Tarihte Bugün

1605- Lala Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Estergon Kalesi’ne girdi
1889-Thomas Edison ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi
1892- Darülaceze’nin temeli atıldı
1907-İstanbul’da ilk otomobil Beyoğlu’nda görüldü
1908- Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu’nun denetimindeki Bosna-Hersek’i ilhak etti
1917-Mustafa Kemal 7 Ordu Komutanlığı’ndan istifa ettiğini Enver Paşa’ya bildirdi
1923- Amerikalı astronom Hubble Andromeda Galaksisi’ni keşfetti
1923- Türkiye Büyük Millet Meclisi orduları İstanbul’un kurtuluşunu tamamladı İşgalci İtilaf birliklerinin 4 Ekim’de kentten ayrılmasının ardından Şükrü Naili Paşa komutasındaki TBMM Orduları 5 Ekim’de İstanbul’un Anadolu yakasına, 6 Ekim’de Avrupa yakasına girdi İstanbul düşman işgalinden kurtuldu
1928- Çang Kay Şek Çin cumhurbaşkanı oldu
1930- I Balkan Konferansı Atina’da toplandı
1951- Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı
1963- ABD Başkanı Kennedy’nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul’a geldi
1964- Birinci Antalya Altın Portakal Film Şenliği başladı
1970- Adana’da Güney Sanayi Fabrikası’nda çalışan 3 bin 500 işçi 300 memuru rehin aldı
1971- 6 Akdeniz Oyunları, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından İzmir’de törenle açıldı
1973- Mısır ve Suriye iki cepheden İsrail’e karşı saldırıya geçti
1980- Milli Güvenlik Konseyi sağ görüşlü Mustafa Pehlivanoğlu ve firari İsa Armağan ile sol görüşlü Necdet Adalı ve firari Kemal Ergin’in idam kararlarını onayladı
1981- Mısır cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü Suikastı Müslüman Kardeşler üstlendi
1981- Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan tutuklandı
1981- Askeri Yargıtay savcı Nihat Gerçek’i öldüren sağ görüşlü Şerafettin Top hakkındaki ölüm cezasını onayladı
1984- Sol görüşlü İlyas Has İzmir’de idam edildi
1986- TV’nin ikinci kanalı çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı
1990- Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Parti Meclisi üyesi Doçent Dr Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu öldü Üçok 1971′de kontenjan senatörü, 1977′de Cumhuriyet Halk Partisi Ordu milletvekili seçilmişti “İslam’dan Dönenler, Yalancı Peygamberler” ve “İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar” kitaplarıyla da tanınıyordu
1991- Şanlıurfa’da su tüneli açıldı
1999- 36 Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı En İyi Film Ödülü’nü Tomris Giritlioğlu’nun yönettiği “Salkım Hanımın Taneleri” aldı En iyi erkek oyuncu Uğur Polat, en iyi kadın oyuncu ise Başak Köklükaya seçildi
2000- Kudüs’teki Eski Kent’te bulunan El Aksa Camii’nde 15 binin üzerinde Filistinli namaz kılarak İsrail’i protesto gösterisi yaptı
2002- İstanbul Apdi İpekçi Spor Salonu’nda “Bin Yılın Türküsü” konseri yapıldı Anadolu’da yaşayan tüm dillerden türküler söylendi Konsere 2 bini aşkın sanatçı katıldı
2002- Brezilya’da devlet başkanlığı seçimlerinin birinci turu için 115 milyon seçmen elektronik ortamda oy kullandı İşçi Partisi adayı Luiz İnacio Lula da Silva yüzde 47 oranında oy aldı İkinci turdaki rakibi yüzde 24 oranında oy alan, iktidardaki sosyal demokratların adayı Jose Serra İkinci tur 27 Ekim’de
2003- Hükümet, Irak’a asker yollama izni isteyen bir yıl süreli tezkereyi TBMM’e gönderdiTezkerenin başlıca gerekçeleri; Irak’ı “PKK/KADEK unsurlarından temizlemek”, “bölgede güvenliği ve istikrarı sağlamak”
2005- İsrail Yüksek Mahkemesi İsrail ordusunun baskınlarda,Filistinli sivilleri “canlı kalkan” olarak kullanmasını “yasa dışı” ilan etti Başyargıç Aharon Barak, birçok sivilin hayatını kaybetmesine yol açan uygulamanın uluslararası hukuku çiğnediğini belirtti
2006- Lübnan’da konuşlanan BM Geçici Gücü’ne (UNIFIL) katılmak üzere Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı Fırkateyn yola çıktıTürkiye’den gidecek kara birliğinin yeri de belli oldu Lübnan’ın güneyindeki Sur kenti yakınlarındaki Bakbuk bölgesi
6 Ekim – Doğanlar
1887- Mimari tasarım, kent planlaması ve yapı tekniklerinde devrim yaratan uygulamalarıyla bilinen Fransız mimar Le Corbusier
1887- Kon-Tiki adını verdiği yelkenlisiyle üç buçuk ayda 5 bin mil yol katederek Güney Amerika’dan Tahiti’ye giden Norveçli kaşif Thor Heyerdahl
1931- Riccardo Giacconi, ABD’li fizikçi
1942- Britt Ekland; İsveçli sinema oyuncusu
1963- Vasile Tarlev, Moldovalı politikacı ve başbakan
1963- Elisabeth Shue, ABD’li sinema oyuncusu

6 Ekim - Ölenler
1893- Ford Madox Brown, İngiliz ressam (d 1821)
1923- Osmanlı İmparatorluğu’nun sondan bir önceki Sadrazamı (başbakanı) Damat Ferit Paşa Fransa’nın Nis kentinde öldü
1932- Şair Tokadizade Şekip Bey
1964- Karikatürist Kosma Togo
1968- Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil
1969- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve gazeteci Doğan Nadi
1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Parti Meclisi üyesi Doç Dr Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü (d 1919)
1993- İşadamı Nejat Eczacıbaşı, ABD’de 80 yaşında öldü (d 1913)
2004- Amerikalı komedyen Rodney Dangerfield,82 yaşında

Tarihte bugün: 7 Ekim

II Dünya Savaşı'nın hemen ardından , Haziran 1945'te Almanya işgal bölgelerine ayrıldığında, ülkenin doğu kesiminin yönetimi Sovyet Askeri Yönetimi'ne bırakıldıYeni yönetim önce özel bankaları ve şirketleri tazminat ödemeksizin devletleştirdi

Herkesin elindeki paraları, külçe altınları, senetleri ve değerli eşyaları teslim etmesi istendi

Sökülen fabrikalar, vagonlar, lokomotifler ve hatta raylar savaş tazminatı olarak SSCB'ye götürüldü

Ayrıca 100 hektar'ın üzerindeki bütün topraklara karşılıksız olarak el kondu Böylece eskiden yaklaşık 3 bin büyük toprak sahibinin elinde bulunan topraklar tarım işçilerinin, küçük işletmecilerin ve mültecilerin eline geçti

1945 yazında bütün faşist karşıtı fırkalar serbest bırakıldı Nisan 1946'da Almanya Komünist Partisi ve Sosyal Demokrat hiziplerin birleşmesiyle Almanya Sosyalist Birlik Partisi (Sozialistische Einheitspartei Deutschland - SED) kuruldu

O yılın sonunda yapılan yerel seçimlerde SED oyların büyük çoğunluğunu aldı Batılı ülkelerin denetimindeki işgal bölgelerinde Batı Almanya'nın kurulmasıyla sonuçlanan adımlar sıklaştıkça, Sovyet bölgesinde de benzer düzenlemelere gidildi

SED'in 1948'de toplanan kongresinde yeni anayasayı hazırlamakla görevli bir Halk Konseyi (Volksrat) oluşturuldu Yeni anayasa Ekim 1949'da, AFC'nin (Almanya Federal Cumhuriyeti) kurulmasından sonra yürürlüğe girdi

Halk Konseyi Halk Meclisi (Volkskammer) adını aldı ve ayrıca bir Eyaletler Meclisi (Länderkammer) oluşturuldu 11 Ekim 1949'da Wilhelm Pieck devlet başkanlığına getirildi Ertesi gün Otto Grotewohl başbakanlığa seçildi

Bununla birlikte gerçek güç başbakan yardımcısı ve SED birinci sekreteri Walter Ulbricht'in elinde kaldıTemmuz 1952'de ülkedeki beş eyalet (Land) 15 ile (Bezirk) ayrıldı ve Eyalet Meclisleri kaldırıldı

Bu dönemde ağır sanayiye öncelik tanıyan planlı bir ekonomi yürürlüğe konduSanayi üretimi hızla artarken, yaşam düzeyi Batı Almanya'dakinin çok gerisinde kaldı

Doğu Almanya 1952'de Batı Almanya ile olan sınırlarını kapattıİşçilerin ulaşması gereken üretim hedeflerinin yükseltilmesi üzerine 17 Haziran 1953'te başlayan grev dalgası kısa zamanda bütün ülkeyi saran bir ayaklanmaya dönüştü

Sovyet birliklerinin yardımıyla bastırılan bu ayaklanma sırasında onlarca kişi öldü, yüzlerce kişi de yaralandı

1954'te Demokratik Almanya Cumhuriyeti'nin (ADC) egemen bir ülke olduğu ilan edildi Doğu Almanya ertesi yıl kurucu üye olarak Varşova Paktı'na katıldı 1960'ta Pieck ölünce devlet başkanlığı kaldırıldı ve yerine Devlet Konseyi oluşturuldu

Devlet Konseyi başkanlığına da Ulbricht getirildiBu arada yönetimin yarattığı hoşnutsuzluk çok sayıda kişinin Batı'ya göç etmesine yol açmış ve II Dünya Savaşı'ndan sonra yaklaşık 3 milyon kişi Batı'ya kaçmıştı

Sonunda bu kaçışları önlemek için 13 Ağustos 1961 gecesi Doğu Berlin'i Batı'dan ayıran Berlin Duvarı inşa edildi

Doğu Almanya hükümeti, üzeri dikenli tellerle çevrili bu beton duvarın nitelikli işgücünün Batı'ya kaçmasını engelleyeceğini düşünüyordu Aynı dönemde yürürlüğe konan ekonomik reformlar üretimin artmasına ve tüketim mallarının bollaşmasına yol açtı

