Tarihte Bugün

TARİHTE BUGÜN: 22 AĞUSTOS
12 devlet ilk Cenevre Konvansiyonu'nu 22 Ağustos 1864'te imzaladı


Cenevre sözleşmeleri ya da Cenevre Konvansiyonları İsviçre'nin Cenevre şehrinde yapılmış dört muahededir Uluslararası hukukta insan hakları üzerine yapılmış önemli sözleşmelerdendir ve birçok yerde standartları belirler 1859 yılında Solferino Savaşı'nda yaşanan vahşete şahit olarak etkilenen Jean Henry Dunant'ın çabaları sonucunda oluşmuştur

Sözleşmeler ve konuları şu şekildedir:

   * Birinci Cenevre Sözleşmesi harp halindeki silahlı kuvvetlerin hasta ve yaralılarının vaziyetlerinin ıslahına ilişkin sözleşme
   * İkinci Cenevre Sözleşmesi silahlı kuvvetlerin denizdeki hasta, yaralı ve kazazedelerinin vaziyetlerinin ıslahına ilişkin sözleşme
   * Üçüncü Cenevre Sözleşmesi harp esirlerine yapılacak muameleye ilişkin sözleşme
   * Dördüncü Cenevre Sözleşmesi harp zamanında sivillerin korunmasına ilişkin sözleşme


Tarhite bugün ne oldu?

   * 1642 - İngiltere’de iç savaş başladı
   * 1780 - Britanyalı James Cook’un gemisi Büyük Britanya’ya döndü
   * 1791 - Haiti’de kölelerin ilk ayaklanması
   * 1812 - Ürdün'deki arkeolojik sit alanı Petra’nın keşfi
   * 1910 - Japonya, Kore’yi ilhak etti
   * 1941 - Alman ordusu Leningrad’a ulaştı, kuşatma başladı
   * 1942 - Brezilya, Almanya ve İtalya'ya savaş açtı
   * 1962 - İlk atom denizaltısı NS Savannah açılış yolculuğu yaptı
   * 1989 - Neptün gezegeninin ilk halkası keşfedildi
   * 1965 - Sadun Boro, yelkenlisiyle yapacağı dünya turuna başladı

Kimler geldi

   * 1902 - Leni Riefenstahl, Alman aktris, sinema yönetmeni ve yapımcısı, fotoğrafçı (ö 2003)
   * 1926 - Ümit Yaşar Oğuzcan, Türk şair (ö 1984)
   * 1942 - Uğur Mumcu, Türk gazeteci, yazar (ö 1993)
   * 1954 - Veysel Çolak, Türk şair, romancı
   * 1967 - Layne Staley, ABD'li müzisyen (ö 2002)

Kimler geçti

   * 1929 - Otto Liman von Sanders, Prusyalı asker (d 1855)
   * 1978 - Ignazio Silone, İtalyan yazar (d 1900)
   * 1982 - Henry Fonda, ABD'li sinema ve tiyatro oyuncusu (d 1905)
   * 1985 - Turgut Uyar, Türk şair (d 1927)
   * 1986 - Celâl Bayar, Türk siyasetçi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı (d 1883)

TARİHTE BUGÜN: 23 AĞUSTOS
Rusya ve Almanya, 23 Ağustos 2009'da Molotov Ribbentrop Paktını imzaladı


Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı, Molotov-Ribbentrop Paktı olarak da bilinir, II Dünya Savaşı öncesi Münih Anlaşması ile Çekoslavakya'nın Südetler bölgesinin Almanya'ya bırakılması üzerine Batı ile yaptığı ittifaklara güveni azalan Stalin, yaklaşan savaş için hazırlıkları tamamlamak için gerekli olan zamanı kazanabilmek maksadıyla Hitler'le anlaşmaya karar verdi

Yahudi asıllı Dışişleri Bakanı Litvinov'u görevden alarak yerine Molotov'u atadı Yine 10 Mart'ta verdiği bir demeçte Batılıları bir Alman-Sovyet savaşı çıkarmakla suçladı Aynı şekilde Adolf Hitler de bir Batı-Sovyet yakınlaşmasından endişe ediyordu

Bütün bu gelişmeler sebebiyle 20 Ağustos'ta Hitler, Dışişleri Bakanı Ribbentrop'u görüşmek üzere Moskova'ya yolladı ve 23 Ağustos'ta da Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı imzalandı

Diğer yönleriyle normal bir saldırmazlık paktı olan bu antlaşmanın gizli maddelerinde Doğu Avrupa üzerindeki Alman ve Sovyet etki alanları belirleniyordu Bu paktın ışığında Almanya Polonya'ya girecek ve II Dünya Savaşı başlayacaktır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1514 - Çaldıran Savaşı
   * 1839 - Birleşik Krallık, Hong Kong'u ele geçirdi
   * 1914 - I Dünya Savaşı: Japonya, Almanya'ya savaş ilan etti ve Qingdao'yu (Çin) bombaladı
   * 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi
   * 1940 - II Dünya Savaşı: Almanlar Londra'yı bombalamaya başladı
   * 1975 - Laos'ta komünist darbe
   * 1982 - Beşir Cemayel, Lübnan başbakanı seçildi
   * 1991 - Ermenistan, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti
   * 2005 - Katrina kasırgası oluşmaya başladı

Kimler geldi?

   * 1864 - Elefterios Venizelos - Eski Yunanistan başbakanı (ö 1936)
   * 1908 - Arthur Adamov - Rus asıllı Fransız yazar (ö 1970)
   * 1912 - Gene Kelly - ABD'li aktör (ö 1996)
   * 1924 - Robert Solow - ABD'li ekonomist
   * 1970 - River Phoenix - ABD'li oyuncu (ö 1993)

Kimler geçti?

   * 634 - Ebu Bekir - İlk İslâm halifesi (d 573)
   * 1305 - William Wallace - İskoç şövalye (d 1279)
   * 1806 - Charles-Augustin de Coulomb - Fransız fizikçi (d 1736)
   * 1944 - Abdülmecit - Son halife (d 1868)
   * 2002 - Sami Hazinses - Türk sinema oyuncusu (d 1925)

TARİHTE BUGÜN: 24 AĞUSTOS
24 Ağustos 1995'te Windows 95 işletim sistemi Microsoft tarafından dünyaya tanıtıldı


Windows 95, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen dördüncü ana sürümüdür

Kod adı Şikagodur Microsoft tarafından 24 Ağustos 1995 tarihinde Rolling Stones'un Start Me Up adlı yeni bir şarkıyla katıldığı büyük bir gösteri eşliğinde dünyaya tanıtılmıştır Windows 95, Microsoft'un Windows ve DOS işletim sistemlerini tam olarak birleştirebildiği ilk işletim sistemi olma özelliğini taşır

Windows 95 gerçek anlamda büyük bir satış başarısı yakalamış ve Windows'un bilişim dünyasında bugün edindiği yere ulaşmasında büyük katkısı olmuştur Son kullanıcı için kullanımı zamanının en kolay kullanılan işletim sistemlerinden biri olmuştur

Tarihte bugün ne oldu?

