Tarihte Bugün

TARİHTE BUGÜN: 6 EYLÜL
İstanbul'da 6-7 Eylül Olayları başladı Selanik'te Atatürk'ün doğduğu evin bombalandığı yolundaki yanlış haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi


Kıbrıs Türkleri'ne yapılan baskılar, 1955 yılında Türkiye kamuoyunun gündeminde baş köşeye oturmuştur Dışişleri yetkilileri Londra'da Kıbrıs temaslarına devam ederken, Atatürk'ün Selanik'teki evinde bir bomba patlamasıyla ilgili haber, önce 6 Eylül 1955 günü saat 1300 haberlerinde radyoda yayımlandı

Bunun üzerine, “Atamızın evi bombalandıâ€� manşetiyle ikinci baskı yapan Mithat Perin'in sahibi, Gökşin Sipahioğlu'nun yazı işleri müdürü olduğu DP yanlısı İstanbul Ekspres gazetesi genelde tirajı 20 bin civarında olduğu halde 6 Eylül'de 290 bin basmış ve o dönemde kurulmuş olan Kıbrıs Türktür Derneği üyelerince bütün İstanbul'da satılmaya ve halkı galeyana getirmek üzere kullanılmaya başlandı

Aynı baskıda Kıbrıs Türktür Derneği genel sekreteri Kamil Önal Mukaddesata el uzatanlara bunu çok pahalıya ödeteceğiz, ödeteceğimizi alenen söylemekte de bir mahzur görmüyoruz diye yazmıştır

Kıbrıs Türktür Cemiyeti'nin önayak olması ve diğer gençlik örgütleri, meslek kuruluşları, DP teşkilatı, bazı resmi ve gayriresmî makamların telkin ve teşvikiyle yerel kalabalıklar ve şehre dışarıdan getirilmiş olan kitlelerce 6 Eylül akşamı Cumhuriyet tarihinde görülmemiş bir yağma ve yıkım eylemi gerçekleştirildi

İlk saldırı saat 1900 sıralarında Şişli'deki Haylayf Pastanesi'ne yapıldı Ardından büyüyen kalabalık Kumkapı, Samatya, Yedikule, Beyoğlu'na geçerek gayrimüslimlerin toplu olarak yaşadığı birçok semtte önce Rumların, ardından da Ermeni, Yahudi ve hatta yanlışlıkla bazı Türklerin dükkânlarına saldırarak yağmaya başladı

İstanbul'daki Rum azınlığın ev, işyeri ve ibadet yerlerine yönelik bu saldırılarda emniyet pasif bir tutum sergiledi Rum vatandaşların adresleri hakkında önceden bilgi sahibi olan, 20-30 kişilik organize birliklerin kent içindeki ulaşımı özel arabalar, taksi ve kamyonların yanı sıra otobüs, vapur gibi araçlar yardımıyla sağlandı 7 Eylül sabahına kadar süren saldırılarda aralarında kilise ve havraların da bulunduğu 5 binden fazla taşınmaz tahrip edildi ve milyonlarca dolarlık mal sokaklara saçılıp, yağmalandı

İstanbul'un her yerinde yağmalar aynı yöntemle yapıldı Dükkânlara saldıranlar önce vitrinleri taşlayarak kırdılar ya da demir parmaklıkları kaynak makineleri ve tel makasları yardımıyla açtılar, ardından içerideki alet ve makineleri dışarı çıkararak paramparça ettiler

Kiliseler ve mezarlıklar da payını aldı: Kiliselerin içindeki kutsal resimler, haçlar, ikonalar ve diğer kutsal eşyalar tahrip edildiği gibi, İstanbul'da bulunan 73 Rum Ortadoks kilisesinin tamamı ateşe verildi

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1422 - II Murat, İstanbul kuşatmasını sona erdirdi
   * 1922 - Balıkesir, Yunan işgalinden kurtuldu
   * 1939 - Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların "Sarı Yahudi yıldızı" taşımasını zorunlu kıldı
  * 1960 - Türk Milli Güreş Takımı, Roma Olimpiyatları'nda serbest güreşte 4 altın
   * 1962 - Iğdır'da deprem 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı
   * 1975 - Diyarbakır Lice'de deprem 2385 kişi öldü
   * 1977 - Yumurtalık'tan dış ülkelere ilk petrol sevkiyatı başladı
   * 1986 - İstanbul'daki Neve Şalom Sinagogu'na düzenlenen terörist saldırıda 21 kişi öldü, 4 kişi yaralandı
   * 1987 - Cumhuriyet tarihinin 3 referandumunda, 1982 Anayasası'na eski politikacılar için konulan yasağın kaldırılıp kaldırılmaması oylandı YSK, kesin sonuçları yüzde 50,16 evet, yüzde 49,84 hayır olarak açıkladı

Kimler geldi

   * 1766 - John Dalton, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö 1844)
   * 1959 - José Sócrates, Portekiz başbakanı
   * 1965 - John Polson, Avustralyalı yönetmen
   * 1969 - CeCe Peniston ABD'li şarkıcı
   * 1976 - Naomie Harris, İngiliz oyuncu

Kimler geçti

   * 1566 - Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı padişahı (d 1494)
   * 1980 - Eşref Şefik, Türk spor spikeri ve yazar (d 1894)
   * 1982 - Azra Erhat, Türk yazar (d 1915)
   * 1998 - Akira Kurosawa, Japon yönetmen (d 1910)
   * 2007 - Luciano Pavarotti, İtalyan tenor (d 1935) madalya, 2 gümüş madalya aldı

TARİHTE BUGÜN: 7 EYLÜL


Portekiz sömürgesi Brezilya 7 Eylül 1822'de bağımsızlığına kavuştu Birinci Dünya Savaşı'na kadar tahminen 300 bin Osmanlı vatandaşı Brezilya'ya göç etti


1500 yılında Portekizli denizci Pedro Alvares Cabral tarafından keşfedilen Brezilya, önce bir Portekiz kolonisi iken 1822 yılında bağımsızlık ilanından sonra BrezilyaBrezilya Federal Cumhuriyeti şekline dönüştü

Resmî dili Portekizce olan Brezilya’da başkan, milletvekilleri, senatörler, valiler, belediye başkanları, eyalet ve şehir meclisleri üyeleri dört senede bir yapılan seçimlerle belirlenir 110 milyon seçmenin katıldığı 2002 yılı seçimlerinde tüm bölgelerde elektronik seçim sandıkları kullanılmıştır

Tahminen 300 bin civarında Osmanlı tebaası I Dünya Savaşına kadar, Brezilya'nın yürüttüğü göçmen kabul etme politikasından yararlanarak göç etmiştir

Bunların arasında Süryani, Yezidi, Maruni, Gürcüler ve Ermeniler'le birlikte pek çok Arap ve Türk'te bulunmaktadır Osmanlı'dan göçedenler Brezilya toplumları arasında asimile olmuştur

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1822 - Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu
   * 1916 - İngiliz uçakları Haydarpaşa Garı'nı bombaladı
   * 1943 - II Dünya Savaşı; İtalya müttefiklere teslim oldu
   * 1946 - Cumhuriyet tarihinin ilk büyük devalüasyonu yapıldı Bir Amerikan Doları'nın değeri 1315 kuruştan 280 kuruşa yükseltildi
   * 1956 - BM'de Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi
   * 1958 - Ana muhalefet lideri, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, "Sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez" dedi Demeç, Başbakan Adnan Menderes'in, "idam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya" açıklamasına yanıttı
   * 1977 - İstanbul'da tüp gaz kuyrukları Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor
   * 1982 - Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan tek celsede ölüm cezasına çarptırıldı
   * 1986 - Şili'de Pinochet suikasta uğradı, 5 koruması öldü

