Horlama Ve Tedavi Yöntemleri

Eşiniz, dostlarınız tarafından uykuda horladığınızın söyleniyor mu? Arkadaşlarınızın yanında uyuyakalmaktan ve mahçup olmaktan korkuyor musunuz?

- Peki horlama hakkında yeterince bilgi sahibi miyiz? Neden horlarız? Horlamak sağlık durumumuzu olumsuz etkileyen bir durum ya da hastalıklarımızın bir belirtisi olabilir mi?

Memorial Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü doktoru Doç Dr Burak Erdamar horlama ve tedavi yöntemleri ile ilgili şu bilgileri verdi
Öncelikle söylenmesi gereken 35 yaşını aşmış erkeklerin % 35’i aralıklı ya da yatış pozisyonuna bağlı olarak horlamaktadır Yoğun bir günün ardından, alkol kullanılmasından sonra, sırtüstü yatarken horlamak genelde masum horlamalardır Özellikle yukarıda saydığımız koşullarda horlarken, nefes kesilmesinin olmaması durumunda horlama, horlayandan çok yanında yatanlar (dolayısıyla uyumakta zorluk çekenler) için sorun teşkil etmektedir Bu durumlarda tedavi, horlayanlar için değil yatak partnerlerinin ya da oda arkadaşlarının kararıyla ve uyku sağlıkları için yapılmaktadır
Ancak hemen hemen her gün, yüksek şiddette ve uykuda nefes kesilmelerinin eşlik ettiği horlamalar gerek hastanın yaşam süresini kısaltması gerekse beraberinde önemli hastalıklar için risk oluşturması nedeniyle tedavi edilmesi gereken önemli bir sağlık sorunu oluşturmaktadır Gece uykuda horlarken nefesi kesilen ve yaşı 60 yaşın üstünde olanların hayati tehlike taşıdıkları ve birçok kalp ve solunum hastalıklarına yatkın oldukları bilinmektedir Yatakta ölüm, kontrol edilemeyen yüksek tansiyon, kalp enfarktüsü geçirme risklerini yükselten bir durum olabileceği unutulmamalıdır
Tüm bunların yanında horlayan insanların sabah uyanamama, gün boyu uykuya meğilli olma, trafik sıkışıklığında, televizyon karşısında ya da öğlen yemeği sonrasında aşırı uyku isteği gibi yaşam kalitesini bozan birçok şikayeti de bulunmaktadır Ölümcül trafik kazalarının birçoğunun uykuda nefesi kesilen ve horlayan insanların uykuya meğil ve konsantrasyon kaybı nedeniyle olduğu bilinmektedir

PEKİ NE YAPMALIYIZ?
Öncellikle ideal kilomuz üstündeki kilolarımızdan kurtulmak iyi bir başlangıç olacaktır Gece uyku öncesinde alkol alınımının azaltılması, en az 4 saatlik açlık ile yatağa gidilmesi ve uyumadan sakinleştirici ilaçların kullanılmaması ile birçok basit horlamanın önüne geçebiliriz Özellikle gece uykuda burnumuzdan nefes alamıyorsak ve bu nedenle ağız açık uyumak zorunda kalıyorsak horlamamız kaçınılmaz olacaktır Burnumuzun açık olması ve ağzın kapalı olması sağlıklı bir uyku için altın kuraldır
Bu basit önlemlerin alınmasına rağmen horlama ve uykuda nefes kesilmesi devam ediyorsa mutlak olarak tedavi edilmesi gerekmektedir Hastalığın şiddetinin anlaşılabilmesi ve hangi tedavi metodunun kullanılacağının belirlenmesi bir gece hastanede yatılmasını ve uykunuzun değerlendirilmesinin yapılacağı “uyku testinin” yapılabileceği bir merkeze başvurmamız gerekmektedir
Cerrahi tedavide ana prensip gece uykuda solunum yolunu tıkayan küçük dil ve yumuşak damağın gerginleştirilmesinin sağlanmasıdır Ağız içindeki bu dokularda gerginliğin sağlanması için günümüzde en geçerli, sonuçları en iyi olan teknik “radyofreakans” cerrahisidir

Kaynak

HORLAMAK VE SOLUNUM BOZUKLUĞU

Horlayan kişilerin gece boyunca şarkı söylüyor gibi yorulduğu ve efor sarfettiği, bu durumun da zaman içinde burun ve boğazda yapısal değişikliklere neden olarak, solunum bozukluklarına yol açtığı bildirildi

Uludağ Üniversitesi (U&#220 Tıp Fakültesi Hastanesi Göğüs Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof Dr Mehmet Karadağ, insan ömrünün 3'te 1'inin uykuda geçtiğini, bunun 45 yaşındaki bir insanın 15 yıl uyumuş olması anlamına geldiğini söyledi

