaki derin bölünmeye karşın, ABD birlikleri sayıca daha üstün olan Meksika ordusunu bütün önemli çarpışmalarda yenilgiye uğrattı Taylor'un kuvvetleri Meksika'nın kuzeydoğusunu işgal etti Albay Stephen Kearny New Mexico ve California'yı işgal ettiGeneral Winfield Scott Veracruz üzerinden Mexico'ya yürüdü Mexico'nun 14 Eylül 1847'de düşmesiyle savaşın askeri aşaması sona erdi

Barış görüşmelerini yürütmek üzere Scott'ın kuvvetleriyle birlikte Mexico'ya giden Nicholas Trist, Meksika'da yeni bir yönetimin kurulmasından sonra 2 Şubat 1848'de Guadalupe Hidalgo Antlaşması'nı imzaladı Antlaşmayla bugünkü New Mexico, Nevada, Arizona ve Kaliforniya eyaletlerini oluşturan topraklar 15 milyon ABD Doları karşılığında ABD'ye bırakıldı

Başka neler oldu:

* 1190 - Friedrich Barbarossa, Üçüncü Haçlı Seferleri sırasında, Saleph Nehrinde (şu anki Göksu Nehri) boğularak ölmüştür
* 1916 - Osmanlı yönetimindeki Mekke, Arap isyanı sırasında Arapların eline geçti
* 1930 - Türkiye ile Yunanistan arasında, Ahali Mübadelesi Antlaşması imzalandı
* 1940 - II Dünya Savaşı: İtalya, Fransa ve İngiltere'ye savaş ilan etti
* 1946 - İtalya'da krallık sona erdi, Cumhuriyet ilan edildi
* 1960 - Celâl Bayar ve Adnan Menderes, yargılanmak üzere Yassıada'ya götürüldü
* 1967 - Altı Gün Savaşı sona erdi: İsrail ve Suriye ateşkes imzaladı İsrail; Gazze Şeridi, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Sina Yarımadası'nı işgal etti
* 1978 - Kosta Rika edebi ve sanatsal eserlerin korunmasına dair Bern Konvansiyonuna üye oldu
* 1996 - Kuzey İrlanda'da barış görüşmeleri Sinn Féin dahil olmaksızın başladı

Bugün doğanlar

* 1914 - Oktay Rifat Horozcu, Türk şair (ö 1988)
* 1915 - Saul Bellow, ABD'li yazar (ö 2005)
* 1922 - Judy Garland, ABD'li aktris (ö 1969)
* 1956 - Mickey Curry, ABD'li müzisyen
* 1965 - Elizabeth Hurley, İngiliz aktris, model

Bugün ölenler

* MÖ 323 - Büyük İskender (d MÖ 356)
* 1836 - André-Marie Ampère, Fransız fizikçi (d 1775)
* 1923 - Pierre Loti, Fransız romancı (d 1850)
* 1966 - Hamdullah Suphi Tanrıöver, İlk Meclis'te Antalya milletvekili, şair ve yazar (d 1885)
* 1982 - Rainer Werner Fassbinder, Alman film yönetmeni (d 1945)
* 2008 - Cengiz Aytmatov, Kırgız edebiyatçı, çevirmen ve gazeteci (d 1928)

TARİHTE BUGÜN: 11 HAZİRAN

MÖ 1184'te Truva yağmalanıp yakıldı



1870 yılında Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından başlatılan ve ikinci dünya savaşından önce Amerikan arkeolog Blegen tarafından sonuçlanan kazıların sonucu olarak, bütün dünya Çanakkale Boğazı'nın güney sahillerinden 5-6 km uzağında yer alan bir yörede bundan yaklaşık beş bin yıl önce MÖ 3000 yıllarında ilk olarak insanların yerleştiğini ve kale inşa ettiklerini öğrendi Yörenin bugünkü adı Çanakkale Hisarlık Höyüğü'dür Kalenin sahipleri uygun coğrafi koşulların avantajlarını kullanarak Asya'dan Avrupa'ya uzanan ticari ilişkileri kontrol ederlermiş

MÖ 1900 yıllarında tepe ve çevresini at yetiştirmekle uğraşan yeni bir kabile ele geçirir Bu yeni kabile önceki kaleden daha büyük ve görkemli bir kale inşa eder

Arkeolojik verilere göre, MÖ 1250 yıllarında tepe yeniden ele geçirilir ve her şey yakılıp harabeye çevrilir Bir süre sonra merkezi Avrupa'dan gelen insanlar buraya yerleşirler Yaklaşık MÖ 1100 yılında tepede büyük bir yangın meydana gelir ve tepe birkaç yüz yıl ıssız bir yer olarak varlığını sürdürür

Schliemann yaptığı kazılarda çok kıymetli bir hazine bulur Bu hazine bir zamanlar bu şehrin zenginlikler şehri olduğunun habercisidir Heinrich Schliemann burada bir hazinenin yattığını nereden mi bilir

Homeros'un İlyada ve Odysseia masallarını okuyan pek çok kişi bu civarda bir hazinenin saklandığını öğrenir ve 18 yüzyıldan itibaren hazineleri aramaya koyulurlar Kitapları okuyan arkeolog Schliemann 1870 yılında Çanakkale'ye gelir Hisarlık tepesini kazmaya başlar Homeros'un Troya'sını bulur Troya Kralı Priamos'un hazinesini ele geçirir ve onu yurt dışına kaçırır

Homeros'un İlyada'sında 'İlion' ya da 'Truva' diye bahsettiği bu şehirde kimler yaşadı? Burada eskiden yaşayan halk şehre ne adı verdi ve o devirden yazıtlar kalmadı mı?

Hititler

MÖ II bin yılın ortalarında Hisarlık tepesinin doğusunda kalan topraklar büyük Hitit İmparatorluğuna aitti MÖ 1250 - 1220 yılları arasında krallığını sürdürmüş olan Hitit kralı IV Tuthaliya'ya ait bir kaya anıtında 2 yer isminden bahsedilir - Wilusa ve Troas Hititoloji bulgularına göre Truva (İlion), Hititlerin sözünü ettiği Wilusa kentidir Böylece günümüzden beş bin yıl önce Truva'da Hititlerin yaşamış olduğu ortaya çıktı

Şehrin yeni bulunan bronz mührü eski Yunanca değildi, Anadolu'da binlerce sene önce konuşulan Luvi dilinde kazılmıştı Toprağın metrelerce altından çıkarılan evler de Yunan özelliği taşımıyorlardı; ve Anadolu'ya mahsustular

Troya ve Helen

Sparta Kralı Tydareus'un kızlarından biri olan Helen,dünyanın en güzel kızlarından biri idi Annesi Leda'dır Zeus kuğu şekline girip Leda'yı kaçırmıştırTruva prensi Paris'e aşık olup Truva'ya kaçmıştırSavaşın nedenide Paris'in Sparta Kraliçesini(Menalaus tahta çıkmıştı) kaçırmış olmasıdır