   * 79 - Vezüv yanardağı püskürdü; Pompeii, Herculaneum, ve Stabiae şehirleri vokanik küller altında kaldı
   * 1516 - Mercidabık Savaşı: I Selim'in ordusu Memlük ordusunu yendi
   * 1572 - Fransa'da katolikler, Kral IX Charles'ın emriyle, silahsız ve savunmasız protestanlara saldırarak onbinlercesini öldürdüler
   * 1891 - Thomas Edison, hareketli çekim yapan kameranın patentini aldı
   * 1919 - Şarki Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu
   * 1920 - Kurtuluş Savaşı sırasında 2 Milli Aşiret Ayaklanması çıktı
   * 1949 - Kuzey Atlantik Paktı Antlaşması (NATO) yürürlüğe girdi
   * 1960 - Vostok'ta (Antarktika) rekor sıcaklık: −88°C
   * 1991 - Mikhail Gorbachev, SSCB Komünist Parti başkanlığından istifa etti Aynı gün, Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını ilan etti SSCB'nin dağılma süreci başladı
   * 1995 - Windows 95 işletim sistemi Microsoft tarafından dünyaya tanıtıldı

Kimler geldi

   * 1899 - Jorge Luis Borges, Arjantinli şair (ö 1986)
   * 1899 - Albert Claude, Belçikalı biyolog ve Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü sahibi (ö 1983)
   * 1947 - Paulo Coelho, Brezilyalı yazar
   * 1970 - Tugay Kerimoğlu, Türk futbolcu
   * 1988 - Rupert Grint, İngiliz oyuncu

Kimler geçti

   * 79 - Gaius Plinius Secundus, Romalı yazar, filozof (d 23)
   * 1832 - Nicolas Léonard Sadi Carnot, Fransız matematikçi (d 1796)
   * 1921 - Nikolay Gumilyov, Rus şair (d 1886)
   * 1943 - Simone Weil, Fransız yazar, filozof (d 1909)
   * 1990 - Sergei Dovlatov, Rus yazar (d 1941)

TARİHTE BUGÜN: 25 AĞUSTOS
James Cook, 25 Ağustos 1768'de ilk yolculuğuna başladı


İngiltere'de Yorkshire'de doğdu 5 kardeş olan Cook ailesi ile Great Ayton'daki Airey Holme çiftliğine taşındı ve burada okula gitti 13 yaşında babasına çiftlikte yardım etmeye başladı

18 yaşında Whitby limanından yola çıkan Free Love adlı kömür gemisinde miço olarak ilk deniz yolculuğuna adım attı Kaptanlık için gerekli cebir, trigonometri, denizcilik ve astronomi çalışan Cook, kısa zamanda dikkat çekti 24 yaşına geldiğinde ikinci kaptanlığa kadar yükselmişti

1755'te gönüllü olarak Kraliyet Donanması'na katıldı ve İngiltere ile Fransa arasında patlak veren Yedi Yıl Savaşları sırasında Quebec City kuşatmasına katıldı Haritacılık konusunda başarısı dikkat çekti; kaptanlığa yükseldi

1760'ta Kanada'daki görevi sırasında St Lawrence Kanalı'nın haritasını çıkararak 200 ingiliz gemisinin kayıp vermeden Quebec Koyu'na demirlemesini sağladı 1763 ve 1767 yılları arasında ise Newfoundland adasıyla Labrador yarımadasının haritalarını çıkarmayı başardı

Keşifler

1768 yılı Mayıs ayında Cook , Büyük Okyanus'u keşfetmekle görevlendirildi Cook'un yolculuklarının tarihteki önemli etkilerinden biri Avrupa ülkelerinin Büyük Okyanus'ta kurduğu sömürgelere öncülük etmesi oldu

İlk yolculuk (1768 - 1771)

İlk yolculuk için Whitby limanından Earl Of Pembroke adlı kömür gemisi satın alındı ve Endeavour olarak adlandırıldı Gemi Rio de Janeiro'dan Tahiti'ye ulaştı

3 Ocak 1769'da gerçekleşecek Venüs'ün Güneş önünden geçişini gözlemlemek Cook ve ekibinden bu yolculukta beklenen görevlerden biriydi Geçiş süresi saptanarak önce Venüs'ün dolayısıyla diğer gezegenlerin Güneş'e olan uzaklığı hesaplanacaktı Ne yazık ki, ölçümlerdeki hata payının beklenenden fazla olmasi bu gözlemin başarısına gölge düşürdü Cook daha önce 1766'daki güneş tutulmasını gözlemlemişti

Ekim 1769'da Cook Yeni Zelanda'yı ziyaret eden ikinci Avrupalı oldu Daha önce tek bir ada olduğu düşünülen Yeni Zelenda'nın iki adadan oluştuğunu keşfetti ve Kuzey Adası ile Güney Adası arasındaki boğaz Cook Boğazı adını aldı

Nisan 1770'te Avustralya'nın güney kıyıları keşfedildi 16 Haziran'da Endeavour Avustralya'nın güney doğusu açıklarında karaya oturduğunda gemi kıyıda onarıma alınırken; Avustralya bitkileri üzerine ilk koleksiyonları oluşturdular Ardından gemi Afrika'nın güney ucundaki Ümit Burnu'na (Cape of Good Hope) ilerledi 1771'de Endeavur İngiltere'ye geri döndü Dönüşünden sonra günlükleri yayınlanan Cook bilim dünyasında da tanındı

İkinci yolculuk (1772 - 1775)

18 yüzyılda Ekvator'un güneyinde keşfedilmemiş topraklar olduğuna inanılıyordu Cook'un ikinci yolculuğu öncelikle bunu kanıtlamaya yaradı Bu yolculukta Cook daha önce hiçbir Avrupalı'nın ilerlemediği kadar güneye ilerledi Antarktika'nın çevresini dolaştı Ancak kıtayı çevreleyen buzlar karanın görünmesini engellediğinden Antarktika'nın varlığı 1840'a kadar kanıtlanamadı 1775'te İngiltere'ye döndüğünde Kraliyet Donanması Cook'a onursal emeklilik hakkı tanısa da bu Cook'u denizlerden uzak tutmadı

Üçüncü yolculuk (1776 - 1779)

Cook Temmuz 1776'da üçüncü yolculuğuna çıktı; bu kez Avrupa ve Asya arasında kuzeyden bir bağlantı olup olmadığını araştırdı Bu başarısız girişimin ardından 1778'de Hawaii Adaları'na ulaşan ilk Avrupalı oldu Daha sonra Afrika'nın güney ucunu dolaşarak, Hint Okyanusu'na yöneldi Kuzey Amerika'yı keşfetmek üzere doğuya yöneldiğinde bilmeden Juan de Fuca Bogazı'nı geçti Kuzey Buz Denizi'ne ulaşmayı hedeflediğinde dev buz kitleleri yolunu kesti ve Hawaii'ye geri döndü Geminin teknelerinden birinin çalınması üzerine yerlilerle çıkan tartışmada Cook öldürüldü (14 Şubat 1779)

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1825 - Uruguay, Brezilya'dan bağımsızlığını ilan etti
   * 1933 - Sichuan-Çin'de deprem: 9000 kişi öldü
   * 1940 - Alman savaş uçakları Londra'yı bombalamaya başladı
   * 1944 - Paris, Alman işgalinden kurtuldu
   * 1965 - Sinematek derneği kuruldu
   * 1997 - Kasparov, IBM Deeper Blue 2'ye karşı 2-1 yenildi Bu bir dünya satranç şampiyonunun bilgisayara yenildiği ilk karşılaşma oldu
   * 1989 - Voyager 2, Neptün'ün yakınından geçti
   * 1991 - Belarus, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti
   * 2000 - Galatasaray, Real Madrid'i 2-1 yenerek Süper Kupa'yı müzesine götürdü

Kimler geldi?

   * 1930 - Sean Connery, İskoç sinema oyuncusu
   * 1949 - Martin Amis, İngiliz yazar
   * 1958 - Tim Burton, ABD'li film yönetmeni
   * 1967 - Giovanni Perricelli, İtalyan atlet
   * 1973 - Fatih Akın, Türk film yönetmeni

Kimler geçti?