Bu 15 yıllık uyku süresinin sağlıklı şekilde geçirilmesinin, hayatın 30 yıllık bölümünün daha kaliteli yaşandığı anlamına geldiğini kaydeden Karadağ, kişinin uyanık olarak yaşadığı sürece maruz kaldığı birçok hastalık ve sağlık sorununun, uyku dönemiyle yakın ilişkisi olduğunu ifade etti

Karadağ, uykunun, organizmanın dinlenmesini sağlayan bir hareketsizlik hali olmasının yanı sıra tüm vücudu yaşama hazırlayan yenilenme dönemi olduğuna dikkati çekerek, uykuda iç organların bile çalışmalarını farklı şekilde sürdürdüklerini vurguladı

Uyku sırasında devam etmesi gereken en önemli unsurun solunum işini düzenli olarak sürdürmek olduğuna değinen Karadağ, uykuda solunum bozukluklarının teşhis ve tedavisi amacıyla kurulan uyku laboratuvarlarının en önemli faaliyet alanlarından birinin, uykuda solunum düzeninin değerlendirilmesi olduğunu kaydetti

-SOLUNUM BOZUKLUĞUNUN İLK BELİRTİSİ HORLAMA-

Prof Dr Karadağ, uykuda solunum bozukluklarının ilk ve en önemli belirtisinin horlama olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:

''Her insan zaman zaman horlayabilir Ancak bu sürekli olmaya başlamışsa, uykuda solunum bozuklukları da başlamış demektir Ne kadar erken dönemde tanı konur ve tedavi edilirse, insan sağlığına olan kötü etkileri de o kadar erken önlenir Horlamak zor iştir Horlayan kişi horladığı sürece şarkı söylüyor gibi yorulmakta ve efor sarfetmektedir Bu efor aylar ve yıllar içinde burun ve boğazda yapısal değişikliklere neden olmakta ve sonuçta da nefes durmaları başlamaktadır''

Uykuda nefes durmasının sayısı ve şiddetinin kişinin sağlığını bozduğunu, hipertansiyon, diyabet, kalp-damar hastalıkları, obezite, yorgunluk, dikkatsizlik, kişilik değişiklikleri gibi birçok sorunun ortaya çıkmasına yol açtığını ifade eden Karadağ, ayrıca trafik kazaları, aile içi tartışmalar, iş yerinde verimsiz çalışmalar gibi hayatın her alanına etki ettiğini bildirdi

Karadağ, Bursa'daki uyku laboratuvarına müracaat eden ilk 110 hastadan 38'inin ağır, 18'inin ise orta şiddette apne sendromu olduğunun belirlendiğini vurguladı

Burada elde edilen sonuçların binlerce hastanın değerlendirildiği birçok modern uyku laboratuvarının sonuçlarıyla uyumlu olduğunu belirten Karadağ, şunları kaydetti:

''Hastalarda solunum bozukluğuna neden olan iki önemli faktör belirlenmiştir Bunlar obezite ve sigara içimidir İsveç, Norveç, Danimarka, Estonya ve İzlanda'da 15 bin 555 kişi üzerinde yapılan anket çalışmasında, hiç sigara içmeyenlerde yüzde 137 olan horlama sıklığının, sigara içenlerde yüzde 24 olduğu anlaşılmıştır Sigarayı bırakanlarda yüzde 203'e düşen horlama sıklığı, sigara içmediği halde pasif olarak sigara dumanına maruz kalanlarda yüzde 198 olarak bulunmuştur Bu sonuçlar, sigara dumanının burun ve boğazda yapısal değişikliklere ve horlamaya neden olduğunu gösteren önemli kanıttır Sigara içenlerin sigarayı bırakması ve obez olanların da ideal kilolarına dönmek için çaba harcamaları gerekmektedir''

Kaynak

Normal erişkin insanların en az %45’i zaman zaman horlamaktadır %25’i sürekli olarak horlamaktadır Horlama problemi en sık şişman erkeklerde görülür ve yaşla birlikte her geçen gün artar

Horlamanın sebebi nedir?

Ağız ve burun arkasındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya çıkan gürültü biçiminde ki sese horlama denir Dilin arkası ve yumuşak damak ve küçük dilin olduğu kısmın genizle birleştiği bölge kendiliğinden daralabilen bir bölgedir Bunlar birbirleri üstüne geldiğinde solunumla birlikte titreşmekte ve horlama ortaya çıkmaktadır Horlayan biri aşağıdaki problemlerden en az birine sahiptir