Savaşın on yılı

Truva'da üst üste 9 tabaka farklı medeniyet kalıntısı var Homeros, "İlyada"sında Troya savaşını ayrıntılarıyla anlatmaktadır Sözlü gelenekten yazıya MÖ 5 yüzyılda geçmiştir fakat nasıl geçtiğini bilemediğimiz gibi, metinde geç dönemde yapılan değişikliklerin kesin amacını kestirmek bizim için güçtür Ama Homeros bir savaşın toprağı bereketli Troya'da geçtiğini söylüyor

Şu çok ünlü Troya savaşının hikâyesi ise kısaca şöyle ortaya çıkmıştır; Tanrı Zeus ile Leda'nın kızı Helena evlenecek yaşa gelince Akhaların önde gelenleri Tündareos'un sarayına giderler Burada Tündareos ya da Helena'nın seçimiyle, Menelaos Helena'nın kocası olur Daha sonra Tündareos ölünce Sparta Krallığı Menelaos'a kalmıştır Efsaneye göre, savaşın nedeni ise Iolkos Kralı Pelans ile Thetis'in düğünlerine davet edilmeyen kavga tanrıçası Eris'in, sinirlenip bir oyun düzenlemesi ve Hera, Afrodit ve Athena'nın oturduğu ziyafet sofrasına, üzerinde 'en güzele' yazılı bir elma atmasıyla başlar

Elmanın kimin olduğu üzerine 3 güzel tartışmaya başlarlar ve Zeus'tan bu sorunu çözmesini isterler Zeus işin içinden çıkamayınca, çareyi Troya Kralı Priamos'un oğlu Paris'i rehber ilan etmekte bulur Güzellerden her biri kendisini seçmesi için Paris'e bir şey vaat ederler Athena ona savaşta yenilmezlik gücü vereceğini vaat eder Hera Paris'i Asya'nın hakimi yapacağını söyler Paris Afrodit'e kanar ve dünyanın en güzel kadınını elde etmek için Afrodit'i yarışmanın birincisi seçer

Bu güzel kadın Sparta Kralı Menelaos'un karısı Helen'di Paris, Afrodit'in yardımıyla Sparta'ya gider, Helen'i kaçırır, prensi olduğu Troya şehrine geri döner Bunun üzerine hakarete uğramış Menelaos, Akha ordularını toplayarak Troya'ya savaş açar Böylece 10 yıl sürecek Troya savaşı başlamış olur

Odysseus

Odysseus, Odisseas Penelope ile evli ve ondan Telemachus adlı bir oğlan çocuğuna sahiptir Savaştan kaçınmak için deli taklidi yapar ve tarlasına tuz eker Palamades ondan daha kurnaz çıkarak küçük oğlanı sabana koşar

Odysseus, kendine gelir oğlunu isteksizce öldürecektir Aklı başında olduğu gerçeğini açıklar ve savaşa katılır Yunan edebiyatında önemli yere sahip olan destanlar yüzyıllarca ağızdan ağza dolaşmış MÖ 700 yıllarında yazıya aktarılmıştır Homeros'un İlyada'sı da bu dönemde ortaya çıkmıştır

Destanların yazıya alınmadan önce saraylarda aidoslar (şarkıcılar) tarafından dönemin çalgı aletleri olan forminks ve kitara eşliğinde okunulduğu bilinmektedir Homeros halk efsanelerini ve öykülerini toplayarak iki büyük destanı ile sadece yunan edebiyatında değil, Batı dünyasında da ilk ve en büyük anıtsal yazı eseri olarak yerini almıştır

Başka neler oldu:

* 1509 - İngiltere kralı VIII Henry ile Aragon'lu Catherine evlendi
* 1901 - Yeni Zelanda Cook Adaları'nı topraklarına kattı
* 1868 - Kızılay, Mecruhin ve Marda-yı Askeriyye İmdat ve Muavenet Cemiyeti adı altında kuruldu
* 1919 - Mustafa Kemal, kendisini İstanbul'a geri çağıran Vahdettin'e geri dönmeyeceğini bildirdi
* 1940 - İkinci Dünya Savaşı: İngiliz kuvvetleri İtalya'daki Ceneviz ve Torino kentlerini bombaladı
* 1940 - İkinci Dünya Savaşı: İtalyan Hava Kuvvetleri Malta adasına ilk saldırılarını gerçekleştirdi
* 1967 - İsrail ve Arap komşuları arasında altı gün süren savaş, BM'nin araya girmesiyle sona erdirildi
* 1982 - Türkiye güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu, Avrupa Güzeli seçildi
* 1997 - Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde irticaya karşı "Batı Çalışma Grubu" oluşturulduğu bildirildi

Bugün doğanlar

* 1572 - Ben Jonson, İngiliz yazar (ö 1637)
* 1876 - Alfred Louis Kroeber, ABD'li antropolog (ö 1970)
* 1880 - Jeannette Rankin, ABD'li feminist siyasetçi (ö 1973)
* 1910 - Jacques-Yves Cousteau, Fransız kâşif, bilim adamı, mucit (ö 1997)
* 1923 - Özdemir Asaf, Türk şair (ö 1981)

Bugün ölenler

* 1727 - I George, İngiltere kralı ve Hannover elektörü (d 1660)
* 1852 - Karl Briullov, Rus ressam (d 1799)
* 1903 - Nikolai Vasilieviç Bugaev, Rus matematikçi (d 1837)
* 1936 - Robert E Howard, ABD'li yazar (d 1906)
* 1979 - John Wayne, ABD'li aktör (d 1907)

TARİHTE BUGÜN: 12 HAZİRAN

Hiç savaşmayan samuray Yamamoto Tsunetomo, 12 Haziran 1659'da doğdu



Yamamoto Tsunetomo, 18 yüzyılda, efendisi Mitsushige Nabeshima'nın buyruğu altında Japonya'da yaşamış bir samuraydır

Efendisinin ölümünden sonra her samuray gibi tsuifuku yapmak istemiş fakat efendisi bunu ölmeden önce yasakladığı ve kendisi de efendisiyle aynı kaderi paylaşmaktansa onun vasiyetini yerine getirmenin daha doğru olacağını düşündüğü için bundan vazgeçmiştir

Zaten bir yıl sonra da samurayların tsuifuku yapması shogunluk tarafından da yasaklanmıştır

Efendisinin ölümünden sonra samuraylığı bırakan Yamamoto eşiyle beraber yarı-inzivaya çekilmiş ve saçlarını kazıtarak Budist rahibi olmak üzere bir klübede yaşamaya başlamıştır

Bu dönemde kendisini ziyaret eden genç bir samurayla, samuraylık ve felsefesi üzerine yaptığı sohbetler genç samuray tarafından not edilerek ölümünden yaklaşık üç yıl önce derlenerek Hagakure adıyla kitaplaştırılmıştır

Yamamoto Tsunetomo yaklaşık 20 yıl samuraylık yapmasına rağmen hiçbir savaşa katılmamıştır Hagakure'de anlattığı düşünceleriyse neredeyse yüzyıl öncesine ait düşüncelerdi ve Japon düşünce tarihine belirgin bir etki yaptıkları söylenemez

Başka neler oldu:

