Otizmde Tıbbi Beslenme Tedavisi

Otizm ;yaygın gelişimsel bozukluklar içinde en bilinenidir Görülme sıklığı son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla artmaktadırÇevresel faktörlerin etkisi ile genlerdeki değişikliklere bağlı olarak bağırsak geçirgenliğinin bozulması sonucu ortaya çıkar Böylece bağırsaktan doğru ve yeterli besin öğeleri,vitamin ve minerallerin geçememesi nedeniyle bazı enzim, aminoasit ve hormonlar yeterince üretilmemekte ve bunların yapması gereken görevlerde eksiklikler ortaya çıkmaktadır Günlük hayatta hepimiz birçok toksine , ağır metallere ve kirliliğe maruz kalırız

Ancak sağlıklı çalışan bir metabolizmaya sahipsek vücudumuz bunları temizleyebilir Otistiklerde bu yeterince gerçekleşmediği için vücutlarından uzaklaştıramadıkları toksin maddeler özellikle yağdan zengin dokularda birikir Beyin yağdan zengin organlardandır ve beyinde biriken toksin maddeler birtakım hasarlara yol açar Son yıllarda yapılan araştırma ve uygulamalar, otizmin gizlerini hızla çözmeye başladı Artık çeşitli toksinler ve ağır metallere maruz kalma ve çeşitli beslenme bozuklukları otizmin başta gelen nedenleri arasında sayılıyorOtizmi tedavi edilemeyecek bir hastalık olarak lanse edenler ne kadar karşı çıksa da artık otizmin bilimsel ve etkili bir tedavisi var

DAN Protokolü’nde (Defeat Autism Now, Otizmi Şimdi Yen!) ifadesini bu tedavi yöntemi son birkaç yıl içinde -henüz tam olgulaşmasa da- iyice gelişti ve olumlu sonuçlarını göstermeye başladı Otizmin bilimsel tedavisinin başlıca basamakları şunlar;

1Vitamin ve mineral eksikliklerini giderme

2Diyet

3Sindirim sistemi sorunlarının kontrol altına alınması

4Ağır metal ve toksinlerin temizlenmesi

5Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT)

6Eğitim Bu altı unsur bir arada olmadan etkin bir tedavi yapmak mümkün değildir

OTİZMDE TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ;

1GFCFSF DİYETİ (gluten,soya ve kazeinsiz diyet ) UYGULANMALI Otiztiklerin çoğu süt ,soya ve buğday başta olmak üzere pek çok besinden aldıkları proteinlerin yıkımı için gerekli enzimlere sahip değildir Bu da sindirilmemiş büyük moleküllü proteinlerin geçirgenliği bozulmuş bağırsaklara ulaşması demektir Kabızlık,ishal ve davranış bozukluğu görülen birçok vakada diyetten gluten, soya ve kazeinin çıkartılması belirgin düzelmeler sağlamıştır Gluten; tahıl ürünlerinden buğday, arpa ve çavdardaki proteindir Tüm unlu gıdalar, ekmek, poğaça, börek, kraker, bisküviler, pasta, makarna, kuskus, sucuk, salam, irmik, bira, viski, votka türü tahıldan elde edilen alkoller, içeriğinde malt olan her şey gluten içerir Pirinç, mısır, patates unu, yulaf, mısır /pirinç orjinli kahvaltılık tahıllar, glutensiz makarna, glutensiz şehriye, glutensiz undan yapılmış besinler otizmde rahatlıkla kullanılabilir

Tabi bu glutensiz besinlerinde şeker ve karbonhidrat kaynağı olduklarını göz ardı etmemek gereklidir Serbest grupta yer alan mısır ,pirinç ve glutensiz un çok fazla kullanılmamalıdır Kazein; süt proteinidirİnek ,koyun ve manda sütünde A1 tip kazein vardır Bu tipteki kazein vücutta morfin etki yapan kazomorfine dönüşür Keçi, at ve deve sütünde ise A2 tip kazein vardır ve böyle bir dönüşüm olmaz Otistiklerde inek, koyun ve manda sütü ve bunlardan yapılmış besinler kullanılmamalıdır Kazeinin diyetlerinden çıkarılmasından iki hafta sonra olumlu etkiler başlayabilir Kazeinin tamamen vücuttan uzaklaştırılması 1-2 yılı bulur Soya ;soya fasulyesi, soya filizi, soya sosu, soya kıyması (hazır köfte ve lokantalarda dana etinin içine karıştırılır), soya sütlü içecekler, tofu, sucuk, vejeteryan ürünleri ,hazır gıdalarda bulunur Soya ,birçok besinin içinde bulunduğu için besin etiketi okuma alışkanlığı kazanılmalıdırBitkisel protein, Lesitin, bitkisel nişasta soya yerine kullanılan diğer terimlerdir Bu ibareleri okuduğunuz her besin soya içeriyor demektir ve otistiklerin diyetlerinde kesinlikle yer almamalıdır Bu üç temel besin öğesi çok bilinen, başlıca diyetlerinden çıkarılması gerekli proteinlerdir Ancak otistiklerin farklı besin gruplarına karşı intolerans olabilir Bunun için gıda intolerans testi ile Ig G antikorlarına bakılmasında yarar vardır Çıkan sonuca göre diyetlerinden gerekli diğer besinler de çıkarılmalıdır