ADC bunun sonucunda yaşam düzeyi en yüksek Doğu Avrupa ülkesi durumuna geldi Batı Almanya'ya karşı uzlaşmaz bir tutum takınan Ulbricht 1971'de SED birinci sekreterliğinden çekilmek zorunda kaldı ve yerine Erich Honecker geçti

AFC'nin 1972'de Ostpolitik'i benimsemesinden sonra iki ülke arasında diplomatik ilişkiler kurulması karara bağlandıArdından öteki Batılı ülkeler de ADC ile diplomatik ilişkiler kurdular

Doğu Almanya 1973'te Birleşmiş Milletler'e kabul edildi İki Almanya arasındaki ilişkiler gitgide yumuşarken ADC'deki seyahat kısıtlamaları da büyük ölçüde kaldırıldı

Böylece duvarın iki yanındaki parçalanmış aileler birbirlerini ziyaret etmeye başladılar 1981'de AFC başbakanı Helmut Schmidt Doğu Almanya'ya resmi ziyarette bulundu

1987'de Erich Honecker Batı Almanya'da Helmut Kohl ile görüştü Doğu Almanya hükümeti 1980'lerin sonlarında SSCB'de başlayıp sonradan öteki Doğu Avrupa ülkelerini saran reform hareketine başlangıçta şiddetle karşı çıktı

Hatta 1988'in sonunda ülkede Sovyet dergilerinin satılması yasaklandı Oysa bu gelişmeler Doğu Almanya'nın sonunun hazırlayıcısı olacaktı

Doğu Avrupa'da 1989 yılının gelişmeleri iki Almanya arasındaki ilişkilere yeni bir yön verdi Yıl ortasında Doğu Almanya Batı'ya göç kısıtlamalarını yumuşattıysa da bu düzenleme ülkeyi terk etmek isteyenlerin çokluğu karşısında yetersiz kaldı

Ardından öbür Doğu Avrupa ülkeleri üzerinden Batı yol açıldı ve Doğu Alman yönetimi Batı'ya akını dizginlemek için hem diplomatik yollara, hem de güvenlik önlemlerine başvurdu

Doğu Almanya'nın Ekim 1989'daki 40 kuruluş yıldönümü kutlamaları bu gergin ortamda yapıldı ve ülkeyi ziyaret eden SSCB lideri Mihail Gorbaçov acil reform çağrısında bulundu

Yeni Forum adıyla bilinen bir grup aydının başını çektiği örgütlü siyasi muhalefet Leipzig, Berlin ve başka kentlerde barışçıl kitle gösterileri düzenledi Ekimde devrilen Erich Honecker'in yerini alan Egon Krenz de iki ay sonra istifa etti

Manfred Gerlach ve Sabine Bergman-Pohl'un kısa süreli görev dönemlerinin ardından kasımda başbakanlığa getirilen Hans Medrow reformcu bir politikayı benimsedi Yıl sonuna gelindiğinde özgürleşme yönündeki hemen bütün talepler karşılanmıştı

Yönetimde komünistlerin tekeline son verilmesi, parti ve yönetimdeki yolsuzlukların soruşturulması, güvenlik polisinin dağıtılması kararı, seyahat sınırlamalarının kaldırılması ve simgesel önemi büyük Berlin Duvarı'nın 9 Kasım'da açılması bu gelişmeler arasındaydı

Tarihte bugün ne oldu?

* 1571 - Hıristiyan birleşik donanması ile İnebahtı'da karşılaşan Osmanlı donanması yenildi
* 1908 - Osmanlı yönetimine başkaldıran Girit adası Yunanistan ile birleşti
* 1922 - Şile'nin kurtuluşu
* 1926 - İtalya'da faşist parti devlet partisi olduğunu açıkladı; her türlü muhalefet yasaklandı
* 1940 - Alman ve İtalyan askerleri Romanya'yı işgal etti
* 1966 - İlk Türk otomobiline Anadol adı verildi
* 1970 - Richard Nixon, Vietnam Savaşı'na son verecek beş maddelik barış önerisini açıkladı
* 1993 - Madonna İstanbul'da Ünlü pop yıldızı İnönü Stadı'nda 50 bin kişiye konser verdi
* 2001 - ABD Afganistan’ı bombalamaya başladı

Kimler geldi

* 1728 - Caesar Rodney, ABD’li politikacı ve hukukçu (ö 1784)
* 1810 - Fritz Reuter, Alman romancı (ö 1874)
* 1885 - Niels Bohr, Atom bombasının kâşiflerinden Danimarka'lı nükleer fizikçi (ö 1962)
* 1934 - Ulrike Meinhof, Alman şiddet eylemcisi (ö 1976)
* 1952 - Vladimir Putin, Rusya devlet başkanı

Kimler geçti

* 1571 - Müezzinzade Ali Paşa, Osmanlı donanma komutanı (Kaptan-ı Derya)
* 1849 - Edgar Allan Poe, ABD'li yazar ve şair (d 1909)
* 1926 - Emil Kraepelin, Alman psikiyatrist (d 1956)
* 1985 - Cemal Reşit Rey , Türk besteci, piyanist, opera şefi (d 1904)
* 1987 - Behice Boran, Türk siyasetçi (d 1910)

TARİHTE BUGÜN: 8 EKİM
D Grubu sanatçıları ilk sergilerini 8 Ekim 1933'te açtı



D Grubu 1933 yılında, beş ressam (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino) ve bir heykeltraş (Zühtü Müridoğlu) tarafından kurulan sanatçı birliğidir

1933 yılı, Cumhuriyetin on yıllık bir olgunlaşma sürecini doldurduğu, toplumsal ve kültürel alandaki yenileşme ve modernleşme girişimlerinin giderek kurumlaşma aşamasına vardığı bir döneminde başlangıcıdır

Resim sanatına olan ilgi de eski dönemlere göre artmıştır Yapılacak şey, bu ilginin gerektirdiği üstün düzeyli sanat yapıtlarının üretimini hızlandırmaktı 1933'te, zamanın akademi müdürü Namık İsmail'in, Milli Eğitim Bakanlığı'na sunduğu raporda, bir kültür inkılabının gerekli olduğuna değinilmiş, sanat konusunda devletin desteği üzerinde durulmuş ve örgütlü bir çalışmanın, daha ileri aşamalara ulaşmakta etken olacağı vurgulanmıştı Sanatçıları yeni bir grup kurmaya ve böylece sanatsal yönde örgütlenmeye iten nedenlerin başında, sanatı yaygınlaştırma isteği geliyordu

Avrupa'daki eğitimlerini tamamlayarak yurda dönen ressamların 1930'lu yıllarda yapıtlarını sergileyebildikleri tek yer, Galatasaray Lisesi salonlarıydı

Neden D?

Grup, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, Sanayi Nefise Birliği (Güzel Sanatlar Birliği) ve Müstakil Ressam ve Heykeltraşlar Birliği nden sonra Türkiye'de kurulan dördüncü sanatçı birliğidir

Buradan yola çıkarak Nurullah Berk'in önerisiyle alfabemizin dördüncü harfini kendilerine isim olarak seçerler

Sanatsal yönden temel çıkış noktaları; empresyonist eğilimleri reddetmek, kompozisyon u kübist ve konstrüktivist akımlardan esinlenen sağlam bir desen temeline oturtmaktır

Desenlerin, o zamana kadar sergi izleyicilerinin alışmadığı bir çeşniyi yansıtması, büyük bir gürültü kopmasına neden olur Basında sanatçıların lehinde ve aleyhinde (daha çok aleyhinde) yazılar yazılır Grubun adından ötürü, sanatçıları deli olarak tanımlayanlar bile olmuştur

Mimoza Şapkacısında yapılan ilk sergide, önsözünü ve tanıtımını Peyami Safa'nın yazdığı bir broşür yayımlanır

Peyami Safa, o broşürde, grubu şöyle tanımlamaktaydı: 'D Grubu manga değil, ne sağa çark, ne sola Ne de başçavuş Kendi mihveri etrafında dönen altı kafa, altı çift göz ki, maddenin üstüne de bakıyor içine de bakıyor Ve ölüde bile gizlenen anı arıyor Yeni resim değil bu Avrupalı ya da yerli resim değil: Resim'

Grubun Genişlemesi, Sergiler

D Grubu, 1933 yılında, ilk sergilerini Beyoğlu'ndaki Narmanlı Yurdu'nun altındaki Mimoza adlı şapkacı dükkânında açmışlardır 1950'lere kadar yurtiçi ve yurtdışı sergileriyle önemli bir varlık göstermişlerdir

1934 yılında gruba Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Turgut Zaim katılır Fakat Zaim daha sonra gruptan ayrılır

1935 yılında, yedinci D Grubu sergisinde; Halil Dikmen, Eşref Üren, Eren Eyüboğlu, Arif Kaptan ve Salih Urallı'nın katılmasıyla grubun sanatçı sayısı onikiye yükselir

1941'deki dokuzuncu sergide Hakkı Anlı, Sabri Berkel, Fahrelnisa Zeid ve heykeltraş Nusret Suman'ın katılmasıyla sayı onaltıya yükselir

1944'teki onbirinci sergilerine Leopold Levy'de katılmıştır

1947'de Müstakiller'den Zeki Kocamemi'de gruba katılır

D Grubu sergilerinin önemli özelliklerinden biri; dönemin önemli şair ve yazarlarının, düşünürlerinin, bu sergiler nedeniyle konferans vermeleri, yazılar yazmalarıdır Böylece grubun amaçlarını çevreye ulaştıracak etkinliklere geniş yer vermişlerdir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1912 - Balkan Savaşı başladı
   * 1918 - İttihat ve Terakki Partisi'nin iktidardan uzaklaştırıldı
   * 1925 - Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Antlaşması'nın Azınlıkların Korunması ile ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu içinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar
   * 1951 - Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi Türkiye serbest güreşte 8 sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu
   * 1967 - Che Guevara ve adamları Bolivya'da ölü ele geçirildi
   * 1970 - Rus yazar Aleksandr Soljenitsın, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı
   * 1987 - 24 Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği Muhsin Bey filmi aldı En iyi erkek oyuncu Şener Şen, en iyi kadın oyuncu Türkan Şoray seçildi
   * 1998 - Nobel Edebiyat Ödülü Portekizli yazar José Saramago'ya verildi
   * 2005 - Kaşmir'de (Pakistan) 7,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi; yaklaşık 75000 kişi öldü, 106000 kişi yaralandı (8 Ekim 2005 Pakistan Depremi)

