Tarihte Bugün

TARİHTE BUGÜN: 25 TEMMUZ
Avusturya başbakanı Engelbert Dollfuss, 25 Temmuz 1934'te ülkesindeki Naziler tarafından Viyana’da öldürüldü


Engelbert Dollfuss, 1920'li yıllarda Hıristiyan Sosyal Parti'nin önderlerinden ve Aşağı Avusturya Köylüler Birliği'nin aktivistiydi

1931'den itibaren tarım ve orman bakanlığı görevinde bulundu Köylüler birliği ve Heimwehr adı verilen paramiliter faşist çetelerin desteğiyle 1932'de şansölye ve dışişleri bakanı oldu

Almanya'da Nazilerin iktidarı almasından sonra İtalyan diktatörü Mussolini ile işbirliği içinde Almanya'yla birleşmekten kaçındı

Mart 1933'de parlamentoyu kapattı, Komünist Partiyi ve Almanya'yla birleşmek isteyen Nazi Partisini yasakladı

Kendisinin kurduğu ve kısa süre sonra tek yasal parti halini alacak olan Vatan Cephesi isimli paramiliter örgütün de desteğiyle Avusturya Faşizmi'ne dayanan otoriter bir devlet kurdu

Şubat 1934'de sosyal demokrat işçilerin başlattığı Şubat Ayaklanması'nı kanlı bir şekilde bastırdı Mayıs ayında yeni bir otoriter anayasa ilan etti

Dollfuss 25 Temmuz 1934'de Nazilerin organize ettiği bir darbe girişimi sırasında Viyana'da öldürüldü

Yerine önce Heimwehr'in lideri Ernst Fürst Rüdiger von Starhemberg, 1936'da onun gözden düşmesi sonucunda da Vatan Cephesi'nin lideri Kurt Schuschnigg geçti Mart 1938'de Avusturya'nın Almanya'ya katılmasıyla Vatan Cephesi de dağıldı

Dollfuss kısa boylu bir adamdı Bu nedenle I Dünya Savaşı'nda az kalsın orduya kabul edilmeyecekti Bu fiziki özelliği muhaliflerinin alaylarına neden oldu, kendisine 'Millimetternich' ve 'Jokey' gibi takma adlar yakıştırıldı

Başka neler oldu

   * 1950 - Bakanlar Kurulu Kore’ye 4500 kişilik bir askeri birlik gönderme kararı aldı
   * 1958 - Sovyetler Birliği Türkiye’ye nota verdi: “Türkiye’nin Irak’a girmesi kötü sonuçlar doğururâ€�
   * 1973 - Türkiye Barolar Birliği Genel Başkanı Profesör Faruk Erem, üniversite

   * 1975 - Türkiye İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el koydu
   * 1978 - İlk tüp bebek, İngiltere'de doğdu (Louise Brown)
   * 1992 - Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani ve Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani’ye diplomatik Türk pasaportu verildiği açıklandı
   * 1992 - Atatürk Barajı’nın iki ünitesi açıldı
   * 1994 - Ürdün kralı Hüseyin ile İsrail Başbakanı İzak Rabin savaş durumunu sona erdiren deklarasyonu imzaladılar
   * 2000 - Concorde uçağı Paris’ten kalkıştan kısa bir süre sonra düştü; 100 yolcu ve 9 mürettebattan kurtulan olmadı

özerkliğinin gasp edildiği gerekçesiyle öğretim üyeliğinden istifa ettiKimler geldi

   * 1894 - Gavrilo Princip, Sırp suikastçi (ö 1918)
   * 1902 - Eric Hoffer, ABD'li yazar (ö 1983)
   * 1920 - Rosalind Franklin, İngiliz bilim insanı (ö 1958)
   * 1967 - Matt LeBlanc, ABD'li oyuncu
   * 1973 - Deniz Çelik, Pop müzik sanatçısı, şarkı sözü yazarı, besteci

Kimler geçti

   * 306 - Constantius Chlorus, Roma imparatoru (d 250)
   * 1572 - Isaac Luria, Yahudi mistik (d 1534)
   * 1834 - Samuel Taylor Coleridge, İngiliz şair (d 1772)
   * 1934 - Engelbert Dollfuss, Avusturyalı politikacı (suikast) (d 1892)
   * 1984 - Jose Mauro de Vasconcelos , Brezilyalı yazar (d 1920)

TARİHTE BUGÜN: 26 TEMMUZ
26 Temmuz 1995'te İstanbul Altın Borsası açıldı



2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 40/A maddesi hükmüne dayanarak SPK tarafından hazırlanan "Kıymetli Madenler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Genel Yönetmelik", 3 Nisan 1993 tarih ve 21541 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir

Genel Yönetmeliğe dayanarak Hazine Müsteşarlığı tarafından "Kıymetli Maden Borsaları Üyelik Yetkisi ve Kıymetli Maden Borsası Aracı Kurumlarının Kuruluş ve Faaliyet Şartlarına İlişkin Yönetmelik" 16101993 tarih ve 21730 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır

Kıymetli Madenler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine dayanılarak 13 Şubat 1994 tarih ve 21848 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İstanbul Altın Borsası Yönetmeliği ile de Borsa'nın çalışma kural ve esasları belirlenmiştir

İstanbul Altın Borsası, 26 Temmuz 1995 tarihinde resmi olarak faaliyetlerine başlamıştır Borsada sadece külçe altın alım satımı değil, vadeli işlemler de yapılır 1999'dan itibaren gümüş ve platin işlemleri de yapılmaya başladı Altın borsasında uluslararası rafine çıkışlı 995/1000 ile 9999/1000 saflıktaki altınlar işleme girebiliyor İşlemde altınlarda standart külçeler 1, 10, 50, 100, 250, 500, 1000 gramlık ve 125 kilogramlık, 350-450 ons arası külçe standardındadır Kıymetli Madenler Piyasası'nda işlemler, sabah ve öğle olmak üzere Borsa'nın açık olduğu her işgününde iki seansta gerçekleşir Sabah seansı 09:30 - 09:40 arası seans öncesi ve 09:45 - 13:00 arası ilk seans olarak yapılır Öğleden sonra seansı 15:00-17:15 saatleri arasında gerçekleştirilir TL/gr işlemleri aynı gün valörlü, ötekiler ertesi gün veya iki işgünü valörlüdür En küçük işlem birimi 5 kgdır En küçük fiyat hareketi TL'de 100 lira, ötekilerde 5 cent'tir Üyelerin alıp satabilecekleri altın miktarı Borsa Takas Merkezi'ne teslim ettikleri altınların 20 katı ile sınırlıdır Alım satım emirleri Reuters ve Telerate ile duyurulur

Vadeli işlemlerde her bir sözleşme 995/1000 ayar ve 3 kg'lıktır Sözleşmeler TL/gr ve $/ons cinsinden düzenlenir Altın, teslim tarihinde fiziki veya nakdi uzlaşma ile gerçekleştirilir İşlemler kesintisiz 11-16 saatlerinde yapılır

Ülkemiz, uluslararası ham elmas ticaretinin kontrol altında tutulabilmesi amacıyla Güney Afrika Cumhuriyeti'nin öncülüğünde başlatılan 46 ülkenin üye olduğu Kimberley Süreci Sertifika Sistemi üyeliğine 14/08/2007 tarihi itibarıyla kabul edilmiştir