   * 1867 - Michael Faraday, İngiliz bilim insanı (d 1791)
   * 1900 - Friedrich Nietzsche, Alman filozof (d 1844)
   * 1908 - Henri Becquerel, Fransız fizikçi (d 1852)
   * 1982 - Abdülbaki Gölpınarlı, edebiyat tarihçisi ve çevirmen (d 1900)
   * 2001 - Üzeyir Garih, Türk iş adamı ve yazar (d 1929)

TARİHTE BUGÜN: 26 HAZİRAN
Bisikletin patenti 26 Ağustos 1819'da alındı


İlk bisiklet çok ilkel biçimde 12'nci yüzyılda Çin'de görülmüştür Fransız Sirvac yaptığı sağ ve sol ayakların itmesiyle yürüyen bisiklet yapmıştır "Celerifere" adını taşıyan bu alet 1791 tarihlidir Baron Karl Von Drais, Drais de Senerbol'un yaptığı bisikleti geliştirmiş ve bisiklete gidon eklemiştir Bu bisiklet 1816 yılında yapılmıştır Bu bisiklet tahtadan imal edilmiştir 1818'de bisiklette metal kullanılmaya başlanmıştır

Leonardo Da Vinci'nin çizimleri kullanarak ilk pedallı bisikleti üreten Kirkpatrick Mac Millan'dır 1839-1840 yılları arasında İskoçya'da yapılan bu bisiklet, halen Londra Science Museum'da sergilenmektedir 1855'te Fransız Ernest Michaux'un bisikleti pedalı etkin olarak kullanmıştır 1870'ten sonra geliştirilen yeni bisikletlere "Bicyole" denilmiştir Bu modelde ön tekerliğin çapı bir ila 1,5 metre arasında değişmiştir

İlk seri üretim bisiklet "Michaux Company" tarafından yapılmıştır Şirket, yılda yüzkırk bisiklet üretiyordu Bisikletin ilgi görmesi dönemin devletlerinin de dikkatini çekmiştir 1800'lerin ikinci yarısında Fransa Savunma Bakanlığı bisiklet üretimini destek vermiş ve 1871'de imal edilen bisikletler Almanya ile yapılan savaşta kullanılmıştır

Trufaut, içi boş kauçuk lastiğini bulmuş, bunu İngiltere'de eşit tekerlekli komple kadrolu, bilyalı ve milli bisikletlerin yapılması ve ardından ortadan katlanan portatif bisikletler izlemiştir

İrlanda'da 1888 yılında havalı plastik biskletler piyasaya sürülmüştür Bu durum, bisiklet endüstrisini geliştirmiştir Bisiklet üretiminde kullanılan malzemenin fiyatının yüksekliği, işçilik maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle halka inememiştir 1800'lerin sonundan fabrikaların artması ve seri üretimin hızlanmasıyla maliyetlerde yaşanan düşüş bisikletin geniş kitlelere ulaşmasını sağladı Özellikle Fransa, Belçika, İngiltere, İtalya ve İspanya'daki bisiklet fabrikaları bisikletin bu ülkelerde yaygınlaşmasına ve bisiklet sporunu gelişmesine önayak olmuştur

I Dünya Savaşı'nda Avrupa ülkeleri bisikleti askeri amaçla (ordu süratinin artırılması) kullanmışlardır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1530 - İlk Protestan Meclisi kuruldu
   * 1819 - Bisikletin patenti alındı
   * 1920 - Doğuda Milli Aşireti ayaklanması çıktı
   * 1924 - Verem aşısı keşfedildi
   * 1928 - Yeni Türk alfabesini hazırlamak amacıyla kurulan Dil Encümeni, ilk toplantısını Ankara'da yaptı
   * 1939 - Ankara Havagazı Şirketi devletleştirildi
   * 1945 - Birleşmiş Milletler’i kuran ve düzenleyen belge olan Birleşmiş Milletler Antlaşması San Fransisko'da imzaladı
   * 1964 - The Beatles topluluğu A Hard Day's Night adlı albümlerini piyasaya çıkardı
   * 1975 - İndira Gandi Hindistan'da otoriter bir yönetim kurdu
   * 2000 - Amerika'da Genetik harita çalışmalarına başlandı

Kimler geldi

   * 1824 - Lord Kelvin, İrlandalı fizikçi (ö 1907)
   * 1892 - Pearl S Buck, ABD'li yazar (ö 1973)
   * 1937 - Robert Coleman Richardson, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
   * 1943 - Klaus von Klitzing, Alman fizikçi
   * 1968 - Paolo Maldini, İtalyan futbolcu

Kimler geçti

   * 363 - Julian, Roma imparatoru (d331)
   * 1810 - Joseph Michel Montgolfier, sıcak hava balonunun kaşifi (d 1740)
   * 1996 - Zihni Küçümen, Türk tiyatro sanatçısı, çevirmen ve yazar (d1929)
   * 1996 - Necmettin Hacıeminoğlu, Türk dilbilimci, yazar (d1932)
   * 2007 - Jupp Derwall, Alman futbolcu ve teknik direktör (d 1927)

Tarihte bugün: 27 Ağustos

Tarih 27 Ağustos

I Murat, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Muharebesi’ni kazandı Murat Hüdavendigar, zaferden sonra savaş alanını dolaşırken, 27 Ağustos 1389′da yaralı Sırp Miloş Obiliç’in hançer darbesiyle şehit düştü
Yabancı kaynaklara göre, IKosova Savaşı esnasında kendisini esir olarak göstererek IMurat’ın yanına gitmiş bir fırsatını bularak bıçakla yaralamış, daha sonra Padişahın adamları tarfından linç edilmiştir
Osmanlı tarihçisi Hammer’a göre, savaş esnasında sırp asilzadesi Miloš Obilić ölüler ve savaşnlar arasında kendine bir yol açtı
Padişahı korumakla görevli askerin yanından geçerken, önemli bir sır söyleyeceğini haykırdı Sultan Murat, yanına gelmesine izin verilmesini emretti O zaman, padişahın ayaklarını öpecek gibi dizüstü çökerek hançerini IMurat’ın kalbine sapladı
Muhafızlar hemen katilin üzerine hücum ettiler Miloş çok kuvvetli ve çevik olduğundan üç defa kendisine hücum edenlerden kurtulmayı başardıFakat, ırmak kenarında bıraktığı atına yetişemeyerek yakalandı ve öldürüldü
Sultan Murat, ağır yaralı olmasına rağmen savaşın neticesine tesir edecek emirler verebildi Miloš’un kayınpederi Lazar Hrebelyanoviç de esir edilerek padişahın çadırına götürüldü
Sultan esirin idamını telaffuz ettikten sonra canını teslim eyledi Yine Hammer’ın aktardığına göre, bazı tarihçiler Miloş’un hareketini gizli bir ihtirasa ve kendisini hainlik şüphesinden temizlemek maksadına yormuştur Çünkü Maloş Türklerle münasebet kurmakla suçlanmıştı Kendisini bu suçlamadan kurtarmak ve böyle bir dedikoduyu çıkaranlara cevap vermek için bu cinayeti işlemişti
Türk tarih dersi kitaplarına göre, yerde ölü numarası yapan Miloş, savaş bittikten sonra harp sahasını gezen IMurat’ı katletmiştir
Tarihçi Halil İbrahim İnal’a göre olay şöyle olmuştur:
Hükümdar savaştan sonra harp meydanını gezerken ölüler arasında yaralı olarak bulunan Miloš Obilić müslüman olacağını ve padişaha gizli bir sözü olduğunu belirtir Sultan Murat’ın izniyle yanına yaklaşmış ve yeninde saklamış olduğu hançerle sultanı kalbinden vurur ve attan düşürür Miloš Obilić askerlerce yakalanıp öldürülür
IMurat’ın yaralı düştüğü yere hemen çadır kurulur ve şehzadelerinden Bayezid (Yıldırım) çağrılır Oğluna bazı askeri ve idari tavsiyeler veren IMurat kısa bir süre sonra şehadete ermiştir
Tarihte bugün ne oldu?
* 1783 - Montgolfier Kardeşler, hidrojen gazıyla doldurdukları ilk balonu uçurdular
* 1859 - Dünyanın ilk petrol kuyusu ABD’nin Pensilvanya eyaletinde açıldı
* 1922 - Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyon’u kurtardı
* 1925 - Mustafa Kemal Paşa, sivil elbisesi ve panama şapka ile İnebolu Türkocağı’nda ünlü şapka nutkunu verdi Şapka giyilmesine ilişkin kanun da 25 Kasım 1925′te kabul edildi
* 1927 - Mustafa Kemal Paşa’ya suikast hazırlanmak üzere Sisam’dan Anadolu’ya geçen Hacı Sami ölü, arkadaşları yaralı ele geçirildi
* 1945 - Varisleri Sultan II Abdülhamit’in miras davasını kazandı II Abdülhamit’in mirası 400 milyon dolardı
* 1959 - SSCB uzay aracı Sputnik-3 içinde iki köpekle birlikte uzaya fırlatıldı
* 1964 - Türkiye’deki ilk ABD aleyhtarı gösteri, ABD’nin Kıbrıs konusundaki tutumu nedeniyle Ankara’da yapıldı
* 2003 - Mars’ın Dünya’ya en yakın geçişi 60 bin yıl aradan sonra gerçekleşti
Kimler geldi
* 598 - Ali bin Ebu Talib, dört büyük halifeden biri (ö 661)
* 1770 - Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Alman filozof (ö 1831)
* 1908 - Lyndon B Johnson, ABD’ nin 36 başkanı (ö 1973)
* 1910 - Rahibe Teresa, Arnavutluk doğumlu rahibe (ö 1997)
* 1959 - Jeanette Winterson, İngiliz yazar
Kimler geçti
* 1922 - Albay Reşat Bey, Türk asker (d 1879)
* 1958 - Ernest Lawrence, ABD’li fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (d 1901)
* 1965 - Le Corbusier, İsviçreli mimar (d 1887)
* 1975 - Haile Selassie, Etiyopya imparatoru (d 1892)
* 1990 - Stevie Ray Vaughan, ABD’li blues gitaristi (d 1954)