* 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın yerine Eşkinci Askeri Teşkilatı'nın kurulmasına başlandı
* 1919 - Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan Amasya'ya geçti
* 1921 - Yunan taarruzu öncesinde, Yunan Kralı, Başbakanı ve Genelkurmay Başkanı İzmir'e geldi
* 1940 - Cumhurbaşkanı İsmet İnönü başkanlığında toplanan hükümet, savaş dışı kalınmasını kararlaştırdı
* 1958 - Ankara'da Kıbrıs için yapılan mitinge, 150 binden fazla kişi katıldı
* 1960 - Geçici Anayasa açıklandı TBMM'nin bütün hak ve yetkileri, Geçici Anayasa gereğince Milli Birlik Komitesi'ne verildi
* 1967 - Sovyetler Birliği, uzay aracı Venera 4ü Venüs gezegenine yolladı
* 1968 - İstanbul Üniversitesi, Deniz Gezmiş önderliğinde öğrenciler tarafından işgal edildi
* 1989 - Bulgaristan'dan göç eden Türklerin sayısı 90 bin kişiyi buldu
* 1991 - Boris Yeltsin Rusya Federasyonu başkanlığına seçildi

Bugün doğanlar

* 1819 - Charles Kingsley, İngiliz yazar (ö 1875)
* 1827 - Johanna Spyri, İşviçreli yazar (ö 1901)
* 1924 - George H W Bush, ABD' nin 41 başkanı
* 1941 - Chick Corea, İspanyol kökenli ABD'li caz piyanisti

Bugün ölenler

* 1840 - Gerald Griffin, İrlandalı yazar (d 1803)
* 1912 - Frédéric Passy, Fransız ekonomist Nobel Barış Ödülü sahibi (d 1822)
* 1975 - Latife Uşşaki (Uşaklıgil), Atatürk'ün eşi (d 1898)
* 1996 - Tolga Aşkıner, Türk tiyatro sanatçısı (d 1942)
* 2003 - Gregory Peck, ABD'li aktör (d 1916)

TARİHTE BUGÜN: 13 HAZİRAN

İstanbul Arkeoloji Müzesi, 13 Haziran 1891'de ziyarete açıldı



İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır 19'uncu yüzyılın sonlarında ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey tarafından İmparatorluk Müzesi olarak kurulmuştur ve 13 Haziran 1891 tarihinde ziyarete açılmıştır

Müzenin koleksiyonunda, Balkanlar'dan Afrika'ya, Anadolu ve Mezopotamya'dan Arap Yarımadası'na ve Afganistan'a kadar, Osmanlı İmparatorluğu'nun sınırları içinde yer alan medeniyetlere ait eserler bulunmaktadır

İstanbul Arkeoloji Müzesi , Eski Şark Eserleri Müzesi ve Çinili Köşk Müzesi olmak üzere üç müzeden oluşmaktadır

Başka neler oldu:

* 1550 - Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı
* 1859 - Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü
* 1891 - İstanbul Arkeoloji Müzesi ziyarete açıldı
* 1928 - Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Umumiye (Osmanlı borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı
* 1946 - Üniversitelere özerklik veren 4936 sayılı kanun kabul edildi
* 1961 - Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı
* 1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu Bakanlığa Talat Halman atandı
* 1991 - Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında pasaport uygulaması kaldırıldı
* 1993 - Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP genel başkanlığına Tansu Çiller seçildi
* 2000 - Papa II Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi

Bugün doğanlar

* 1865 - William Butler Yeats, İrlandalı şair, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
* 1928 - John Forbes Nash,Nobel Ekonomi ödülü sahibi Amerikalı matematikçi
* 1931 - Irvin D Yalom, Rus asıllı Amerikalı psikiyatrist, varoluşçu, psikoterapist, yazar ve eğitimci
* 1955 - Alan Hansen, İskoç futbolcu
* 1978 - Richard Kingston, Ganalı futbolcu

Bugün ölenler

* MÖ 323 - Büyük İskender, (d MÖ 356)
* 1645 - Miyamoto Musaşi, Japon kılıç üstadı (d 1584)
* 1948 - Osamu Dazai, Japon yazar (d 1909)
* 1974 - Turgut Zaim, ressam, dekoratör (d 1906)
* 1987 - Cemil Meriç, yazar ve çevirmen (d 1916)

TARİHTE BUGÜN: 14 HAZİRAN

Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, 14 Haziran 1985'te Schengen Antlaşması'nı imzaladılar



Schengen, Avrupa Topluluğu üyesi beş ülke arasında, sınır kapılarındaki polis ve gümrük kontrollerini bütünüyle ortadan kaldırmayı amaçlayan antlaşmadır

Schengen I anlaşması 14 Haziran 1985 tarihinde beş Avrupa ülkesi arasında imzalanmıştır Bu ülkeler Fransa, Batı Almanya'yla Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'tan oluşan üç Benelüks (Benelux) ülkesidir[1]

19 Haziran 1990 tarihinde imzalanan Schengen Anlaşmasını Uygulama Konvensiyonu ise anlaşmayı uygulamaya koymuştur Bu anlaşmaların imzalanması Lüksemburg, Fransa ve Almanya'nın sınırlarının kesiştiği yer olan Lüksemburg'un Schengen adlı kasabasında yapılmıştır İkinci anlaşma Moselle Nehrinin ortasında Prenses Marie-Astrid isimli teknede imzalanmıştır[2] Ancak anlaşmanın yürürlüğe girmesi 26 Mart 1995 tarihine kadar uzamış ve bu zaman dilimi içinde Portekiz ve İspanya da anlaşmaya ortak olmuşlardır Monako, Norveç ve İzlanda, Avrupa Birliği'ne üye olmamakla birlikte bu anlaşmaya dahil olmuştur Aynı şekilde İsviçre de Aralık 2008'de Schengen Antlaşması kapsamına alınmıştır Lichtenstein'ın katılımı ileri bir tarihe ertelenmiştir

Sonradan katılanlar

* 27 Kasım 1990 - İtalya
* 25 Haziran 1992 - Portekiz, İspanya
* 6 Kasım 1992 - Yunanistan
* 28 Nisan 1995 - Avusturya
* 19 Aralık 1996 - Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç, İsveç
* 1 Mayıs 2004 - Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya (henüz uygulamaya konmadı) (AB'ye 1 Ocak 2007 tarihinde katılan ülkeler)
* 16 Ekim 2004 - İsviçre (5 Haziran 2005'te referandumda onaylandı) Bulgaristan ve Romanya

Başka neler oldu:

* 1839 - Jandarma Teşkilatı kuruldu Teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu
* 1900 - Hawaii Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı
* 1920 - Milli Aşireti ayaklanması başladı
* 1937 - Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı
* 1940 - Alman birlikleri Paris’e girdiler
* 1949 - Vietnam Devleti kuruldu
* 1977 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, hükümet kurma görevini CHP genel başkanı Bülent Ecevit'e verdi
* 1982 - Arjantin güçleri, Falkland Adaları'nda İngiliz birliklerine teslim oldu
* 2000 - İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan iadesi kararlaştırılan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye getirildi

Bugün doğanlar

* 1736 - Charles Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (ö 1806)
* 1969 - Michael Gerber, ABD' li yazar
* 1971 - Giancarlo Judica Cordiglia, İtalyan oyuncu, yönetmen
* 1972 - Matthias Ettrich, Alman bilgisayar mühendisi
* 1978 - Diablo Cody, Oscar sahibi ABD'li senaryo yazarı

