Refik Saydam Kimdir - Refik Saydam'ın Hayatı

Hekim ve devlet adamı 8 Eylül 1881’de İstanbul’da doğdu İlk ve orta tahsilini tamamladıktan sonra, 1905’te Mekteb-i Tıbbiye-i Şahâne'yi (Askerî Tıbbiye) bitirdi Daha sonra, Almanya’nın Berlin Askerî Tıp Akademisinde Brandenburg, Danzig ve Spandau’daki tıp merkezlerinde ihtisas yaptı Balkan Harbinin başlaması üzerine, 1912’de İstanbul’a geri döndü Çatalca Cephesinde savaşa katılan Refik Saydam, savaş sırasında kolera salgınını önleyici çalışmalar yaptı Birinci Dünyâ Harbi sırasında, Sahra Genel Sağlık Müfettiş Yardımcılığına getirildi Bu görevdeyken kurduğu Bakteriyoloji Enstitüsünde tifo, dizanteri, veba, kolera aşılarıyla tetanos, dizanteri serumlarını üretti ve tifüse karşı hazırladığı aşı tıp literatürüne geçti Refik Saydam, Kurtuluş Savaşından önce, 9 Kolordu Sağlık Müfettiş Yardımcısı olarak Mustafa Kemal’le birlikte Anadolu’ya geçti Binbaşıyken ordudan ayrıldı Erzurum ve Sivas kongrelerine katıldıktan sonra, 1920’de Doğubeyazıt milletvekili olarak TBMM’ye girdi Kurtuluş Savaşı sırasında Millî Müdâfaa Vekâleti Sıhhiye Dâiresi Başkanı oldu 1921’de Adnan Adıvar’ın Sıhhat ve Muâvenet-i İçtimâiye Vekilliği'nden (Sağlık Bakanlığı) ayrılması üzerine, bu göreve getirildi 1923-39 arasında, İstanbul milletvekili olarak meclise giren Refik Saydam, bakanlığı sırasında Ankara, Erzurum, Diyarbakır ve Sivas’ta hastaneler, doğumevleri ve çocuk bakımevleri kurdurdu 1928’de, Ankara’da, bugünkü Refik Saydam Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü'nün kurulmasına ve bu alanda eğitim vermek için Hıfzıssıhha Mektebinin açılmasına öncülük yaptı

1931-1938 arasında, çeşitli dönemlerde maarif ve mâliye vekilliklerini de vekâleten üstlendi İlk dönemlerde Atatürk’ün sıhhatiyle meşgul oldu Bâzı konularda ona fikir beyânında bulundu Daha sonraları, İsmet İnönü ile çok sıkı fıkı olması dolayısıyla, Atatürk’ün itimâdını kaybetti Atatürk, ömrünün son zamanlarında, şiddetli hasta olmasına rağmen, Dr Refik Saydam’ı yanına kabul etmedi

Dr Refik Saydam, bilhassa Ayasofya Câmiinin câmilikten çıkarılıp müze olması, ezanın Türkçe olarak okunması mecburiyetinin getirilmesi ve Anayasadan, “Devletin dîni İslâm'dır” maddesinin kaldırılması gibi kararların alınmasında etkili oldu

Atatürk’ün ölümünden sonra kurulan ikinci Bayar Hükümeti sırasında İçişleri Bakanı oldu İsmet İnönü ile çok samîmi olması, 1938’de Cumhûriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğine seçilmesini sağladı 25 Ocak 1939’da Başbakan olarak hükümeti kurmakla görevlendirildi Ölümüne kadar Başbakan olan Saydam, 8 Temmuz 1942’de İstanbul’da öldü