İstanbul Altın Borsası, ham elmasın ithal ve ihracı işlemlerinde yetkili otorite olarak tayin edilmiştir Buna göre, ham elmasın ithal ve ihraç işlemlerini Kimberley Süreci Sertifika Sistemi çerçevesinde yürütmeye ve ibraz edilen sertifikaların Kimberley Sürecine ilişkin belgelerde belirtilen asgari standartları taşıyıp taşımadığını incelemeye, katılımcı ülke ihracat otoritesi nezdinde sertifikaların teyidini almaya ve sertifika düzenlemeye İstanbul Altın Borsası yetkilidir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1923 - İskoç mühendis John Logie Baird, ilk mekanik televizyonun patentini aldı
   * 1933 - Adolf Hitler görme, duyma gibi sorunları olan engelli Almanların kısırlaştırılacağını açıkladı
   * 1951 - Şair Nazım Hikmet vatandaşlıktan çıkarıldı
   * 1951 - Türkiye'deki ilk petrol Raman dağı yöresinde bulundu
   * 1952 - Mısır Kralı I Faruk, tahtını oğlu II Fuad'a devretti
   * 1953 - Moncada kışlası baskınıyla Küba devrimi başladı Devrimcilerin lideri Fidel Castro tutuklandı
   * 1956 - Dünya Bankası'nın Asvan Barajı'nın inşasını desteklemekten vazgeçmesi üzerine Mısır devlet başkanı Cemal Abdül Nasır, Süveyş Kanalı'nı millileştirdi
   * 1974 - Yedi yıl süren askeri rejimden sonra, Yunanistan'da Konstantin Karamanlis'in başbakanlığında sivil hükümet kuruldu

Kimler geldi

   * 1856 - George Bernard Shaw, İrlandalı gazeteci, eleştirmen, oyun yazarı (ö 1950)
   * 1861 - Vaja Pşavela, Gürcü yazar, şair (ö 1915)
   * 1894 - Aldous Huxley, İngiliz yazar (ö 1963)
   * 1928 - Stanley Kubrick, ABD'li film yönetmeni (ö 1999)
   * 1943 - Mick Jagger, Rolling Stones’ın vokalisti

Kimler geçti

   * 1925 - Gottlob Frege, Alman matematikçi (d 1848)
   * 1952 - Eva Peron, Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron’un eşi (d 1919)
   * 1978 - Hasan Ferit Alnar, Türk besteci ve orkestra şefi (d 1906)
   * 1984 - Ed Gein, ABD'li seri katil (d 1906)
   * 2004 - Oğuz Aral, Türk karikatürist (d 1936)

TARİHTE BUGÜN: 27 TEMMUZ
İki milyondan fazla kişinin öldüğü Kore Savaşı 27 Temmuz 1953'te sona erdi Ateşkes anlaşması Panmuncon'da imzalandı


Çin Halk Gönüllü Ordusu' BM birliklerini 38 paralelin güneyine püskürterek Güneyi işgale başladı Ancak, Birleşmiş Milletler ordularının karşı saldırısı sonucunda cephe 38 paralel boyunca sabitlendi

Bu arada Mareşal Douglas MacArthur'un, Başkan Truman'ın aksi yöndeki emirlerine riayet etmeyerek ordularını tekrar Çin sınırına kadar ilerletmek istemesi üzerine Truman tarafından resmen emekliye sevkedildi

Savaşın durağan bir nitelik alması ve iki tarafın da herhangi bir kazanç elde edememesi, tarafları barış görüşmeleri yapmaya itti 1951 Nisan'ında başlayan görüşmeler sonucunda ancak 1953 Temmuzu'nda barış antlaşması imzalandı

Savaşın sonucu

Kore Savaşı sonucunda Kuzey Kore, Çin ile batı bloğu arasında tampon bölge haline geldi Savaştan yine en çok Koreliler zararlı çıktı Kore yakılıp yıkıldı;yaklaşık olarak 3 milyon insan öldü Bunlardan yaklaşık 36000'i Amerikan askerinden, 600000'i Koreli askerlerden ve 500000'i Çin'li askerlerden oluşmaktadır

Bu savaş Amerika Birleşik Devletleri'ne atom silahları gücüne güvenmemeyi öğretti Amerika'nın atom üstünlüğüne karşın Çin'in ve Sovyetler'in Kuzey Kore'yi desteklemesi, Batı Bloğunu konvansiyonel savaş gücünü arttırmaya itti

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1302 - Osmanlı Beyliği ile Bizans İmparatorluğu arasındaki Koyunhisar Savaşı, Osman Gazi'nin zaferiyle sonuçlandı
   * 1794 - Fransız Devrimi'nin jakoben önderlerinden Maximilien Robespierre iktidardan düşürüldü ve Fransa Millî Meclisince tutuklandı Robespierre, 28 Temmuz'da idam edildi
   * 1914 - Avusturya, Sırbistan'a resmen savaş ilân etti; I Dünya Savaşı başladı
   * 1957 - Kıbrıs'ta "Türk Mukavemet Teşkilâtı" kuruldu
   * 1964 - Amerika Birleşik Devletleri'nde siyahlar, Federal Mahkeme'ye başvurma hakkını elde etti
   * 1971 - Türkiye - Ortak pazar Geçici Ticaret Anlaşması imzalandı
   * 1976 - Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e, Waldorf Astoria Oteli'nde konuşurken, Kıbrıslı Rum Staviros Skopetrides tarafından suikast girişiminde bulunuldu
   * 1993 - Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş'in görev süresinin 1 yıl uzatılmasına karar verildi
   * 2002 - Ukrayna'da hava gösterisi sırasında bir savaş uçağının (Su-27) düşmesi sonucu izleyicilerden 77 kişi öldü
   * 2008 - İstanbul'da ünlü heavy metal grubu Metallica çok fazla kişinin rağbet ettiği konserini sundu

Kimler geldi

   * 1612 - IV Murat, Osmanlı padişahı (ö 1640)
   * 1824 - Alexandre Dumas, fils, Fransız yazar (ö 1895)
   * 1965 - José Luis Chilavert, Paraguaylı futbolcu
   * 1968 - Julian McMahon, Avustralyalı oyuncu

Kimler geçti

   * 1970 - António de Oliveira Salazar, Portekizli diktatör (d 1889)
   * 1995 - Melih Esenbel, eski dışişleri bakanı (d 1915)
   * 2003 - Bob Hope, ABD'li komedyen (d 1903)
   * 2004 - Kamran Usluer, Türk tiyatro sanatçısı (d 1937)

TARİHTE BUGÜN: 28 TEMMUZ
Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid, Ankara Savaşı'nda Timur'a yenilerek esir düştü ve 28 Temmuz 1402'de Osmanlı devletinde Fetret Devri başladı


Fetret Devri, Bunalım Devri veya Fasıla-i Saltanat, Osmanlı Devleti'nde Yıldırım Bayezid'in 1402'de Ankara Savaşı'nda, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu olan Timur'a yenilip esir düşmesi sonucu ortaya çıkmıştır

Yıldırım Bayezid'in dört oğulu arasındaki taht kavgaları nedeniyle 1402den 1413e kadar süren kargaşa dönemidir Fetret Döneminde birbirleriyle taht mücadelesine giren Yıldırım Bayezid'in oğulları Emir Süleyman, İsa Çelebi, Musa Çelebi, Çelebi Mehmet'dir

On bir yıl süren fetret devrinde birbirinden cesur ve hükümdarlık etmeye yetenekli dört kardeşin birbirleriyle ölüm kalım savaşları yapmaları sonunda, en metanetli ve becerikli kardeşin tahtı ele geçirmesi ve Ankara Savası ile parça parça olmuş ve moralini yitirmiş Osmanlı devletinin kendini tekrar toparlaması ile sonuç bulmuştur

Bu sonucun şüphesiz Çelebi Mehmed'in tekrar tekrar hükümdarlığı kendi elinde toplamak için birçok kendi aleyhine fena sonuçlar doğmasına rağmen devamlı mücadele etmesi ve diğer kardeşlerinden şanslı olması nedeniyle ortaya çıktığı iddia edilebilir

Diğer taraftan, Çelebi Mehmet'in kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa'nin gosterdikleri kusurlarından daha uzak olması ve yaşca küçük olmasına rağmen onlardan daha fazla dengelilik ve olgunluk göstermesi de bu sonucu açıklamaya yardım eder

Bu sonucun son bir açıklaması ise Çelebi Mehmet'in diğer kardeşlerinden en büyük farkının Anadolu medeniyetinin ve Anadolu kulturunun onemli merkezi olan Amasya'da çok yönlü bir kişi olarak yetişmesi ve olgunlaşması olabilir

Tarihte Bugün Ne Oldu?