Bugün ölenler

* 1920 - Max Weber, sosyolog (d 1864)
* 1936 - Maksim Gorki, yazar (d 1868)
* 1986 - Jorge Luis Borges, Arjantinli şair (d 1899)
* 1994 - Henry Mancini, besteci (d 1924)
* 1995 - Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar (d 1937)

TARİHTE BUGÜN: 15 HAZİRAN
II Dünya Savaşı: Savaş Baltası Harekâtı, 15 Haziran 1941'de başladı



Savaş Baltası Harekâtı, II Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika Cephesi'nde, İngiliz kuvvetlerinin, Almanların Tobruk kuşatmasına yönelen ikinci saldırı operasyonudur 15 Mayıs 1941 tarihinde gerçekleşen ve başarısız olan Brevity Harekâtı'nın ardından, 15 Haziran 1941 tarihinde başlatılmıştır

Operasyon, İngiliz 13 Kolordusu tarafından gerçekleştirilmektedir 13 Kolordu, 7 Zırhlı Tümen ve 4 Hint Tümeni bünyesinde yaklaşık 20 bin kişilik ve 200 tanklık bir kuvvettir

İtalyan birliklerinin 1940 yılındaki ileri harekâtları sırasında sahilden içeriye doğru 130 kmlik bir dikenli tel sırası çekilmişti Ancak, daha sonraki çatışmalar ve göçebelerin geçişleri sırasında pek çok noktada bu dikenli tel engeli bölünmüştür Rommel, sahilden içlere doğru geniş bir arazi bandı mayınlatmıştır

Ayrıca sahil kesimindeki Halfaya Geçidi’nde, beton koruganlarda 88 mmlik tanksavar topları ve 155 mmlik İtalyan topları konuşlandırılmıştır Geçidin yaklaşma yönü sık bir biçimde mayınlanmıştır

Halfaya Sırtı’nda ise 88 mmlik bir batarya ile top bataryası ve vaha birliği yerleştirilmiştir

İngiliz harekât planı şöyledir 4 Hint Tümeni sahile en yakın kesimden yani harekâtın sağ kanadını oluşturacak biçimde, 7 Zırhlı Tümen ise merkez ve sol kanat olarak ilerleyecektir Alman savunmasının en ileri hattı Halfaya Geçididir İlk aşamada 4 Hint Tümeni, 4 Tank Tugayı’nın desteğiyle bu geçide saldırırken 7 Zırhlı Tümen’in diğer unsurları da kanadı örterek ilerleyecekler, merkez bölüm Kapuzzo kalesine taarruz edecektir Harekâtın sol kanadını oluşturan tank tugayı ise Hafid Sırtı’nı dolaşarak Alman savunmasının sağ kanadını kuşatır pozisyonda ilerleyecektir

Harekâtın ileriki aşamalarında ise sağ ve merkez kanat kuvvetleri doğrudan Tobruk’a taarruz ederken Hafid Sırtı’ndan ilerleyen unsurlar Tobruk’u batı yönünden çevirecektir Böylece Tobruk kuşatmasındaki Alman birliklerinin geri bağlantısı kesilecektir

Birinci gün

Savaş Baltası Harekâtı da Brevity Harekâtı'ndaki gibi Alman kuvvetlerinin mevzilendiği Halfaya Geçidi'ne yönelmiştir Yine gece yapılan 50 kmlik yaklaşma yürüşünün ardından 15 Haziran sabahı 4 Hint Tümeni, 4 Zırhlı Tugay’ın Matilda tankları Halfaya Geçidi'ne saldırması planlanmaktadır Ancak hazırlık ateşi açacak olan İngiliz topçu bataryasının kuma saplanması gecikmesine neden olmuş, harekât öğlen saatlerine kadar ertelenmiştir Bu gecikme harekâtı bir baskın olmaktan çıkarmış olmakla birlikte, zaten Halfaya Geçiti artık ciddi biçimde tahkim edilmiş durumdadır Ön hattaki 88 mmlik uçaksavar topları, geride konuşlanan sahra topları, İngilizlerin 13 Matilda tankından 12'sini imha etmiştir

Tank korumasından yoksun kalan piyade birlikleri ise topların ateşi ve Alman özel "Vaha Birlikleri" tarafından etkisiz hale getiriliyor

Rommel’in merkezdeki Kapuzzo garnizonuna yönelen İngiliz saldırısı, tankların desteğiyle başarılı olmuş garnizon kısa sürede ele geçirilmiştir Gün içindeki iki karşı taarruz da püskürtülmüştür

Lakin İngilizlerin sol kanattan ileri çıkarak saldıran tank tugayının desteğindeki birlikler, Rommel’in Hafid Sırtı’ndaki tankları ve 88lik topları önünde püskürtülmüştür İkinci girişimlerinde ise daha ağır kayıplar vermişlerdir

Esasen Rommel'in tank mevcudunun yarıya yakın kısmı, 130 km gerideki Tobruk kuşatmasındadır Bu durumda savaş alanında tank mevcutları yönünden İngilizlerin avantajı bire dörttür Saldırıya katılan İngiliz tanklarının neredeyse yarısının gün içinde savaş dışı kalması ve gece boyunca cepheye sevk edilen Alman tanklarının ertesi sabah savaş alanına ulaşmasıyla İngiliz ve Alman kuvvetlerinin tank mevcutları dengelenmiştir

İkinci gün

Harekatın ikinci günü olan 16 Haziran 1941 günü, bu kez güç dengesini sağlamış olan General Rommel ilk karşı taarruzuna girişmiştir Rommel’in ilk saldırısı kendi sol kanadından, Kapuzzo üzerine olmuştur 15 Panzer Tümeni’nin 8 Panzer Tugayı, İngiliz birliklerinin sağ kanadını çevirecek biçimde ilerlemişlerdir Her ne kadar Kapuzzo’daki İngiliz savunmasını kıramamışlarsa da, Halfaya Geçidi halen Almanların elinde olduğundan İngiliz birliklerinin sağ kanadı sarılmış olmaktadır

Üçüncü gün

İkinci günün bittiğinde, İngilizler sağ kanatlarından kuşatılma tehlikesiyle karşı karşıyadırlar Nitekim harekâtın üçüncü günü başlarken Rommel ikinci karşı taarruzunda, 5 Hafif Tümeni, İngilizlerin geri çekilme hattını tutmak amacıyla Hafid Sırtı’nın açığından dolanacak biçimde ileri sürmüştür Böylece İngiliz birliklerinin bir gün önceki sağ kanadındaki kuşatma tehdidinden daha ciddi bir kuşatma tehdidi, bu kez de sol kanat açığında ortaya çıkmaktadır

İngiliz birlikleri, geri bağlantılarını kesecek bu ileri harekâtı durduramamışlar ve günün sonuna doğru taarruz çıkış hatlarına çekilmişlerdir

Savaş Baltası Harekâtında İngiliz tank kayıpları 91, Alman kayıpları ise 12 dir Dahası, Alman tank kayıplarından bazıları, onarılabilecek durumdadır Personel kaybı, her iki taraf için bin kişiyi bulmamaktadır