Dil ve boğaz kasları gerginliği azalmıştır Gevşek kaslar sırt üstü yatınca dilin boğaz arkasına doğru kaymasına engel olamaz Bu olay alkol yada ilaç alarak gevşemiş birinin uykusunda kas kontrolünün kaybolması ile ortaya çıkar Bazı insanlarda uykunun derin fazında gevşemeye bağlı olarak yine horlama görülebilmektedir
Boğazdaki dokuların aşırı büyük olması Büyük bademcik ve geniz eti çocuklarda en sık rastlanan horlama nedenidir Şişman insanlarda kalın boyun dokusu sebep olarak gösterilir Kist ve tümörlerde nadir olarak bu yolla horlama yapabilmektedir
Yumuşak damak ve küçük dilin aşırı sarkık ve uzun olması boğaza doğru hava yolunu daraltır Hava yoluna sarktığı için bir valv gibi horlamaya neden olur
Burun tıkanıklığı olan kişi havayı almak için genizde aşırı vakum yaratır Bu vakum boğazda kollabe olabilen dokuları hava yoluna doğru çeker Böylelikle burun açık iken horlamayan kişide horlama görülmeye başlar Bu durum neden bazı insanların sadece alerjik dönemlerde veya grip, sinüzit olduğu zamanlarda horladığını izah etmektedir Burun deformasyonları bu tip burun tıkanıklığı nedenleri olarak bilinir Deviasyon burun orta bölmesinin yan taraflara taşması olarak tanımlanır Burun içi deformasyonları içinde en sık rastlanılanıdır

Horlama ciddi bir sorun mudur?

Sosyal olarak evet! Bu aile yaşamında ciddi bir şekilde tehdit eder Horlayan kişi alay konusu olur Ailenin diğer bireyleri için uykusuz gecelerin sorumlusu tutulur Horlayan kişi tatil ve iş gezilerinde istenilmeyen oda arkadaşı olur Tıbbi olara evet! Kişinin kendine verdiği zarar daha büyüktür Dinlenilmeden geçirilen geceler vardır Aşırı horlayan kişilerde yüksek tansiyon horlamayan kişilere göre daha sık görülür Horlamanın en ağır formu “tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır” “Uyku apnesi” diye bilinen bu hastalıkta şiddetli horlama nefessiz kalınan bir dönemle kesilmektedir Bu sırada solunum tam durmuştur 10 saniyenin üzerindeki nefessiz kalma nöbetlerinin bir saat içinde 7 den fazla görülmesi yaşamı ciddi şekilde tehdit eder Bu durumda doktorunuzun size bir uyku merkezinde inceleme yapılmasını önerecektir Apneli (nefesin kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 defa tıkanmalara rastlanılmaktadır Böylelikle uykuda kan oksijen düzeyi aşırı oranda düşer Oksijenin düştüğü bu dönemde kalp kanı daha çok pompalamak zorundadır Bir süre sonra kalp ritmi bozulurken, yıllar içinde yüksek tansiyon ve kalp büyümesi yerleşir Tıkayıcı tipte horlama hastalığı olan kişiler uykularının çok az bir kısmında derin uyku fazına geçebilmektedirler Derin faz gerçek dinlenme için tek yoldur Dinlenmeden geçirilen gecenin gündüzü uykulu, yorgun ve verimsiz geçecektir Araba kullanırken yada iş başında uyuklamalar görülecektir

Horlama tedavi edilebilir mi?

Horlamanın bir çok tipi tedavi edilebilir Erişkin horlayan kişiler için aşağıda sıralana önerilere uyulmalıdır

İyi bir adele tonusu kazanmak için sportif bir yaşam biçimi seçilmeli
Horlayan kişiler uyku ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen alerji ilaçlarını uykudan önce almamalı
Uykudan 4 saat önce alkol almaktan sakınmalı
Uykudan 3 saat önce ağır yemekten sakınmalı
Aşırı yorgunluktan sakınmalı
Uykuda sırt üstü yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli Eski bir öneri olarak pijama sırtına tenis topu dikmek hala faydalı bir metot dur Böylelikle sırt üstü uyumaya engel olunur
Yatağınızın baş tarafı daha yukarıda olacak şekilde tüm yatağınız yaklaşık olarak 10 cm bir tarafa doğru çeviriniz Bu amaçla yatağınız bir tarafı altına bir tuğla yerleştirmek amacınıza uygun olacaktır
Evde horlamayan kişilerin sizden önce uykuya geçmeleri için onlara süre tanıyın

Her pozisyonda horlayan kişiler “ağır horlayan” olarak isimlendirilir Bu kişilerin yukarıdaki önerilerden daha fazla yardıma ihtiyaçları vardır

Horlama kişi ve ailesi için zararlı hale geldiğinde uzman doktorunuz ile görüşmeniz uygun olacaktır Bu özellikle uyku sırasında nefes alamama problemi olduğunda (Yüksek sesli horlama nefessiz kalma dönemi ile kesilmektedir) Doktorunuza baş vurmanız daha da önem kazanmaktadır Horlama hastasının burun, ağız, boğaz ve boynunun detaylı muayenesi yapılmalıdır Horlamanın boyutu ve horlayan kişinin sağlığını belirlemek açısından uyku laboratuarı çalışmaları değerlidir