Kimler geldi

   * 1920 - Frank Herbert, ABD'li yazar (ö 1986)
   * 1943 - Chevy Chase, ABD'li komedyen ve sinema oyuncusu
   * 1948 - Claude Jade, Fransız oyuncu (ö 2006)
   * 1970 - Matt Damon, ABD'li sinema oyuncusu
   * 1979 - Kristanna Loken, ABD'li sinema oyuncusu

Kimler geçti

   * 1936 - Ahmed Tevfik Paşa, son Osmanlı sadrazamı (d 1845)
   * 1953 - Chojun Miyagi, Japon sporcu ve karateci (d 1888)
   * 1992 - Willy Brandt, Alman siyasetçi (d 1913)
   * 2004 - Jacques Derrida, Fransız filozof (d 1930)
   * 2007 - Seyhun Ayaş, tiyatro ışık dekoratörü (d 1959)

TARİHTE BUGÜN: 9 EKİM
9 Ekim 1443'te Kore'de Hangul alfabesi yayımlandı



Hangul alfabesi Hangul harflerine tekabül eden Kore harfleriyle yazılır İngilizce okunurken "hangıl" şeklinde okunması için latin harfleriyle "hangul" olarak yazılır 1443 yılında Choson Hanedanlığından kral Sejong tarafından yaptırılmıştır

Koreliler 15'inci yüzyıla kadar Çin yazı sistemini kullanıyorlardı fakat bu sistemin öğrenilmesi zor olduğundan, insanların okuyup yazamamasından dolayı Sejong bilim adamlarından yeni bir alfabe yapmalarını istemiş, bu yolla bilimin daha hızlı ilerlemesini ve halkının sosyalleşip çağdaşlaşmasını hedeflemiştir

1444 yılında tamamlanan alfabe, "Hunmin Congım" adlı eserle halka tanıtılıyor Hangul'la yazılan ilk eser budur

Kore alfabesi temelde 14 ünsüz, 10 ünlüden oluşur Ayrıca 11 tane yarı ünlü (diphtong) harf bulunur 5 tane de çift ünsüz bulunur, ama bunlar alfabede yer almaz Hangul'un ilham kaynağı üç temel noktadır Birincisi insanı temsil eden dikey çizgiler "ã…£", ikincisi dünyayı temsil eden yatay çizgiler "ã…¡", üçüncüsü ise cenneti temsil eden yuvarlak çizgiler, noktalardır "ã…‡" Ayrıca Hangul, diğer Moğol, 'Phags Pa ve Çin yazı sistemlerinden faydalanılarak yaratılmıştır

Kore alfabesi, Hangul, diğer yazı sistemlerinden oldukça farklı olarak, yan yana dizilen harflerden meydana gelmez Daha önce Çin yazı sisteminin kullanılması Hangul'u tasarlayan bilim adamlarını etki altında bırakmıştır

Bu doğrultuda her hece Çin karakterinde olduğu gibi bir kare şeklini oluşturacak şekilde oluşmuştur Yan yana bitişen harfler yerine; ikili, üçlü hatta dörtlü değişimler kullanarak heceler oluşturulmuştur

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1690 - Belgrad yeniden Osmanlı egemenliğine girdi
   * 1944 - Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı
   * 1962 - Uganda cumhuriyeti kuruldu
   * 1967 - Che Guevara, yakalandıktan bir gün sonra, Bolivya'da devrim yapmaya teşebbüs etmek suçundan infaz edildi
   * 1971 - Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi
   * 2004 - Afganistan'da ilk demokratik seçimler yapıldı
   * 2005 - Çin, Everest tepesinin yüksekliğinin 884843 m olduğunu resmi olarak açıkladı
   * 2005 - İngiltere'de demiryollarında tütün mamulleri kullanımı tamamen yasaklandı
   * 2006 - Google,YouTube'u 165 milyar dolara aldığını açıkladı

Kimler geldi

   * 1757 - X Charles, Fransa kralı (ö 1836)
   * 1852 - Hermann Emil Fischer, Alman kimyager (ö 1919)
   * 1888 - Nikolay Buharin, Rus siyasetçi (ö 1938)
   * 1940 - John Lennon, İngiliz müzisyen, yazar ve aktivist (ö 1980)
   * 1946 - Tansu Çiller, Türk siyasetçi

Kimler geçti

   * 1934 - I Alexander, Yugoslavya kralı (d 1888)
   * 1943 - Pieter Zeeman, Hollandalı fizikçi (d 1865)
   * 1967 - Che Guevara, Arjantinli devrimci (d 1928)
   * 1978 - Jacques Brel, Belçikalı söz yazarı, şarkıcı ve müzisyen (d 1929)
   * 1989 - Yusuf Atılgan, Türk roman ve öykü yazarı (d 1921)

TARİHTE BUGÜN: 10 EKİM
10 Ekim 680'de Hz Muhammed'in torunu İmam Hüseyin, Kerbela'da başı kesilerek öldürüldü



Tarihte bugün ne oldu?
Â
   * 1690 - Belgrad'ın ikinci defa fethi
   * 1926 - Kıyafet Kanunu'nun kabulü
   * 1944 - Nazi katliamı: 800 çingene çocuk sistematik bir şekilde Auschwitz kampında öldürüldü
   * 1965 - Genel seçim sonuçları: Adalet Partisi 240 milletvekili ile çoğunluğu elde etti CHP 134, Millet Partisi 31, Yeni Türkiye Partisi 19, Türkiye İşçi Partisi 15, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 11 milletvekili çıkardı Türkiye tarihinde ilk kez bir sosyalist parti, Türkiye İşçi Partisi 15 milletvekili ile TBMM'de grup kurmaya hak kazandı
   * 1976 - Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin hukuki varlığı resmen sona erdi
   * 1987 - Fiji'de cumhuriyet ilan edildi
   * 1988 - ABD Doları 1845 liraya çıktı Merkez Bankası ilk kez müdahale kararı aldı Müdahaleye rağmen ertesi gün serbest piyasada dolar 1975 liraya fırladı
   * 1995 - Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvasında rakibi Viswanathan Anand'ı yendi
   * 1997 - Arjantin havayollarına ait bir DC-9 Uruguay'da düştü, 74 kişi öldü

Kimler geldi

   * 1470 - Yavuz Sultan Selim, Osmanlı padişahı (ö 1520)
   * 1731 - Henry Cavendish, İngiliz fizikçi ve kimyacı (ö 1810)
   * 1813 - Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (ö 1901)
   * 1930 - Harold Pinter, İngiliz oyun yazarı
   * 1968 - Feridun Düzağaç, Türk müzisyen

Kimler geçti

   * 1964 - Cemil Sait Barlas, Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar (d 1905)
   * 1977 - İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Türk tarihçi (d 1888)
   * 1985 - Orson Welles, ABD'li sinema oyuncusu ve film yönetmeni (d 1915)
   * 1985 - Yul Brynner, Rus sinema oyuncusu (d 1915)
   * 1995 - Kadir Savun, Türk sinema oyuncusu (d 1926)

TARİHTE BUGÜN: 11 EKİM
Thomas Edison, 11 Ekim 1868'de ilk icadı elektrikli ses makinesi (fonograf) için patent aldı



Tarihte bugün ne oldu?

   * 1910 - ABD eski başkanı Theodore Roosevelt bir uçakla uçan ilk ABD başkanı oldu Wright Kardeşler'in yaptığı uçakla Missouri'de dört dakika uçtu
   * 1922 - TBMM Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında Mudanya Mütarekesi imzalandı
   * 1924 - TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı'nın ilk kutlama töreni burada yapıldı
   * 1939 - Albert Einstein, Roosevelt'e, atom bombası konusuna dikkatini çekmek için yazdığı ünlü mektubunu kaleme aldı
   * 1948 - BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) Ulusal Komisyonu kuruldu
   * 1968 - NASA, ilk insanlı uzay uçuşunda Apollo 7'yi uzaya fırlattı
   * 1979 - Gazeteci Abdi İpekçi cinayeti zanlısı Mehmet Ali Ağca'nın yargılanmasına başlandı
   * 1986 - ABD başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği lideri Mikhail Gorbachev, Reykjavik'te (İzlanda) bir araya gelip Avrupa'daki orta menzilli füzelerin karşılıklı azaltılması konusunu görüştüler
   * 1995 - Bosna-Hersek'te ateşkes ilan edildi

Kimler geldi

   * 1928 - Yıldız Kenter, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
   * 1953 - David Morse, ABD'li aktör
   * 1955 - Hans Peter Briegel, Alman futbol adamı
   * 1961 - Steve Young, ABD'li futbolcu
   * 1983 - Ruslan Ponomariov, Ukraynalı satranç oyuncusu

Kimler geçti

   * 1889 - James Prescott Joule, İngiliz fizikçi (d 1818)
   * 1896 - Anton Bruckner, Avusturyalı besteci (d 1924)
   * 1999 - Fakir Baykurt, Türk yazar (d 1929)
   * 2005 - Attilâ İlhan, Türk yazar (d 1925)
   * 2007 - Mehmed Uzun, Kürt asıllı Türk yazar (d 1953)

TARİHTE BUGÜN: 12 EKİM
12 Ekim 2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nün yazar Orhan Pamuk'a verileceği duyuruldu



Orhan Pamuk 12 Ekim 2006 tarihinde Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanarak Nobel Ödülü kazanan ilk Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak tarihe geçti

Nobel ödüllerini dağıtan İsveç Akademisi'ne yakın çevreler Orhan Pamuk'tan ziyade Adonis adıyla tanınan Suriyeli şair Ali Ahmet Said'e şans tanımaktaydılar

Ancak Akademi'nin 12 Ekim 2006 günü saat 14:00 civarında yayımladığı, “2006 NobelOrhan Pamuk'a verilmiştirâ€� şeklindeki basın bildirisiyle Nobel Edebiyat Ödülü'nün Orhan Pamuk'a verildiği resmen açıklandı

Pamuk 7 Aralık 2006'da, İsveç Akademisi'nde Babamın Bavulu başlığı altında hazırladığı Nobel konuşmasını Türkçe yaptı, Türkçe bilmeyen izleyiciler ellerindeki çeviri metinden konuşmayı takip etti, birçok televizyon kanalı konuşmasını canlı yayınladı

Orhan Pamuk ödülünü 10 Aralık 2006 günü Stockholm Konser Salonu'nda düzenlenen ödül töreninde İsveç kralı XVI Carl Gustaf'ın elinden aldı

Nobel'in açıklamasının tam Türkçe metni için buraya tıklayın
Edebiyat Ödülü 'Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan'
Tarihte bugün ne oldu?