Atatürk Günlüğü 28 Ağustos - Tarihte Bugün 28 Ağustos

28 AĞUSTOS - AUGUST 28
Tarihte Bugün - Today in History

Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz'u yönetiyor
(26-30 Ağustos 1922)

1930 - Edirne'de hükümetin kuruluşuna izin vermediği Türk Cumhuriyet Amele ve Çiftçi Partisi girişimi sonuçsuz kaldı

1925 - Atatürk'ün, elinde panama şapkası ile sabah, İnebolu'dan Devrekani'ye gelişi, öğle yemeğinden sonra tekrar Kastamonu'ya dönüşü

Atatürk'ün, saat 1500'te Kastamonu'dan Taşköprü'ye hareketi, burada Belediye ve Hükümet dairelerini ziyareti, tekrar Kastamonu'ya dönüşü

1924 - İş Bankasının tesisi

1922 - Büyük Taarruz, Başkomutan Meydan Muhaberesi ve Büyük Zafer (26 Ağustos - 9 Eylül)
26 Ağustos - Gazi Mustafa Kemal'in Kocatepe'den Büyük Taarruz'u yönetmesi
30 Ağustos - Gazi Mustafa Kemal'in Dumlupınar Başkumandanlık Meydan Savaşı'nı kazanması
1 Eylül - Gazi Mustafa Kemal'in "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, İleri !" emrini vermesi
9 Eylül - Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesi
10 Eylül - Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e gelişi

Yunan ordusu büyük kayıplar vererek geri çekilmeye başladı Yunan kuvvetleri yarıldı, İzmir'e giden mevziler Türk birliklerinin eline geçmeye başladı

Atatürk'ün, İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Rauf Bey'e telgrafı: "Askerlerimiz pek keyiflidir Yorulmak bilmiyorlar Bu gece Afyonkarahisar'dayım, halk şenlik yapıyor"

Atatürk'ün, cepheden, annesi Zübeyde Hanım ve Fikriye Hanım'a telgrafı: "Buraya geldikten sonra düşmanı kovmak gerektiğinden taarruz ederek Allah'ın lütfuyla attık Afyonkarahisar'ı aldık Bu nedenle daha birkaç gün buralarda kalmak lâzım gelecektir Siz müsterih olunuz! İnşallah duanız berekâtıyla bütün memleketimizi düşmandan kurtarmak nasip olacaktır" [Kocatürk]

Atatürk'ün, akşam Afyonkarahisar'a gelişi

1921 - Sakarya Zaferi (23 Ağustos-13 Eylül 1921)

1920 - Yunan kuvvetlerinin Elvan bölgesinde taarruzu

Atatürk'ün, Fevzi (Çakmak) Paşa, İsmet (İnönü) ve Salih (Omurtak) Beylerle Eskişehir'den Afyon'a gelişi, Uşak cephesinin durumu hakkında Fahrettin (Altay) Bey'le görüşmesi ve Yunan taarruzuna karşı strateji tespiti [Kocatürk]

1910 - Karadağ, Osmanlı devletinden bağımsızlığını ilan etti


1749- Alman asıllı şair ve yazar Johan Wolfgang Goethe doğdu
1910- Karadağ, Osmanlı devletinden bağımsızlığını ilan etti
1934- Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının ilk denemesi yapıldı
1952- Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu
1954- Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Savarona yatı ile Yugoslavya'ya gitti
1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nde elektrik
üretilmeye başlandı
1979- Nesrin Olgun, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk kızı oldu
1987- Yapımı 20 yılda tamamlanan Kocatepe Camisi, Başbakan Turgut Özal
tarafından açıldı
1988- Ressam Eren Eyüboğlu 76 yaşında öldü
1988- Almanya'daki havacılık gösterileri sırasında, İtalya Hava
Kuvvetleri gösteri takımının uçağı seyircilerin üzerine düştü;
33 kişi öldü
1999- 23 Nisan 1999'dan önce işlenmiş suçları kapsayan af yasa
tasarısı TBMM'de kabul edildi
1999- 12 Eylül'den sonra kurulan Milliyetçi Demokrasi Partisi
Genel Başkanı, emekli Orgeneral Turgut Sunalp, İstanbul'da öldü
2001- Üzeyir Garih'in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul
Hasdal Mekanize Alay Komutanlığı'nda askerliğini yapan er Yener
Yermez firar etti

TARİHTE BUGÜN: 29 AĞUSTOS
Michael Faraday, 29 Ağustos 1831'de dinamoyu icat etti


Dinamo, hareket enerjisini içindeki mıknatıs ve bobin sayesinde elektrik enerjisine dönüştüren bir araçtır

Dinamoyu bulan kişi "Michael Faraday", Elektromanyetik kuramları keşfetti, bir buhar makinesi ile bakır bir plakayı bir mıknatısın yarattığı manyetik alan içinde döndürerek elektrik üretti

Dinamo günlük hayatta her yerde vardır; otomobillerde, bisiklet vb Dinamolar hidroelektrik santrallerinde kullanılır, su tribünlerine bağlıdır ve su tribüne çarpınça haraket enerjisi oluşur Hareket enerjisi de dinamo yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülür

Tarihte bugün neler oldu?