Kimler geldi

   * 1533 - I Elizabeth, İngiltere kraliçesi (ö 1603)
   * 1791 - Giuseppe Gioacchino Belli, Romalı şair (ö 1863)
   * 1907 - Ahmet Adnan Saygun, Klasik Batı Müziği bestecisi (ö 1991)
   * 1909 - Elia Kazan, ABD'li yönetmen (ö 2003)
   * 1980 - Emre Belözoğlu, Türk futbolcu

Kimler geçti

   * 1907 - Sully Prudhomme, Fransız şair (d 1839)
   * 1988 - Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar (d 1908)
   * 1994 - James Clavell, Avustralyalı yazar (d 1924)
   * 1997 - Mobutu Sese Seko, Demokratik Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı (d 1930)
   * 2001 - Spede Pasanen, Finlandiyalı yönetmen (d 1930) İmparatorluğu ve 1889 yılında başkanlık sistemiyle yönetilen

TARİHTE BUGÜN: 8 EYLÜL
Michelangelo'nun Davut Heykeli, 8 Eylül 1504'te Floransa'da açıldı


Michelangelo’nun Davut Heykeli, Michelangelo Buonarroti tarafından 1504 tarihinde tamamlanmıştır (başlangıç 1501) Geniş çevrelerce, Michelangelo’nun (Pietà ile birlikte) en iyi iki heykelinden biri ve Rönesans heykel sanatının bir başyapıtı kabul edilmektedir Eser, Davut’un Golyat’a saldırmaya karar verdiği anı simgelemektedir 5,17 metre yüksekliğindeki mermer heykel Floransa’nın bir sembolü niteliğindedir Heykelin tamamı 8 Eylül 1504 tarihinde ortaya çıkarılmıştır

Figürün omzunun üzerinde dikkat çeken sapanın yanı sıra figürde neredeyse mükemmel ‘insan oranı’ betimlenmiştir Michelangelo’nun Davut Heykeli, erkek insan form bilgisi esas alınarak disegno sanatsal disiplini ile temellendirilmiştir Bu disipline göre heykel en iyi sanat şekli olarak ortaya konmuştur, çünkü ilahi yaratılışı taklit etmektedir Michelangelo bu disipline olan bağlılığını şu davranış şekliyle ortaya koymuştur: Sanki Davut onun çalıştığı mermer bloğun zaten içindedir ve onu dışarıya çıkarmak ister! (Aynı insan ruhunun bedenin derinliklerinde bulunduğuna olan genel inanç gibi Bu ayrıca contrapposto stilinin de bir örneğidir)

Esasında gerçek insan oranları gözetildiğinde heykelin oranları oldukça farklıdır Baş ve üst-vücut, alt-vücut oranlarına göre daha büyüktür Kimileri bunu maniyerist stile dayandırsa da, en kabul görmüş açıklama heykelin bir kilise cephesine veya yüksek bir kaidenin üzerine oturtulma amacıyla hazırlanmış olması ve bu şekilde bir açıdan bakıldığında oranların doğru görülecek olmasıdır

Heykel ilk olarak Palazzo della Signoria’nın tam önündeki Piazza Signoria’ya yerleştirilmiş; başına gelebilecek her türlü zararı engellemek için, 1873’te Floransa’daki Akademi Galerisi’ne götürülmüştür Burada sayısız ziyaretçisini hala etkilemekte olan eserin bir replikası 1910’da Piazza Signoria’ya yerleştirilmiştir

1991 yılında bir kişi heykele çekiçle saldırmış, durdurulmadan önce de sol ayak parmaklarına zarar vermiştir 2003’te heykelin temizlenmesinde su kullanılmasına ilişkin bir tartışma olmuştur Bu, heykelin 1843’ten beri ilk büyük temizliğidir

Davut’un Kudüs’ü fethinin 3000 yılına ilişkin, heykelin bir replikası Floransa’dan Kudüs’e bir armağan olarak gönderilmiştir Sunulan bu armağan şehirde bir fırtına koparmış, dinsel çatışmalar sonucunda bu çıplak figürün pornografi içerdiğine ve kabul edilmemesi gerektiğine karar verilmiştir En sonunda bir uzlaşma sağlanmış, Davut yerine başka bir heykelin tamamen "giyinik" replikası armağan olarak şehre gönderilmiştir

Dünya çapında eserin birebir boyutta replikaları mevcuttur Londra’da Victoria ve Albert Müzesi’ndeki alçıdan bir kopyasından, Avustralya’daki Surfers Paradise alıveriş merkezine kadar Los Angeles Kaliforniya’daki bir malikanenin üzeri ve çevresi heykelin 23 küçültülmüş boyutta replikası ile çevrilmiştir Bir kopyası da ayrıca Las Vegas’taki Caesars Palace’da Appian Way Shops’ı onurlandırmaktadır

Tarihte bugün

   * 1529 - Kanuni Sultan Süleyman Budapeşte'yi fethetti
   * 1609 - Mimar Sedefkar Mehmed Ağa, I Ahmed'in isteği üzerine, Sultanahmet Külliyesi'nin inşasına başladı Külliye, 8 yıl sonra tamamlandı ve kullanıma sunuldu
   * 1862 - Osmanlı Devleti ile Büyük Avrupa devletleri arasında İstanbul Protokolü imzalandı
   * 1946 - Bulgaristan'da referandum sonucu monarşi sona erdi
   * 1951 - 48 BM üyesi ve Japonya arasında resmi barış anlaşması imzalandı
   * 1954 - SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu
   * 1968 - Balkan Atletizm Yarışmaları'nda maraton dalında İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci oldu
   * 1974 - ABD Başkanı Gerald Ford, eski başkan Richard Nixon'u Watergate olayındaki sorumluluğundan dolayı affetti
   * 1977 - İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketini açıkladı

Kimler geldi

   * 1474 - Ludovico Ariosto, İtalyan şair (ö 1533)
   * 1779 - IV Mustafa, Osmanlı padişahı (ö 1808)
   * 1841 - AntonÃn DvoÅ™ák, Bohemyalı besteci (ö 1904)
   * 1925 - Peter Sellers, İngiliz aktör ve komedyen (ö 1980)
   * 1937 - Cüneyt Arkın, Türk sinema oyuncusu

Kimler geçti

   * 1894 - Hermann von Helmholtz, Alman fizikçi (d 1821)
   * 1933 - I Faysal, Irak Kralı (d 1883)
   * 1965 - Hermann Staudinger, Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager (d 1881)
   * 1981 - Hideki Yukawa, Nobel Fizik Ödülü sahibi Japon fizikçi (d 1907)
   * 2003 - Recep Yazıcıoğlu, Türk kaymakam ve vali (d 1948)

TARİHTE BUGÜN: 9 EYLÜL
26 Ağustos 1922'de başlatılan Büyük Taarruz sonucunda Yunan ordusunu dağıtan Türk ordusu, peşine düştüğü Yunanlıları kovalayarak 9 Eylül 1922 sabahı kente girdi ve 3 yılı aşkın süredir işgal altında olan İzmir'i kurtardı Böylece Türk ordusu Yunan ordularını yurttan atmış olduSonradan 9 Eylül günü, "İzmir'in Kurtuluş Bayramı" ilan edildi