   * 1492 - Cenova'lı denizci Kristof Kolomb, Karayipler'e ulaştı Fakat Doğu Asya'ya geldiğini düşünüyordu
   * 1579 - Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa, bir Boşnak saldırgan tarafından sarayda öldürüldü
   * 1968 - Ekvator Ginesi, İspanya'dan bağımsızlığını kazandı
   * 1980 - 11 Genel nüfus sayımı yapıldı Sokağa çıkma yasağı sırasında güvenlik güçleri operasyonlar yaptı, çok sayıda kişi gözaltına alındı Türkiye'nin nüfusu: 45217556 olarak belirlendi
   * 1984 - IRA, Margaret Thatcher'in kaldığı otele bomba attı Margaret Thatcher kurtuldu, fakat 5 kişi öldü
   * 1991 - Sovyetler Birliği başkanı Gorbaçov ile diğer cumhuriyet liderlerinin bir araya geldiği Devlet Konseyi toplantısında KGB'nin lağvedilmesi kararı alındı
   * 1992 - TEMA Vakfı kuruldu
   * 1999 - Pervez Müşerref, Pakistan'da kansız bir darbe ile yönetime geldi
   * 2006 - Fransa'da Sosyalist Parti'nin sunduğu ve "Ermeni soykırımının inkârının suç sayılması"nı öngören yasa teklifi, Fransa Parlamentosunda 19'a karşı 106 oyla kabul edildi

Kimler geldi?

   * 1866 - Ramsay MacDonald, Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı (ö 1937)
   * 1875 - Aleister Crowley, İngiliz yazar (ö 1947)
   * 1934 - Oğuz Atay, Türk yazar (ö 1977)
   * 1935 - Luciano Pavarotti, İtalyan tenor (ö 2007)
   * 1963 - Raimond Aumann, Alman futbolcu

Kimler gitti?

   * 1870 - Robert Edward Lee, ABD'li komutan (d 1807)
   * 1965 - Paul Hermann Müller, Nobel ödülü kazanmış İsviçreli kimyacı (d 1899)
   * 1987 - Fahri Korutürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin 6 cumhurbaşkanı (d 1903)
   * 1999 - Wilt Chamberlain, ABD'li basketbolcu (d 1936)
   * 2001 - Hikmet Şimşek, Türk orkestra şefi (d 1924)

TARİHTE BUGÜN: 13 EKİM
GalatasaraySpor Kulübü 13 Ekim 1905'te kuruldu



Galatasarayın 1905 yılının sonbaharında; Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından bir futbol kulübü olarak kurulur, ancak daha öncesinde de Galatasaray Lisesi'nde diğer sporlar da yapılmaktaydı

II Beyazıt tarafından 1481'de kurulan mektep; adını kurulduğu bölgeden almaktadır Ancak Hürrem Sultan tarafından kapattırılan okul; Lale Devri öncesinde tekrar açılmış ve sonrasında tekrar kapattırılmış; en son da Osmanlı İmparatorluğu'nda Sultan Abdülaziz döneminde 1 Eylül 1868'de tekrar açılmıştır Bu dönemde; Beden Eğitimi dersi jimnastikçi Monsieur Curel tarafından modern aletlerle verilmektedir 1870 yılında Kâğıthane'de bir idman bayramı düzenlenir

Monsieur Curel'den sonra; Monsieur Moiroux, Signor Martinetti, Stangali de jimnastik, atletizm, yüzme, kürek vb sporları ilk defa başlatmış olurlar Faik Üstünidman önderliğinde; izcilik, tenis ve hokey gibi sporları da öğrenen öğrenciler; yine Üstünidman'ın desteklemesi ile futbol ile tanışır Ancak; bu dönemde futbolun kurallarını tanımazlar

Türkiye' de basketbol Galatasaraylı Ahmet Robenson, voleybol ve boks ise bir diğer Galatasaraylı Selim Sırrı Tarcan tarafından başlatılmıştır

1901'de İstanbul'da yaşayan James La Fontaine ve Horace Armitage isimli iki İngiliz; yabancılardan oluşan Kadıköy Futbol Kulübü'nü kurarlar; ancak anlaşmazlıklar sonrasında da 1903'de Moda Kulübü'nü kurarlar

Bu dönemde futbol yabancılar tarafından İstanbul'da oynanmaktadır; ve bu konuda Galatasaray Lisesi öğrencileri bir girişimde bulunur 1 Ekim 1905 tarihinde; Mehmet Ata Bey'in dersi sırasında arkadaşlarıyla konuşan Ali Sami Yen; bir futbol kulübü kurmaya karar verir Asım Sonumut, Reşat Şirvani, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver ve Kamil Ulus Bey'in de ortaklığıyla; Refik Cevdet Kalpakçıoğlu asbaşkanlığında kulüp kurulur

Bu dönemde oyunculardan her hafta birer kuruş toplanır, başkan Ali Sami Yen de futbol topuyla ilgilenirdi Hatta domuz yağı ile temizlenen futbol topu hasar görünce; Ali Sami Yen ayakkabısının bir parçasını keserek yama yapmıştır Cevdet Kalpakçıoğlu da formaları yıkardı Kulübün ilk isminin Gloria ya da Audace koyulması istenmiştir, ancak takımın oynadığı ilk maçında Rum rakibini 2-0 yenerken seyircilerin onlardan "Galata Sarayı Efendileri" diye söz etmesiyle bugünkü isim doğmuştur Ali Sami Yen tarafından söylenen bir söz; GalatasaraySpor Kulübü'nün kuruluş ve varoluş amacını belirleyecektir:

“Maksadımız İngilizler gibi toplu bir hâlde oynamak, bir renge ve bir isme mâlik olmak ve Türk olmayan takımları yenmekâ€�

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1918 - Talat Paşa liderliğindeki İttihat ve Terakki hükümeti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak Osmanlı için I Dünya Savaşı'nı bitirdi ve istifa etti
   * 1921 - Atatürk, Kars Antlaşması'nı yaptı
   * 1923 - TBMM'de, Ankara'nın hükümet merkezi ve başkent olması kararlaştırıldı
   * 1968 - Avustralya'ya ilk Türk işçi kafilesi hareket etti
   * 1972 - Bir Uruguay askeri uçağı And dağlarında (Arjantin ve Şili sınırında) düştü Sağ kalan 16 kişiye 23 Aralık'ta ulaşılarak kurtarıldı Bkn: Uruguay Hava Kuvvetleri Uçuş 571
   * 1973 - Sanatçı Victor Jara, Şili'nin Santiago Stadyumu'nda elleri kesildikten sonra kurşuna dizildi
   * 1991 - Eski MİT müsteşarı emekli orgeneral Adnan Ersöz öldürüldü Ersöz'ü Dev-Sol örgütü militanlarının öldürdüğü açıklandı
   * 1996 - Radikal gazetesi yayın hayatına başladı
   * 2006 - Birleşmiş Milletler genel kurulu, Güney Kore dışişleri bakanı Ban Ki-moon'u yeni BM Genel Sekreteri olarak resmen atadı Moon görevi Kofi Annan'dan 1 Ocak 2007'de devraldı

Kimler geldi

   * 1903 - Art Tatum, Amerikalı caz piyanisti (ö 1956)
   * 1921 - Yves Montand, Fransız şarkıcı ve sinema oyuncusu (ö 1991)
   * 1925 - Margaret Thatcher, İngiliz siyasetçi ve başbakan
   * 1927 - Turgut Özal, Türkiye Cumhuriyeti eski cumhurbaşkanı (ö 1993)
   * 1941 - Emre Kongar, Türk toplum bilimci

Kimler geçti

   * 1687 - Geminiano Montanari, İtalyan gökbilimci (d 1633)
   * 1815 - Joachim Murat, Napoli kralı (d 1767)
   * 1973 - Halikarnas Balıkçısı, Türk yazar (d 1890)
   * 1978 - Ferih Egemen, Türk sanatçı (d 1917)
   * 1999 - Mahmut Tali Öngören, Türk sinema ve tiyatro yazarı (d 1931)

TARİHTE BUGÜN: 14 EKİM
Leonid Brejnev, Nikita Kruşçev'in yerine 14 Ekim 1964'te Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin başkanı ve devlet başkanı oldu $("#videoGal")load("/Haberdetay/Modules/VideoGalleryLinkaspx?id=&link=/2009/tarihtebugun/10/14/tarihtebugun14ekim/5476732/indexhtml",null, function(){ $("#videoGal divcrn")corner("6px") }); $("#photoGal")load("/Haberdetay/Modules/PhotoGalleryLinkaspx?id=&link=/2009/tarihtebugun/10/14/tarihtebugun14ekim/5476731/indexhtml",null, function(){ $("#photoGal divcrn")corner("6px") }); Tarihte bugün ne oldu?



Tarihte bugün ne oldu?