2PROBİYOTİKLERDEN ZENGİN DİYET UYGULANMALI Probiyotik; yeterli miktarda yenildiğinde insan sağlığını olumlu yönde etkileyen faydalı mikroorganizmalara denirSindirim sistemi sağlığı için kullanılan ve yeterli miktarda bu probiyotik bakterileri içeren besinlere ise probiyotik besin denirSağlıklı bir insanın bağırsak florasında trilyonlarca mikroorganizma vardır Buların %85’i yararlı yani probiyotik bakterilerdir Normalde bağırsak hücreleri sindirilmemiş gıda ve toksik maddelerin kana geçmesine müsaade etmez Yani bir güvenlik duvarı oluştururProbiyotik bakteriler bu güvenlik duvarını tutan başlıca askerlerdirEğer zararlı bakteriler sayı üstünlüğü ile faydalıları geçerse o zaman geçirgenlik bozulmaya başlar Otistiklerin bağırsak florasında denge bozulmuştur Probiyotik sayısı çok azalmıştır Bu sebeple hergün düzenli probiyotik besin tüketmeleri sağlanmalıdır Fermente süt ürünleri en iyi probiyotik kaynaklarıdır

3PREBİYOTİKLERDEN ZENGİN DİYET UYGULANMALI Prebiyotikler;sindirim sistemi boyunca vücutta emilmeden kalın bağırsağa gelen ve burada probiyotik bakterilerin çoğalmasını sağlayan ve aktivitesini uyaran,insan sağlığını olumlu yönde etkileyen besin lifleridirOtistikler için en uygun prebiyotik besinler; yulaf,sebze ve meyvelerdir Diyetlerindeki lif miktarını 25-35 gr / gün olması gereklidir OTİSTİKLER İÇİN EN ÖNEMLİ PROBİYOTİK & PREBİYOTİK KAYNAĞI BESİNLER; 1Keçi sütünden mayalanmış yoğurt ve kefir 2Keçi peyniri 3Sirke ,Turşu (betainden zengin olduğu için özellikle pancar turşusu) 4Boza 5Sebze & Meyveler 6Yulaf 7Probiyotik ve prebiyotik beslenme destek ürünleri (mutlaka uzmana danışarak başlamalıdır)

4AĞIR METAL VE TOKSİNLERDEN ARINMIŞ DİYET UYGULANMALI 1Tüm deniz ürünleri 2İşlenmiş hazır gıdalar,hazır meyve suları ve konserve gıdalar 3Hidrojenije yağlar 4Raf ömrü olan ve katkı maddesi içeren besinler diyetlerinde yer almamalıdır 5Plastik,streç,alüminyum folyo ve mikrodalga fırın kullanılmamalıdırCam mutfak araç-gereçleri kullanılmalıdır 6Organik gıdalar,köy yumurtası , doğal yemlerle beslenen,hormonsuz hayvan etleri kullanılmalıdır 7Sebze,meyveleri çok iyi yıkanmalı ve küflü baharatlar, küflü besinlere çok dikkat edilmelidir Açıkta satılan gıdalarda ve kuruyemişlerden uzak durulmalıdır 8Civalı termometre gibi civalı aletler kullanılmalıdır

5UYARICI MADDELER YASAK Kafein,tatlandırıcılar,gıda boyaları ,renkli şekerlemeler,nitrit,sülfitler,koruyucu maddelerin tüketimi sakıncalıdır 6RAFİNE EDİLMİŞ KARBONHİDRATLAR KULLANILMAMALI Un ve şekerden fakir diyet uygulanmalı Hazır meyve suları,şeker ve şekerli gıdalar tüketimi sınırlandırılmalıdır Otistiklerde mantar enfeksiyonları çok sık görülür Şekerli ortamda mantarların üreme hızı 200 kat artar 7ANTİOKSİDANLARDAN ZENGİN DİYET UYGULANMALIDIR Antioksidanlar immün sistemi güçlendiren ve vücudu serbest radikallere karşı savunan askerlerdirotistiklerde çökmüş bağışıklık sistemini güçlendirmek için antioksidan besinlere hergün bolca yer verilmelidir A vitamini,C vitamini, E vitamini,Selenyum,Çinko ve Omega 3ler antioksidan özellikleri ile öne çıkan besin gruplarıdır Otistiklerin hergün düzenli olarak koyu yeşil yapraklı sebze ,meyve (kırmızı elma,kırmızı üzüm ve çilek fenol içerdiği için yasak) ,ceviz,badem gibi yağlı tohumlar ,karaciğer,keçi sütü ve ürünleri ,yumurta ,et ,kurubaklagil tüketmeleri tavsiye edilmektedir

Dyt Bahar DEMİRKIRAN Diyetisyen