Tedavi şüphesiz tanıya dayanır Bu alerji veya enfeksiyon tedavisi gibi basit yada bademcik geniz eti veya burun bozukluklarının cerrahi gerektirir biçimdedir Horlama - Nefessiz kalma hareketli dokuların sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama ameliyatlarından başarılı sonuçlar elde edilmektedir Buna uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) adı verilmektedir Hasta için bademcik ameliyatından çok farklı his vermez Lazerin kullanıldığı Laser-assisted uvulopalatoplasti (LAUP) lokal anesaaai ile yapılabilen bir başka ameliyattır Cerrahinin çok riskli veya hasta tarafından istenilmediği durumlarda boğaza basınçlı hava veren maske takarak (CPAP) uyuyabilir Kronik olarak horlayan her çocuk KBB uzmanı tarafından detaylı olarak muayene edilmelidir Bademcik ve geniz eti ameliyatının gerekli olduğu durumlarda cerrahi müdahale çocuk sağlığına ve gelişimine çok önemli yararlar sağlayacaktır

Horlama ortadan kaldırılabilir mi?
Kilo fazlalığının horlamanın en önemli nedenlerinden biri olduğu bilinmektedir Kilo fazlası olup zayıflayan hastaların %80'inde horlamanın önemli derecede azaldığı veya tamamen ortadan kalktığı görülmüştür Kilo verme, özel şekilli yastıklar, ağız veya buruna yerleştirilen bazı cihazların kullanılması, uyku ilaçları, sakinleştirici ilaçlar ve alkol kullanımından kaçınma gibi yöntemler horlamanın kontrolünde yararlı olabilir Ancak bunların hepsi, yaşam koşullarında önemli değişiklikler yapılmasını ve bunun sürekli olmasını gerektirir

Günümüzde, horlamayı ortadan kaldıracak etkili bir yöntem vardır "Laser uvulo-palatoplasti (LAUP)" adı verilen bu cerrahi yöntemle yumuşak damaktaki dokular yeniden şekillendirilmekte ve horlama önlenebilmektedir Bu ameliyatın başarı oranı %85-90 arasındadır Ameliyatta, lazer ışını ile yumuşak damaktaki dokular dikkatle küçültülmekte ve zamanla dokuların iyileşip gerginleşmesiyle uyku sırasındaki titreşimleri, yani horlama ortadan kalkmaktadır Ameliyatta lazer ışınının kullanılmasının nedeni, lazerin yumuşak dokuları kanamaya neden olmadan kesme yeteneğinin bulunmasıdır Ameliyat yaklaşık yarım saat sürmekte ve boğazı uyuşturacak şekilde lokal anesaaai ile yapılmaktadır

Pek çok hastada bir kez tedavi ile istenen sonuç alınmaktadır; ancak, bazı hastalarda ameliyatın en erken dört hafta aralıkla olmak üzere tekrarlanmasına ihtiyaç duyulabilir Bazı hastalarda horlama tamamen ortadan kalkmasa bile, şiddeti azalmaktadır

LAUP ameliyatını takip eden birkaç gün ile iki hafta arasında boğaz ağrısı hissedilmekte ve ağrı kesici ilaçlarla kontrol altına alınmaktadır Hastaların çoğu birkaç gün içinde normal hayatlarına dönmekte ve çalışmaya başlayabilir hale gelmekte, sadece ağır kaldırma gibi zorlayıcı bedensel faaliyetlerden kaçınmaları istenmektedir

Ameliyatın etkilerinin görülme zamanı kişiden kişiye değişmektedir Bazı hastalarda sonuç hemen alınmakta, ameliyatın yapıldığı gün horlama kesilmektedir Diğer hastalarda, ameliyatın sonucu bir aya kadar ortaya çıkmakta ve kesinleşmektedir

LAUP için uygun bir aday olup olmadığınızı nasıl anlayacaksınız?
Öncelikle muayene olmanız gerekir Doktorunuz horlamanız, burun tıkanıklığı ve genel sağlık durumunuz ile ilgili bilgilere ihtiyaç duyacaktır Daha sonra baş ve boyun bölgesine ağırlık verilen muayeneniz yapılacaktır Bundan sonra muhtemelen, "obstrüktif uyku apnesi" bulunup bulunmadığını araştırmak üzere uyku laboratuarında bir uyku çalışması yaptırmanız istenecektir Uyku çalışması, uyku laboratuarında bir gece geçirmenizi ve bu sırada beyin dalgaları, kalp atımları, kandaki oksijen miktarı, solunum düzeni gibi verilerin kaydedilmesini gerektirmektedir Bu uyku çalışmasını takiben, doktorunuz LAUP da dahil olmak üzere olası tedavi seçeneklerini belirleyecektir