   * 1808 - Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu
   * 1944 - İngilizler Atina'ya girdi
   * 1950 - Kore'ye Türk askeri birliği ulaştı
   * 1958 - ABD Nevada'da bir yeraltı nükleer deneme yaptı
   * 1964 - Nobel Barış Ödülü zenci rahip Martin Luther King'e verildi
   * 1973 - Genel seçimler sonuçlandı: Cumhuriyet Halk Partisi 187, Adalet Partisi 148, Milli Selamet Partisi 48, Demokratik Parti 44, Cumhuriyetçi Güven Partisi 13, Milliyetçi Hareket Partisi 3, Türkiye Birlik Partisi 1 milletvekilliği kazandı 6 da bağımsız milletvekili seçildi
   * 1973 - Kutsal Yom Kippur gününde Mısır ve Suriye orduları İsrail'e saldırdı
   * 1981 - Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesinin bir hafta sonrasında Mısır cumhurbaşkanı oldu
   * 1994 - Nobel Barış Ödülü Yaser Arafat, İzak Rabin ve Şimon Perez'e verildi

Kimler geldi

   * 1784 - VII Fernando, İspanya kralı (ö 1833)
   * 1906 - Hannah Arendt, Alman siyaset bilimcisi (ö 1975)
   * 1930 - Joseph Mobutu, Zaire devlet başkanı (ö 1997)
   * 1938 - Farah Diba, İran kraliçesi
   * 1974 - Tümer Metin, Türk futbolcu

Kimler geçti

   * 1944 - Erwin Rommel, Alman general (d 1891)
   * 1967 - Marcel Aymé, Fransız yazar (d 1902)
   * 2006 - Selahattin İçli, Türk besteci (d 1923)

TARİHTE BUGÜN: 15 EKİM
Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü, 15 Ekim 1999'da Nobel Barış Ödülü'nü aldı $("#videoGal")load("/Haberdetay/Modules/VideoGalleryLinkaspx?id=&link=/2009/tarihtebugun/10/15/tarihtebugun15ekim/5476712/indexhtml",null, function(){ $("#videoGal divcrn")corner("6px") }); $("#photoGal")load("/Haberdetay/Modules/PhotoGalleryLinkaspx?id=&link=/2009/tarihtebugun/10/15/tarihtebugun15ekim/5476711/indexhtml",null, function(){ $("#photoGal divcrn")corner("6px") }); Médecins Sans Frontières 1971 yılında Nijerya İç Savaşı sonrasında Bernard Kouchner'in de dahil olduğu küçük bir Fransız doktor grubunca kuruldu Dünyanın çoğu yerinde Fransızca ismini veya MSF kısaltmasını kullanan kuruluş, ABD'de daha çok Doctors Without Borders (Sınırları Olmayan Doktorlar) olarak anılırMSF, Cenevre, İsviçre'de bulunan uluslararası bir kurul tarafından yönetilir 20 alt bölümü vardır Her yıl 3,000 doktor, hemşire, ebe ve ikmalci projelerde çalışmak üzere işe alınır Sürekli istihdam edilen 1,000 kişilik ekip, gönüllüleri toplar ve medya ile finans işlerini düzenler Özel bağışlar, kuruluşun gelirlerinin %80'ini oluştururken, geri kalan kısım hükümetlerin ve şirketlerin yardımlarından sağlanır MSF'nin yıllık bütçesi 400 milyon ABD Doları civarındadır[1]Nijerya İç Savaşı sırasında açlık çeken bir kız çocuğuKuruluş, 70'den fazla ülkede sağlık hizmetleri ve tıbbi eğitim programları uygular ve sıklıkla Çeçenistan ve Kosova gibi bölgelerde politik sorumluluk alınması talebinde bulunur Kuruluş tarihinde sadece bir kez, 1994'teki Ruanda soykırımında ordu yardımı isteğinde bulunmuşturMSF 1999 yılında üyelerinin özellikle hızlı gelişen krizlerde tıbbi hizmetler sağlaması ve uluslararası ilgiyi bu krizlere çekmesi[2] ile Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır O dönemde MSF başkanı olan Dr James Orbinski ödülü MSF adına aldı Bundan önce, MSF 1996 Seul Barış Ödülü'nü de kazanmıştır[3] Kuruluşun şu andaki başkanı Dr Christophe Fournier'dirTürkçe'ye de çevrilen İnsancıl Hukuk Sözlüğü de (ISBN 9750500970), örgütçe tasarlandı ve üye doktorlardan Françoise Boucher-Saulnier tarafından hazırlandıTarihte bugün ne oldu?:   * 1582 - Avrupa'da Gregoryen takvimi kabul edildi   * 1917 - Fransızlarca tutuklanan ve Alman gizli servisine bazı bilgiler verdiğini kabul eden Hollandalı dansçı Mata Hari (Margaretha Geertruida), askeri mahkemece yargılandıktan sonra, kurşuna dizildi   * 1927 - Gazi Mustafa Kemal Paşa CHP kurultayında "Büyük Nutuk"u okumaya başladı Nutuk'un okunuşu 6 gün sürdü   * 1937 - Yeni harflerle basılan ilk kağıt paralar tedavüle çıktı Üzerinde Atatürk'ün resmi bulunan 100 liralık banknotlar 1942'de tedavülden kaldırıldı   * 1946 - Nazi savaş suçlusu Hermann Göring idam edilmesine saatler kala zehir içerek intihar etti   * 1961 - Uluslararası Af Örgütü Londra'da kuruldu   * 1970 - İstanbul'da kolera salgını olduğu açıklandı   * 1990 - Sovyetler Birliği başkanı Mihail Gorbaçov, Nobel Barış Ödülü'nü aldı   * 2003 - İlham Aliyev babası Haydar Aliyev'in yerine geçerek Azerbaycan devlet başkanı olduKimler geldi


Médecins Sans Frontières 1971 yılında Nijerya İç Savaşı sonrasında Bernard Kouchner'in de dahil olduğu küçük bir Fransız doktor grubunca kuruldu Dünyanın çoğu yerinde Fransızca ismini veya MSF kısaltmasını kullanan kuruluş, ABD'de daha çok Doctors Without Borders (Sınırları Olmayan Doktorlar) olarak anılır

MSF, Cenevre, İsviçre'de bulunan uluslararası bir kurul tarafından yönetilir 20 alt bölümü vardır Her yıl 3,000 doktor, hemşire, ebe ve ikmalci projelerde çalışmak üzere işe alınır Sürekli istihdam edilen 1,000 kişilik ekip, gönüllüleri toplar ve medya ile finans işlerini düzenler Özel bağışlar, kuruluşun gelirlerinin %80'ini oluştururken, geri kalan kısım hükümetlerin ve şirketlerin yardımlarından sağlanır MSF'nin yıllık bütçesi 400 milyon ABD Doları civarındadır[1]
Nijerya İç Savaşı sırasında açlık çeken bir kız çocuğu

Kuruluş, 70'den fazla ülkede sağlık hizmetleri ve tıbbi eğitim programları uygular ve sıklıkla Çeçenistan ve Kosova gibi bölgelerde politik sorumluluk alınması talebinde bulunur Kuruluş tarihinde sadece bir kez, 1994'teki Ruanda soykırımında ordu yardımı isteğinde bulunmuştur

MSF 1999 yılında üyelerinin özellikle hızlı gelişen krizlerde tıbbi hizmetler sağlaması ve uluslararası ilgiyi bu krizlere çekmesi[2] ile Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır O dönemde MSF başkanı olan Dr James Orbinski ödülü MSF adına aldı Bundan önce, MSF 1996 Seul Barış Ödülü'nü de kazanmıştır[3] Kuruluşun şu andaki başkanı Dr Christophe Fournier'dir

Türkçe'ye de çevrilen İnsancıl Hukuk Sözlüğü de (ISBN 9750500970), örgütçe tasarlandı ve üye doktorlardan Françoise Boucher-Saulnier tarafından hazırlandı

Tarihte bugün ne oldu?:

   * 1582 - Avrupa'da Gregoryen takvimi kabul edildi
   * 1917 - Fransızlarca tutuklanan ve Alman gizli servisine bazı bilgiler verdiğini kabul eden Hollandalı dansçı Mata Hari (Margaretha Geertruida), askeri mahkemece yargılandıktan sonra, kurşuna dizildi
   * 1927 - Gazi Mustafa Kemal Paşa CHP kurultayında "Büyük Nutuk"u okumaya başladı Nutuk'un okunuşu 6 gün sürdü
   * 1937 - Yeni harflerle basılan ilk kağıt paralar tedavüle çıktı Üzerinde Atatürk'ün resmi bulunan 100 liralık banknotlar 1942'de tedavülden kaldırıldı
   * 1946 - Nazi savaş suçlusu Hermann Göring idam edilmesine saatler kala zehir içerek intihar etti
   * 1961 - Uluslararası Af Örgütü Londra'da kuruldu
   * 1970 - İstanbul'da kolera salgını olduğu açıklandı
   * 1990 - Sovyetler Birliği başkanı Mihail Gorbaçov, Nobel Barış Ödülü'nü aldı
   * 2003 - İlham Aliyev babası Haydar Aliyev'in yerine geçerek Azerbaycan devlet başkanı oldu

Kimler geldi

   * MÖ 70 - Publius Vergilius Maro, Romalı şair (ö MÖ 19)
   * 1608 - Evangelista Torricelli, İtalyan fizikçi (ö 1647)
   * 1836 - Friedrich Nietzsche, Alman filozof (ö 1900)
   * 1923 - Italo Calvino, İtalyan yazar (ö 1985)
   * 1926 - Michel Foucault, Fransız düşünür (ö 1984)

Kimler geçti

   * 1563 - Andreas Vesalius, Romalı hekim (d 1514)
   * 1872 - Handrij Zejler, Alman yazar (d 1804)
   * 1917 - Mata Hari, Hollandalı dansçı ve sözde casus (d 1876)
   * 1946 - Hermann Göring, Alman general ve politikacı (d 1893)
   * 1958 - Asaf Halet Çelebi, Türk şair (d 1951)

Tarihte Bugün:16 Ekim

Olaylar

• 1793 - Fransa kraliçesi Marie Antoinette giyotinle idam edildi
• 1924 - Topkapı Sarayı müze olarak ziyarete açıldı
• 1940 - Varşova gettosu Nazi SS birlikleri tarafından kuruldu
• 1951 - Pakistan başbakanı Ali Han öldürüldü
• 1964 - Çin, ilk atom bombasını patlatarak dünyanın 4 nükleer gücü oldu
• 1966 - CHP genel başkanı İsmet İnönü, cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'e yazdığı mektubu kamuoyuna açıkladı İnönü, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idamlarının durdurulmasını istedi
• 1970 - Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu
• 1978 - Polonyalı kardinal Karol Wojtla, II Jean Paul olarak Papa seçildi
• 1981 - Isparta cezaevinden izinli çıkan Yılmaz Güney'in yurt dışına kaçtığı ortaya çıktı
• 1984 - 3 bin imzalı Gökova'da Santrale Hayır dilekçesi cumhurbaşkanı Kenan Evren'e iletildi
• 1990 - Sovyetler Birliği cumhurbaşkanı Gorbaçov, serbest piyasa ekonomisine geçileceğini açıkladı
• 1992 - Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak'ın kuzeyindeki Haftanin bölgesinde sınır ötesi harekat başlattı
• 1994 - Türk asıllı Alman vatandaşları Leyla Onur ile Cem Özdemir, Almanya parlamentosuna milletvekili seçildi
• 2002 - Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin, 7 yıllık yeni görev süresi için düzenlenen halk oylamasında oyların tamamını aldı
• 2002 - ABD başkanı George Bush, ABD kongresinin onayladığı, Irak'a savaş açma yetkisi veren kararı imzaladı