   * 1808 - Osmanlı Padişahı III Selim, İstanbul'da IV Mustafa'nın emriyle boğularak öldürüldü
   * 1914 - I Dünya Savaşı başladı
   * 1921 - Kütahya'da toplanan Yunan Savaş Meclisi, Ankara'ya yürüme kararı aldı
   * 1939 - Demiryolu Aşkale'ye ulaştı
   * 1943 - II Dünya Savaşı: İngiliz hava kuvvetlerinin Hamburg'u bombalaması sonucu çıkan yangınlarda 42000 Alman sivil öldü
   * 1946 - İzmir Gazeteciler Cemiyeti kuruldu
   * 1997 - Metin Göktepe davası sanığı 6 polis teslim oldu
   * 2000 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, kapatılan RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın, hakkındaki hapis cezasının durdurulması için yaptığı başvuruyu reddetti
   * 2002 - TÜPRAŞ yakınındaki Akçagaz Dolum Tesisleri'nde yangın çıktı 2,5 saatte kontrol altına alınabilen yangın, 3 trilyon lira zarara yol açtı

Kimler geldi

   * 1887 - Marcel Duchamp, Fransız sürrealist ressam (ö 1968)
   * 1929 - Jacqueline Kennedy Onassis, ABD başkanlarından John F Kennedy'nin eşi (ö 1994)
   * 1943 - Rick Wright, İngiliz müzisyen (Pink Floyd)
   * 1951 - Santiago Calatrava, İspanyol mimar
   * 1954 - Hugo Chávez, Venezuela devlet başkanı

Kimler geçti

   * 1741 - Antonio Vivaldi, İtalyan besteci (d 1678)
   * 1750 - Johann Sebastian Bach, Alman besteci (d 1685)
   * 1808 - III Selim, Osmanlı padişahı (d 1761)
   * 1990 - Jill Esmond, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (d 1908)
   * 1993 - Cemal Madanoğlu, 27 Mayıs Darbesinin komutanı Emekli Korgeneral (d 1907)

TARİHTE BUGÜN: 29 TEMMUZ
Dünyanın, tamamı elektronik ilk bilgisayarı ENIAC, hafızasının arttırılması amacıyla verilen aradan sonra 29 Temmuz 1947'de tekrar çalıştırıldı ve 2 Ekim 1955'e dek sürekli çalıştı


ENIAC, elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayardır II Dünya Savaşı esnasında ABD'li bilimadamları tarafından inşa edilen ENIAC ilk çıkan bilgisayardı ENIAC, yaklaşık 167 m² bir alana sığıyordu ve ağırlığı 30 tondu

Bu ilk bilgisayarın siparişi, 1941 yılında Amerika’nın II Dünya Savaşı'na katılmasıyla birlikte ordu tarafından gizli olarak Pennsylvania Üniversitesi'ne ait elektrik mühendisliği okulu Moore School of Electrical Engineering'e verildi Amaç daha az isabet hatalı uzun menzilli top ve füzelerin hesaplamalarında kullanılmasıydı

Bilim adamları John Mauchly ve Presper Eckert tarafından yaklaşık 4 yılda imal edildi Yaklaşık maliyeti 500 bin dolar idi ENIAC ilk deneme çalışmasına 1945 yılında başladı Gerçek anlamda çalışabilmesi ise 1947 yılını buldu Ancak 2 Eylül 1945’te Japonya’nın teslim olmasıyla savaş sona ermişti ve böyle bir makine için ihtiyaç da kalmamıştı ENIAC 1947 yılında basına tanıtıldı

Savaş sonrası

Savaşın ardından ENIAC ağırlıklı olarak hava tahminlerinde, atom enerjisi hesaplamalarında, kozmik ışın çalışmalarında, termal tetikleme, rastgele sayı bulunmasında, rüzgar tüneli dizaynında ve diğer bilimsel araştırmalarda kullanıldı 1951 yılına gelindiğinde ise, endüstriyel amaçlı olarak kullanılmaya başlandı

ENIAC’ın parçaları şu anda Washington’daki Amerikan Ulusal Müzesi'nde sergileniyor

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1832 - İbrahim Paşa komutasındaki Mısır ordusu, Osmanlı ordusunu yenilgiye uğrattı
   * 1921 - Adolf Hitler, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin başkanı oldu
   * 1948 - 1948 Yaz Olimpiyatları: II Dünya Savaşı nedeniyle 12 yıldır yapılamayan olimpiyatlar Londra'da başladı
   * 1958 - NASA kuruldu
   * 1967 - Venezuela'nın başkenti Caracas kentinde deprem oldu, yaklaşık 500 kişi öldü
   * 1981 - Büyük Britanya’da Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi
   * 1987 - Margaret Thatcher ile François Mitterrand, Manş Tüneli'nin inşasına ilişkin anlaşmayı imzaladılar
   * 1989 - İran devlet başkanlığı seçimlerini Haşimi Rafsancani kazandı
   * 1999 - Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk kez bir başkan görev başındayken ceza aldı Başkan Bill Clinton yalan ifade vermek suçundan 90 bin dolar ödemeye mahkum edildi

Kimler geldi

   * 1883 - Benito Mussolini, İtalya başbakanı (ö 1945)
   * 1898 - Isidor Isaac Rabi, Avusturyalı fizikçi (ö 1988)
   * 1925 - Mikis Theodorakis, Yunan besteci
   * 1938 - Peter Jennings, Kanadalı gazeteci (ö 2005)
   * 1981 - Fernando Alonso, İspanyol Formula 1 pilotu

Kimler geçti

   * 1856 - Robert Schumann, Alman besteci (d 1810)
   * 1890 - Vincent Van Gogh, Hollandalı ressam (d 1853)
   * 1960 - Hasan Saka, Eski başbakanlardan (d 1886)
   * 1979 - Herbert Marcuse, Alman asıllı ABD'li felsefeci (d 1898)
   * 1983 - David Niven, İngiliz sinema oyuncusu (d 1910)

Tarihte bugün: 30 Temmuz

Tarihte 30 Temmuz' da yaşanan önemli olayların kronolojik sıralaması


1930 yılında Montevideo'da yapılan ilk Dünya Kupası'nı Uruguay kazandı

Her dört bir yılda düzenlenen FIFA Dünya Kupası, futbolda en önemli uluslararası turnuva olma özelliğini taşıyor

İlki 1930 yılında Uruguay'da, 13 ülkenin katılımıyla gerçekleşen organizasyon 1942 ve 1946 yıllarında savaş nedeniyle yapılamadı, 1950'den itibaren ise düzenli olarak günümüze kadar geldi

Uruguay evinde düzenlenen kupanın ilk turunda Romanya ve Peru ile birlikte C Grubu'nda yer aldı Peru'yu 1-0, Romanya'yı ise 4-0'la geçerek yarı finale yükseldi

İlk kupada gruplarında ilk sırayı alan dört takım doğrudan yarı final oynama hakkı kazandı Yarı finalde Uruguay Yugoslavya ile eşleşirken, Arjantin'in rakibi ABD oldu