"Obstrüktif Uyku Apnesi" nedir?
Obstrüktif uyku apnesi (OUA) ciddi bir hastalık durumudur Trafik kazalarının önemli bir oranında sürücülerde uyku apnesi bulunduğu tahmin edilmektedir Bu kişilerde kalp yetmezliği, felç ve ölüm olasılığının da yüksek olduğu bilinmektedir

Obstrüktif uyku apnesi (OUA), uyku sırasında solunumun bir süre için durması ve bu sırada vücudun solunum için aşırı çaba göstermesidir Bu kişilerde solunum yolunda hava akımının durmasına neden olan tıkanıklığın boğazda olduğu bilinmektedir Hastalar genellikle şişman, orta yaşta ve horlayan erkeklerdir Sıklıkla horlama ve uykudaki solunum duraklamalarının farkında olan hastanın kendisi değil, hastanın eşidir OUA'nın diğer belirtileri gündüz saatlerinde uyuklama, sabah baş ağrıları, yüksek tansiyon, kişilik değişiklikleri ve kalp ritminde değişikliklerdir

OUA teşhisi, bir uyku çalışması ile koyulur Tedavi planı ise her hastanın belirtileri, uyku çalışması sonuçları ve muayene bulgularına göre düzenlenir Uyku apnesinde dört temel tedavi seçeneği vardır:

Uyku apnesini artıran faktörlerin (alkol, sakinleştirici ilaç kullanımı gibi) belirlenmesi ve önlenmesiyle birlikte kilo verme;
İlaç tedavisi;
CPAP ve BiPAP adı verilen, uyku sırasında ağız veya burun üzerine yerleştirilen cihazların kullanılması;
Cerrahi tedavi

Unutmayın!

Horlama nefes almanın tehlikeli biçimde kesilmesidir

Horlama komik değildir, umutsuz hiç değildir

kaynak

RADYO-FREKANS DALGALARIYLA HORLAMA TEDAVİSİ

Burun ve özellikle ağız bölgesindeki darlıkların uykuda getirdikleri sese “horlama” adı verilmekte Boğazdaki dokuların aşırı büyük olmaları (iri bademcikler, artmış geniz eti, dil kökünde büyüme) yumuşak damağın sarkık ve küçük dilin büyümüş olması ve nefes alıp vermekle bunların titreşmesi, erişkinlerde en önemli horlama nedenleri arasında sayılıyor Kırk yaşını geçen her dört erişkinden biri sürekli olarak horluyor Bu da çok ciddi tıbbi ve sosyal problemler doğurabiliyor Sonuçta horlama kurbanlarını oldukça mutsuz ve bir süre sonra da depresif bir yaşam bekliyor
Evlilikler tehlikede

Kuşkusuz eşler uykusuz gecelerden sorumlu tuttukları horlayan partnerlerini uyandırmak için büyük mücadele vermekteler Bu boğuşmanın fayda etmediğini gören çiftler ise çareyi önce yatakları, sonra da odayı ayırmakta buluyor Son senelerde horlamanın en önemli boşanma nedenlerinin başında geldiğinin de altını çizmek gerekiyor

Ciddi problemlerin habercisi

Horlama, uyku esnasında nefes alıp vermenin durması şeklinde ortaya çıkan “Sleep Apne”nin ilk belirtisi olarak sayılıyor Uyku apnesi yada tıkayıcı türde horlama hastalığında, şiddetli horlamalar ancak kişinin nefes alamadığı kısa sürelerde kesiliyor On saniyenin üzerindeki apne nöbetleri, saatte yedi defadan fazla olursa ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor Solunumun tamamen durduğu bu durumlarda kandaki oksijen oranı düşüyor ve kalp, kanı daha çok pompalamak zorunda kalıyor Bu da yüksek tansiyonun yanı sıra kalpte ritim bozuklukları ve kalp yetmeliğine yol açıyor

Kişisel önlemler çok önemli

Horlamayı azaltmak için çoğu zaman aşağıdaki gibi bazı kişisel önlemler yeterli olabiliyor:

-Kilo, horlamayı arttıran faktörlerin başında geliyor Çünkü kilo artışıyla birlikte yumuşak damak ve küçük dildeki yağ oranı da artıyor Dolayısıyla ala kilolardan kurtulmak çoğu zaman horlamayı da azaltabiliyor

-Alkol, kas kontrolünün kaybolmasına ve kaslarda gevşemeye yol açıyor Bu yüzden özellikle akşamları alımından kaçınmak gerekiyor

-Gevşeyen kaslar sırtüstü yatınca dilin arkaya kaymasına engel olamadığı için, yatağın baş kısmının yukarıda olmasına ve yan yatmaya dikkat edilmesi gerekiyor

