09-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Amharca Neye Denir ?
AMHARCA i Leng Habeş yüksek yaylasının merkez kısmında (Pegamder, Şoa, Gocam) konuşulan dil
— ANSİKL Amharca, caaz'a (Eski Habeşçe) yakın bir ağzın gelişmesiyle meydana geldi ve kuşi dilinin kuvvetli etkisi altında kaldı XIII yy da Yeni imparatorluğun kurulusundan sonra yönetim dili olan Amharca bugün de yayılmağa devam ediyor XIV yy dan Amharca yazılmış birkaç sür ve XVI -XVII yy lardan dinî kitap yorumları kalmıştır Son zamanlarda özellikle öğretici bir edebiyat gelişmektedir Amharcanın fonetiği, gırtlak seslerinin kaybolması ve diş-damak sesleriyle akıcıların ıslanmasından doğan öndamaksılların belirmesiyle caaz'dan ayrılır Çoğul takım -oc dışında isim değişmez Fiillerin çoğunda üç ünsüz bulunur, ama dört ünsüzden oluşan kökler caaz'dakinden daha çoktur Fonetik değişmeler (gırtlaksıların yarı ünlülerin kaybolması), kısaltılmış fiiller yarattı Ayrıca Amharcada anlatımlı birleşik kuruluşlar vardır; bunlarda değişmeyen kök yardımcı bir fiille çekilir Zamanları ve kipleri belirtmek için caaz'dan gelen biçimler dışında sona getirilen yardımcıyle kurulan biçimler vardır Yalın gövde yanında, iç tekrarlamak bir gövde olur iyıa-gaggara, çok, sık konuştu  ) Eylemin öbür kiplikleri (Öze dönüşlü-edilgen, faktitif [yaptırıcı], işbirliği v b ), önekli gövdelerle belirtilir Kelimelerin sırası ye cümlenin düzeni bugün hiçbir samı özellik taşımaz Cümle çok defa uzundur; yardımcı ve ara cümleler esas cümleden önce, esas fiil sonda gelir
|
|
|