Detay

31 Ağustos günü Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak, Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü ordu komutanları Yakup Şevki Subaşı ve Sakallı Nurettin Paşaları karargahını kurduğu Çalköy’ünde toplayarak, kaçabilen Yunan kuvvetlerinin hızla takip edilmesini ve İzmir ile dolaylarındaki kuvvetleriyle birleşmemesi için üç koldan Ege’ye doğru ilerlenmesini doğru bulduğunu belirtti

1 Eylül’de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ordulara bir bildiri yayımlayarak şu tarihi emrini verdi: “Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini göz önüne alarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü, yiğitlik ve yurtseverlik kaynaklarını yarışırcasına esirgemeden vermeye devam eylemesini isterim Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir İleri!â€� Böylece Yunan ordularının akıbeti de belirlenmiş oldu Çalköy’de verilen bu tarihi emir üzerine İzmir’de “Akdenizâ€�i, Mudanya’da “Marmaraâ€� yı görmek için 8-9 günlük bir zaman kâfi gelecekti

31 Ağustos’ta başlayan amansız takip sonunda Türk kuvvetleri 2 Eylül’de yıkıntılar haline gelmiş Uşak’a girdi Burada Yunan Ordusu Başkomutanı General Trikopis tutsak edildi

Takip Harekâtı insan üstü bir hızla ilerledi Türk askeri dinlenmek ve uyumak istemiyordu Çünkü kurtardığı her kasabanın, köyün, şehrin Yunanlılar tarafından yakıldığını, bölgedeki Türklerin de acımasızca katledildiğini görmekteydi

9 Eylül günü 1 nci Kolordu Kemalpaşa’ya, 2 nci Kolordu Manisa’ya, 4 ncü Kolordu Turgutlu’ya ulaştı Kuzeyde Kazancıbayırı’nda Yunan mevzilerine taarruz eden 3 ncü Kolordumu Yunan ordusunu atarak Bursa’ya ilerledi

Birinci Süvari Tümeni üç yılı aşkın süredir yas çeken İzmir halkının sevinç gözyaşları arasında 9 Eylül 1922'de İzmir’e girdi

Süvariler, İzmir’e girerken birkaç yerde hafif ateşle karşılaşmaktan başka bir olay olmadı, Kordonboyu’ndan geçerken bir İngiliz müfrezesi tarafından selamlandı 15 Eylül 1918'de Bakü'de Osmanlı sancağını göndere çeken Mürsel Bakü Paşa, 4 sene sonra İzmir'de Türk bayrağını Hükümet Konağına ve Kadifekale’ye çekti

Bir hafta önce Dumlupınar Meydan Muharebesindeki başarısından dolayı TBMM tarafından Mirliva rütbesi verilen Birinci Süvari Tümeni Komutanı Mürsel Bakü Paşa bir Fransız harp gemisi telsizi vasıtasıyla, İzmir’e girildiğini Ankara’da TBMM riyasetine bildirdi İzmir’de Türk halkının sevinci o denli büyüktü ki askerler çiçek yağmuru altında kaldı

Mustafa Kemal Atatürk'ün ordulara mesajı

Başkomutan İzmir’in alınışı dolayısıyla ordulara şu tarihi mesajını yayınladı:

   “İlk verdiğim Akdeniz hedefine varmakta orduların gösterdiği gayret ve fedakarlığı hürmet ve takdirle anarım Elde edilen büyük muzafferiyetin yapıcısı olan kıymetli arkadaşlarıma en içten teşekkür ve tebriklerimi bildiririm Orduların bundan sonra verilecek hedeflerin alınmasında da aynı fedakârlık yarışmasını göstereceklerine inancım vardır ve hep tam olacaktırâ€�

9 Eylül günü 3 ncü Kolordumuz Bursa’yı savunan Yunan birliklerini geri atarak şehri kurtardı Türk Ordusu’nun İzmir ve Bursa’yı alması üzerine Mustafa Kemal Paşa, millete bir beyanname yayınladı Torbalı ve Menderes Vadisi’nden çekilen Yunan birlikleri, Seydiköy civarında kısa bir çarpışmadan sonra süvarilerimiz tarafından esir alındı 9 Eylül günü; Menemen yakılmadan kurtarıldı, Seydiköy Türk kuvvetlerinin eline geçti Akıl almaz bir hızla ilerleyen piyade birlikleri de bir gün sonra Başkomutan ile birlikte İzmir’e gelmişti

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1886 - Bern Uluslararası Kopya Hakları (Copyright) konvansiyonu toplandı
   * 1922 - 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne katan Türk orduları İzmir'e girdi
   * 1923 - Halk Fırkası Tüzüğü onaylandı Böylece CHP'nin kuruluşu gerçekleştirildi
   * 1955 - Türk Hükümeti, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören kişi ve kuruluşlara yardım kararı aldı
   * 1974 - Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı açıldı
   * 1982 - Türkiye'nin Burgaz Konsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan, Ermeni kişilerce öldürüldü
   * 1992 - İspanya, Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı
   * 1993 - İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti
   * 1993 - Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu Aynı gün, ATV Yayına başladı
   * 1995 - 1995 Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, 1995 Dünya Güzeli seçildi Palandüz'den önce, Keriman Halis 1932'de Dünya Güzeli seçilmişti
   * 2001 - Kimyagerler Derneği merkezi İzmir'de olmak üzere kurulmuştur

Kimler geldi

   * 1737 - Luigi Galvani, İtalyan fizikçi (ö 1798)
   * 1828 - Lev Tolstoy, Rus yazar (ö 1910)
   * 1869 - Abdullah Cevdet, Osmanlı siyaset adamı ve düşünürü
   * 1980 - Michelle Williams, ABD'li oyuncu

Kimler geçti

   * 1569 - Pieter Brueghel, Hollandalı ressam (d 1525)
   * 1941 - Hans Spemann, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Alman embriyolog (d 1869)
   * 1976 - Mao Zedong, Çin Komunist Partisi kurucusu (d 1893)
   * 1981 - Jacques Lacan, Fransız psikiyatrist (d 1901)
   * 1984 - Yılmaz Güney, Kürt yönetmen ve sinema oyuncusu (d 1937)
   * 2001 - Ahmet Şah Mesut, Afgan askeri lider (d 1953)

TARİHTE BUGÜN: 10 EYLÜL



İstanbul'da 10 Eylül 1509'da "Küçük Kıyamet" adı verilen Büyük İstanbul Depremi yaşandı


1509 Büyük İstanbul Depremi, Marmara Denizi'nde Adalar yakınlarında 10 Eylül 1509'da olmuş bir depremdir Depremin büyüklüğü ve yarattığı ağır hasar sebebiyle halk arasında Küçük Kıyamet (Kıyamet-i Suğra) olarak adlandırılmıştır

Depremde 160 bin nüfusa ve 35 bin yerleşim birimine sahip olan İstanbul'da, aralarında Osmanlı hanedanınından bazı kişilerin de bulunduğu 4 binden fazla kişi ölmüş, bin ev tamamen yıkılmıştır

Depremde; Şehrin Surları, Edirnekapı, Silivrikapı, Yedikule, İshak Paşa Kapısı, Topkapı Sarayı, Fatih Camisi, Anadolu Hisarı, Yoros Kalesi, Boğaziçi, Heybeliada, Burgazada, Silivri, Rumeli Hisarı, Kızkulesi, Haliç, Galata ve Pera ağır hasar görmüştür Birçok kervansaray, hamam, mescid yıkılmıştır