Yugoslavya'yı 6-1 yenen Uruguay ve ABD'yi aynı skorla geçen Arjantin, ilk finalde karşı karşıya geldi Finalde Belçika'dan Langenus orta hakemlik yaparken, vatandaşı Christophe ve Bolivyalı Saucedo yardımcılıklarını üstlendi

Uruguay teknik direktörü Suspici finalde Ballestero, Mascheroni, Nasazzi, Andrade, Fernandez, Gestido, Dorado, Scarone, Castro, Cea ve Iriarte'yi ilk 11'de sahaya sürdü

Arjantin teknik direktörü Tramutola'nın 11'i ise Botasso, Della Torre, Paternoster, J Evaristo, Monti, Arico, Suarez, Peucelle, Varallo, Stabile, Ferreira ve M Evaristo'dan oluşuyordu

Uruguay henüz 12'nci dakikada Dorado ile öne geçti ama Arjantin 20'nci dakikada Peucelle ile skoru eşitledi ve ilk yarıyı 38'inci dakikada Stabile'nin golüyle 2-1 önde kapattı

58'inci dakikada Cea ile beraberliği yakalayan Uruguay, 68'de Iriarte ile 3-2'yi ve 89'uncu dakikada da Castro ile 4-2'yi yakalayarak ilk dünya şampiyonu oldu

Uruguay'ın evsahipliği yaptığı ve şampiyon olduğu ilk Dünya Kupası'na Avrupa'dan sadece dört ülke katıldı (Belçika, Fransa, Romanya ve Yugoslavya) Bunun nedeni Güney Amerika yolculuğunun çok masraflı, uzun ve yorucu olmasıydı

Uruguay 1950'de ikinci kez şampiyon oldu, ancak o tarihten sonra bir daha önemli bir başarı sergileyemedi İlk kupada finale yükselen Arjantin ise ikinci finali için tam 48 yıl bekledi

Başka neler oldu:

1784: Ansiklopedinin kurucusu Fransız edebiyatçı ve filozof Denis Diderot hayata veda etti
1811: Meksika bağımsızlık hareketini başlatan Rahip Hidalgo kurşuna dizildi
1818: Tek romanı olan 'Uğultulu Tepeler'le dünya çapında ün kazanan İngiliz şair ve romancı Emily (Jane) Bronte doğdu
1863: ABD'li otomobil sanayicisi Henry Ford hayata merhaba dedi
1896: Alman İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk şansölyesi Otto Von Bismarck yaşamını yitirdi
1908: Aralarında Cemal ve Talat paşalar ile Cavit Bey'in de bulunduğu Selanik İttihat ve Terakki Cemiyeti sorumluları İstanbul'a geldi
1922: Başkumandan Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanı Fevzi ve Garp Cephesi Komutanı İsmet paşalar, Akşehir'de Büyük Taarruz'un ayrıntılarını görüştüler
1953: Demiryolları, devlet işletmesi haline getirildi
1966: İngiltere'de düzenlenen Dünya Kupası'nın finalinde İngiltere, Almanya'yı 4-2 yenerek şampiyon oldu
1973: Üniversiteye giriş sınavı soruları, el altından satıldığı için iptal edildi
1975: Atatürk'ün İş Bankası'ndaki hissesini denetleme yetkisinin Cumhuriyet Halk Partisi'ne ait olduğu karara bağlandı
1977: Türkiye Basketbol Genç Milli Takımı, Avrupa şampiyonu oldu
1988: Fethiye ve Gökova körfezleriyle Dalyan kıyıları özel çevre ve koruma bölgesi ilan edildi Bölgedeki inşaatlar durduruldu
1990: Sinema sanatçısı Hüseyin Peyda hayatını kaybetti
1992: Grekoromende 62 kiloda Akif Pirim, Barcelona Olimpiyatları'nda şampiyon oldu
1995: Çeçenistan ve Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma Grozni'de imzalandı

TARİHTE BUGÜN: 31 TEMMUZ
Keriman Halis, 31 Temmuz 1932'de Belçika'da Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi; Atatürk kendisine Ece soyadını verdi


Keriman Halis Ece, 1913 yılında İstanbul'da doğmuştur 31 Temmuz 1932 yılında Belçika'nın Spa kentinde yapılan Dünya Güzellik Yarışmasında "Dünya Güzeli" seçilmiştir Kendisine, yarışmadan sonra Atatürk tarafından "Ece" (ece : kraliçe) soyadı verilmiştir

Keriman Halis Ece, zamanın tüccarlarından Halis Bey'in altı çocuğundan biridir Keriman Halis'in amcası, ünlü operet bestecilerinden Muhlis Sabahattin Ezgi'dir Halası ise gene ünlü kadın bestekârımız Neveser Kökdeş'tir

GalatasaraySpor Kulübü'nün idarecilerinden Turgan Ece ise kardeşidir Keriman Halis, yarışma sonrasında bir Türk Bayrağı'nın bulunmaması nedeniyle halkın tezahüratına cevap vermemiş ve bunun üzerine metrelerce atlas bulunarak bayrak orada yapılmış ve balkondan dalgalandırılarak izleyicilere gösterildikten sonra, kendisini görmeye gelen halkı selamlamıştır

Atatürk bu yarışma sonrasında yaptığı açıklamada, "Övündüğümüz doğal güzelliğinizi fenni tarzda muhafaza etmenizi biliniz ve bu yolda uyanık bir tekamülün mütemadi tahakkukunu ihmal etmeyiniz Bununla beraber asıl uğraşmaya mecbur olduğumuz şey, analarınızın ve atalarınızın oldukları gibi yüksek kültürde ve yüksek fazilette dünya birinciliğini tutmaktır demiştir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1921 - Yunan Kralı Konstantin Eskişehir'e geldi
   * 1922 - İstiklal Mahkemeleri kanunu TBMM'de kabul edildi
   * 1932 - Almanya'da seçimlerde 230 milletvekilliği alan Nasyonel Sosyalist Alman İşçi Partisi (Naziler) birinci parti oldu
   * 1949 - Veliefendi Hipodromu'nda seyirciler at yarışlarına hile karıştırıldığı iddiasıyla hakem kulesini ve tribünleri yaktı
   * 1952 - Türkiye'nin ilk sendikal konfederasyonu olan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) kuruldu
   * 1959 - Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) adaylığı için resmen başvurdu
   * 1980 - ASELSAN, ilk Türk telsizini üretti
   * 1980 - Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği İdari Ataşesi Galip Özmen, ASALA militanlarının silahlı saldırısında hayatını kaybetti
   * 1996 - Gazetelerin promosyon faaliyetlerini, yalnızca kültürel ürünlerle kısıtlayan yasa kabul edildi

Kimler geldi

   * 1912 - Milton Friedman, Nobel Ekonomi Ödülü sahibi ABD'li ekonomist (ö 2006)
   * 1914 - Louis de Funes, Fransız komedyen (ö 1983)
   * 1921 - Peter Benenson, Uluslararası Af Örgütü'nün kurucusu (ö 2005)
   * 1964 - Caroline Müller, Alman yorumcu ve besteci
   * 1965 - J K Rowling, İngiliz yazar

Kimler geçti

   * 1784 - Denis Diderot, Fransız yazar, filozof (d 1713)
   * 1886 - Franz Liszt, Macar piyanist ve besteci (d 1811)
   * 1944 - Antoine de Saint-Exupery, Fransız pilot ve yazar (d 1900)
   * 1990 - Hüseyin Peyda, Türk sinema oyuncusu (d 1920)
   * 1993 - I Baudouin, Belçika kralı (d 1930)

TARİHTE BUGÜN: 1 AĞUSTOS
İngiliz kimyacı Joseph Priestley, 1 Ağustos 1774'te oksijen gazını (O2) keşfetti