   * 1521 - Osmanlı orduları Belgrad'ı zaptetti
   * 1526 - Kanuni Mohaç'da Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı
   * 1918 - Polonya bağımsızlığını ilan etti
   * 1929 - Graff Zeppelin hava gemisi (zeplin), 21 gün süren dünya turunu tamamlayarak Lakehurst'a döndü
   * 1933 - Almanya'da Yahudiler toplama kamplarına gönderilmeye başlandı
   * 1938 - Askeri Mahkeme, Nazım Hikmet'i orduyu kışkırttığı gerekçesiyle 28 yıl 4 ay hapis cezasına mahkum etti
   * 1947 - ABD'li bilim adamları, nükleer güç için plütonyumu parçalamayı başardılar
   * 1955 - Kıbrıs Konferansı Londra'da toplandı
   * 1964 - İzmir Fuarı'nda ABD, Sovyetler Birliği ve Mısır pavyonları tahrip edildi; 80 kişi gözaltına alındı

Kimler geldi:

   * 1632 - John Locke, İngiliz filozof (ö 1704)
   * 1809 - Oliver Wendell Holmes, ABD'li yazar (ö 1894)
   * 1915 - Ingrid Bergman, İsveçli sinema oyuncusu (ö 1982)
   * 1923 - Richard Attenborough, İngiliz aktör ve yönetmen
   * 1958 - Michael Jackson, ABD'li müzisyen

Kimler geçti:

   * 1904 - V Murat, Osmanlı padişahı (d 1840)
   * 1966 - Seyyid Kutup, Mısır'lı yazar ve fikir adamı (d 1906)
   * 1982 - Ingrid Bergman , İsveçli sinema oyuncusu (d 1915)
   * 1986 - Celâl Bayar, Türk siyasetçi (d 1883)
   * 1993 - Oben Güney, Türk tiyatro sanatçısı (d 1937)

Tarihte Bugün30 Ağustos MÖ 30 - Eski Mısır'da Kraliçe Kleopatra intihar etti
1071 - Malazgirt zaferi ile Alparslan'ın komutasındaki Türkler Anadolu'ya girdiler
1908 - Hicaz Demiryolu açıldı
1914 - Alman sahil topçu müfrezesi, Çanakkale Boğazı’nın her iki yakasındaki istihkâmlarda göreve başladı Bu istihkâmların komutasına Alman Amiral Von Usedom atandı
1922 - Büyük Taarruz zaferle sonuçlandı
1924 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Başkomutanlık Meydan Savaşı'nın ikinci yıldönümünde, Dumlupınar'da Meçhul Asker Anıtının temelini attı
1924 - Türkiye İş Bankası, ilk işlemini yaparak faaliyetlerine başladı Bankanın kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı
1925 - Mustafa Kemal Paşa, "Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz En doğru ve en hakiki tarikat, tarikat-ı medeniyyedir" dedi
1930 - Ankara-Sivas demiryolu hattı ve Sivas İstasyonu, Başbakan İsmet Paşa'nın konuşmasıyla hizmete açıldı
1937 - Van Gölü'nde ilk vapur seferi yapıldı
1937 - Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'e, 1935'te girdiği Eskişehir Hava Mektebi'nde, tayyareci diploması verildi
1941 - Alman ordusu 900 gün sürecek Leningrad kuşatmasını başlattı
1952 - Erzurum'da Aziziye Anıtı açıldı
1955 - Londra Konferansı'nda Kıbrıs sorunu ele alındı İngiltere Kıbrıs'ta üçlü bir yönetim önerdi Yunanistan ise ada halkının geleceğini kendinin belirlemesini istedi Toplantıya Türkiye'den Dışişleri Bakan Vekili Fatin Rüştü Zorlu katıldı
1963 - Kremlin ile Beyaz Saray arasında doğrudan görüşmeyi sağlayacak "kırmızı telefon" hattı devreye girdi
1968 - Sovyet tankları Prag'a girdi
1971 - İstanbul Televizyonu deneme yayınlarına başladı
1974 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'taki çarpışmalar yüzünden evlerini terk edenlerin güven içinde geri dönmelerine izin verilmesini öngören Fransa, İngiltere, Avusturya ortak karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti
1977 - Milli yüzücü Erdal Acet, Manş Denizi'ni 9 saat 4 dakikada geçti Bu mesafedeki en iyi 10 derece sıralamasına girdi
1977 - Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı
1981 - İran Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai ve Başbakan Muhammed Cevad Bahomar bombalı saldırı sonucu öldürüldü
1985 - Uluslararası Af Örgütü BM İnsan Hakları Komisyonu'na bir rapor gönderdi Raporda, Bulgaristan'da Türk azınlığa karşı girişilen Bulgarlaştırma kampanyasına son verilmesi istendi
1988 - Irak ordusundan kaçan binlerce Kürt Türkiye sınırına yığılmıştı Hükümet sınırları açmaya karar verdi Binlerce Kürt Hakkari'nin Çukurca ve Uludere ilçelerine sığındı
1992 - Güvenlik güçleri ile İran'dan Türkiye'ye giren 300 kadar PKK militanı çatıştı; 100 militan ve 10 güvenlik görevlisi öldü
1995 - NATO, Sırp mevzilerinin büyük bir bölümünü tahrip etti
2008 - Çin'in Siçuan eyaletinde 6,1 büyüklüğünde deprem; 22 kişi öldü, yüzlerce kiş yaralandı

TARİHTE BUGÜN: 31 AĞUSTOS
Galatasaray Lisesi 31 Ağustos 1868'de kuruldu


Galata Sarayı Humayun Mektebi adıyla kurulan kurum, enderuna (saray mektebi) üst düzeyde eğitimli görevli yetiştirirdi Bu yüzden Mekteb-i Sultani olarak da anılırdı

O yıllarda Enderun, Osmanlı sarayında padişahın günlük yaşamını geçirdiği, sarayın eğitim birimlerinin, kütüphanenin, hazine odasının yer aldığı büyük bahçe içine kurulu bir kompleksti

Burada, başta padişah olmak üzere, saraydaki diğer görevlilerin danışabileceği, birçok alanda bilgi sahibi kişiler hizmet vermekteydi Bu kişilerin eğitimi ise 15 yüzyıl sonundan (1481) 18 yüzyıl (1715) başlarına kadar işlevini sürdüren Galata Sarayı Ocağı'nda veriliyordu

Evliya Çelebi'nin aktardığı üzere; II Beyazıt (1907 - 1907) bir kış günü Galata sırtlarında avlanırken son derece bakımlı büyük bir bahçe içinde köhnemiş küçücük bir kulübe görür Kulübenin sahibi Gül Baba ile tanışan padişah, onu bahçeye gösterdiği özenden dolayı ödüllendirmek ister ve Gül Baba'nın isteği üzerine bu bahçeye bir mektep ve bir darülşifa (hastane) yaptırır

Hikâye her ne kadar bize okulun bir dilek üzerine kurulduğunu söylese de biz biliyoruz ki İstanbul'u alan Fatih Sultan Mehmed, antik kültürün izlerini taşıyan bu şehirde kuracağı devletin payidar olabilmesi, meselâ bir Bizans İmparatorluğu gibi bin yıl yaşayabilmesi için, önceki kültürleri araştırmakta ve sürekli verdiği talimatlarla çevrilen klasik eserleri okumaktaydı İşte bunlardan biri olan Eflatun'un (batıda kullanılan ismiyle Platon; MÖ 427 - 347) "Devlet" adlı eseri, devleti ancak filozofların yönetebileceğini yazmaktadır

Peki Osmanlı'nın yükselmeye başladığı o yıllarda devleti yönetecek filozoflar nasıl yetiştirilecekti? Saray Okulu vardı ancak bu okula gelecek öğrencilerin ilk ve orta öğrenimleri nerede verilecekti? İşte bu düşüncelerin neticesinde, II Bayezid, babası Fatih'in idealindeki okulu "Galata Sarayı Ocağı" adıyla kurarak Osmanlı Saray eğitiminin önemli bir parçasını oluşturmuş oluyordu