İstanbul ve Pera'nın bazı bölgelerinde, yerde yarılmalar, su ve kum fışkırmaları oluşmuştur Zelzele, tsunami'ye neden olmuştur Tsunami, şehrin surlarını, Galata ve İstanbul'daki birçok duvarı aşmış ve ağır hasara neden olmuştur Bu duvarlara yakın olan bazı evlerin denize battığı görülmüştür

Deprem, Edirne, Gelibolu, İznik'te de önemli hasarlar meydana getirmiştir Yunanistan'dan Nil Deltası'na (Mısır) kadar geniş bir bölgede hissedilmiştir

Artçı depremler aylarca sürmüş ve birçoğu çok geniş alanlarda hissedilmiştir 10 Eylül 1509 depreminden sonra II Bayezid, imparatorluğun her bölgesinden toplattığı 66000 işçi, 3000 ustabaşı ve 11000 asistanı görevlendirerek, imar işlerini başlatmıştır Ayrıca, halktan deprem için özel bir vergi toplatmış, ve Mart-Haziran 1510 tarihleri arasında hasarlar tamir edilmiştir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1855 - Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı
   * 1920 - Türkiye Komünist Partisi, Bakü'de kuruldu
   * 1934 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi
   * 1943 - İstanbul Kapalıçarşı'da yangın çıktı; 200'den fazla dükkan yandı
   * 1943 - Alman askerleri Roma'yı işgal etti
   * 1965 - Türkiye Hindistan'ın Pakistan'dan çekilmesini istedi ve Pakistan'a silah gönderdi
   * 1970 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi
   * 1981 - Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra ABD'den İspanya'ya döndü
   * 1987 - Macaristan'ın sınırı açmasıyla, binlerce Doğu Alman vatandaşı ülkelerinden ayrılmaya başladı

Doğumlar

   * 1866 - Jeppe Aakjær, Danimarkalı yazar (ö 1930)
   * 1892 - Arthur Compton, Nobel Fizik Ödülü sahibi ABD'li fizikçi (ö 1962)
   * 1897 - Georges Bataille, Fransız sosyolog ve yazar (ö 1962)
   * 1941 - Stephen Jay Gould, ABD'li paleontolog (ö 2002)
   * 1945 - Jose Feliciano, Porto Riko'lu şarkıcı

Ölümler

   * MÖ 210 - Qin Shi Huang, ilk Çin imparatoru (d MÖ 247)
   * 1797 - Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (d 1759)
   * 1979 - Agostinho Neto, Angolalı şair, devlet başkanı (d 1922)
   * 1983 - Felix Bloch, Nobel Fizik Ödülü sahibi İsviçreli fizikçi (d 1905)
   * 1994 - Max Morlock, Alman futbolcu (d 1925)

TARİHTE BUGÜN: 11 EYLÜL
11 Eylül 2001'de meydana gelen biri düşen üçü binalara çakılan dört yolcu uçağının infilakı, ABD hükümeti tarafından, ABD'de sivilleri ve askerleri hedef alan bir dizi terör saldırısı olarak açıklandı


1 İkiz Kuleler olayından önceki suskunluk

New York Şehri, Manhattan, 11 Eylül 2001 Saat 8:48'den önce

2 New York Dünya Ticaret Merkezinin Kuzey Kulesi:

11 Eylül 2001’ de, Amerikan Hava Yolları’na ait bir yolcu uçağı kaçırılarak saat 848 de 95 kattan binaya çarptı

3 New York Dünya Ticaret Merkezinin Kuzey Kulesinden Bir Görünüm:

Saat 903’ de televizyon izdeine muda lutsschd leyicileri, kaçırılan Amerikan Hava Yolları’ na ait yolcu uçağının Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesine saplanmasını dehşet içinde seyrediyorlardı

4 New York Dünya Ticaret Merkezi’ nin Güney Kulesi:

Kaçırılan Birleşik Milletler Havayollarının, 175 numaralı uçuşunu gerçekleştiren yolcu uçağı kasıtlı biçimde gökdelene doğru uçarak binaya 90 kat dolaylarında vurdu

5 New York’un Aşağı in Manhattan fingert sie sich gerne’ında Yer Alan Dünya Ticaret Merkezi’ nin İkiz Kuleleri :

Ünlü mimarlar Minoru Yamasaki ve Emery Roth tarafından tasarlanmış olan 110 katlı çelik ve cam kuleleri, 11 Eylül 2001 Salı sabahı dehşet verici bir saldırıya uğradı

6 Dünya Ticaret Merkezi Kompleksinde Yer Alan İkiz Kuleler

Bu kısmı anlatan görüntüler 1 saniyelik aralıklarla oluşmuş ve çekilmiştir En üstteki görüntüde, yolcu uçağı Güney Kuleye( saldırıya uğrayan ikinci bina) çarpmaya sadece birkaç metre uzaklıktadır Ortadaki görüntüde, yolcu uçağının burnu güney binayı tam ters tarafına doğru delip geçmektedir Bu çarpma dolayısıyla meydana gelen patlama 3 görüntüde açığa vurulmuştur

7 Dünya Ticaret Merkezi

Kaçırılan iki yolcu uçağı kasıtlı biçimde Dünya Ticaret Merkezi’ nin ikiz kulelerine doğru teröristler tarafından uçuruldu Kuzey kuleden dalgalanan siyah duman; 65 yolcusuyla Boston Massachusetts’ deki Logan Uluslararası Havaalanından ayrılarak 175 sayılı uçuş numarasıyla Los Angeles, Californiya’ya doğru yol alırken kaçırılan Amerikan Havayollarına ait yolcu uçağı’nın kuleye çarpması sonucu meydana gelmiş, güney kulenin üstüne doğru yayılmaktadır

8 Dünya Ticaret Merkezi’nde

11 Eylül 2001 sabahı saat 903’ de, büyük yolcu uçağının Dünya Ticaret Merkezi'nin Güney kulesine çarpması dünyanın finans merkezine büyük bir darbe indirmiştir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1526 - Macaristan'da Budin fethedildi
   * 1919 - Sivas Kongresi’nin 8Umumi Toplantısında 'İrade-i Milliye' adıyla bir gazetenin çıkarılmasına karar verildi
   * 1919 - CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti, Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu
   * 1923 - Mustafa Kemal, Halk Fırkası Başkanlığı'na seçildi
   * 1944 - Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı
   * 1973- Şili'nin ilk sosyalist Başkanı Salvador Allende, Augusto Pinochet önderliğindeki ordu tarafından devrildi Darbe sırasında Allende öldü İktidarı ele geçiren junta tarafından intihar ettiği açıklanmış olsa da öldürüldüğüne dair ciddi şüpheler vardı
   * 1994 - Devrimci-Sol örgütünün firari lideri Dursun Karataş, Fransa'da yakalandı
   * 1994 - İstanbul DGM, Cumhuriyet gazetesini kapattı Gazetenin terörle mücadele yasasına aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü
   * 1996 - Eski Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir'in üç kadın Avrupalı parlamentere "fahişe" demesiyle ilgili yargılama sonuçlandı Gökdemir 500 milyon lira tazminat ödemeye mahkum oldu

Kimler geldi

   * 1743 - Nikolaj Abraham Abildgaard, Danimarkalı ressam (ö 1809)
   * 1885 - D H Lawrence, İngiliz yazar
   * 1940 - Brian De Palma, ABD'li film yönetmeni
   * 1945 - Franz Beckenbauer, Alman futbol adamı
   * 1967 - Harry Connick, Jr, ABD'li müzisyen ve oyuncu
   * 1968 - Slaven Bilić, Hırvat futbolcu
   * 1990 - Özgür Yaşar Mısırlı, Türk futbolcu

