Bayramın Ağız Tatları

İslam dünyasında on bir ayın sultanı olarak algılanan ramazan ve bayramı özellikle ülkemizde sosyalleşmenin en yoğunlaştığı neredeyse bir festival derecesinde yaşanmaktaydı İçinde herkesin imkânı yettiğince çeşitli yiyecekleri ve içecekleri sofrasında bulundurmak, her zamankinden daha fazla ibadet etmek, fakirin zenginin herkesin katıldığı eğlencelere katılmak gibi etkinlikler yer almaktaydı Her yaştan insan hareketlerinin yoğunlaştığı ramazan ve bayram günleri özellikle yemek türlerinin zirveye çıktığı ve sofraların parlatıldığı günlerdi

Bayram vaktine yaklaştıkça en önemli hazırlıklar bayramlık kıyafetlerin, hediyelerin, bahşişlerin, yiyecek ve içecek ikramlarının hazırlanmasıydı Özellikle bahşişler ve hediyeler arife gününde takdim olunurdu



Arife gecesi konaklarda aşçıbaşılar un kurabiyesi (sakızlı) ve un helvası hazırlar, varaklar ve balmumundan yapılmış süslerle bezenmiş tepsilerde ev sahiplerine ikram edilirdi Boşaltılan tepsinin içine keseler konularak aşçılara geri gönderilirdi

Bayram ikramları yoğunluklu olarak sakızlı lokum, badem ezmesi, miskli akide şekeri (maalesef artık yapılmıyor), altın mineli gümüş zarflı fincanlar içinde kakuleli kahve, şerbet ve baklava gibi şekerli yiyecek ve içeceklerden oluşmakta Belki de bu nedenden ötürü ramazan bayramı aynı zamanda ‘şeker bayramı’ olarak anılıyor Saray mutfaklarında ‘Taam-ı Paşayan’ yemek listelerinde 1650 tarihli bayram ziyafetinde yer alan baklava, ramazan bayramının tatlı ikramlarının en önemli tatlısı olup hala günümüzdeki önemini koruyor



Özellikle ülkemizin tamamında geleneksel olarak ev baklavası bayram için üretiliyor Özellikle ev hanımları bayram için yapılacak baklava hazırlıklarını konu komşu bir araya gelerek hummalı, tantanalı ve içine biraz telaş katılmış aaaifli bir çalışma yaparlar Evlerde üretimi son derece zahmetli olan baklava hane hanımının kendi elleriyle hazırladığı ve bayram misafirlerine gururla sunduğu bir ikramdır
Zira baklava yapımındaki gereken mahareti ve tadımındaki yüksek aaafiyle bence tatlıların zirvesidir

BADEM EZMESİ

Malzemeler:
250 gr toz badem, 1 yumurtanın beyazı, 300 gr pudra şekeri



Hazırlanışı:
Toz badem, yumurtanın beyazı ve pudra şekeri bir kabın içine veya mermer bir aaagâhta iyice yoğrularak hazır hale getirilir
Sonra istenilen şekilde kesilir

İNCİR UYUŞTURMASI

Malzemeler:
500 gr kuru incir, 1 kg süt



Hazırlanışı:
İncirlerin sapları koparılıp ince ince doğranır Çukur bir kabın içerisine alınır Üzerini örtecek kadar ılık su konulup 15 – 20 dakika bekletilir İncirler süzüldükten sonra tencereye alınır ve sütün yarısı boşaltılır
Ocakta kısık ateşte tahta kaşık veya spatula ile ağır ağır karıştırılarak pişirilir Kaynayınca sütün kalan kısmı da boşaltılır ve 25 dakika püre kıvamına gelinceye kadar ağır ateşte pişirilir Soğuyunca servis edilir Arzuya göre üzerine toz ceviz serpiştirilir

EV USULÜ CEVİZLİ BAKLAVA

Malzemeler:
500 gr un, 100 gr nişasta, 250 gr tereyağı, 10 gr tuz, 2 yumurta, 150 gr ceviz içi,100 gr su



Hazırlanışı:
Un ve tuz karıştırılır ince elekten geçirilerek ortası havuz gibi açılır Yumurta ilave edilerek yoğrulur, su eklenerek iyice yoğrulur ve kulak memesi kıvamından sert olacak şekilde bir hamur hazırlanır Hazırlanan hamur eşit şekilde küçük pazılara bölünerek üzeri nemli bir bezle örtülüp 30 dakika dinlendirilir
Sonra pazıların arasına nişasta serpiştirilip, ince yufkalar açılır Tepsi yağlanıp yufkalar dizilir Yufkalar dizilirken hepsinin arasına erimiş tereyağ gezdirilir
Yarısı olduğunda ceviz içi serpiştirilir Kalan yufkalar cevizin üzerine dizildikten sonra istenilen şekilde kesilir Kalan tereyağı üzerine gezdirilir 175 derecede yaklaşık 40 dakika pişirilir Kızardıktan sonra tepside biriken yağ süzdürülür
Diğer tarafta kaynamış olan şurup kızaran baklavanın üzerinde gezdirilir ( Şurup ve baklava sıcak olmalıdır )
Soğuk olarak servis edilir

Yazı: Vedat Başaran Fotoğraflar: Serkan Eldeleklioğlu
(Skylife)