Müctehid Fil-Mezheb:

Müctehid Fil-Mezheb:

Mezhebde müctehid; mezheb reisinin (imâmının) koyduğu usûl ve kâidelere uyarak, dört delîlden (Kitâb, yâni Kur'ân-ı kerîm, sünnet, icmâ', kıyâs, (Bkz İlgili maddeler) hüküm çıkaran İslâm âlimi Buna, müctehid-i mukayyed ve müctehid-i müntesib de den ir

Ebû Yûsuf, İmâm-ı Muhammed Şeybânî ve İmâm-ı a'zâm'ın bunların derecesindeki diğer talebeleri, müctehid fil-mezhebdirBunların çıkardıkları hükümlerden bâzıları, İmâm-ı a'zam'ın çıkarmış olduğu hükümlere uymayabilir İctihâd derecesine yükseldikleri için, kendi çıkardıkları hükümlere uymaları şarttır (Kemâl Paşazâde Ahmed bin Süleymân)

Müctehid fil-mezheb olan İmâm-ı Muhammed Şeybânî, din bilgilerinde bin kadar kitâb yazmıştırTalebesinden olan İmâm-ı Şâfiî'nin annesini nikâh ettiği için, vefât edince, kitâbları İmâm-ı Şâfiî'ye kalarak, onun bilgisinin artmasına vesîle olmuştur Bu nun için İmâm-ı Şâfiî; "Yemin ederim ki, fıkıh (dînî hükümler konusundaki) bilgim, İmâm-ı Muhammed'in kitablarını okumakla arttı Fıkıh bilgisini derinleştirmek isteyen, Ebû Hanîfe'nin talebesi ile berâber bulunsun" buyurdu (Ahmed Zühdü)

Müctehîd fil-mezheb olan âlim, kendi mezheb imâmına uymaz Kendi re'yi ile fetvâ (dînî suâllere cevâb) verir Fakat delîlleri, mezheb imâmının usûl ve kâidelerine göre arar Bu kâidelerin dışına çıkmaz (İmâm-ı Süyûtî)

Müftî, mutlak müctehid değilse (Bkz Müftî) , müctehid fil-mezheb olması lâzımdır Böyle olmayana müftî denilmez, nâkil dînî hükümleri, fetvâları nakleden denir (İbn-i Âbidîn)