1675 yılına gelindiğinde ise, ocaktaki içoğlanlardan yeteneklileri saraya alınırken diğerleri süvari bölüklerine dağıtılır ve kurum on yıllığına tasfiye edilir 1715 yılında yeniden açılan ocak, tekrar acemioğlanların eğitimini üstlenir 1820 yılına dek Osmanlı'nın en önemli kurumlarından biri olan Galata Sarayı Medresesi bu yıldan sonra Tıbbiye ve Askeri Kışla olarak kullanılır

Sonraki yıllarda gün geçtikçe önemi ve işlevi artan kurum, Osmanlı'da Batılılaşma döneminin ve Tanzimat uygulamalarının bir sembolü olur Çünkü bu kez de Osmanlı'da hukuksal, siyasal, ve sosyal alanda gerçekleştirilecek yenilikleri yaşama geçirecek aydın kadrolara ve bu kadroların yetiştirilmesi için, geleneksel eğitimin dışında batılı programları da bünyesinde barındıran bir eğitim kurumuna ihtiyaç vardır

İstanbul'da daha ziyade yabancıların ve gayrimüslim osmanlıların devam ettiği ve Fransızca eğitim yapan Saint Benoît, Notre Dame de Sion gibi okullar vardı ancak bunlar daha ziyade Fransa'nın denetimindedir; amaç, Osmanlı Devleti'nin etkin olacağı batılı bir kurum yaratmaktır Bu amaç doğrultusunda 1 Eylül 1868'de Abdülaziz'in katıldığı bir törenle Mekteb-i Sultani adıyla kurum yeniden faaliyete geçer Dönemin Paris Büyükelçisi Cemil Paşa ile Hariciye Nazırı Fuad Paşa 'nın çabalarıyla kurum Fransa'daki lise eğitimine denk ve aynı kalitede öğrenci yetiştirir Ve bu öğrencilerin arasında katolik, ortodoks ve musevi öğrenciler de vardır

9 - 12 yaşlarında, öğretime başlayabilen bu öğrenciler dil durumlarına göre Fransızca ya da Türkçe hazırlık okumaktadırlar 1908 yılında müdür Tevfik Fikret Bey 'in yaptığı yeniliklerle; ilk, orta ve lise için 3'er yıllık program hazırlanarak eğitim süresini 9 yıla çıkar Ayrıca Farsça, Arapça, İtalyanca, Latince, Rumca, Ermenice ve Almanca dersleri isteğe bağlı olarak seçmeli ders statüsüne getirilirken, piyano ve keman dersleri de programa dahil edilir

1907 yılında kurum, Galatasaray Lisesi adıyla ve Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak eğitime başlar Tenefüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırılır ve genel kültür dersleri Türkçe verilmeye başlar 1967 yılında okula kabul edilen kız öğrenciler için Feriye Sarayları hizmete açılır Bir yıl sonra Mektebi Sultani'nin 100 Kuruluş Yılı Kutlamaları nedeniyle dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle liseyi ziyaret eder 1975'de ise kurum, Anadolu Lisesi konumuna getirilir ve eğitim 8 yıl olur

Son olarak, 14 Nisan 1992 yılında Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile 8 Cumhurbaşkanı Turgut Özal arasında imzalanan protokolle ilkokul ve üniversite eğitimini de kapsayan Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu (GEÖK) hayata geçirilir GEÖK, 1994 yılında Galatasaray Üniversitesi'ne dönüşür

1905 yılında Galatasaray Ali Sami Yen Bey ve arkadaşları GalatasaraySpor Kulübü' nü kurmuşlardır Günümüzde ise Anadolu Lisesi kategorisinde eğitim dili Fransızca ve Türkçe olan bir devlet lisesidir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1876 - V Murat tahttan indirildi; yerine kardeşi II Abdülhamit padişah oldu
   * 1890 - Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı
   * 1913 - Ankaragücü Spor Klübü kuruldu
   * 1918 - Vahdettin padişah oldu O gün, Osmanlı tarihindeki son kılıç kuşanma töreni yapılmış oldu
   * 1928 - Bertolt Brecht'in Üç Kuruşluk Opera adlı oyununun ilk gösterimi Berlin'de yapıldı
   * 1930 - Vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu
   * 1966 - Irak ordusu, Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin elindeki Erbil kentini ele geçirdi Irak ordusu, Mesut Barzani liderliğindeki Irak Kürdistan Demokrat Partisi'ni destekliyordu Olay, ABD ile Irak arasındaki gerginliği tırmandırdı
   * 1988 - Sarp Sınır Kapısı açıldı
   * 1988 - Kuzey Irak'tan kaçan Iraklılar, Türk sınırlarından geçmeye başladılar

Kimler geldi

   * 12 - Caligula (ö 41)
   * 1917 - Turgut Sunalp, MDP Başkanı (ö 1999)
   * 1949 - Richard Gere, ABD'li aktör
   * 1949 - H David Politzer, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
   * 1970 - Nikola Gruevski, Makedonya başbakanı

Kimler geçti

   * 1867 - Charles Baudelaire, Fransız şair (d1821)
   * 1963 - Georges Braque, Fransız kübist ressam (d1882)
   * 1971 - Ali Hadi Bara, heykeltıraş (d1906)
   * 1973 - John Ford, Amerikalı film yönetmeni (d1894)
   * 1997 - Prenses Diana, Galler Prensi ve İngiliz Veliahdı Prens Charles'ın eski eşi (d1961)

TARİHTE BUGÜN: 1 EYLÜL
Almanya'nın 1 Eylül 1939'da Polonya'ya saldırması üzerine, II Dünya Savaşı başladı Milyonlarca kişinin öldüğü savaşın başlamasının 50'nci yılında, Dünya Barış Günü ilan edildi


Naziler o dönemin en güçlü ordusuydu Danzig Sorununun diplomatik yollarla çözümünün uzun sürmesi üzerine Alman orduları 1 Eylül 1939 sabahı Polonya sınırlarını geçtiler

Yıldırım savaşı tekniklerinin ilk kez hayata geçirilişi olan Polonya Seferi, bu ülkenin toprak bütünlüğünü uluslararası platformda garanti etmiş olan Birleşik Krallık ve Fransa'yı harekete geçirmiştir

3 Eylül'de Birleşik Krallık, bir gün sonra da Fransa, Almanya'ya savaş ilan etmiş ve seferberlik hazırlıklarını başlatmıştır Ancak Alman panzer birlikleri, harekâtın ilk haftasının sonunda Polonya cephelerini yarmış ve geniş kuşatmalara girişmiştir Müttefiklerin askeri bir müdahalesi için artık olanak görünmemektedir

17 Eylül 1939 günü, Sovyet Kızıl Ordusuna bağlı birlikler Polonya'nın doğu sınırlarından saldırırlar İki ateş arasında kalan Polonya, 27 Eylül 1939'da teslim olur, direnen birlikler de 5 Ekim 1939 günü teslim olurlar

Tarihte bugün ne oldu?