Oksijen ilk defa 1774 Joseph Priestly tarafından cıva (II) oksitin ısıtılması ile elde edildi

1781 yılında Lavoisier, oksijenin havada bulunan ve yanmaya etki eden bir madde olduğunu bildirdi

Bu maddeye asit yapan anlamına gelen oksijen ismi verildi Çünkü Lavoisier, bütün asitlerin oksijen ihtiva ettiğini sanıyordu

Oksijen canlıların yaşamı için kaçınılmaz bir gazdır Solunum için gerekli olup organik maddelerin yükseltgenmesinde, kömür, gaz, odun gibi maddelerin yanmasında yoğun şekilde tüketilir

Atmosferde %21 oranında oksijen bulunmaktadır Oksijenin kaynağını fotosentez sonucunda ortaya çıkan serbest oksijen oluşturur Denizlerdeki fitoplanktonlar ile karadaki bitkiler, atmosfere oksijen verir

Fotosentez sırasında üreticiler su ve karbondioksidi kullanarak güneş enerjisinin ve klorofil pigmentinin de yardımıyla karbonhidratları sentezler Bu sırada atmosfere oksijen verirler

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1560 - İskoç parlamentosu Papa’nın otoritesini artık tanımayacağını bildirdi, böylece İskoç Kilisesi ortaya çıkmış oldu
   * 1571 - Lala Mustafa Paşa Venedik Cumhuriyeti'ne ait Kıbrıs adasını fethetti
   * 1834 - Britanya İmparatorluğunda köleliğin kaldırılması
   * 1933 - İstanbul Üniversitesi’nin kurulması
   * 1950 - Türkiye NATO’ya başvurdu
   * 1963 - Büyük Britanya Malta’ya 1964’te bağımsızlığını vermeyi kabul etti
   * 1971 - TÜSİAD kuruldu
   * 1975 - Arnavutluk, ABD ve Kanada’nın katılmadığı, 35 ülkenin katıldığı Helsinki zirvesinde "insan hakları sözleşmesi" imzalandı
   * 2001 - İsrailli bilim adamları embriyondan hareketle kalp hücrelerini imal etmeyi başardıklarını açıkladılar

Kimler geldi

   * 1819 - Herman Melville, ABD'li yazar (ö 1891)
   * 1893 - Aleksandros I, Yunanistan kralı (ö 1920)
   * 1971 - İdil Üner, Türk oyuncu
   * 1976 - Hasan Gökhan Şaş, Türk futbolcu
   * 1984 - Bastian Schweinsteiger, Alman futbolcu

Kimler geçti

   * 1911 - Edwin Austin Abbey, ABD'li ressam (d 1852)
   * 1970 - Frances Farmer, ABD'li oyuncu (d 1913)
   * 1973 - Walter Ulbricht, Alman devlet adamı (d 1893)
   * 2005 - Fahd bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan kralı (d 1923)

TARİHTE BUGÜN: 2 AĞUSTOS


Cannes Savaşı MÖ 216'da gerçekleşti Romalılar, Anibal karşısında bozguna uğradı



Ünlü Kartacalı komutan Hamilcar Barca'ın oğlu olan Hannibal, küçük yaşlarda babasının isteğiyle, Roma'ya karşı her zaman kin duyacağına dair ant içti Kısa bir süre sonra babasının ölümünü müteakiben, eniştesi ve kardeşinin yardımıyla asker oldu

Askeri Hayatı

Hannibal; tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biridir Hannibal, Scipio ve Philopoemen ile birlikte çağının üç büyük generalinden biriydi Scipio onu şimdiye kadar yaşamış en büyük generallerden biri olarak kabul eder, Epirli Pyrrhus'u ikinci sıraya yerleştirir, kendisini de üçüncü olarak kabul eder Aynı sıralama Hannibal'a sorulduğunda o, Büyük İskender'in en büyük general olduğunu söyler İkinci olarak Pyrrhus'u gösterir, kendisini de üçüncü sıraya koyar Askeri tarihçi Theodore Ayrault Dodge Hannibal'ı "Stratejinin Babası" olarak nitelendirir ve en büyük düşmanı olan Roma'nın bile onu yine kendi taktikleriyle alt ettiğini belirtir

Roma'nın en büyük düşmanı olarak 2 Pön Savaşı'ndaki başarılarıyla tanınmıştır Filleri içeren ordusuyla İber Yarımadası, Pireneler ve Alpler'den kuzey İtalya'ya girmiş ve Romalıları birkaç önemli savaşta yenerek, Roma'nın askeri gücünü tamamen ortadan kaldırmış, ancak daha sonraları Spartaküs'ün düştüğü yanlışa benzer olarak, Roma'yı ele geçirmemiştir Kartacalıların yönetici sınıfı daha iyi diplomat ve Roma senatosu daha az inatçı olsaydı, Hannibal'ın askeri başarılarının ardından Roma tamamen ortadan kaldırılabilecekti Ancak, kendini toparlayan Romalılar Kartaca'ya saldırdı İtalya'da bulunan Hannibal Kartaca'ya dönerek Romalılarla son kez savaştı ve yenildi Kartaca ordusu Romalılar tarafından ezildi ve kent baştan sona yıkıldı

Sürgün ve Ölümü

Kendini karşı yükselen muhalefet yüzünden gönüllü sürgüne giden Hannibal, önce Selevkos İmparatorluğu olmak üzere Ermenistan'a ve Bitinya'ya giderek buradaki saraylarda askeri danışmanlık yaptı Bitinyalı yetkililer tarafından Romalılara teslim edileceğini anlayınca yüzüğünde taşıdıgı bilinen zehiri içmek suretiyle intihar ederek yaşamına son vermiştir Mezarı bilinmemekle beraber, ölüm yeri olan Gebze'de bulunan Tübitak yerleşkesinde kendi anısına yapılan bir heykel bulunmaktadır Heykel 1937 yılında Atatürk'ün girişimleri sonucu yapılmıştır Daha sonrada Gebze yerleşkesine su getirme çalışmaları sırasında bulunan bir mezarın Hannibal'a ait olduğu zannedilmektedir

Etkileri

Hannibal dünyaca ünlü bir komutan ve askeri strateji konusunda çok bilgili biridir Hatta Hannibal Barca'nın savaş stratejilerinden bazıları Kurtuluş Savaşı'nda da Yunanlılara karşı başarıyla kullanılmıştır Savaş tarihçisi Theodore Ayrault Dodge, ona "askeri stratejinin babası" unvanını vermiştir; çünkü en büyük düşmanı olan Roma bile onun savaş taktiklerini kullanmıştır Hannibal'ın yaşamı ve savaşları birçok belgesel ve filme konu olmuştur

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1875 - Dünyanın ilk buz pateni pisti Londra'da açıldı
   * 1914 - Osmanlı ile Almanya arasında işbirliği anlaşması imzalandı, Osmanlı'da seferberlik ilan edildi
   * 1934 - Adolf Hitler Almanya'nın Führer'i haline gelirTotaliter rejim süreci başlar
   * 1987 - Türkiye'de kan kanserli bir hastaya ilk kez kemik iliği nakli yapıldı
   * 1990 - Saddam Hüseyin önderliğindeki Irak, Kuveyt'i işgal etti Kuveyt Emiri Şeyh Cabir es-Sabah, Suudi Arabistan'a kaçtı
   * 1991 - Şili ve Arjantin bir yüzyıldan fazla bir zamandır aralarında süren sınır anlaşmazlıklarına bir anlaşma imzalayarak son verdi
   * 1997 - Muhammed Hatemi İran İslam Cumhuriyeti'nin yeni başkanı oldu
   * 2001 - Soykırım suçlusu Bosnalı Sırp general Radislav Krstić, 1995 Temmuz'unda Srebrenica'da (Bosna-Hersek) binlerce müslümanın katledilmesinden suçlu bulunarak Lahey'deki Savaş Suçları Mahkemesi tarafından 46 yıl hapse mahkum edildi
   * 2005 - Fransız Sağlık Bakanı Xavier Bertrand, Paris'teki Saint-Vincent-de-Paul hastanesi morgunda saklanılan, öldükten sonra kısa sürede ölmüş veya ölü doğmuş olduğu belirtilen 351 çocuk cesedinin keşfedilmesi üzerine, bu konuda soruşturma açılmasını istedi