Başka neler oldu

* 1752 - Benjamin Franklin, uçurtma deneyi ile yıldırımın elektrik akımı olduğunu ispatladı
* 1808 - Joseph Bonaparte İspanya Kralı oldu
* 1888 - II Wilhelm Almanya İmparatoru oldu
* 1903 - 11 dakikalık ilk Western filmi Great Train Robbery gösterime girdi
* 1920 - 15 Kolordu Komutanlığı'ın adı Doğu Cephesi Komutanlığı olarak adlandırıldı Cephenin komutanlığına Kazım Karabekir Paşa getirildi
* 1930 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dış kredisi olan 10 milyon doları Amerikan Yardım Bankası'ndan alındı
* 1954 - UEFA (Union des Associations Européennes de Football) kuruldu
* 1975 - Soyuz 19 Baykonur Uzay Üssü'nden havalandı
* 1994 - İsrail ve Vatikan tam diplomatik ilişki anlaşmasına vardı

Bugün doğanlar

* 1925 - Attilâ İlhan, Türk şair, yazar (ö 2005)
* 1929 - Fakir Baykurt, Türk yazar (ö 1999)
* 1963 - Helen Hunt, ABD'li oyuncu
* 1964 - Courteney Cox Arquette, ABD'li oyuncu
* 1973 - Neil Patrick Harris, ABD'li oyuncu

Bugün ölenler

* 1993 - James Hunt, İngiliz F1 pilotu (d 1947)
* 1994 - Ahmet Kostarika, Türk sinema oyuncusu (d 1927)
* 1996 - Ella Fitzgerald, ABD'li şarkıcı (d 1917)
* 2000 - Mina Urgan, Türk yazar (d 1915)
* 2004 - Ahmet Piriştina, Türk siyasetçi (d 1952)

TARİHTE BUGÜN: 16 HAZİRAN

Ünlü Waterloo Savaşı'ndan iki gün önce, 16 Haziran 1815'te gerçekleşen Ligny muharebesi Napolyon'un son zaferi oldu




Ligny meydan muharebesi 16 Haziran 1815 tarihinde, ünlü Waterloo Savaşı'ndan iki gün önce gerçekleşti Napolyon ve ünlü Fransız Grande Armée ordusu ile feldmareşal Blücher komutasındaki Prusya (Preußen) ordusu savaş meydanında karşılaştılar

Ligny meydan muharebesi Napolyonun son zaferi oldu Napoleon ve ordusu bu savaşda galip çıktı Ama Napolyon, Blücher ve Prusya ordusunun tümünü etkisiz hale getiremedi ve bu neden ile iki gün sonra olacak olan Waterloo Savaşı'nda Napolyon vahim sonuçlar ile karşılaştı

Başka neler oldu:

* 1903 - Ford motor şirketi kuruldu
* 1919 - Yörük Ali Efe, Yunan müfrezesini imha etti
* 1940 - Litvanya'da komünist yönetim kuruldu
* 1940 - Philippe Pétain Vichy Fransası başbakanı oldu
* 1950 - TBMM, Türkçeleştirilmiş ezanın eskiden olduğu gibi Arapça okunmasına dair kanunu kabul etti
* 1963 - Vostok 6 ile dünya yörüngesine fırlatılan Rus kozmonot Valentina Tereşkova, uzaya giden ilk kadın oldu
* 1983 - Yuri Andropov SSCB başbakanı oldu
* 1991 - Başbakan Yıldırım Akbulut istifasını Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a verdi
* 2000 - 9 Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e Devlet Şeref Madalyası verildi

Bugün doğanlar

* 1955 - Giuliana Salce, İtalyan yürüyüşçü
* 1961 - Can Dündar, araştırmacı gazeteci - yazar
* 1971 - Tupac Shakur, müzisyen (ö 1996)
* 1980 - Nehir Erdoğan, oyuncu
* 1982 - RÉ™şad FÉ™rhad Sadıqov, Azeri futbolcu

Bugün ölenler

* 1752 - Joseph Butler, İngiliz filozof (d 1692)
* 1944 - Marc Bloch, Fransız tarihçi (d 1886)
* 1953 - Margaret Bondfield, İngiliz politikacı (d 1873)
* 1977 - Wernher von Braun, Alman bilimadamı (d 1912)
* 1979 - Ayhan Işık, Türk oyuncu (d 1929)

TARİHTE BUGÜN: 17 HAZİRAN

ABD'li şarkıcı ve oyuncu Dean Martin, 17 Haziran 1917'de doğdu



Dean Martin, asıl adıyla Dino Paul Crocetti, 17 Haziran 1917'de Steubenville, Ohio'da doğdu Dino göçmen bir ailenin çocuğuydu, gençliğinde sayısız işte çalıştı 10 sınıfa giderken evinde yasa dışı alkol bulundurma suçundan yargılandı ve okuldan uzaklaştırıldı

Dino bir kumarhanede krupiye olarak çalışmaya başladı, birçok kart oyunu ve hileleri öğrendi Bununla beraber bir çelik fabrikasında da çalıştı Boks öğrendi ve maç başına on dolar kazanmaya başladı, bazen yirmi beş dolara kadar da çıkıyordu kazandığı para

16 yaşında hiç istemeden de olsa parasız kaldığı bir zamanda komşusunun klübünde şarkı söyledi aslında Dino hiç şarkıcı olmak istemiyordu, zaten kart numaraları yaparak daha fazla para kazanıyordu Fakat arkadaşları onun şarkı söylemesini istiyorlardı O da söylemeye devam etti İlk önce çalıştığı klüpte söylemeye başladı daha sonra çevredeki bar ve klüplerde söylemeye başladı

Dino 21 yaşındayken Sammy Watkins tarafından keşfedildi Sammy Watkins Dino'nun tarzından çok etkilendi ve onu çok büyük bir yıldız yapmaya karar verdi ilk önce adını Dino Martini olarak değiştirdi daha sonra Dean Martin olarak değiştirdi ve böylece efsane doğmuş oldu

Daha sonra dean Jerry Lewis ile karşılaştı ve MCA ile bir kontrat imzaladı (1943) New York'daki Rio Bamba Room'da söylemeye başladı sonra da bir radyoda söylemeye başladı (Songs by Dean Martin) bu program halkın ilgisini çekti

Dean ve Jerry 10 yıl boyunca başarılı bir komedi şovu yaptılar 1949'da kendi radyo programlarını yaptılar: The Martin and Lewis show bu popüler şov 30 dakikaydı ve ilk önce NBC Radyosu'nda yayınlandı

"Martin and Lewis Show" 17 Temmuz 1950'de "The Colgate Comedy Hour" ile birleşti ve 10 başarılı yıla 16 film sığdırdılar Fakat sonunda yolları ayrıldı Böyle bir popüler komedi grubunun yollarını ayırması tüm hayranlarını şok etti Grup en son 24 Temmuz 1956 tarihinde New York'da bulunan the Copacabana'da şovlarını yapmışlardı