Doğumlar

• 1854 - Oscar Wilde, Dorian Gray'in Portresi adlı romanıyla tanınan İrlanda doğumlu İngiliz yazar
• 1886 - David Ben-Gurion, İsrail devletinin kurucusu ve ilk başbakanı
• 1888 - Eugene O'Neill, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi ABD'li oyun yazarı
• 1890 - Paul Strand, ABD'li fotoğraf sanatçısı (ö 1976)
• 1898 - Othmar Pferschy, Cumhuriyet Türkiyesi' ni fotoğraflarıyla ilk kez çok yönlü olarak belgeleyen ve tanıtan Avusturyalı fotoğrafçı
• 1908 - Enver Hoca, Arnavut devlet başkanı (ö 1985)
• 1918 - Louis Althusser, Marksist düşünür (ö 1990)
• 1927 - Günter Grass, Teneke Trampet adlı romanıyla tanınan ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Alman yazar
• 1930 - Patricia Jones, Kanadalı atlet
• 1954 - Coşkun Sabah, Türk müzisyen
• 1982 - Selçuk Kiraz, Satrab adlı romanıyla tanınan Antakya doğumlu Türk yazar

Ölümler

• 1909 - Jakub Bart Cisinski, Alman yazar (d 1856)
• 1939 - Mehmet Ali Bey, Damat Ferit Paşa kabinesinin dahiliye nazırı (d 1919)
• 1941 - Gabriele Reuter, Alman edebiyatçı (d 1859)
• 1956 - Jules Rimet, Fransız FIFA başkanı (d 1873)
• 1959 - George Catlett Marshall, ABD'li asker ve devlet adamı (d 1880)
• 1971 - Hikmet Kıvılcımlı, sosyalist hareketin önde gelen teorisyenlerinden (d 1902)
• 1980 - Luigi Longo, İtalyan komünist hareketinin öncüsü
• 1988 - Güneri Tecer, Türk sanat müziği sanatçısı
• 2003 - Avni Arbaş, Türk ressam (d 1919)
• 2006 - Füsun Sayek, Türk Tabipler Birliği başkanlığını yapmış göz doktoru (d 1947)
• 2007 - Toşe Proeski, Makedon şarkıcı (d 1981)

Tatiller ve Özel Günler

• Dünya Gıda ve Tarım Günü

17 Ekim Tarihte Bugün - Önemli Olaylar, Doğanlar, Ölenler, Tatiller ve Özel Günler
17 Ekim, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 290 (artık yıllarda 291) günüdür

OLAYLAR
* 1448 - II Kosova Savaşı; Hunyadi Yanos komutasında ve çoğunluğu Macarlardan oluşan ordu, II Murat'ın komutasındaki Osmanlı ordusuyla karşı karşıya geldi


* 1777 - Amerikan kuvvetleri İngilizleri Saratoga muharebesinde yendi
* 1912 - Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan bir araya gelerek Osmanlı Devleti'ne karşı savaş açtı (I Balkan Savaşı)
* 1918 - Yugoslavya Cumhuriyeti kuruldu
* 1919 - Batı Trakya'daki İskeçe Kasabası, Yunanlılar tarafından işgal edildi
* 1922 - Gökçeada'nın kurtuluşu
* 1929 - Nadir Han, Afganistan Kralı oldu
* 1933 - Albert Einstein, Almanya'dan Amerika'ya kaçtı
* 1938 - Atatürk ilk ağır komaya girdi
* 1945 - Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi açıldı
* 1945 - Juan Peron, Arjantin devlet başkanı oldu
* 1950 - Türkiye'nin de Kore Savaşı'na katılmasıyla 500 kişilik ilk Türk askeri birliği Kore'ye ulaştı ve Pusan'da karaya çıktı
* 1951 - Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla ilgili protokol, Londra'da imzalandı
* 1956 - Türkiye ilk şeker ihracatını gerçekleştirdi
* 1961 - Yaklaşık 200 (bazılarına göre 400) Cezayirli gösterici, Paris polisi tarafından öldürüldü
* 1962 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, siyasi Af Kanunu'nu imzaladı; 258 Yassıada hükümlüsünün tahliyesi başladı
* 1966 - Birlik Partisi kuruldu Parti genel başkanlığına Hasan Tahsin Berkman getirildi Partinin amblemi Ali'yi simgeleyen bir aslan ve onun çevresinde 12 imamı temsil eden 12 yıldız olarak belirlendi
* 1967 - Kayserispor-Sivasspor futbol maçı sonrasında çıkan olaylarda 40 kişi öldü
* 1967 - "Hair" müzikali New York'ta sahnelenmeye başlandı
* 1970 - Quebec işçi bakanı Pierre Laporte, FKÖ militanlarınca öldürüldü
* 1972 - Bülent Ersoy assolist olarak sahneye çıktı
* 1972 - Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı 21 sanığa ağır hapis cezası verildi Genel başkan Behice Boran 15 yıla mahkum oldu
* 1973 - OPEC, bazı batılı ülkelere, Suriye ile olan savaşında İsrail'e yardım ettikleri gerekçesiyle petrol ambargosu uygulamaya başladı
* 1976 - Tofaş'ın Murat 131 otomobilleri üretimine izin verildi
* 1979 - Rahibe Teresa'ya Nobel Barış Ödülü verildi
* 1984 - "60 Günlük Bir Şey" adlı kitabı sebebi ile Füsun Erbulak için 6-10 yıl hapis istendi
* 1987 - Eski cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, devlet töreninden sonra Devlet Mezarlığı'nda toprağa verildi
* 1989 - Başbakan Turgut Özal, cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıkladı
* 1989 - San Francisco'da 7,1 şiddetinde deprem
* 1996 - Sanatçı Şanar Yurdatapan "bölücülük" yaptığı iddiasıyla tutuklandı
* 2001 - İsrail-Filistin barış anlaşmalarına karşı çıkan Ulusal Birlik Partisi genel başkanı Rehavam Zeevi, uğradığı silahlı saldırıcı sonucu öldü Saldırıyı Filistin Halk Kurtuluş Cephesi üstlendi
* 2003 - Taipei'deki 101 katlı gökdelen, Kuala Lumpur'dakini 50 m geçerek dünyanın en yüksek binası oldu



DOĞUMLAR
* 1813 - Georg Büchner, Alman oyun yazarı (ö 19 Şubat 1837 )
* 1895 - Mikhail Bakhtin, Rus filozof ve edebiyat teorisyeni (ö 1975)
* 1915 - Arthur Miller, "Satıcının Ölümü" adlı eseriyle ün kazanan ABD'li oyun yazarı (ö 2005)
* 1918 - Rita Hayworth, sinema oyuncusu
* 1948 - Robert Jordan, ABD'li yazar (ö 2007)
* 1969 - Jesús Ángel García, İspanyol yürüyüşçü
* 1972 - Tarkan Tevetoğlu, pop müzisyeni
* 1972 - Eminem, ABD'li rap müzisyeni
* 1976 - Nil Karaibrahimgil,müzisyen
* 1979 - Kimi Räikkönen, Finlandiyalı Formula 1 pilotu
* 1980 - Ekaterina Gamova, ünlü Rus voleybol oyuncusu


ÖLÜMLER
* 1757 - René Antoine Ferchault de Réaumur, Fransız bilim insanı (d 1683)
* 1806 - Jean-Jacques Dessalines, Haiti imparatoru (d 1758)
* 1849 - Frédéric Chopin, Polonya asıllı Fransız besteci (d 1810)
* 1887 - Gustav Kirchhoff, Alman fizikçi (d 1824)
* 1889 - Nikolay Çernişevski, "Ne Yapmalı" adlı romanıyla Rus devrimci kültüründe derin izler bırakan yazar (d 1828)
* 1910 - Carlo Michelstaedter, İtalyan yazar
* 1938 - Karl Kautsky, Alman sosyalist lider, II Enternasyonal'in önde gelen teorisyenlerinden
* 2001 - Rehavam Zeevi, İsrailli politikacı (d 1926)
* 2002 - Soner Ağın, Türk tiyatrocu

TARİHTE BUGÜN: 18 EKİM
ABD, Alaska'yı Rusya'dan 7,2 milyon dolar karşılığında alarak 18 Ekim 1867'de topraklarına kattı Tarihte bugün ne oldu?


Tarihte bugün ne oldu?