Kimler geldi

   * 1924 - James Baldwin, Afrikalı-Amerikalı yazar (ö 1987)
   * 1925 - John Dexter, İngiliz tiyatro, film ve opera yönetmeni (ö 1990)
   * 1942 - Isabel Allende, Şilili yazar
   * 1989 - Bronte Barratt, Avustralyalı yüzücü

Kimler geçti

   * 1922 - Alexander Graham Bell, telefonun mucidi (d 1847)
   * 1934 - Paul von Hindenburg, Alman mareşal ve politikacı (d 1847)
   * 1976 - Fritz Lang, Avusturyalı yönetmen, senaryo yazarı, film yapımcısı (d 1890)
   * 1997 - William S Burroughs, ABD'li roman ve deneme yazarı (d 1914)

TARİHTE BUGÜN: 3 AĞUSTOS
3 Ağustos 1988'de Sovyetler Birliği, uçağıylae Kızıl Meydan'a inen Alman pilot Mathias Rust'u serbest bıraktı


1986'da amatör pilot ehliyetini alan Mathias, Cessna 172B tipi bir uçakla Uetersen (Almanya)'dan kalkmış ve İzlanda'ya geçmiş; sonra da Norveç ve Finlandiya üzerinden Moskova'ya Kremlin'nin yakınındaki Vasilevski Spusk'a inmiştir

Sovyetler Birliği'nde mahkemeye çıkarılan Rust, 4 yıla mahkum edilmiş ancak Moskova Lefortovo hapishanesinde 437 gün yatarak şartlı tahliye ile serbest bırakılmıştır 3 Ağustos 1988'de Almanya'ya geri dönmüştür

Rust'un kullandığı uçak, bir Japon işadamı tarafınan alınarak, hangarda saklanmaktadır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1071 - Sanduk Bey komutasındaki Selçuklu orduları, Bizans İmparatoru Romen Diyojen'in Malazgirt ve Ahlat'a gönderdiği kuvvetleri geri çekilmeye zorladı ve daha sonra Karahas'taki savaşta Bizans güçlerini dağıttı
   * 1492 - Kristof Kolomb, İspanya'dan üç gemiyle Hindistan'a ulaşmak, yeni kıtalar keşfetmek amacıyla yola çıktı
   * 1924 - Üzerlerinde Türkiye Cumhuriyeti yazısı bulunan ve Türkiye'nin ilk madeni parası olma özelliği taşıyan bronz 10 kuruşluk paralar tedavüle çıktı
   * 1948 - Türkiye Serbest Güreş Milli Takımı, Londra Olimpiyatları'nda birinci oldu
   * 1949 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Birleşmiş Milletler'e girme isteğini reddetti
   * 1960 - Aralarında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala'nın da bulunduğu 235 general ve amiral, emekliye sevk edildi Genelkurmay başkanlığına Cevdet Sunay getirildi
   * 1977 - Liranın değeri Mark karşısında %45 oranında düşürüldü Mark’ın alış fiyatı 730 kuruştan 763 kuruşa, satış fiyatı da 778 kuruşa yükseltildi
   * 1977 - Kıbrıs Rum yönetimi lideri Başpiskopos Makarios, kalp krizi geçirerek ölünce Spiros Kipriyanu, geçici olarak Rum yönetimi liderliğine getirildi
   * 2002 - AB'ye uyum çerçevesinde kabul edilen yasayla, savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında idam cezası kaldırıldı

Kimler geldi

   * 1903 - Habib Burgiba Tunus Devleti'nin kurucusu ve ilk devlet başkanı (ö 2000)
   * 1963 - James Hetfield, Metallica'nın kurucu üyesi, gitaristi
   * 1982 - Yelena Soboleva, Rus atlet

Kimler geçti

   * 1924 - Joseph Conrad, Polonyalı yazar (d 1857)
   * 1977 - III Makarios, Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs
   * 2004 - Henri Cartier-Bresson, Fransız fotoğrafçı (d 1908) Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı (d 1913)

TARİHTE BUGÜN: 4 AĞUSTOS
4 Ağustos 1791'de Osmanlı - Avusturya devletleri arasında Ziştovi Antlaşması imzalandı



Ziştovi Antlaşması 4 Ağustos 1791 tarihinde Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu (Avusturya) ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı çerçevesinde gelişen Osmanlı-Avusturya mücadelesini sona erdirmiştir

11 Temmuz 1789 tarihinde Osmanlı Devleti ile İsveç arasında bir dostluk antlaşması imzalanmıştı Sultan III Selim, Rusya ve Avusturya'nın kendileri için de bir tehlike olacağını düşünen Prusya Kralı ile bir ittifak antlaşması yaptı ( 31 Ocak 1790) Ancak bu antlaşmalar yürürlüğe girmedi

İçişlerinde meydana gelen değişiklikler ve karışıklıklar nedeniyle Avusturya Osmanlı'larla yeni bir antlaşma imzalamaya mecbur kaldı Ziştovi Antlaşması 4 Ağustos 1791 tarihinde Ziştovi kentinde imzalandı Osmanlı İmparatorluğu ve Avusturya arasında dostluk dönemi başladı

Ziştovi Antlaşmasıyla Habsburg İmparatorluğu, savaş sırasında aldığı toprakları Osmanlı Devleti'ne geri verdi Orsova ile Unna suyu taraflarındaki küçük bir arazi ise Avusturya'ya bırakıldı Avusturya, Rusya'ya açık ya da gizli hiçbir yardımda bulunmayacağına dair bir garanti verdi

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1870 - Kızılhaç Derneği İngiltere'de kuruldu
   * 1924 - Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi
   * 1958 - Uluslararası Para Fonu'nun baskısıyla yüksek devalüasyona gidildi Dolar 2 lira 80 kuruştan, 9 liraya çıktı
   * 1959 - İstanbul'da yumurta büyüklüğünde dolu yağdı Yaralanmalar ve maddi hasar meydana geldi
   * 1983 - İtalya'da ilk kez bir sosyalist, Sosyalist Parti Genel Sekreteri Bettino Craxi, başbakanlık görevine getirildi
   * 1986 - Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, hakkındaki yolsuzluk iddiaları nedeniyle mal varlığını açıkladı
   * 1986 - Yargıtay, ameliyatla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un erkek olduğuna karar verdi
   * 1988 - Samsun ve Sinop sahillerine, zehirli oldukları bildirilen çok sayıda varil vurdu
   * 2005 - Senarist Safa Önal, filme çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi

Kimler geldi

   * 1792 - Percy Bysshe Shelley, İngiliz şair (ö 1822)
   * 1859 - Knut Hamsun, Norveçli romancı, oyun yazarı, şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö 1952)
   * 1901 - Louis Daniel Armstrong, Birleşik Amerikalı caz trompetçisi (ö 1971)
   * 1960 - José Luis RodrÃguez Zapatero, İspanya başbakanı
   * 1961 - Barack Hussein Obama, Amerika Birleşik Devletleri devlet başkanı