Kimler geçti

   * 1914 - İsmail Gaspıralı, eğitimci, yayıncı ve politikacı (d 1851)
   * 1948 - Muhammed Ali Cinnah, Pakistan'ın kurucusu (d 1876)
   * 1970 - Nikita Kruşçev, Sovyet devlet adamı (d 1894)
   * 2000 - Ergun Köknar, Türk gazeteci (d 2000)
   * 2003 - Anna Lindh, İsveçli siyasetçi (d 1957)

TARİHTE BUGÜN: 12 EYLÜL
12 Eylül 1980 darbesi gerçekleştirildi


Genelkurmay başkanı Org Kenan Evren başkanlığında Kara Kuvvetleri Komutanı Org Nurettin Esin, Hava Kuvvetleri Komutanı Org Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Org Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi yönetime el koydu

Milli Güvenlik Konseyinin yaptığı açıklama ile Parlamento feshedildi, siyasi faaliyetler durduruldu, milletvekilleri ve senatörlerin dokunulmazlıkları kaldırıldı

Tüm yurtta sıkıyönetim ve saat 05:00 den itibaren sokağa çıkma yasağı ilan edildi Anayasa yürürlükten kaldırıldı

12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrasında 7000 kişinin idamı istendi Askeri Yargıtay 124 idam cezasını onayladı 50 kişi idam edildi Askeri yönetimde, gözaltında ya da hapishanelerde, "doğal olmayan ölüm" sayısı 229 oldu

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1937 - Dersim İsyanı'nın lideri Seyit Rıza teslim oldu Seyit Rıza yargılama sonucu 15 Kasım'da idam edildi
   * 1959 - Sovyetler Birliği Luna II roketini Ay'a fırlattı
   * 1963 - Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık antlaşması imzalandı
   * 1970 - Filistinli gerillalar ABD, İsviçre, İngiltere ve Almanya'ya ait dört uçağı kaçırdılar Gerillalar uçaklardan üçünü Ürdün çölünde havaya uçurdular; yolcuları rehin aldılar
   * 1975 - Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu Kıbrıs konusunda Türkiye aleyhine karar verdi
   * 1977 - 32 Uluslararası Halk Oyunları Yarışması Fransa'nın Dijon kentinde yapıldı Türkiye 48 ülke arasında birinci oldu
   * 1987 - Metris Askeri Cezaevi yönetimi tutuklu ve mahkumların isteklerini kabul etti; 63 siyasi tutuklu 30 gündür sürdürdükleri açlık grevine son verdi
   * 1997 - "Susurluk davası" sanığı İbrahim Şahin ile 2 özel tim mensubu ve "köstebek davası" sanığı Bülent Orakoğlu tahliye edildi

Kimler geldi

   * 1921 - StanisÅ‚aw Lem, Polonyalı yazar (ö 2006)
   * 1943 - Michael Ondaatje, Kanadalı yazar, şair
   * 1962 - Sunay Akın , Türk şair, yazar, gazeteci, araştırmacı
   * 1972 - Jason Statham, İngiliz oyuncu
   * 1978 - Mehmet Okur, Türk basketbolcu

Kimler geçti

   * 1932 - Ahmet Rasim, Türk gazeteci ve yazar (d 1865)
   * 1977 - Steve Biko, Güney Afrika'da siyah hakları mücadelecisi (d 1946)
   * 2003 - Johnny Cash, ABD'li müzisyen (d 1932)

TARİHTE BUGÜN: 13 EYLÜL


Aztek başkenti Tenochtitlan, 13 Eylül 1521'de Cortes komutasındaki İspanyollar tarafından işgal edildi


Tenochtitlan antik Aztek İmparatorluğu’nun başkentidir Texcoco Gölü'nde bulunan bir ada üzerine inşa edilmiştir 1520'lerde Hernan Kortez yönetimindeki İspanyol “Conquistadorâ€� lar (fatih) tarafından çok büyük oranda tahrip edilen şehrin üzerine, o zaman kurulan Yeni İspanya’nın başkenti olarak Mexico şehri kuruldu Şehri çevreleyen Texcoco Gölü’de belli bir süre sonra büyük bir oranda kurutuldu

Bölgeden birçok kabile geçmesine rağmen Azteklere kadar hiçbiri kalıcı olarak yerleşmemiştir Aztek efsanelerine göre, kuzeyin çöllerinden göç eden kabile, rahiplerin kehanet ettiği, bir kartalın kaktüs üzerinde bir yılan yediğini gördükleri ideal yerleşim yerine yeni şehirlerini kuracaktı Kabile, kartalı küçük bataklık bir adanın üzerinde görmüş olmalı Bu efsane, şu anda Meksika'nın sembolü olarak bayrağında ölümsüzleştirilmiştir

Tarihçilere göre, bu pek uygun olmayan yere yerleşmelerinin sebebi, diğer yerlerin daha güçlü kabileler tarafında ele geçirilmiş olması Yine de bu durum Aztekleri yıldırmadı; chinampa denilen ve göle dikilen kazıklar üzerine konulmuş kamıştan yapılan dikdörtgen platformların üzerine toprak konularak yapılan bir tarım şeklini bularak ekilebilir alan miktarını arttırdılar Tarihçilerin tahminlerine göre şehir 14yüzyılda kurulmuştur En çok öne sürülen tarih 1325 yılıdır

İspanyol Fatih (Conquistador) Hernan Kortez Tenochtitlan'a 8 Kasım 1519’da gelmiştir O zamanlar dünya üzerindeki en büyük şehirlerden biri olduğuna inanılmaktadır; Avrupa'da sadece Paris, Venedik ve İstanbul daha büyüktü Yaklaşık olarak 100 bin ila 200 bin kişi arasında insanın yaşadığı tahmin edilmektedir

Şehir campan adı verilen dört bölgeye ve her campan 'da calpulli adı verilen 20 mahalleye ayrılmıştı Her calpulli 'den tlaxilcalli adı verilen caddeler geçmekteydi Şehri baştan sona geçen ve anakaraya uzanan üç ana cadde vardı Bernal DÃaz del Castillo tarafından yazıldığına göre her biri on at genişliğindeydi

Şehrin Düşüşü

Tenochtitlan'ın düşüşü, Aztek İmparatorluğunun başkenti (Tenochtitlan) Yaklaşık 1521 yılında İspanyol Konkistador Hernán Cortés tarafından yerel guruplar ve bölünmeleriyle hile yoluyla geldi Ancak sayısız savaşta, Aztek ve İspanyol orduları ağırlıklı olarak yerli halktan oluşuyordu Bu son Tenochtitlan kuşatması olduBu savaş Aztek medeniyetinin kesin çöküşü oldu İlk aşamanın son belirgin Meksika'nın İspanyollar tarafından fethidir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1788 - Danimarka İsveç'i işgal etti
   * 1943 - Çan Kay Şek Çin Cumhuriyeti'nin ilk başkanı oldu
   * 1968 - Arnavutluk Varşova Paktı'ndan ayrıldı
   * 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi'nin Türk zaferi ile sona erişi
   * 1922 - Soma'nın Yunan işgalinden kurtuluşu Aynı gün Yunanlılar'ca 17 Eylül'e kadar sürecek İzmir Yangını başlatıldı
   * 1980 - Org Kenan Evren Devlet Başkanlığı görevini üstlendi Milli Güvenlik Konseyinden yapılan açıklamada AP genel başkanı Süleyman Demirel, MSP Genel başkanı Necmettin Erbakan ve CHP genel başkanı Bülent Ecevitin güvence altına alındıkları bildirildi
   * 2002 - Cezayir'de İslamcı militanlar Kuzey Cezayir yolunda 11 sivili öldürdü