   * 1892 - Chicago ve New York arasında ilk uzun telefon hattı açıldı
   * 1898 - ABD, Porto Riko'nun sahibi oldu
   * 1912 - I Balkan Savaşı başladı
   * 1912 - Trablusgarp Savaşı'nı sona erdiren Uşi Antlaşması imzalandı
   * 1931 - Bilim adamı Thomas Edison 84 yaşında öldü
   * 1944 - Sovyetler, Çekoslovakya'yı işgal etti
   * 1954 - Texas Instruments şirketi ilk transistörlü radyoyu üretti
   * 1996 - Yargıtay, Yaşar Kemal'e verilen 1 yıl 8 aylık hapis cezasını onadı
   * 2007 - Eski Pakistan başbakanı Benazir Butto, 8 yıllık sürgünün ardından döndüğü ülkesinde bombalı bir saldırıya hedef oldu 126 kişinin öldüğü ve 248 kişinin yaralandığı saldırıdan Butto yara almadan kurtuldu

Kimler geldi

   * 1405 - II Pius, papa (ö 1464)
   * 1663 - Savoy Prensi Eugen, Avusturyalı general (ö 1736)
   * 1822 - Mithat Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö 1884)
   * 1862 - Mehmet Esat Bülkat, Türk asker ve yazar (ö 1952)
   * 1939 - Lee Harvey Oswald, ABD'li suikastçi (ö 1963)

Kimler geçti

   * 1871 - Charles Babbage, İngiliz matematikçi ve mucit (d 1791)
   * 1949 - Enis Behiç Koryürek, Türk şair (d 1892)
   * 1955 - Jose Ortega y Gasset, İspanyol filozof (d 1883)
   * 1957 - Hüseyin Cahit Yalçın, Türk gazeteci ve yazar (d 1875)
   * 2000 - Julie London, ABD'li sinema oyuncusu ve şarkıcı (d 1926)

TARİHTE BUGÜN: 19 EKİM
Osmanlı padişahı II Murat, 19 Ekim 1448'de Kosova Zaferi'ni kazandıVarna'da alınan mağlubiyet ile Macaristan ve Lehistan ordularının önemli bir kısmının Türkler tarafından yok edilmesine rağmen, Eflak, Arnavutluk ve Mora'da başgösteren isyanlar, Hristiyan Avrupa'da yeni bir Haçlı ordusu kurarak, Osmanlılar'ı Balkanlar'dan atabilme umudu verdiBunun üzerine Sultan IIMurad, yanına Şehzade Mehmed'i de alarak önce Mora, sonra Arnavutluk üzerine yürüdü ve isyanlar bastırıldı Bu esnada kendisine karşı toparlanan Haçlı ordusundan haberdar olan Padişah, derhal Sofya'ya dönerek mevcut kuvvetlerini birleştirdi Hazırlanan yaklaşık 60000 kişilik birlik, Kosova'ya doğru ilerlemeye başladıÖte yandan, Hunyadi János'da beraberinde yeni Eflak prensi Vladislav ile beraber komuta ettiği yaklaşık 70000 kişilik ordusu ile Peşte'den harekete geçti Öncelikli amacı Sırbistan'ı işgal etmek ve ardından Belgrad-Kosova yönünde ilerleyerek Arnavutluk'ta olduğunu düşündüğü Osmanlı ordusunu arkadan vurmak, en kötü ihtimalle de Kosova Ovası'nda hazır bekleyerek kendisi için en avantajlı noktada Türkler'i meydan savaşına mecbur bırakmaktıSavaş


Varna'da alınan mağlubiyet ile Macaristan ve Lehistan ordularının önemli bir kısmının Türkler tarafından yok edilmesine rağmen, Eflak, Arnavutluk ve Mora'da başgösteren isyanlar, Hristiyan Avrupa'da yeni bir Haçlı ordusu kurarak, Osmanlılar'ı Balkanlar'dan atabilme umudu verdi

Bunun üzerine Sultan IIMurad, yanına Şehzade Mehmed'i de alarak önce Mora, sonra Arnavutluk üzerine yürüdü ve isyanlar bastırıldı Bu esnada kendisine karşı toparlanan Haçlı ordusundan haberdar olan Padişah, derhal Sofya'ya dönerek mevcut kuvvetlerini birleştirdi Hazırlanan yaklaşık 60000 kişilik birlik, Kosova'ya doğru ilerlemeye başladı

Öte yandan, Hunyadi János'da beraberinde yeni Eflak prensi Vladislav ile beraber komuta ettiği yaklaşık 70000 kişilik ordusu ile Peşte'den harekete geçti Öncelikli amacı Sırbistan'ı işgal etmek ve ardından Belgrad-Kosova yönünde ilerleyerek Arnavutluk'ta olduğunu düşündüğü Osmanlı ordusunu arkadan vurmak, en kötü ihtimalle de Kosova Ovası'nda hazır bekleyerek kendisi için en avantajlı noktada Türkler'i meydan savaşına mecbur bırakmaktı

Savaş

17 Ekim sabahı hafif çarpışmalarla başlayan savaş, öğleden sonra Hunyadi János'un 38 koldan genel taarruza geçmesi ile devam etti, fakat Haçlı ordusu bu saldırılardan bir sonuç alamadı Türk askerleri de Haçlı ordusunun zırhlı birlikleri karşısında ilk günün sonunda oldukça zorlanmıştı Aynı günün akşamında Hunyadi János'un birlikleri Türk saflarına gece baskını yapmış, fakat bu saldırı da püskürtülmüştü

Savaşın ikinci gününde Haçlı ordusu kanatlardan saldırıya geçti Bunu gören IIMurad, merkezde yer alan Azap ve Yeniçeri kuvvetlerinden oluşan birliklerini sabit tutup kanatlardaki askerlerini geri çekilme emri verdi Bunu gören Hunyadi János'un birlikleri Osmanlılar'ın savaşı terkettiğini düşünüp tüm güçleri ile merkeze saldırdılar Bunun üzerine IIMurad merkez birliklerine de geri çekilme emri verdi, fakat bu bir savaş hilesiydi Çünkü sağ ve sol kanatlarda yer alan Anadolu ve Rumeli beylerbeyliğine bağlı kuvvetler ani ve hızlı bir manevrayla yeniden hücüma geçip Haçlı ordusunu çembere almayı başardılar Mağlup olacağını anlayan Hunyadi János kaçtı

19 Ekim sabahı Haçlı ordugahında kalan kuvvetlerin kurduğu son barikatlar da Türkler tarafından aşıldı ve çok sayıda esir alındı Bununla birlikle iki buçuk gün süren savaş Osmanlı ordusunun kesin zaferi ile sonuçlandı

II Kosova Savaşı, Osmanlı'nın ilk zamanlarındaki en uzun süren ve en çok kan dökülen savaşlardan biridir Bunun sebebi elbette her iki ordunun da dişe diş savaşmış olmasıdır

Savaş Sonrası

Osmanlı Devleti'ne karşı Hristiyan devletlerce oragize edilen altıncı Haçlı Ordusu'nun da başarısız olması nedeniyle, Avrupa'lı devletler Osmanlılar'ın Balkanlar'daki varlığını kabullendiler Ayrıca Hunyadi János, bu mağlubiyetin ardından Avrupa'daki itibarını kaybetti

Osmanlı Devleti bu sayede Tuna nehri kıyısına kadar olan bölgenin güvenliğini sağlamış oldu Kosova'da alınan zaferin ardından Arnavutluk'ta karışıklık çıkarmaya devam eden İskender'in üzerine yeni bir sefer-i hümayun düzenleyerek isyanı bütünüyle bastirip Edirne'ye geri döndü

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1781 - Amerikan Bağımsızlık Savaşı, İngilizlerin George Washington'a teslim olmalarıyla sona erdi
   * 1872 - Dünyanın en büyük altın külçesi (215 kilogram) Avustralya New South Wales'de bulundu
   * 1934 - Mübadele Komisyonu görevini tamamladı Anadolu ve Trakya Rumları ile Yunanistan Müslümanlarının mübadelesini düzenlemekle görevli Komisyon 7 Ekim 1923'de kurulmuştu
   * 1945 - Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi açıldı
   * 1951 - İngiliz askerleri, Süveyş Kanalı'nı ele geçirdi
   * 1960 - 6-7 Eylül Olayları ile ilgili dava başladı
   * 1982 - Milli Güvenlik Konseyinin son şeklini verdiği anayasa metni açıklandı Geçici maddelerle eski parti yöneticilerine 10 yıl siyaset yasağı getiriliyor, anayasanın kabulüyle birlikte Kenan Evren cumhurbaşkanı oluyor
   * 1988 - İngiltere, IRA mensuplarıyla yapılan röportajların yayımlanmasını yasakladı
   * 1992 - Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu

Kimler geldi

   * 1605 - Thomas Browne, İngiliz yazar (ö 1682)
   * 1899 - Miguel Angel Asturias, Nobel ödüllü Guatemalalı yazar ve diplomat (ö 1974)
   * 1910 - Jean Genet, Fransız yazar (ö 1986)
   * 1921 - Gunnar Nordahl, İsveçli futbolcu (ö 1995)
   * 1973 - Okan Buruk, Türk futbocu

Kimler geçti

   * 1745 - Jonathan Swift, İrlandalı yazar (d 1667)
   * 1937 - Ernest Rutherford, Nobel Kimya Ödülü sahibi İngiliz fizikçi (d 1871)
   * 1957 - Gordon Childe, Avustralyalı arkeolog (ö 1892)
   * 1961 - Şemsettin Günaltay, Türk siyasetçi (d 1883)
   * 2003 - Aliya İzzetbegoviç, Bosna-Hersekli siyasetçi (d 1925)

TARİHTE BUGÜN: 20 EKİM
Navarin Baskını: İngiliz, Fransız, Rus birleşik filosu, Yunanistan açıklarında Navarin'de 20 Ekim 1827'de Osmanlı donanmasını tahrip etti19 yüzyılda İslam âleminin ve dünya'nın en büyük güçlerinden olan Osmanlı Devleti'nin varlığı, Hıristiyan ve sömürgeci devletleri rahatsız ediyordu Sömürgeci devletlerin dünya hakimiyetine; sultanları, aynı zamanda İslam âleminin lideri demek olan halifelik sıfatına da sahip Osmanlı Devleti, engel oluyordu Osmanlı Devletini bölüp, parçalayıp, yıkmak için, tebaadan olan Rumları; Türklere karşı kışkırtıyorlardı Rumların yaptıkları vahşetleri, sanki Osmanlılar yapmış gibi propaganda yaparak lehlerinde kamuoyu meydana getirdiler Bütün Hıristiyan ahaliye olduğu gibi, Yunanistan'daki Rumlara da, kavmiyetçilik ideolojisiyle isyan fikrini aşıladılar Çok uluslu bir devlet olan Osmanlı İmparatorluğu'nda, Yunanlılar da Fransız İhtilali'nin etkisi altında kalmışlardı Rusya ve Avrupa devletlerinin kışkırtmaları ile birlikte, Filiki Eterya Cemiyeti'nin çalışmaları sonucu Yunanlılar Osmanlı Devleti'ne karşı harekete geçtilerMasonik esaslara ve şifrelere göre teşkilâtlanan ve faaliyetlerini arttıran bu cemiyetler, Avrupa'da ve Rusya'da bulunan Rum sermâyedarlar tarafından destekleniyordu Etniki Eterya cemiyetinin amacı Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmaktı Rus Çarının yaveri Alexander İpsilanti'nin kurduğu bu cemiyet Yanya Valisi Tepedelenli Ali Paşa'nın varlığından dolayı rahat hareket edemiyorlardıTepedelenli Ali Paşa'nın Osmanlı yönetimine karşı isyan etmesini fırsat bilen Yunanlılar ayaklandılar Eflak'da başlayan bu ayaklanma kısa bir sürede bastırıldıİkinci isyan 1821 yılında Mora'da çıktı Kısa sürede genişleyen bu isyanı bastırması için, Osmanlı Sultanı II Mahmut, başarılı olduğu takdirde Mora ve Girit valilikleri vaad ederek Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'yı görevlendirdi Kavalalı Mehmet Ali Paşa, oğlu İbrahim Paşa komutasındaki kuvvetli bir ordu ve donanmayı Mora'ya gönderdi İbrahim Paşa Mora'daki Rum asileri, Rus subay ve askerleriyle, Avrupa devletlerinin gönüllü hümanistlerini mağlup edip, bölgeden attı ve isyanın bastırılmasını sağladı Yunan İsyanın bastırılması Avrupa'da büyük üzüntü yarattı Bu durum Fransa, İngiltere ile Rusya'nın birlik olarak Osmanlı Devletine karşı cephe almalarına yol açtı Mora ve Girit'in Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın eline geçmesi İngiltere'nin işine gelmemişti Zayıf bir Yunan Devleti'nin kurulması İngiltere ve Rusya'nın çıkarlarına daha uygundu Mora'dan Osmanlı askerinin çekilmesini isteyen notayı, Sultan Mahmut Han, hükümranlık prensibiyle uyuşmadığı için reddetti Zira bu durum, Osmanlıların bir iç meselesiydiGelişme