Dean gruptan ayrıldıktan sonra solo çalışmalar yaptı 2 nisan 1958 tarihinde film endüstrisine girdi ve sadece bir şarkıcı olmadığını, büyük bir aktör olduğunu Young Lions filminde kanıtladı bu filmden sonra dean 35 tane daha film çekti Aynı zamanda söylediği birçok şarkı 1995 yılında ölene kadar liste başı oldu bu şarkıların başında "i'll always love you", "if", "when you're smiling", "oh marie", "i'd cry like a baby", "sway", "memories are made of this", "that s amore" gelmektedir

Altmışların başında en tanınmış king of las vegas, beatles gruplarını "every body loves somebody sometime" şarkısı ile geçen dean artık çok ünlüydü

16 Eylül 1965 tarihinde saat 22:00'de NBC kanalında sunduğu the Dean Martin Show 1965-1966 sezonunun en çok reyting alan programı oldu, yaptığı programda bölüm başına 40000 $ alıyordu televizyon izleyicileri dean'i seviyorlardı ve onu hiç bıkmadan izliyorlardı Dean Martin program yapmaya devam etti NBC kanalı Dean'e yeni bir teklif yaptı ve Dean de reddetmedi Dean 3 yıllık sözleşme yaptı ve bölüm başına 283000 $ almaya başladı bununla beraber NBC aile şirketi RCA'dan hisse sahibi oldu Ayrıca televizyonlarda haftada sadece 8 saat program yapıp en fazla para alan kişi de Dean Martin'di

25 Aralık 1995'de hayatını kaybetti Mezarı Westwood Memorial Park'tadır

Başka neler oldu:

* 334 - İmparator Konstantin dul ve yetimler için himaye yasası çıkardı
* 1921 - Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde 3,5 ay süren Koçgiri İsyanı Türk ordusu tarafından bastırıldı
* 1924 - Helsinki'de oynanan Finlandiya-Türkiye milli futbol maçı Türkiye'nin 4-2 galibiyetiyle sonuçlandı
* 1944 - İzlanda, Danimarka'dan ayrıldı ve cumhuriyet ilan etti
* 1967 - Çin Halk Cumhuriyeti ilk hidrojen bombasını test etti
* 1991 - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yeni hükümeti kurmakla görevlendirildi

Bugün doğanlar

* 1898 - Maurits Cornelis Escher, ressam (ö 1972)
* 1930 - Adile Naşit, sinema ve tiyatro sanatçısı (ö 1987)
* 1969 - Naveen Andrews, İngiliz oyuncu
* 1985 - Özge Gürler, kısa mesafe koşucusu

Bugün ölenler

* 1982 - Roberto Calvi, İtalyan bankacı (d 1920)
* 2002 - Fritz Walter, Alman futbolcu (d 1920)
* 2005 - Edward Heath, İngiliz siyasetçi, başbakan (d 1916)
* 2005 - Recep Bilginer, Türk gazeteci, yazar (d 1922)

TARİHTE BUGÜN: 18 HAZİRAN

Havacı Amelia Earhart, 18 Haziran 1928'de bir uçak ile Atlantik Okyanusu'nu geçen ilk kadın oldu



Atlas Okyanusu'nu uçakla tek başına geçen ilk kadın pilot Amelia Earhart'tır

ABD'nin Kansas eyaletinde doğan Earhart I Dünya Savaşı sırasında askeri hastanelerde hemşirelik yaptı

Savaştan sonra hava taşıtlarındaki hızlıı gelişmelerle yakından ilgilendi 1928'de Atlas Okyanusu'nu yolcu olarak geçen ilk kadın olarak ün kazandı

20-21 Mayıs 1932'de tek başına Newfoundland'dan İrlanda'ya uçarak Atlas Okyanusu'nu geçti ABD'yi baştan başa geçtiği uçuşundan sonra, Ocak 1935'te, Newfoundland-İrlanda'ya arasındaki mesafeden daha uzun olan Hawaii-Californa arasını gene tek başına uçan ilk kişi oldu

1937'de ABD'li meslektaşı Fred Noonan ile Lockheed Electra modeli, çift motorlu bir uçakla dünya turuna çıktı İkinci Dünya Savaşı'nda yolculuğunun üçte ikisini tamamladığı sırada, uçak Büyük Okyanus'un ortalarında kayboldu ve Earthart'ın izine bir daha rastlanamadı Şuan diğer uçakları sergilerdedir

Başka neler oldu:

* 1815 - Napolyon Bonapart, Waterloo Savaşı'nda İngiliz ve Prusya ordularına yenildi Yenilgi, Fransa ile Avrupa devletleri arasında 23 yıl süren savaşa son verdi Napolyon, 22 Haziran'da ikinci kez tahttan çekildi
* 1919 - Mustafa Kemal Atatürk, Anadolu ve Rumeli milli teşkilatlarının birleştirilmesi hakkında genelge yayınladı
* 1948 - BM, Uluslararası İnsan Hakları Deklarasyonu'nu kabul etti
* 1953 - Mısır'da 74 yıllık İngiliz egemenliğinin sona ermesiyle cumhuriyet ilan edildi
* 1979 - Sovyetler Birliği başkanı Leonid Brejnev ve Amerika Birleşik Devletleri başkanı Jimmy Carter, Viyana'da, stratejik silahların sınırlandırılması konulu SALT-II Anlaşmasını imzaladılar
* 1988 - Başbakan Turgut Özal, Ankara Atatürk Spor Salonu'nda yapılan ANAP büyük kongresinde, Kartal Demirağ'ın silahlı saldırısında elinden yaralandı
* 1992 - Hırvat Savunma Konseyi Birlikleri (HVO) Mostar'ı işgal etmeye başladı
* 1997 - Başbakan Necmettin Erbakan RP - DYP koalisyon hükümetinin istifasını, cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e sundu

Kimler geldi

* 1048 - Ömer Hayyam, İran'lı matematikçi, astronom, şair ve filozof (ö 1131)
* 1882 - Georgi Dimitrov (ö 1949)
* 1933 - Jerzy KosiÅ„ski, Polonya asıllı ABD' li yazar (ö 1991)
* 1942 - Paul McCartney, şarkıcı
* 1949 - JarosÅ‚aw KaczyÅ„ski, Polonyalı politikacı, başbakan

Kimler geçti

* 1902 - Samuel Butler, İngiliz yazar (d 1895)
* 1928 - Roald Amundsen, kaşif (d 1872)
* 1936 - Maksim Gorki, yazar (d 1868)
* 1959 - Ethel Barrymore, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (d 1879)
* 1965 - Refik Halit Karay, gazeteci yazar (d 1888)

ben bunu biryerde gördüm amma nerede :D :D (çaktın :D)

teşekkürler

TARİHTE BUGÜN: 19 HAZİRAN

Garfield karikatürleri 19 Haziran 1978'de yayımlanmaya başladı




Garfield, 19 Haziran 1978'de gazetelerde yayınlanmaya başlayan tembel bir kedinin maceralarını anlatan bir karikatür dizisinin ve dizinin kahramanı olan kedinin ismidir

Garfield kısa sürede çok sevildi 1985-1987 yıllarında tanınmışlığını tam yitirmeye başlamıştı ki 1988 yılında çizgi filmlerinin bir kısmı yapıldı

1990'larda ise bu çizgi filmler yayınlanmaya başladı Garfield tanınmışlığını geri kazandı; adına birçok anlaşma yapıldı -defter, kitap, silgi ve oyuncakları da bunlardan birkaçı-