-Uyku ilacı ve sakinleştirici ilaç kullanımının yanı sıra aşırı yorgunluktan kaçınmak da horlamayı azaltıcı etkenler arasında sayılıyor

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Horlamayı azaltmak için kişisel önlemlerin yeteli olmadığı durumlarda bir Kulak Burun Boğaz uzmanına başvurulması gerekiyor Her pozisyonda ciddi şekilde horlayan kişilerle, uykularında en az on saniye süren ve saatte en az yedi defa tekrarlanan apneli hastaların tedavisi zorunlu hale geliyor Muayene sırasında ağız ve boğaz bölgelerindeki anormallikler saptanıyor ve yapılan burun endoskopisi ile mevcut burun tıkanıklığının sebepleri aranıyor Burada burun tıkanıklığının da horlamaya neden olabildiğinin altını çizmek gerekiyor Dolayısıyla burun kemiğindeki eğrilik, özellikle alerjik reaksiyonlara bağlı büyümüş burun etleri ve sinüzit öncelikli tedavisi gereken sorunlar arasında bulunuyor Alerjik rinite bağlı büyümüş burun eti olan hastalara uygulanacak basit bir alerji tedavisi de horlamaya son verebiliyor Boğaz bölgesindeki anormalliklere bağlı horlama ve uyku apnesi spesifik tedavi gerektiren bir sorun olarak karşımıza çıkıyor

Neden Somnoplasti?

Klasik cerrahi yöntemlerin ve lazerin başarı oranının yüzde 70’lerde kalması ve ameliyat sonrası ağrıların bazen 1 aydan fazla sürmesi, bilim adamlarını yeni tetkikler aramaya itiyor Bu çalışmaların sonucunda ulaşılan son nokta olan somnoplasti, son derece ağrısız, sızısız ve en önemlisi kansız bir şekilde hastayı sorunundan kurtarmakta Ameliyattan bir saat sonra hasta yemeğini yiyebildiği gibi işinin başına dönebilmekte

Somnoplasti nedir?

İstenilen bir bölgede doku hacmini azaltmak için radyofrekans dalgalarının ısıtma özelliğinden faydalanarak yapılan somnoplastide, 300 ila 1000 Kbz arasındaki radyofrekans dalgaları sinir uçlarına zarar vermeden yumuşak dokuda bir hipertermi (yüksek ısı) meydana getiriyor Düşük güçte, alçak voltajda ve ortalama 75-85 derecede kullanılan somnoplasti, yumuşak damak ve küçük dile bağlı horlamalarda kullanılan hızlı, basit ve etkili bir cerrahi metot olarak tanımlanıyor Yumuşak damak mukozası altına uygulanan radyofrekans dalgaları, ortalama 85 derecede koagülasyon meydana getiriyor Daha sonra hücre ölümü, yani nekroz oluşuyor Ardından yumuşak damak hacmi azalıyor Oluşan bu nekroz alanlar, 4-6 hafta içinde yok oluyor ve yerlerini skar dokusuna bırakıyor Böylece yumuşak damakta bir gerilme ve setleşme meydana geliyor

En konforlu tedavi Somnoplasti

Horlama tedavisinde maalesef mucize tedavi yöntemi bulunmuyor UPPP ya da lazer yöntemlerinde başarı oranı en iyimser istatistiklerde yüzde 70 ila 75’lerde bulunuyor Ağrı ve kanama risklerinden dolayı lazerde ikinci seans hastalara oldukça zor öneriliyor Horlama, savaşılan bir düşman olarak kabul edildiğinde, tıbbın elindeki cephane bir çok silahtan oluşuyor Bu silahlardan en konforlusu ise somnoplasti olarak karşımıza çıkıyor Ağrısız, sızısız ve kansız, yan etkisi olamayan bu tedavi yöntemi, hastanın en fazla iki saat sonra günlük hayatına dönmesini sağlıyor Somnoplasti lokal anesaaai altında, poliklinik şartlarda 15-20 dakikada gerçekleştiriliyor

OPRDR YUSUF ŞENER-Alman Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı

Kaynak

HORLAMA

Horlama, orta yaş üzerindeki erişkinlerin üçte birinde görülen bir durumdur Horlamanın nedeni, solunum sırasında havanın gevşemiş boğaz dokuları arasından geçerken bunları normalden fazla titreştirmesidir Derin uykuya geçildiğinde ağız boşluğunun tavanındaki yumuşak damak kasları, dil ve boğaz kasları gevşer Eğer bu dokulardaki gevşeme fazla olursa titreşime geçip horlama yaratabilir, hatta solunum yolunu kapatabilirler Havanın geçtiği alanlar ne kadar dar ise, hava akımı o kadar güçlü olur Bu durumda titreşimler ve horlama sesinin şiddeti de artar