Kimler geldi

   * 1739 - Grigoriy Potyomkin, Rus generali, devlet adamı (ö 1791)
   * 1902 - Safiye Ayla, Türk ses sanatçısı, (ö 1998)
   * 1941 - Ahmet Necdet Sezer, Türkiye'nin 10 Cumhurbaşkanı
   * 1977 - Fiona Apple, ABDli müzisyen
   * 1961 - Dave Mustaine, ABD'li müzisyen

Kimler geçti

   * 1592 - Michel de Montaigne, Fransız yazar ve düşünür (d 1533)
   * 1991 - Metin Oktay, Türk futbolcu (d 1936)
   * 2007 - Cem Gürdap, Türk sinema sanatçısı (d 1955)

TARİHTE BUGÜN: 14 EYLÜL
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı William McKinley, 14 Eylül 1867'de New York'ta fuar açarken bir anarşist tarafından vuruldu 12 saat sonra yerine Theodore Roosevelt geçti


William McKinley, 1843 yılında 9 çocuklu bir ailenin 7'nci çocuğu olarak Ohio eyaletinde dünyaya geldi

1861 yılında Amerikan İç Savaşına kuzey ordusu saflarında katıldı

1877-1890 yılları arasında ABD kongresine seçilerek görev yaptı

1891-1896 yılları arasında Ohio eyaletinin valisi oldu 1896 yılında da ABD'nin Başkanlığını kazandı

Başkanlığı döneminde 1898 yılında İspanya'ya Amerika kıtasındaki koloniler konusundaki bir anlaşmazlık sonucu savaş ilan etti

Savaş sonucu Küba'ya bağımsızlığı verildi, Filipinler, Porto Riko ve Hawaii de ABD'nin eline geçti

McKinley 1901 yılında Polonyalı Leon Czolgosz'un suikasti sonucu öldü ve yerine Başkan Yardımcısı Theodore Roosevelt geçti



Tarihte bugün ne oldu?

   * 1812 - Fransa İmparatoru Napolyon, ordularının başında büyük bir yangının sürdüğü Moskova'ya girdi
   * 1829 - Ruslar ile Edirne Antlaşması imzalandı
   * 1867 - Karl Marx'ın yazdığı Kapital'in ilk cildi yayımlandı
   * 1960 - Irak, İran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Venezüella,OPEC'i kurdu
   * 1970 - Filistinli gerillalar Ürdün'ün ikinci büyük şehri İrbid'i kontrol altına aldılar
   * 1972 - Aşık Mahsuni başbakana hakaret ettiği iddiasıyla yargılandı
   * 1996 - Abdi İpekçi cinayetinin sanıklarından Oral Çelik, tutuklu bulunduğu İsviçre'den kendi isteği ile Türkiye'ye getirildi
   * 1997 - Van'da gerilim hattına takılan askeri helikopterin düşmesi sonucu 10 asker öldü
   * 1999 - YÖK Rektörler Komitesi, üniversite yerleşkelerinde, açık ya da kapalı alanlarda türbanı yasaklayan ortak karar aldı Kimlik kartındaki fotoğraf, derslikler, laboratuvarlar, sosyal tesis ve spor alanlarında da türban yasağı konuldu

Kimler geldi

   * 1769 - Alexander von Humboldt, Prusyalı doğabilimci ve kâşif (ö 1859)
   * 1849 - Ivan Pavlov, Rus fizyolog (ö 1936)
   * 1926 - Michel Butor, Fransız yazar
   * 1953 - Fatih Terim, Türk teknik direktör ve eski futbolcu

Kimler geçti

   * 1982 - Grace Kelly, ABD'li aktris, Monaco prensesi (d 1929)

TARİHTE BUGÜN: 15 EYLÜL
Osmanlı Sosyalist Fırkası, 15 Eylül 1910'da kuruldu


Osmanlı Sosyalist Fırkası, II Meşrutiyet döneminde İstanbul'da kurulan siyasal parti Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir

Osmanlı topraklarında yaşayan Bulgar, Rum ve Ermeniler arasında yaygın olan sosyalist düşünceler Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra Türk aydınları arasında da gelişme olanağı buldu Şubat 1910'da İştirak dergisini yayınlamaya başlayan Hüseyin Hilmi 'nin girişimleri sonunda Eylül 1910'da Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu

Partinin kuruluş ve yönetiminde Baha Tevfik, Sosyalist gazetesi sahibi Namık Hasan, Hamit Suphi ve İnsaniyet gazetesi sahibi İbnüttahir İsmail Faik de görev aldı İştirak'ın kapatılma olasılığına karşı İnsaniyet ve Medeniyet adlı yayın organları için de ruhsat alan Osmanlı Sosyalist Fırkası bilinen anlamda bir sosyalist parti değildi; yayın organlarında sosyalist kuramla ilgili yazılardan çok, muhalefetteki Prens Sabahaddin'in bireysel girişimciliği savunan tezlerine yakın yazılar yer alıyordu

Sada-yı Milliye gazetesi yazarlarından Ahmet Samim'in öldürülmesinden (1910) sonra özel bir sayı yayımlayan İştirak'ın sert bir eleştiri kampanyası başlatması, partinin çalışmalarından hoşnut olmayan İttihat ve Terakki'nin tutumunu daha da sertleştirmesine yol açtı

Bunun üzerine Osmanlı Sosyalist Fırkası, bütün muhalefeti bünyesinde bulundurmaya çalışan Hürriyet ve İtilaf Fırkası ile dayanışma içine girdiBu arada eski Jön Türklerden Dr Refik Nevzat Paris'ten Hüseyin Hilmi ile ilişkiye geçerek Avni Kemal,Fuad Nevzat,M Zeki ve Kadri Hoca ile birlikte örgütün Paris şubesini kurdu (Eylül 1911) Beşeriyet adlı bir gazete yayımlayan bu şubenin çalışmaları oldukça sınırlı kaldı Öte yandan Hüseyin Hilmi'nin II Enternasyonal ve Fransız sosyalist önder Jean Jaurés ile kurduğu ilişkiler de ileriye götürülemedi

Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesinden (1913) sonra İttihat ve Terakki bütün muhalefeti sindirmeye yönelince, Osmanlı Sosyalist Fırkası da baskılarla karşılaştı Yurt dışında bulunan Hüseyin Hilmi dönüşünde tutuklanarak Sinop'a gönderildi ve Mondros Mütarekesi'ne (1918) değin çeşitli yerlerde sürgünde kaldı Bu dönemde partinin çalışmaları da kesintiye uğradı Mütarekeden sonra İstanbul'a dönen Hüseyin Hilmi 1919'da, Osmanlı Sosyalist Fırkası'nın devamı niteliğinde Türkiye Sosyalist Fırkası'nı kurdu

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1916 - Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı
   * 1928 - İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen küfü bularak, penicillium notatum adını verdi
   * 1955 - Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi
   * 1961 - Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP'nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı
   * 1966 - Maratoncu İsmail Akçay Balkan Şampiyonu, Hüseyin Aktaş ikincisi oldu
   * 1971 - Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu
   * 1975 - Beyrut'ta Hristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı
   * 1975 - Pink Floyd'un "Wish You Were Here" albümü piyasaya çıktı
   * 1982 - İsrail, Beyrut'u işgal etti