1868 - Türkiye'de Galatasaray Lisesi İstanbul'da açıldı
1920 - Fransızlar, başkenti Beyrut olan Lübnan devletini kurdu
1923 - Japonya'nın Tokyo ve Yokohama kentlerinde deprem: 300 bin kişi öldü
1927 - Türkiye'de Medeni nikah zorunlu hale getirildi
1969 - Muammer Kaddafi, Libya'da askeri bir darbeyle Kral İdris'i devirdi
1974 - Nikaragua'da General Somoza devlet başkanlığına atandı
1976 - Yüzücü Erdal Acet, Manş Denizi'ni 9 saat 2 dakikada geçerek Dünya rekoru kırdı
2002 - Güney Kore`de, son 40 yılda meydana gelen en şiddetli kasırgada iki günde ölenlerin sayısı yaklaşık 200`ü buldu
2003 - Denizli Valisi Recep Yazıcıoğlu, Ankara'ya 30 kilometre uzaklıkta trafik kazası

Kimler geldi

1653 - Johann Pachelbel, Alman barok müzik bestecisi (ö 1706)
1855 - Innokentiy Annensky, Rus şair (ö 1909)
1930 - Turgut Özakman, Türk yazar
1936 - Özdemir İnce, Türk şair
1957 - Gloria Estefan, Kübalı şarkıcı

Kimler geçti

1557 - Jacques Cartier, Fransız denizci ve kâşif (d 1491)
1715 - XIV Louis, Fransa kralı (d 1638)
1981 - Albert Speer, Alman silahlanma bakanı (d 1905)
1970 - François Mauriac, Fransız yazar, Nobel Ödülü sahibi (d 1885)
1998 - Osman Fahir Seden, Türk yönetmen (d 1924) geçirdi Yazıcıoğlu, 8 Eylül'de vefat etti

TARİHTE BUGÜN: 2 EYLÜL
İngiltere tarihindeki en büyük felaketlerden olan Büyük Londra Yangını 2 Eylül 1666'da başladı


Büyük Londra Yangını, 2 Eylül 1666 Pazar günü Londra'nın orta kesimlerinde başlayarak 5 Eylül Çarşamba gününe kadar kenti etkisi altına alan, kentin tarihindeki en büyük yangın felaketidir

Yangın, Romalılar döneminden kalma kent duvarlarının içinde kalan Orta Çağ Londrası'nı tahrip etmiştir Soyluların yaşadığı bölge olan Westminster'ı, dönemin kralı II Charles'ın bulunduğu Whitehall Sarayı'nı ve gecekondu mahallelerini tehdit etmişse de yangın bu bölgelerde yıkıma neden olmamıştır

Yangın 13200 evi, 87 mahalle kilisesini, St Paul Katedrali'ni ve birçok resmî kurumun binasını kül etmiştir Kentin 80000 sakininin yaklaşık olarak 70000'inin bu yangında evlerini kaybettiği sanılmaktadır

 Yangında yaşamını yitirenlerin sayısına ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte ölenlerin sadece birkaçı kayda geçirilmiştir Orta sınıfa mensup kişiler ile yoksulların ölümleri hiçbir zaman kaydedilmediği ve ateşin sıcaklığının insan vücudundan kalıntı bırakmayacak derecede yüksek olduğu göz önüne alındığından, son dönemlerde ölü sayısının oldukça az olduğunun doğruluğu hakkında görüş ayrılıkları vardır

Yangın, 2 Eylül günü gece yarısından hemen sonra, Thomas Farriner adlı bir kişinin işlettiği, Pudding Sokağı'nda bulunan bir ekmek fırınında başladı ve hızla çevreye yayıldı Dönemin başlıca yangın söndürme yöntemlerinin kullanılması ve belirli bölgelere set çekilme işlemi, dönemin Londra Belediye Başkanı Thomas Bloodworth'un kararsızlığı nedeni ile büyük ölçüde gecikti

Pazar gününün gecesi harekete geçilmeye karar verildiğinde rüzgârın etkisiyle fırının olduğu bölgedeki ateşler fırtına ile birlikte hızla yayılmaya başlamıştı Yangın pazartesi sabahı yönünü kuzeye, kentin kalbinin attığı noktaya çevirdi Kentin sokaklarındaki asayiş ve durgunluk şüpheli yabancıların yangını kasten başlattıkları söylentisinden dolayı bozuldu Eş zamanlı olarak sürmekte olan II İngiltere-Hollanda Savaşı'nın etkisiyle kentte meydana çıkacak evsizler korkusu Fransızlar ve Hollandalılar üzerinde yoğunlaştı ve bu dönemde bu azınlık gruplar sokak saldırılarına uğradı

Salı günü yangın kentin hemen her yanına yayıldı Ateşler St Paul Katedrali'ni kül ederek II Charles'ın bulunduğu Whitehall Sarayı'na dayandı Kapsamlı bir işbirliği ile yangının saraya sıçraması önlendi Yangına karşı verilen mücadelenin kazanılmasında en önemli iki etkenin doğudan esen rüzgârların dinmesi ve Londra Kulesi Garnizonu'nun ateşi durdurmak için barut kullanarak aldığı önlemler olduğu düşünülmektedir

Felaketin Londra'ya ve Londra halkına etkileri oldukça ağır olmuştur Felaketten zarar görmüş olan kişilerin Londra'dan tahliye edilmesi ve bir başka yere yerleştirilmesi, evsiz kalanların çıkaracağı ayaklanmadan korkan Kral II Charles tarafından kuvvetle desteklenmiştir Yangından sonra köklü değişiklikler içeren birçok önergeye karşın Londra, afetten önceki biçimine uygun olarak, aynı cadde ve sokak planlarıyla yeniden imar edilmiştir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1925 - Tekke ve zaviyelerin kapatılması ve memurların şapka giymesine karar verildi
   * 1929 - Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği ilk güzellik yarışmasında Feriha Tevfik Türkiye güzeli seçildi
   * 1938 - Hatay Millet Meclisi açıldı Tayfur Sökmen Hatay devlet başkanı seçildi
   * 1942 - Alman SS Birlikleri Varşova Gettosu ayaklanmasını 50 bin Yahudiyi öldürerek bastırdı
   * 1944 - Missouri zırhlısında Japonya'nın teslim anlaşması imzalandı
   * 1947 - İstanbul emniyeti kaçakçılık bürosu şefi, işkence suçundan mahkûm oldu
   * 1954 - Ho Chi Minh yeni kurulan Kuzey Vietnam Cumhuriyeti'nin başkanlığına seçildi
   * 1968 - İran'da deprem: 11 bin kişi öldü
   * 1985 - Kaş Limanı açıklarında 3400 yıl önce batan, fildişi eşya, bakır ve kalay parçalarıyla yüklü bir gemi enkazı bulundu

Kimler geldi?

   * 1916 - Ömer Lütfi Akad, Türk yönetmen
   * 1964 - Keanu Reeves, ABD'li sinema oyuncusu
   * 1966 - Salma Hayek, Meksikalı sinema oyuncusu
   * 1968 - Cynthia Watros, ABD'li oyuncu
   * 1976 - Hande Ataizi, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu

Kimler geçti?