19 yüzyılda İslam âleminin ve dünya'nın en büyük güçlerinden olan Osmanlı Devleti'nin varlığı, Hıristiyan ve sömürgeci devletleri rahatsız ediyordu Sömürgeci devletlerin dünya hakimiyetine; sultanları, aynı zamanda İslam âleminin lideri demek olan halifelik sıfatına da sahip Osmanlı Devleti, engel oluyordu Osmanlı Devletini bölüp, parçalayıp, yıkmak için, tebaadan olan Rumları; Türklere karşı kışkırtıyorlardı Rumların yaptıkları vahşetleri, sanki Osmanlılar yapmış gibi propaganda yaparak lehlerinde kamuoyu meydana getirdiler

Bütün Hıristiyan ahaliye olduğu gibi, Yunanistan'daki Rumlara da, kavmiyetçilik ideolojisiyle isyan fikrini aşıladılar Çok uluslu bir devlet olan Osmanlı İmparatorluğu'nda, Yunanlılar da Fransız İhtilali'nin etkisi altında kalmışlardı Rusya ve Avrupa devletlerinin kışkırtmaları ile birlikte, Filiki Eterya Cemiyeti'nin çalışmaları sonucu Yunanlılar Osmanlı Devleti'ne karşı harekete geçtiler

Masonik esaslara ve şifrelere göre teşkilâtlanan ve faaliyetlerini arttıran bu cemiyetler, Avrupa'da ve Rusya'da bulunan Rum sermâyedarlar tarafından destekleniyordu Etniki Eterya cemiyetinin amacı Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmaktı Rus Çarının yaveri Alexander İpsilanti'nin kurduğu bu cemiyet Yanya Valisi Tepedelenli Ali Paşa'nın varlığından dolayı rahat hareket edemiyorlardı

Tepedelenli Ali Paşa'nın Osmanlı yönetimine karşı isyan etmesini fırsat bilen Yunanlılar ayaklandılar Eflak'da başlayan bu ayaklanma kısa bir sürede bastırıldıİkinci isyan 1821 yılında Mora'da çıktı Kısa sürede genişleyen bu isyanı bastırması için, Osmanlı Sultanı II Mahmut, başarılı olduğu takdirde Mora ve Girit valilikleri vaad ederek Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'yı görevlendirdi Kavalalı Mehmet Ali Paşa, oğlu İbrahim Paşa komutasındaki kuvvetli bir ordu ve donanmayı Mora'ya gönderdi

İbrahim Paşa Mora'daki Rum asileri, Rus subay ve askerleriyle, Avrupa devletlerinin gönüllü hümanistlerini mağlup edip, bölgeden attı ve isyanın bastırılmasını sağladı Yunan İsyanın bastırılması Avrupa'da büyük üzüntü yarattı Bu durum Fransa, İngiltereRusya'nın birlik olarak Osmanlı Devletine karşı cephe almalarına yol açtı Mora ve Girit'in Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın eline geçmesi İngiltere'nin işine gelmemişti Zayıf bir Yunan Devleti'nin kurulması İngiltere ve Rusya'nın çıkarlarına daha uygundu Mora'dan Osmanlı askerinin çekilmesini isteyen notayı, Sultan Mahmut Han, hükümranlık prensibiyle uyuşmadığı için reddetti Zira bu durum, Osmanlıların bir iç meselesiydi

Gelişme

İngiltere, Rusya ve Fransa aralarında bir antlaşma yaparak Yunanistan'a bağımsızlık verilmesini istediler Sultan II Mahmut'un bu isteği reddetmesi üzerine Baltık Denizine açılan Rus donanmasından bir filo, İngilizlerle birleşip, Akdeniz'e girdi Rus-İngiliz gemilerine Fransız filosu da katıldı İngiliz amirali Codrington kumandasındaki Fransa, İngiltere, Rusya müttefik donanması, Mısır'daki Kavalalı İbrahim Paşa kuvvetlerine karşı deniz harekâtı başlattı Mora İsyanında, Osmanlı ve Mısır gemileri Navarin limanında bulunuyordu Müttefik donanması, Navarin Limanını kuşattı Osmanlılar ile deniz muharebesi yapmaya cesaret edemediler

Amiral Codrington, müttefikler adına, Osmanlı ve Mısır askerlerinin Yunanistan'dan çekilmesini istedi Kabul edilmedi Navarin'in açıklarındaki müttefik donanması, gayelerinin savaş olmadığını ileri sürerek, limana girmek istediler 20 Ekimde dostane bir havayla Navarin Limanına girdiler Osmanlı ve Mısır gemileri hilâl şeklinde birbirine rampa etmiş, üç sıra hâlindeydiler Limana giren müttefik gemileri, savaş için bahane aramaya başladılar Ateş gemisinin başka yere alınmasını istediler Kabul edilmeyince, Mısır gemilerinden kendilerine ateş açıldığını ileri sürerek, savaşı başlattılar Müttefik gemilerinin âni ateşi üç saat devam etti 57 Osmanlı-Mısır gemisiyle 6000 asker kaybedildi Müttefiklerin kaybı ise 1000 askerdi

Sonuçlar

Navarin Faciasını Osmanlı hükümeti protesto edip, Fransa, İngiltere ve Rusya'dan tazminat istedi Avrupa basını, fâciayı örtmek için, Osmanlı Devleti aleyhine kampanya açtılar Fransa, İngiltere, Rusya'nın elçileri, İstanbul'u terk ettiler Faciaya Osmanlı Devletinin sebep olduğunu ileri sürüp, Rusya, Osmanlı Devletine harp ilan etti İngiltere

Fransa, Mora'ya asker çıkardı 1826 yılında, Yeniçeri Ocağı kaldırılıp, ordusu teşkilatlanıp kadrosunu bütünüyle tamamlayamayan Osmanlı Devleti, bütün imkânları seferber ederek, düşmanlarla mücadele etti Fransa ve Rusya'nın Orta-Doğu ve Akdeniz'de güçlenmesini, menfaati icabı istemeyen İngiltere'nin araya girmesiyle anlaşma yapıldı

Navarin Faciası neticesinde; Avrupa devletleri Osmanlı Devletini rahat bırakmayarak, kısa zaman sonra Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanmasını sağladılar Bu savaşta Osmanlı-Mısır kuvvetleri yaklaşık 6000 askerini kaybetmiştir Müttefiklerin asker kaybı ise 177 ile sınırlı kalır, bunlardan yalnızca 2 tanesi Rus askeridir Osmanlılar 50'ye yakın(Nakliye gemileri bunun dışında) savaş gemisini kaybetmişken müttefiklerin hiç kayıp vermemesi de ayrıca düşündürücü bir durumdur

Navarin Faciası'nın acı sonuçlarından biri de Rusya'ya, Osmanlı Devletine savaş açmak için fırsat vermiş olmasıdır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1903 - Türkiye'nin ilk futbol klübü Beşiktaş kuruldu
   * 1921 - Fransızlar'ın Anadolu'dan çekilmesi TBMM ile Fransa hükümeti arasında Ankara Anlaşması imzalandı Fransa işgal ettiği Anadolu topraklarından çekildi
   * 1940 - Nüfus sayımı Türkiye'nin nüfusu: 17820950
   * 1942 - Ekmek karneleri dağıtılmaya başladı
   * 1980 - Yunanistan, NATO askeri kanadına yeniden girdi
   * 1982 - Bir gün önce anayasa metnini açıklayan MGK, devlet başkanı Kenan Evren'in anayasayla ilgili konuşmalarını eleştirmeyi yasakladı
   * 1984 - Bilkent Üniversitesi kuruldu
   * 1985 - 12 Nüfus sayımı Türkiye'nin nüfusu: 50664458 İstanbul'un nüfusu: 5475982
   * 1992 - Bingöl’ün Solhan ilçesi Hazarşah köyü yakınlarında, bir otobüsü durduran PKK militanları 19 yolcuyu kurşuna dizerek öldürdü, 6 kişiyi yaraladı

Kimler geldi

   * 1632 - Christopher Wren, İngiliz gökbilimci ve mimar (ö 1723)
   * 1854 - Arthur Rimbaud, Fransız şair (ö 1891)
   * 1891 - James Chadwick, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö 1974)
   * 1946 - Elfriede Jelinek, Avusturyalı yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
   * 1948 - Melih Gökçek, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı
   * 1982 - Gökhan Bektaş, Gıda Mühendisi

Kimler geçti

   * 1964 - Herbert C Hoover, ABD'nin 31 başkanı (d 1874)
   * 1967 - Şigeru Yoşida, Japon siyaset adamı (d 1878)
   * 1984 - Paul Dirac, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (d 1902)
   * 1994 - Burt Lancaster, ABD'li artist (d 1913) ile parlamentosundaki sert tenkitler üzerine, İngiliz Amirali Codrington, görevinden alındı Rusların, Balkanlardan ve Kafkaslardan saldırmaları üzerine iki cephe açıldı