Kimler geldi

   * 1857 - William Howard Taft, ABD' nin 27 başkanı (ö 1930)
   * 1890 - Agatha Christie, ABD'li yazar (ö 1976)
   * 1894 - Jean Renoir, Fransız film yönetmeni (ö 1979)
   * 1943 - Uğur Dündar, Türk gazeteci
   * 1946 - Tommy Lee Jones, ABD'li oyuncu ve yönetmen

Kimler geçti

   * 1972 - Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (d 1906)
   * 1972 - Baki Süha Ediboğlu, Türk şair ve yazar
   * 2002 - Şükran Güngör, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d 1926)
   * 2006 - Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci ve yazar (d 1929)
   * 2007 - Colin McRae, İskoç dünya şampiyonu WRC pilotu (d 1968)

TARİHTE BUGÜN: 16 EYLÜLYunanistan'da iç savaş 16 Eylül 1949'da sona erdi


Tarihte bugün ne oldu?

   * 1598 - Kore donanmasının Japon donanması karşısında Myong-Yang'da zaferi
   * 1810 - Meksika'da Grito de Dolores'in İspanyol hakimiyetine karşı ayaklanması
   * 1873 - Fransa'daki Alman işgalinin sonu
   * 1950 - Amerikan kuvvetlerinin Kore'nin güney limanı olan Inchon'a çıkartma yapması
   * 1924 - Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti'ndeki ayaklanma sert biçimde bastırıldı
   * 1953 - İlk sinemaskop film gösterimi New York'ta yapıldı
   * 1963 - Ahmet Bin Bella, Cezayir'in ilk devlet başkanı oldu
   * 1978 - İran'da bir dakika süren depremde 20 bin kişi öldü
   * 1982 - Lübnan'da Sabra ve Şatilla Filistin mülteci kamplarında katliam

Kimler geldi

   * 1904 - Nikolay Ostrovski, Rus yazar (ö 1936)
   * 1945 - Muammer Hacıoğlu, Türk şair (ö 1992)
   * 1963 - Yonca Evcimik, Türk pop müzik şarkıcısı
   * 1981 - Alexis Bledel, ABD'li oyuncu
   * 1987 - Merve Boluğur, Türk sinema ve dizi oyuncusu

Kimler geçti

   * 1973 Victor Jara, Şilili sanatçı (d 1932)
   * 1982 Muhittin Sadak, Devlet Operası'nın koro şefi (d 1900)
   * 2000 Şükriye Dikmen, Türk ressam (d 1918)
   * 2005 Melih Kibar, Türk müzisyen ve besteci (d 1951)
   * 2007 Robert Jordan, Zaman Çarkı adlı epik fantastik dizinin yazarı (d 1948)

TARİHTE BUGÜN: 17 EYLÜL
Nikaragua'nın eski diktatörü Anastasio Somoza Debayle 17 Eylül 1980'de öldürüldü


Anastasio Somoza ABD Harp Okulu'ndan mezun olduktan sonra, babası tarafından ulusal muhafızların başına getirildi Anastasio Somoza GarcÃa'nın 1956'da bir suikast sonucunda öldürülmesinden sonra yerine büyük oğlu Luis Somoza Debayle geçtiAncak, ikinci kez başkan olmayı reddettiğinden, başkanlık görevi 1963'ten 1967'e değin Somoza ailesine yakın siyasetçilerce yürütüldü

1967'de abisi Luis Somoza'nın kalp krizi geçirerek ölmesinden sonra, başkan seçilen Anastasio Somoza Debayle babası gibi sert bir yönetim kurdu ve aile servetini genişletmeyi sürdürdü 1972'de görevini bıraktıysa da 1974'te yeniden başkan oldu ve yeni bir anayasayla görevini 1981'e değin uzattı 23 Ekim 1972'de başkent Managua'yı vuran deprem nedeniyle ülkeye gönderilen yardımların el altından Somoza ailesi ve yakınları tarafından paylaştırıldığı iddia edildi

Baskıcı yönetiminin yol açtığı şiddetli ayaklanmaların, FSLN'nin sürdürdüğü bir iç savaşa dönüşmesi ve yaygınlaşan insan hakları ihlallerine ilişkin ülke dışında yayılan iddialar nedeniyle ABD yönetiminin Somoza rejimine yaptığı yardımı kesmesi, 1979'da istifasına yol açtı

ABD'ye girişi kabul edilmeyen Anastasio Somoza, Paraguay'da sürgün yaşamına başladı 1980'de Devrimci Halk Ordusu (ERP) adlı Arjantinli bir sol örgütün üyeleri tarafından öldürüldü

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1176 - Miryakefalon Savaşı
   * 1787 - ABD Anayasası kabul edildi
   * 1908 - Havacı Orville Wright ve beraber uçtuğu arkadaşı Thomas E Selfridge, uçak kazası geçirdiler Kazada yaşamını kaybeden Selfridge, uçak kazasında yaşamını yitiren ilk insan oldu
   * 1922 - Bandırma işgalden kurtarıldı
   * 1934 - Türkiye, Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti) üyeliğine kabul edildi
   * 1941 - İngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi geçti
   * 1961 - Adnan Menderes idam edildi Milli Birlik Komitesi, 65 yaşını aşan Celâl Bayar ile idam kararları çoğunlukla alınan öteki hükümlülerin cezalarını müebbet hapse çevirdi
   * 1967 - Kayseri'de yapılan Kayserispor-Sivasspor futbol maçında çıkan olaylarda 40 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı
   * 1990 - Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun cenazeleri İstanbul'a nakledildi ve devlet töreniyle Topkapı'da yaptırılan anıtmezara defnedildi
   * 1996 - ABD başkanı Bill Clinton, Kuveyt'e 3500 asker gönderdi Bill Clinton, Irak'ı saldırgan davranışlarına son vermesi konusunda uyardı

Kimler geldi

   * 1774 - Giuseppe Caspar Mezzofanti, İtalyan din adamı, dilbilimci ve hiperpoliglot (ö 1849)
   * 1922 - Agostinho Neto, Angolalı şair, devlet başkanı (ö 1979)
   * 1935 - Ken Kesey, ABD'li yazar (ö 2001)
   * 1965 - Bryan Singer, ABD'li sinema yönetmeni
   * 1975 - Tayna Lawrence, Jamaikalı atlet

Kimler geçti

   * 1863 - Alfred de Vigny, Fransız yazar ve şair (d 1797)
   * 1961 - Adnan Menderes, Türk siyasetçi (d 1899)
   * 1994 - Karl Popper, İngiliz düşünür (d 1902)

TARİHTE BUGÜN: 18 EYLÜL

18 Eylül 1932'de ezan Türkçe okundu


Tarihte bugün ne oldu?