Hava yolunu yumuşak damağın sarkık ve kalın olması, küçük dilin uzaması, büyümüş bademcikler, büyük dil kökü ve geniz eti varlığı daraltabilir Ayrıca kilo fazlalığı olması boğaz çevresinde biriken yağ dokusu nedeniyle havanın geçtiği alanların daralmasına yol açar Uykudan önce alkol kullanımı boğaz kaslarının çok fazla gevşemesine neden olarak horlamayı şiddetlendirir Müzmin sinüzit, burun bölmesinde eğiklik (septum deviasyonu) ve burun etlerinin (konka) büyümesi gibi burunda havanın geçeceği alanları daraltan sorunlar da horlamanın sık görülen nedenleri arasındadır

Horlama ile birlikte bazı kişilerde uykuda solunum duraklamaları da (uyku apnesi) görülür Bu ciddi durum, boğazdaki gevşek dokuların uykuda hava yolunu kapatıp solunuma engel olması sonucunda ortaya çıkar Apne, horlama ve solunumun 10 saniyeden uzun sürelerde duraklamasıdır Solunumun durması ile vücutta azalan oksijen ve artan karbon dioksit kişiyi uyanmaya zorlar ve genellikle yüksek sesli bir horlama ile hava yolu zorla açılmaya çalışır Bu sırada uyku da yüzeyelleşir

Ne zaman hekime başvurmalısınız ?
Siz horladığınızın farkında olmayabilir veya bundan rahatsızlık duymayabilirsiniz ama, eşiniz ve evdeki diğer kişiler bundan son derece rahatsız olabilirler Hasta açısından horlamanın incelenmesi, daha ciddi başka sağlık sorunlarının ortaya çıkartılması ve tedavi edilmesi açısından önem taşıyabilir: uyku apnesi, burun tıkanıklığına neden olan sorunlar ve hastalıklar, şişmanlık gibi

Çocuklarda horlama çoğunlukla büyümüş geniz eti ve bademciklere bağlıdır Eğer çocuğunuz hasta olmadığı günlerde de horluyor, uykuda aşırı terliyor, huzursuz bir uyku uyuyorsa muayene edilmesi gerekir

Değerlendirme ve Tanı
Horlamanın şiddetinin eş tarafından derecelendirilmesi genellikle tedavi gereksinimi olup olmadığını da belirler 1 dereceden şiddetli horlama tedavi gerektirir:

*

1 derece: Ancak kulak yüze yaklaştırıp dinlendiğinde duyuluyorsa
*

2 derece: Yatak odasında duyuluyorsa
*

3 derece: Kapı açıkken yatak odasının hemen dışında duyuluyorsa
*

4 derece: Kapı kapalıyken yatak odasının dışında duyuluyorsa

Horlamanın değerlendirilmesi ve incelenmesi muayene ile başlar Bu muayenede doktorunuz burundan başlayarak nefes borusuna kadar havanın geçtiği alanlarda horlamaya neden olabilecek şekil değişikliklerini veya hastalıkları arayacaktır Bundan sonra bir uyku çalışması ile uykuda vücudun çeşitli fonksiyonlarının kaydedildiği bir inceleme isteyecektir Uyku çalışmasında kullanılan bazı cihazlar hastanın kendi evinde uyurken ölçüm yapmasına elverişlidir; ancak uyku çalışmaları çoğunlukla daha detaylı sistemlerin bulunduğu uyku laboratuarlarında yapılır Doktorunuz ayrıca hava yolunun dar bölgelerini değerlendirmek ve üzerinde ölçümler yapmak için sizden "sefalometri" adı verilen özel bir röntgen filmi isteyebilir

Evde uyku çalışması düzeneği Uyku laboratuarı Sefalometri

Horlamanın neden olduğu sorunlar
Her gece olan horlama sadece başkaları için bir rahatsızlık nedeni değil, hasta için gündüz uyuklama nedeni de olabilir Sürekli ve tedavi edilmemiş horlama şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kalp krizi ve kalp yetmezliği riskini artırır Çocuklarda horlama hiperaktiviteye ve dikkat bozukluğuna yol açabilir

Sizin yapabilecekleriniz
Horlamayı önlemek veya şiddetini azaltmak için şunları yapabilirsiniz :

*

Kilo fazlanız varsa zayıflayın Kilo fazlalığı horlamanın en sık nedenidir Gevşek ve artmış yağ dokusu nedeniyle daralmış hava yolu varlığı, dokuların kolay titreşmesine ve horlamaya yol açar
*

Uyurken yan yatın Sırtüstü yatmak dilin geriye düşmesine ve havanın geçtiği alanı daraltmasına neden olur Uyku sırasında farkında olmadan sırtüstü pozisyona gelmeyi engellemek için pijama pantolonunun bel kısmının içine bir masa tenisi veya tenis topu koyulması fayda sağlamaktadır
*