Kimler geçti

   * 1875 - Hans Christian Andersen, Danimarkalı masal yazarı (d 1805)
   * 1993 - Sabri Berkel, Türk ressam (d 1907)
   * 1922 - Enver Paşa, Osmanlı komutanı (d 1881)
   * 2008 - Craig Jones, İngiliz motosiklet yarışçısı (d 1985)

TARİHTE BUGÜN: 5 AĞUSTOS
5 Ağustos 1884'te New York limanının girişindeki Özgürlük Anıtı'nın ilk taşı konuldu


Özgürlük Heykeli, ABD'nin New York şehrindeki Liberty (Özgürlük) adası üzerinde, inşa edildiği 1886 yılından bu yana Amerika'nın simgesi olan anıtsal heykel ve gözlem kulesi Dünyanın en tanınan abidelerinden biridir

Bakırdan yapılan Özgürlük Tanrıçası heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100 yılı nedeniyle ABD'ye (10 yıl gecikmeli olarak) hediye edilmiştir,1884-1886 yılları arasında inşa edilen heykelin mimarı Frederic Bartholdi'dir Çelik iskeleti Gustave Eiffel, kaideyi Richard Morris Hunt yapmıştır ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır

Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir tablet tutar Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır Heykelin başındaki taç'ın 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler Heykelin yüksekliği 46 m, kaidesi ile beraber 93 m'dir Ziyaretciler heykelin içinden meşaleye kadar 168 basamaklı bir merdivenden çıkabilirler Heykelin meşale tutan sağ elinin yüksekliği 13 metredir Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi birarada dolaşabilir Heykelin başının genişliği 2 metre, yüksekliği ise tacı ile birlikte 5 metredir
Yontu dikilmeden 1 yıl önce (1885'te) yayımlanan renkli taş baskı

93 metre yüksekliğindeki Özgürlük Anıtı ilk olarak 1860’lerde, o zamanlar Osmanlı Devleti toprağı olan Mısır’da Süveyş Kanalı’nın açılışı anısına Mısır Hidivi tarafından Fransız bir heykeltraşa (Frederic Auguste Bartholdi) ısmarlanmış, bakır ve çelikten yapılarak tamamlanmış, ama sonradan yaşanan bazı korkular yüzünden (müslüman bir ülkede bu kadar büyük bir heykelin tepki göreceği düşüncesiyle ) Mısır’a dikilmesinden vazgeçilmiş ve Paris’te bir depoya kaldırılmış

Tasarlanan bu ilk heykel Kızıldeniz ile Akdeniz’in birleştiği yere koyulacak firavunlar zamanının giysilerine bürünmüş bir kadın şeklindeymiş ve elinde 'Asya'nın ışığının Mısır'dan geldiğini' sembolize eden bir meşale tutuyormuş Bu olaydan 20 yıl sonra 1885’te Fransa hükümeti ABD ile olan iyi ilişkilerinin bir göstergesi olarak büyük bir heykel yaptırmak istediğinde yine aynı heykeltraşın kapısı çalınmış Hazır durumda olan heykel depodan çıkarılmış, heykeltraş Bartholdi ve Gustave Eiffel (Eyfel kulesinin mühendisi) birlikte çalışarak bazı değişikliklerle heykeli yenilemişler ve New York sahilinde Liberty Adasına yerleştirilmiş

Özgürlük Heykeli, ziyaretçilere açıktır Ziyaret etmek isteyenler adaya bir feribotla ulaşırlar, merdivenleri tırmanarak meşaleye çıkabilir ve New York limanını seyredebilirler

Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'in dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir

Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almaktadır

Heykelin daha küçük boyutlarda bir kopyası Paris'tedir ve Atlas Okyanusu'na doğru bakar Dünyanın başka çeşitli yerlerinde de (Osaka, Priştine, Pekin, Nevada, Güney Dakota, Bordeaux gibi) küçük kopyaları bulunmaktadır

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1858 - ABD ve Avrupa arasında ilk transatlantik kablo çekildi
   * 1897 - Edison ilk reklam filmini üretti
   * 1912 - Padişah Sultan Reşat, Meclis-i Mebusan'ı feshetti ve 14 Mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı
   * 1921 - Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı'na seçildi
   * 1940 - II Dünya Savaşı: Letonya, Sovyetler Birliği himayesine girdi
   * 1949 - Ekvador'da deprem: 50 köy yıkıldı, 6000'den fazla kişi öldü
   * 1960 - Burkina Faso, (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti
   * 1989 - Nikaragua'da genel seçimler yapıldı; Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi çoğunluğu kazandı
   * 2003 - Endonezya'nın başkenti Jakarta'da bir araca yerleştirilen bomba infilak etti; 12 kişi öldü, 150 kişi yaralandı

Kimler geldi

   * 1802 - Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö 1829)
   * 1850 - Guy de Maupassant, Fransız yazar (ö 1893)
   * 1877 - Tom Thomson, Kanadalı ressam (ö 1917)
   * 1907 - Eugène Guillevic, Fransız şair (ö 1997)
   * 1930 - Neil Armstrong, ABD'li astronot, ve Ay'a ilk ayak basan insan

Kimler geçti

   * 1895 - Friedrich Engels, Alman politik filozof (d 1820)
   * 1962 - Marilyn Monroe, ABD'li sinema oyuncusu (d 1926)
   * 1998 - Otto Kretschmer, Alman donanmasında kaptan (d 1912)
   * 1998 - Todor Zhivkov, Bulgar devlet adamı (d 1911)
   * 2000 - Alec Guinness, İngiliz aktör (d 1914)

TARİHTE BUGÜN: 6 AĞUSTOS
Simon Bolivar, Junin (Peru) Savaşı'nda 6 Ağustos 1824'te İspanyolları yendi



Simon Bolivar 1783'de aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu; ancak çocuk yaşta ailesini kaybetti Ailesinden kalan mirasla devam ettiği askeri eğitimini İspanya'da tamamladı 1810'da Venezuela'ya döndü ve sömürge yanlısı güçler ile Karakas'ta savaştı ve Venezuela'nın bağımsızlığını ilan etti Sonra İngiltere'ye gidip tarafsızlık sözü aldı, döndü ve Karakas'ı Napolyon'un kardeşi Joseph'in komutasındaki İspanyol ordusunun elinden aldı İspanyollar tarafından yakalanıp Kolombiya'ya sürgün edildi Burada Kolombiya ordusunun başına geçip, Kolombiya'nın başkenti Bogota'yı ele geçirdi (1814)

İmkânsızlıklar nedeniyle Kolombiya'da ağır yenilgiler aldı ve Jamaika'ya kaçtı Haiti'de yeni güçler topladı ve Venezuela'ya tekrar saldırdı Ciudad Bolivar şehrini ele geçirdi ve tek başına yönetmeye başladı
Simon Bolivar

Uzun yıllar boyunca bu bölgeden İspanyollar'a karşı mücadele etti ve 1821 yılında içinde Venezuela, Ekvador, Kolombiya, Panama ve Peru'nun bulunduğu, o zamanlar Büyük Kolombiya olarak adlandırılan bölgeyi İspanyol sömürgesinden kurtardı ve ilk başkanı oldu

Kurduğu bu bölgede Peru'nun kuzeyi, Bolivya olarak ayrıldı Bolivya'nın anayasası bizzat Bolivar tarafından yazılmasına ve yüzyılın en önemli siyasal belgelerinden biri olmasına rağmen hiç uygulanamadı Generaller arasındaki kişisel çatışmalar iç savaşa dönüştü ve Büyük Kolombiya bölünmeye başladı (1827)

Tüberküloz hastalığına ve hayalinin bölünüp yok olmasına dayanamayan Bolivar 1830'da hayata veda etti

Tarihte başka ne oldu:

   * 1806 - Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun sonu
   * 1825 - Bolivya, İspanya'dan bağımsızlığını kazandı
   * 1890 - Elektrikli sandalyenin ilk kullanımı New York'taki Auburn hapishanesinde gerçekleşti
   * 1914 - I Dünya Savaşı: Sırbistan Almanya'ya, Avusturya da Rusya'ya savaş ilan etti
   * 1915 - Kirte Bağları Muharebesi başladı
   * 1945 - II Dünya Savaşı'nda ABD tarafından Japonya'nın Hiroşima kentine atom bombası atıldı: 70000 kişi o anda, onbinlerce insan da ileriki yıllarda radyasyon nedeniyle öldü
   * 1960 - Küba Devrimi: ABD ambargosuna misilleme olarak, ülkedeki tüm Amerikan ve yabancı mülkiyet millîleştirildi
   * 1962 - Jamaika bağımsızlığını kazandı
   * 2007 - Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 60 Hükümetini kurmak üzere görevlendirildi

Kimler geldi

   * 1881 - Alexander Fleming, İskoçyalı bilim adamı (ö 1955)
   * 1927 - Theodor Wagner, Avusturyalı futbolcu
   * 1928 - Andy Warhol, ABD'li sanatçı (ö 1987)
   * 1963 - Kevin Mitnick, ABD'li hacker
   * 1972 - Geri Halliwell, Britanyalı şarkıcı

Kimler geçti

   * 1660 - Diego Velázquez, İspanyol ressam (d 1599)
   * 1964 - Cedric Hardwicke, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (d 1893)
   * 1969 - Theodor Adorno, Alman filozof, sosyolog, müzikolog ve kompozitör (d 1903)
   * 1973 - Fulgencio Batista, Küba devlet başkanı (d 1901)
   * 2005 - Robin Cook, Britanyalı politikacı (d 1946)

Tarihte Bugün:7 Ağustos

Konstantinopolis (İstanbul) kuşatması, 7 Ağustos 626'da Avarlar ve Slavlar'ın yardımıyla kalktı

Tarihte bugün neler oldu:

   * 1936 - Yaşar Erkan, Berlin Olimpiyatları'nda grekoromen güreşte 61 kilo şampiyonu oldu
   * 1955 - Sony'nin öncül kuruluşlarından "Tokyo Telecommunications Engineering" tarafından üretilen ilk transistörlü radyonun satışına Japonya'da başlandı
   * 1960 - Fildişi Sahilleri bağımsızlığını ilan etti
   * 1964 - Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı savaş uçakları Kıbrıs'ta Rum mevzilerini bombaladı
   * 1966 - Michigan'ın Lansing kentinde ırkçı ayaklanmalar meydana geldi
   * 1976 - Viking-2 uzay aracı Mars'ın yörüngesine yerleşti
   * 1982 - Ankara Esenboğa Havalimanı'na iki ASALA militanının düzenlediği saldırıda Ankara emniyet müdür yardımcısının yanısıra 7 kişi yaşamını yitirdi, 72 kişi yaralandı
   * 1990 - Kuveyt'in Irak birliklerince işgali üzerine, ABD "Çöl Kalkanı" harekâtını başlattı Savaş uçakları Suudi Arabistan'a gönderildi
   * 1998 - ABD'nin Kenya ve Tanzanya büyükelçilik binalarına yapılan bombalı saldırılarda 224 kişi öldü, 4500 kişi yaralandı

Kimler geldi

   * 1876 - Mata Hari, Hollandalı dansçı ve sözde casus (ö 1917)
   * 1958 - Bruce Dickinson, Iron Maiden grubunun vokalisti
   * 1960 - David Duchovny, ABD'li aktör
   * 1966 - Jimmy Wales, Wikimedia Vakfı'nın kurucusu
   * 1975 - Charlize Theron, Güney Afrikalı sinema oyuncusu

Kimler geçti

   * 1848 - Jöns Jakob Berzelius, İsveçli kimyacı (d 1779)
   * 1921 - Aleksandr Blok, Rus şair, oyun yazarı (d 1880)
   * 1941 - Rabindranath Tagore, Hintli yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d 1861)
   * 1987 - Nobusuke Kishi, Japon politikacı, başbakan (d 1896)
   * 2005 - Peter Jennings, Kanada doğumlu haber spikeri (d 1938)

TARİHTE BUGÜN: 8 AĞUSTOS


8 Ağustos 1925'te ABD'de, siyah düşmanı Ku Klux Klan'ın ilk kongresi yapıldı



Ku Klux Klan (KKK), 24 Aralık 1865 ABD'de Tennessee'de kurulan siyahi karşıtı ırkçı gizli bir örgüttür Kurucuları Captain (Yüzbaşı) John C Lester, Major (Binbaşı) James R Crowe, John D Kennedy, Calvin Jones, Richard R Reed, Frank O McCord'dır "Birth of a Nation" filmi ile kendilerini bildirmişlerdir

Örgüte katılanlar arasında da, iç savaş öncesi kurulmuş olan "Knights of the Golden Circle" (Altın Çember Şövalyeleri) adlı mason locasının üyelerinin çokluğu dikkat çeker

Kuruluş amacı

Ku Klux Klan örgütü Amerikan İç Savaşı sonrasında zencilerin kazanmaya başladığı haklara, özgürlüklere ve zenci-beyaz eşitliğine karşı çıkmıştır Amaçlarına ulaşmak için şiddet ve teröre başvurmuşlardır

Örgüt iki defa dağılmasına rağmen 1950 ve 1960'larda tekrar canlanmıştır Günümüzde bazı bölgelerde sadece yerel bazda faaliyet göstermektedir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1588 - İspanyol Armada'nın, İngiltere'ye çıkarma amaçlı seferi yenilgiyle sonuçlandı
   * 1915 - Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı
   * 1928 - İstanbul Taksim'deki Cumhuriyet Anıtı törenle açıldı Açılışa 30000'i aşkın İstanbullu katıldı
   * 1949 - Avrupa Konseyi ilk toplantısını Strazburg'da yaptı Türkiye, Avrupa Konseyi'ne kabul edildi
   * 1963 - ABD, İngiltere ve SSCB, nükleer denemelerin durdurulması konusunda yaptıkları antlaşmayı Kremlin'de imzaladılar
   * 1964 - Kıbrıs'a düzenlenen harekât sırasında uçağı isabet alan pilot yüzbaşı Cengiz Topel, Rum kesimindeki hastanede hayatını kaybetti
   * 1974 - ABD Başkanı Richard M Nixon, Watergate skandalı nedeniyle istifa etti Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu
   * 1981 - Türkiye'nin ilk turistik havalimanı olan Dalaman Havalimanı açıldı
   * 1992 - Çorlu'da bir fabrikada metan gazı sıkışması nedeniyle patlama oldu: 29 kişi öldü, 86 kişi yaralandı

Kimler geldi

   * 1879 - Emiliano Zapata, Meksikalı direnişci (ö 1919)
   * 1901 - Ernest Lawrence, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö 1958)
   * 1902 - Paul Dirac, İngiliz fizikçi ve matematikçi (ö 1984)
   * 1925 - Aliya İzzetbegoviç, Boşnak siyasetçi (ö 2003)
   * 1937 - Dustin Hoffman, ABD'li sinema oyuncusu

Kimler geçti

   * 1553 - Girolamo Fracastoro, İtalyan fizikçi (d 1478)
   * 1897 - Jacob Burckhardt, İsviçreli sanat tarihçisi (d 1818)
   * 1898 - Eugène Boudin, Fransız ressam (d 1824)
   * 1964 - Cengiz Topel, Pilot yüzbaşı (d 1934)
   * 1974 - Galip Arcan, Tiyatro sanatçısı, oyun yazarı ve aktör (d 1894)