Garfield 1992'de karikatür olmaktan çıkıp evlerimize çeşitli şekillerde girdi çizgifilm, kalem, kitap, silgi gibi birçok ürünü ile çocuklar üzerinde büyük bir yer edindi 2002 yılında Garfield'in ilk filmi yapılarak yayınlandı

Bu filmde Garfield, animasyon olarak çizilmişti 2006 yılında Garfield 2 gösterime girdi 1996 yılında ABD ordusu tarafından yeni kurulan bir üssün maskotu olarak kullanılmak istenilse de buna izin verilmedi sadece bunlardan biri

26 Kasım 2007'de Türkiye'de 3 versiyonu "Garfield Gets Real" Garfield geri gönüyor olarak beyazperde de yerini aldı Bu filmin diğer 2 film ile ilgisi olmaması ve 1997 yılındaki gibi Garfield ve arkadaşlarının olduğu bir filmdir Ayrıca Garfield sokağından dışarı çıkmayı ilk filmde Odie için başarmıştır

29 Ağustos 2008 tarihinde ise Garfield in en son filmi olan 'Garfield Fun Fest 'vizyona girmiştir

Başka neler oldu:

* 325 - İznik Konsili toplantısı sona erdi
* 1097 - Haçlı Seferlerinin ilki sırasında İznik, Selçuklu Türkleri tarafından alındı
* 1157 - Tapınak Şövalyeleri bozguna uğradı, büyük üstadları Bertrand de Blanquefort, komutanları Nur ad-Din Mahmud olan müslümanlarca esir alındı
* 1862 - ABD’den kölelik resmi olarak kalktı
* 1952 - Kömür madenlerinde çalışan işçilerin askerlikten muaf tutulmalarına ilişkin yasa kabul edildi
* 1965 - Eskişehirspor kuruldu
* 1972 - Dünya çapında ilk uluslararası pilot grevi gerçekleşti
* 1981 - TRT Kütüphanesi ve Radyo Müzesi açıldı

Kimler geldi

* 1623 - Blaise Pascal, Fransız matematikçi (ö 1662)
* 1871 - Paul Valéry, Fransız şair (ö 1945)
* 1909 - Osamu Dazai, Japon yazar (ö 1948)
* 1947 - Salman Rüşdi, Hint asıllı İngiliz yazar
* 1957 - Anna Lindh, İsviçre dışişleri bakanı (ö 2003)

Kimler gitti

* 1937 - J M Barrie, İskoç yazar (d 1860)
* 1988 - Raşid Behbudov, Azeri oyuncu, şarkıcı (d 1915)
* 1993 - William Golding, İngiliz yazar (d 1911)

TARİHTE BUGÜN: 20 HAZİRAN

2008 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda normal süresi 1-1 sona eren maçta Türkiye A Milli futbol takımı, Hırvatistan'ı penaltılarla 3-1'lik skorla eleyerek yarı finale yükseldi



İkinci çeyrek final maçı olan Hırvatistan-Türkiye maçının galibi yarı finalde Almanya ile eşleşecekti Maçın 90 dakikası berabere sonlandı Bu durumda uzatmalara gidildi

Her iki takımın da topla oynama oranları hemen hemen eşitti Uzatmanın ilk yarısı golsüz bitti Uzatmaların ikinci yarısında 119 dakikada Hırvatistan atağında, Rüştü'nün açılmasıyla, Modrić'in yaptığı orta Klasnić'in kafa vuruşuyla ağlarla buluştu

Maçın son anlarında Semih'e gelen top, gol olarak değerlendirildi Böylece maçın uzatmaları 1-1 berabere tamamlandı Penaltı vuruşlarına geçildi

Penaltılarda, Hırvatistan'dan Luka Modrić ve Ivan Rakitić topu dışarı attı Darijo Srna topu ağlarla buluşturdu Türkiye'den Arda Turan, Semih Şentürk, Hamit Altıntop'un vuruşları kaleyi bulunca Hırvatistan'ın 4 penaltısı önem kazandı Hırvatistan'ın 4 penaltısını çeken Mladen Petrić'in şutunu Rüştü kurtardı ve Türkiye yarı finale yükseldi

Başka neler oldu:

* 1481 - İkinci Bayezid ile Cem Sultan arasında Yenişehir Savaşı yapıldı
* 1877 - Alexander Graham Bell Hamilton servisini başlattı
* 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kuruldu
* 1920 - Çerkez Ethem kuvvetleri Yozgat Ayaklanması'nı bastırmak üzere Ankara'dan yola çıktı
* 1927 - Tarım Okulları kurulmasını öngören kanun kabul edildi
* 1943 - Adapazarı'nda meydana gelen 5,6 şiddetindeki depremde 346 kişi öldü
* 1990 - Eureka adı verilen asteroit keşfedildi
* 1990 - Ziraat Bankası, Ziraat-Visa adıyla yeni bir kredi kartı uygulaması başlattı
* 2001 - Pervez Müşerref Pakistan cumhurbaşkanı oldu

Kimler geldi

* 1819 - Jacques Offenbach, besteci (ö 1880)
* 1914 - Muazzez İlmiye Çığ, sumerolog
* 1949 - Lionel Richie, müzisyen
* 1967 - Nicole Kidman, oyuncu
* 1975 - Uğur Taner, Türk yüzücü

Kimler geçti

* 1883 - Gustave Aimard, Fransız yazar (d 1818)
* 1898 - Manuel Tamayo y Baus, İspanyol oyun yazarı (d 1829)
* 1997 - Cahit Külebi Türk şair (d 1917)
* 2004 - Engin İnal, tiyatro, sinema ve dizi sanatçısı, çevirmen, yazar (d 1942)

TARİHTE BUGÜN: 21 HAZİRAN

Galileo Galilei, 21 Haziran 1633'te engizisyon mahkemesinde Dünya'nın döndüğüne ilişkin tezini inkara zorlandı



Galileo Galilei, 1564'te İtalya'nın Pisa şehrinde doğdu Döneminin tanınmış müzikçilerinden Vincenzo Galilei'nin oğlu olan Galileo, ilk tahsilini Floransa'da yaptı 1581'de Pisa Üniversitesi'nde tıp tahsiline başladı Ancak parasızlıktan okulu terk etti 1583'ten itibaren matematiğe ilgi duyan Galileo, bu konudaki çalışmaları sayesinde, 1589'da Pisa'da profesörlük elde etti

Sarkacın, yüzen cisimlerin ve hareketin Aristo fiziğinden farklı bir düşünceyle matematiksel olarak ele alınması gerektiğine inanan Galileo, Pisa Kulesi'nden ağırlık düşürerek Aristo'nun yanlışlığını açıkça gösterdi Yani bütün şartlar eşit olduğu takdirde, bir cismin düşüş hızı, ağırlığından bağımsızdır Bu davranışı yaşlı profesörlerle anlaşmazlığa düşmesine sebep oldu 1592'de Pisa'yı terk ederek, Padova Üniversitesi de bir bölüm olan matematik kürsüsüne geldi