   * 1934 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne girdi
   * 1956 - Efes'te 1926'dan beri sürdürülen arkeolojik kazılarda, Prytaneion adı verilen bölümde,Efes Artemis'i olarak bilinen, dünyaca ünlü Artemis heykeli gün ışığına çıkarıldı
   * 1962 - Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'a suikast girişiminde bulunuldu
   * 1970 - 8 aydır tutuklu öğrenci liderleri Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin tahliye edildiler
   * 1971 - Türkiye Güzeli Filiz Vural, Avrupa Güzeli seçildi
   * 1972 - Münih Olimpiyatları'nda kanlı gün
   * 1974 - CHP-MSP koalisyonu bozuldu Bülent Ecevit, başbakanlıktan istifa etti
   * 1981 - Fransa'da idam cezası kaldırıldı
   * 1997 - 89 ülke kara mayınlarının yasaklanması antlaşmasını onayladı Amerika Birleşik Devletleri metne imza atmayı reddetti

Kimler geldi

   * 1905 - Greta Garbo, İsveçli sinema oyuncusu (ö 1707)
   * 1933 - Bob Dylan, ABD'li şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve ozan
   * 1953 - Grażyna SzapoÅ‚owska, Polonyalı sinema oyuncusu
   * 1969 - Nezha Bidouane, Faslı atlet
   * 1971 - Anna Netrebko, Rus opera sanatçısı

Kimler geçti

   * 1783 - Leonhard Euler, İsviçreli matematikçi ve fizikçi (d 1707)
   * 1948 - Muhammed Ali Cinnah, Pakistan'ın kurucusu (d 1876)
   * 1970 - Jimy Hendrix rock yıldızı (d 1942)
   * 1994 - Nida Tüfekçi, saz sanatçısı (d 1929)
   * 1997 - Orhan Çağman, Türk tiyatrocu (d 1925)

TARİHTE BUGÜN: 19 EYLÜL
Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Peron, 19 Eylül 1955'te askeri darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü


Perón ve eşi Eva Arjantin halkının bir bölümünce oldukça fazla sevilmekteydi

Perón'un yandaşları yoksulluğu yoketmek ve emeği saygınlaştırmak için yaptıklarına övgüler dizerken karşıtları ise onu demagog ve diktatör olarak görmektedir

Günümüzde Arjantin'de hâlâ yaygın olan ve kapitalizm ile sosyalizm arasında üçüncü bir yol olduğunu iddia eden siyasal Peronizm hareketini başlatmıştır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1575 - Padişah III Murat'ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi'nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi, açıldı Rasathane, devrin Şeyhülislamı tarafından 1580'de yıktırıldı
   * 1893 - Yeni Zelanda Kolonisi, kadınlara oy hakkı tanıyan ilk ulus oldu Bu atılımın öncüsü, 1866'da kadın hareketini başlatan Kate Sheppard idi
   * 1921 - TBMM, Mustafa Kemal Paşa'ya, Mareşal rütbesiyle Gazi unvanı verdi
   * 1935 - Almanya'da Yahudilerin kamu sektöründe çalışmasını yasaklandı
   * 1951 - Kuzey Atlantik Paktı Konseyi (NATO), Türkiye ve Yunanistan'a NATO'ya katılma çağrısı yaptı
   * 1981 - Yahya Demirel, Türk vatandaşlığından çıkarıldı
   * 1985 - Meksika'nın başkenti Meksiko'da meydana gelen 81 büyüklüğündeki depremde, 35 binden fazla kişi öldü
   * 1987 - 10 Akdeniz Oyunlarında Serbest Güreş Milli Takımı, 6 altın, 1 gümüş madalya ile takım halinde şampiyon oldu
   * 2002 - Tel Aviv'de bir otobüse düzenlenen intihar saldırısında 5 kişi öldü Saldırının ardından İsrail tankları yeniden Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat`ın Ramallah'taki karargahına girdi

Kimler geldi

   * 1911 - William Golding, İngiliz yazar (ö 1993)
   * 1913 - Frances Farmer, ABD'li oyuncu (ö 1970)
   * 1933 - Behiye Aksoy, Türk ses sanatçısı
   * 1944 - İsmet Özel, Türk şair
   * 1948 - Jeremy Irons, İngiliz oyuncu

Kimler geçti

   * MÖ 19 - Publius Vergilius Maro, Romalı şair (d MÖ 70)
   * 1959 - Ruşen Eşref Ünaydın, Türk siyasetçi ve diplomat (d 1892)
   * 1961 - Şemsettin Günaltay, Türk siyasetçi ve akademisyen (d 1883)
   * 1975 - Bedri Rahmi Eyüboğlu, Türk ressam ve şair (d 1913)
   * 1989 - Ertem Eğilmez, Türk sinema yönetmeni ve yapımcı (d 1929)

TARİHTE BUGÜN: 20 EYLÜL
İlk Cannes Film Festivali 20 Eylül 1946'da başladı


Cannes Film Festivali Avrupa'daki en önemli 3 Film festivalinden biridir Cannes Film Festivalinde her yıl Ortalama 20 film yarışmaktadır Bu filmleri juri başkanı ve juri üyeleri tarafından ödüllendirilir Cannes Film Festivalinde verilen ödüller Altın palmiye, Büyük jüri, En iyi yönetmen, En iyi Kadın oyuncu, En iyi Erkek oyuncu, En iyi Senaryo, En iyi Kısa film, Altın Kamera, juri ödülü'dür

İlk uluslararası film festivali 1945'te Auguste ve Louis Lumiére tarafından gerçekleştirilecekti ama II Dünya Savaşı yüzünden ertelemek zorunda kalındı Bu yüzden Cannes Film Festivali ilk olarak 1946'da Casino de Cannes'da yapılmıştır Politik karışıklık yüzünden 1968'de festival düzenlenemedi

Cannes Film Festivalinde beklenmeyen olay 1975'te yaşandı Bir azınlık tarafından festivali protesto etmek amaçlı saldırı gerçekleşti Festival bombalandı ama bu saldırıda ölü veya yaralı olmadı

Tarihte bugün ne oldu?

   * 622 - Muhammed ile Ebu Bekir, Medine'ye ulaştı
   * 1519 - Portekizli kaşif Ferdinand Magellan, 270 kişi ve 5 gemiyle İspanya'dan yola çıktı
   * 1633 - Galileo Galilei, İspanyol engizisyon mahkemesinde, dünyanın güneşin etrafında döndüğünü söylediği için yargılandı
   * 1922 - Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi
   * 1937 - Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesi'nde, Atatürk'ün de isteğiyle, Türkiye'nin ilk resim ve heykel müzesi açıldı
   * 1980 - Başbakanlığa emekli amiral Bülent Ulusu atandı
   * 1984 - Beyrut'ta ABD elçiliğine patlayıcı yüklü kamyonla intihar saldırısı yapıldı; 22 kişi öldü
   * 1988 - Naim Süleymanoğlu,Seul Olimpiyat Oyunlarında halter dalında 6 dünya rekoru kırdı
   * 1995 - Deniz Baykal, Necdet Menzir'in görevden alınma isteğini reddeden Başbakan Tansu Çiller'le yürüttüğü DYP-CHP koalisyon hükümetini bozdu Tansu Çiller hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e verdi

Kimler geldi

   * 1758 - Jean-Jacques Dessalines, Haiti imparatoru (ö 1806)
   * 1899 - Leo Strauss, Alman filozof (ö 1973)
   * 1921 - Kadir Has, Türk iş adamı (ö 2007)
   * 1934 - Sophia Loren, İtalyan sinema oyuncusu
   * 1971 - Henrik Larsson, İsveçli futbolcu

Kimler geçti

   * 1957 - Jean Sibelius, Finlandiyalı besteci (d 1865)
   * 1985 - Ruhi Su, Türk halk müziği sanatçısı (d 1912)
   * 1992 - Musa Anter, gazeteci (d 1920)
   * 1992 - İlhami Soysal, gazeteci ve yazar (d 1928)
   * 1996 - Paul Erdös, Macar matematikçi (d 1913)