Burun tıkanıklığına neden olan sorunlarınızı tedavi ettirin Allerji, burun bölmesinin eğri olması (septum deviasyonu), burun kanatlarının gerginliğinin düşük olması, burundan rahat solunuma engel olarak kişiyi ağızdan solumaya zorlayan ve horlamayı artıran sık nedenlerdir Burun solunumu düzeltilmeden yumuşak damağa yönelik yapılan ameliyatlardan beklenen yarar elde edilemez
*

Alkol ve sakinleştirici ilaç kullanmaktan kaçının Sakinleştiriciler, uyku ilaçları ve alkol merkezi sinir sisteminin kaslar üzerindeki kontrolunu baskılayarak boğaz kaslarında gevşemeye neden olur Ayrıca, beynin uyanma ve solunumu başlatma fonksiyonlarını da azaltarak apne sürelerinin uzamasına neden olurlar

Tedavi
Sizin aldığınız önlemlerle ve yaşam tarzı değişiklikleri ile horlama düzelmiyorsa doktorunuz aşağıdaki tedavi seçeneklerinden birini önerebilir Bu seçeneklerden hangisinin kullanılacağı hastanın tercihine göre değil, hastanın gereksinimlerine ve sahip olduğu deneyime göre hekimin yapacağı seçime göre belirlenir

*

Klasik cerrahi tedavi (UPPP /U3P / Uvulo Palato Pharyngo Plasty) Çoğunlukla genel anesaaai altında yapılan ameliyatta damağın gevşek dokuları çıkartılır ve sıkılaştırılır Ameliyat sonrası 14-21 gün süren, düzenli ağrı kesici ilaç kullanımını gerektiren boğaz ağrısı meydana gelir

UPPP'de yumuşak damağın çıkartılan bölümü UPPP sonrasında yumuşak damağın görünümü

Laser cerrahisi (LAUP / Laser Assisted Uvulo Pharyngoplasty) Yumuşak damak ve küçük dilin yeniden şekillendirilmesi için laser ışını kullanılır Lokal anesaaai ile uygulanabilen bu işlemin istenen sonuç alınana kadar 4-6 hafta aralıklarla bir kaç kez tekrarlanması gerekebilir Ameliyat sonrası 14-21 gün süren, düzenli ağrı kesici ilaç kullanımını gerektiren boğaz ağrısı meydana gelir

LAUP öncesi yumuşak damak ve küçük dilin şekli LAUP sonrası yumuşak damak ve küçük dilin şekli

Radyofrekans cerrahisi (RF) Çoğunlukla lokal anesaaai ile uygulanan bu işlemde yumuşak damağın gerginleştirilmek istenen bölgelerine özel bir cihaz ile radyo dalgaları uygulanır Radyo dalgalarının yumuşak damak dokusu içinde oluşturduğu etki zamanla damağın gerginleşmesini sağlar Her uygulamada tedavi etkisinin ortaya çıkması için 6 hafta geçmesi gerekir ve çoğunlukla 2 ay aralıklarla olmak üzere 2 veya 3 uygulama gerekir Uygulamalardan sonra birkaç gün süreyle hafif dereceli ağrı hissedilebilir

Yumuşak damağa radyofrekans uygulama yöntemi Yumuşak damağa radyofrekans uygulama bölgeleri

Yumuşak damak enjeksiyonları Kas dokusunda sertleşme yaratıcı etkisi olan maddelerin yumuşak damağa enjeksiyonu ile radyofrekans cerrahisine benzer sonuçlar elde edilebilmektedir Bu tedavinin yapılma şekli ve etkileri RF tedavisi ile benzerdir

Yumuşak damak implantları Gevşek yumuşak damağın solunum sırasında aşırı titreşimini ve horlamayı engellemek üzere, dışarıdan görülmeyecek şekilde doku içine yerleştirilen proaaalerdir Lokal anesaaai ile uygulanmaları mümkündür ve bu yöntem işlem sonrası ağrının kısa süreli ve diğer ameliyatlara göre az olması avantajına sahiptir

Yumuşak damağa implant yerleştirme yöntemi Yerleştirme sonrası implantların pozisyonu

Diş aparatları Dental aparatlar çene ve dil pozisyonunu ayarlayarak hava yolunu açık tutmayı amaçlayan, ancak her gece uykuda ağıza takılması gerektiği için kullanım güçlüğü taşıyan, her hastanın diş kalıbı alınarak o hasta için özel olarak üretilen proaaalerdir

Burun kanadı açıcıları Burun kanatlarının gerginliğinin azalmış olması ağızdan solunuma ve horlamanın şiddetlenmesine neden olabilir Böyle bir sorun varsa doktorunuz burun kanatlarını açık tutan burun apereyleri kullanmanızı veya sorunu düzeltmeye yönelik ameliyat önerebilir

kaynak