   * 421 - III Constantius, Roma imparatoru
   * 1865 - William Rowan Hamilton, İrlandalı matematikçi (d 1805)
   * 1937 - Pierre de Coubertin, Fransız pedagog, tarihçi ve sporcu (d 1863)
   * 1973 - JRR Tolkien, İngiliz yazar (d 1892)
   * 1991 - Alfonso GarcÃa Robles, Nobel Barış Ödülü sahibi Meksikalı poitikacı (d 1911)

Tarihte Bugün:3 Eylül

Viyana Kuşatması, Osmanlı'nın başarısızlığıyla sonuçlandı

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1783 - İngiltere, Paris'de imzalanan anlaşmayla ABD'nin bağımsızlığını tanıdı
   * 1869 - İstanbul'da Atlı Tramvay, Konstantin Karopana tarafından çalıştırıldı
   * 1895 - İlk profesyonel futbol maçı yapıldı Latrobe, Jeanette'i 12-0 yendi
   * 1908 - Türkiye'deki ilk haftalık mizah dergisi Kalem yayımlanmaya başlandı
   * 1912 - Deniz kuvvetlerine yiyecek sağlamak için, dünyanın ilk konserve fabrikası İngiltere'de açıldı
   * 1939 - Almanya'nın Polonya'yı işgalinden iki gün sonra, İngiltere ve birkaç saat sonra da Fransa, Almanya'ya savaş ilan etti
   * 1943 - IIDünya Savaşı sırasında müttefiklerin istilası üzerine İtalya, koşulsuz teslim oldu
   * 1952 - Ağrı Dağı zirvesine Türk Bayrağı dikildi
   * 1988 - Türkiye'ye sığınan Kürtlerin sayısı 100 bini aştı

Kimler doğdu

   * 1859 - Jean Jaures, Fransız gazeteci, önder ve milletvekili (d 1914)
   * 1971 - Kiran Desai, Hintli yazar
   * 1974 - Clare Kramer, ABD'li oyuncu
   * 1984 - David Fiegen, Lüksemburglu atlet

Kimler öldü

   * 1634 - Edward Coke, İngiliz hukukçu (d 1552)
   * 1658 - Oliver Cromwell, İngiliz asker ve siyaset adamı (d 1599)
   * 1969 - Ho Şi Mingh, Kuzey Vietnam devlet başkanı (d 1890)
   * 1883 - İvan Sergeyeviç Turgenyev, Rus yazar (d 1818)
   * 1988 - Ferit Melen, Türk siyasetçi (d 1906)

Tarihte Bugün:4 Eylül


Şili'de sosyalist lider Salvador Allende 4 Eylül 1970'te başkan seçildi

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1870 - Fransa'da III Cumhuriyet ilan edildi
   * 1919 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Sivas Kongresi'ni açtı
   * 1932 - Dünya Barış Konferansı Viyana'da toplandı
   * 1935 - İstanbul telefon şirketi hükümet adına işletilmeye başlandı
   * 1939 - Tüm gıda maddelerine ihraç yasağı kondu
   * 1970 - Prof Erdal İnönü, Ortadoğu Teknik Üniversitesi rektörü oldu
   * 1981 - Milli Güvenlik Konseyi gözaltı süresinin 90 günden 45 güne inmesini onayladı
   * 1991 - Halkın Emek Partisi (HEP), Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ile anlaşarak seçimlerde işbirliği kararı aldı
   * 1999 - Genelkurmay Başkanı Hüseyin Kıvrıkoğlu "28 Şubat süreci"nin bitmediğini, “gerekirse bin yılâ€� süreceğini söyledi

Kimler geldi

   * 1824 - Anton Bruckner, Avusturyalı besteci (ö 1896)
   * 1896 - Antonin Artaud, Fransız oyun yazarı, şair ve tiyatro oyuncusu (ö 1948)
   * 1901 - Ahmet Kutsi Tecer, Türk şair ve oyun yazarı (ö 1967)
   * 1953 - Fatih Terim, Türk spor adamı
   * 1981 - Beyoncé Knowles, ABD'li şarkıcı ve oyuncu

Kimler geçti

   * 1965 - Albert Schweitzer, Alman doktor ve filozof (d 1875)
   * 1990 - Turan Dursun, Türk yazar ve düşünce adamı (d 1934)
   * 1992 - Fahrelnissa Zeid, Türk ressam (d 1901)
   * 1992 - Musa Anter, gazeteci ve yazar (d 1920)
   * 2006 - Steve Irwin, Avusturyalı belgeselci (d 1962)

TARİHTE BUGÜN: 5 EYLÜL

ABD - Osmanlı Sözleşmesi 5 Eylül 1795'te ABD ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalandı


1783 yılında, Avrupa standartlarına göre mütevazı da olsa, yeni bir denizci devlet olan ABD, denizlerde tek başına bayrak gezdirmeye başladı

25 Temmuz 1785'te, Atlas Okyanusu'nda Cadiz açıklarında, bu yeni bayrağı taşıyan ilk gemi Cezayir açıklarında Osmanlı gemileri tarafından ele geçirildi

Bu gemi, Boston limanına bağlı, Kaptan Isaak Stevens'in idaresindeki Maria idi

Arkasından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan O'Brien'in Dauphin'i de aynı akibete uğradı

1793 Ekim ve Kasım aylarında 11 ABD gemisi daha Osmanlıların eline geçti

Amerikan Kongresi, 27 Mart 1794 yılında, Osmanlı denizcilerine karşı koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi veya satın alınması için, Başkan George Washington'a 700 bin altına yakın harcama yetkisi verdi

5 Eylül 1795'te ABD bu tehdide karşı bir anlaşma yapmayı kabul etti

Bu anlaşmaya göre ABD, Cezayir'deki esirlerin iadesi ve gerek Atlas Okyanusu'nda, gerekse Akdeniz'de ABD sancağı taşıyan hiçbir tekneye dokunulmaması karşılığında, 642 bin altın ve yılda 12 bin Osmanlı altını (21600 dolar) ödeyecekti

Dili Türkçe olan ve 22 maddeden oluşan anlaşmaya, Kuzey Amerika adına Joseph Donaldson ve Osmanlı İmparatorluğu adına Cezayir Beylerbeyi Cezayirli Hasan Paşa nam-ı diğer Hasan Dayı imza koydular

Böylece ABD yıllık vergiye bağlanmış oldu Bu, ABD'nin iki asrı aşkın tarihinde, yabancı bir dille imzalanan tek anlaşması olduğu gibi, yabancı bir devlete vergi ödenmesini kabul eden tek ABD belgesidir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1669 - Girit, Osmanlı İmparatorluğu'na ilhak edildi
   * 1795 - ABD ile Osmanlı İmparatorluğu arasında ABD'yi yıllık vergiye bağlayan ABD - Osmanlı Sözleşmesi imzalandı
   * 1938 - Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı Vasiyet, Ankara 3 Sulh Hukuk Hakimi Osman Selçuk Selçuk tarafından 28 Kasım 1938'de açılacaktı
   * 1945 - Çok partili düzene geçişin ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi kuruldu
   * 1950 - Başvuru fazlalılığı yüzünden, üniversite giriş sınavı uygulaması başlatıldı
   * 1960 - Muhammed Ali (Cassius Clay), olimpiyat madalyasını aldı
   * 1963 - 20-21 Mayıs'ta askeri darbe girişiminde bulunan Albay Talat Aydemir, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesince idama mahkum edildi
   * 1973 - Devlet Film Arşivi'nde yangın çıktı; Atatürk'ün tek kopyalı filmleri yandı
   * 1990 - Hükûmete, yurtdışına asker gönderme ve Türkiye'de yabancı asker bulundurma yetkisi veren teklif, TBMM'de kabul edildi
   * 1991 - Nelson Mandela, Güney Afrika'da başkan seçildi

Kimler geldi

   * 1905 - Arthur Koestler, Macar asıllı İngiliz yazar (ö 1983)
   * 1912 - John Cage, ABD'li besteci, filozof, yazar ve baskıcı (ö 1992)
   * 1946 - Freddie Mercury, Queen grubunun solisti (ö 1991)
   * 1951 - Michael Keaton, ABD'li aktör
   * 1973 - Kaan Tangöze, Duman müzik grubunun solisti

Kimler geçti

   * 1548 - Catherine Parr, İngiltere kraliçesi (d 1512)
   * 1857 - Auguste Comte, Fransız matematikçi (d 1798)
   * 1876 - Manuel Blanco Encalada, Şilili siyasetçi (d 1790)
   * 1901 - Ignacij KlemenÄ�iÄ�, Sloven fizikçi (d 1953)
   * 1997 - Mother Teresa, Nobel Barış Ödülü sahibi Arnavut hayırsever (d 1910)