1597'de pratikte çok faydası olan pusulayı ticari olarak piyasaya arz etti 1600 senesinden hemen sonra ilkel bir termometre, insan kalp atışının ölçümünde kullanılmak üzere bir sarkaç ve 1604'te serbest düşüşün matematik kanunlarını keşfetti Ancak düzgün ivmeli hareket kavramı hatalıydı 1609'da Hollanda'da teleskopun bulunduğunu işitti Ve kendisi daha ileri bir alet yaparak bunu astronomi gözlemlerinde kullandı

1610'da Ay'daki dağlar, yıldız kümeleri ve Samanyolu üzerine ilk tespitlerini yayınladı Bu arada Jüpiter'in dört uydusunun varlığını bildirdi Bu kitabı çok ilgi uyandırdı ve Floransa'da saray matematikçisi olmasını sağladı Hemen sonra Venüs gezegeninin Tayyipleri ve Satürn’ün şekli hakkında bilgi verirken, astronomideki Ptolemy (Batlamyus) sistemini tartıştı

1611'de Roma'ya gitti ve oradaki Bilim Akademisi'ne üye seçildi Floransa'ya dönüşünde hidrostatik üzerine pek çok profesörün itirazına sebep olan kitabı ile 1613'te güneş lekeleri üzerine yazdığı eserini yayınladı Bu eserinde Kopernik sistemini açık bir şekilde müdafaa etti Bundan dolayı papazların ağır hücumuna uğradı

1615'te bizzat Roma'ya giderek iddiasını müdafaa etti Ancak 1616'da Papa Beşinci Paul tarafından kitaplarını tetkik için bir komisyon kuruldu Bu komisyon Galileo'nun kitaplarını yasaklamadı Sadece Dünya'nın döndüğü iddiasından vazgeçmesini istedi

Galileo, bir müddet bilimin pratik yönüne döndü, mikroskobu geliştirdi Ancak 1618'de üç kuyruklu yıldızın görülmesiyle kiliseyle münakaşaya girdi Arkadaşının Sekizinci Urban olarak Papa seçilmesinden cesaret alarak yazdığı "İki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar" adlı eserini 1632'de yayınladı

Ancak kitabı daha önce yapılan uyarılarla çeliştiği söylentilerine rağmen Roma’da mahkemeye çağrıldı 1633'te bu kitap yasaklandı ve Kutsal Engizisyon'ca müebbet hapse mahkum edildi Cezası kendi evinde göz hapsine çevrildi Yetmiş yaşında hapsedilen Galileo kör oldu ve 1642 yılında hayatını yitirdi

Başka neler oldu:

* 1908 - Londra'da 200 bin kadın, seçme ve seçilme hakkı için yürüdü
* 1927 - Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi
* 1934 - Soyadı Kanunu kabul edildi
* 1940 - İkinci Dünya Savaşı: Fransa, Almanya'ya teslim oldu
* 1941 - Hitler geceleyin Sovyetler Birliğini işgale girişti
* 1946 - Türkiye Garanti Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi
* 1946 - Rize Çay Fabrikası'nın temeli atıldı
* 1976 - Rauf Denktaş, yeniden Kıbrıs Türk Federe Devleti Devlet Başkanlığı'na seçildi
* 1987 - Mardin'in Pınarcık köyünde teröristler, 14'ü çocuk olmak üzere 23 kişiyi katletti
* 1990 - İran'da 73 şiddetindeki depremde 50 bin kişi öldü

Bugün doğanlar

* MÖ 356 - Büyük İskender (ö MÖ 323)
* 1839 - Machado, Brezilyalı yazar (ö 1908)
* 1905 - Jean-Paul Sartre, Fransız yazar, filozof (ö 1980)
* 1973 - Juliette Lewis, ABD' li sinema oyuncusu, müzisyen
* 1991 - Melik İkbal Saygı, TÜRK!

Ölümler

* 1037 - İbni Sina, İslam dünyasında bilim adamı (d 980)
* 1957 - Johannes Stark, Alman fizikçi (d 1874)
* 1970 - Sukarno, Endonezya bağımsızlık hareketinin önderi ve Endonezya'nın ilk devlet başkanı (d 1901)
* 1980 - Ahmet Muhip Dranas, Fahriye Abla şiiriyle tanınan şair, 71 yaşında Ankara'da öldü(d 1909)
* 1989 - Hasan İzzettin Dinamo, şair(d 1909)

TARİHTE BUGÜN: 22 HAZİRAN

22 Haziran 1919'da Amasya Genelgesi yayınlandı


Amasya Genelgesi'nin Mustafa Kemal tarafından Cevat Abbas Bey’e aktarılan temel esasları şöyle:

1 Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikededir
2 İstanbul hükümeti aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir Bu durum milletimizi yok olmuş gösteriyor
3 Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır
4 Milletin içinde bulunduğu durum ve şartların gereğini yerine getirmek ve haklarını gür sesle cihana duyurmak için, her türlü baskı ve kontrolden uzak milli bir heyetin varlığı zaruridir
5 Anadolu’nun her bakımdan en güvenilir yeri olan Sivas’ta hemen milli bir kongre toplanması kararlaştırılmıştır
6 Bunun için bütün illerin her sancağından milletin güvenini kazanmış üç temsilcinin mümkün olan en kısa zamanda yetişmek üzere yola çıkılması gerekmektedir
7 Her ihtimale karşı bu mesele milli bir sır olarak tutulmalı ve temsilciler gereğinde yolculuklarını kendilerini tanıtmadan yapmalıdırlar
8 Doğu illeri adına 23 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır O tarihe kadar öteki illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse Erzurum kongresinin üyeleri de Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket ederler


Başka neler oldu

* 217 - Eski Mısır ordusu Antiochos III idaresindeki Selevkos ordusunu Filistin'de bozguna uğrattı
* 431 - Üçüncü Ekümenik Konsil olan Efes konsilinin İskenderiye patriği Cyrille tarafından açılışı
* 1633 - Engizisyon mahkemesince mahkum edilen Galileo Galilei, Kopernik'çi görüşlerini inkar etmek zorunda kaldı
* 1812 - Napolyon Rusya'ya savaş açtı
* 1911 - V George, taç giyerek resmen İngiltere kralı oldu
* 1941 - Almanya SSCB'yi istila etti
* 1941 - Hırvatistan'da ilk silahlı anti faşist örgüt kuruldu
* 1976 - Kanada'da idam cezası kaldırıldı
* 2006 - Makedonya'nın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü'ne kabulü

Kimler geldi

* 1898 - Erich Maria Remarque, Alman yazar (ö 1970)
* 1927 - Çetin Altan, Türk yazar
* 1932 - Süreyya İsfendiyari Bahtiyari, İran eski imparatoriçesi (ö 2001)
* 1949 - Meryl Streep, ABD'li oyuncu
* 1964 - Dan Brown, ABD'li yazar

Kimler geçti

* 1691 - II Süleyman, 20 Osmanlı padişahı (d 1642)
* 1885 - Muhammed Ahmed, Sudan'da Mehdilik hareketinin kurucusu (d 1845)
* 1969 - Judy Garland, ABD'li şarkıcı ve oyuncu (d 1922)
* 2003 - Vasil Bikov, Rus yazar (d 1924)