Milli Mücadele Döneminde Çıkarılan Dergiler

Milli Mücadele Döneminde Çıkarılan Gazeteler

Milli Mücadele Döneminde Çıkarılan Gazeteler

Milli Mücadele Döneminde mücadeleyi destekleyen pek çok gazete çıkarılmıştır

İRADE-İ MİLLİYE gazetesi 14 Eylül 1919 da Mustafa Kemal’in direktifleriyle açılıp, Mustafa Kemal’in 18 Aralık 1919 tarihinde Anakaraya gelişine kadar tüm yazılarının Atatürk’ün direktifleriyle yazıldığı 1922 yılında matbaasının yanması ve İstiklal mahkemesince kapanan gazetedir İradeyi Milliye istiklal mahkemesince kapatıldığı sıralarda 2 Mart 1921’de GAYEY-İ MİLLİYE adı ile Maksud Azmi tarafından bir gazete daha çıkartıldı23 Mart 1922’de Hilmi Abidin ve Hayri Lutfi taraflarından MÜCAHEDE-İ MİLLİYE adıyla bir gazete çıkartıldıYazı işleri müdürlüğüne Recep Zühtü’nün getirildiği ilk sayısının 10 Ocak 1920 haftada iki defa olmak üzere fiyatı 3 kuruştan satılan HAKİMİYET-İ MİLLİYE diğer bir gazetedir

BABALIK GAZETESİ; 11 yıldır, haftada iki defa çıkan 5 Nisan 1921 de günlük y ayına başlayan ve Mustafa Kemal’i Samsundan Erzurum’dan Sivas dan bu yana, Ankara’ya kadar çizdiği çizgiyi izleye gelmiş, ulusal meclisin açılışını halka müjdelemiş, fırkacılık ihtiraslarının, küçük menfaatlerin daima üstünde kalmasını bilmiş, ileri fikirlerin baş savunucusu olarak ortaya açıkmış bir gazetedir Başyazar ve Mesul Müdür, Samizade Süreyya dır İstanbul’dan kaçıp gelmiş, ateşli çok aydın bir genç olan Süreyya, bayrama rastlayan düşman taarruzunu da hesaba katarak, bayram şekerlerine harcanacak paranın orduya verilmesi için kampanya açtı Başarılı da olmuşturTürk ulusal Kurtuluş savaşı boyunca Babalık gazetesi bir çok ateşli gençlerde yer almıştır SERVER (İskit) bunlardan biridir

ÖĞÜD GAZETESİ; Abdülgani efendinin sahibi bulunduğu matbaa ve Öğüd gazetesi önce Afyonkarahisar’da kurulmuştur 290’ıncı sayıya kadar NASİHAT adı ile çıktıktan sonra bu adı almıştır

VARLIK GAZETESİ; doğunun tek gazetesi Albayrak’ın kapanmasıyla bütün doğu gazetesiz kalmıştı Bunu gören Karabekir Paşa Sarıkamıştan ki askeri mabada derhal bir gazete kurmuş, Varlık adını verdiği bu gazete ile doğuya ses verilmiştir Sair Feyzullah idaresinde çıkartılan bu gazetenin ömrü kısa olmuştur

İSTİKBAL GAZETESİ; CHP’nin ateşli politikacısı ve milletvekili Faik Ahmet Barutçu’nun 10 Aralık 1918 de kurduğu bir gazetedir

GÜZEL TRABZON ise; 1922 yılında, Ali Becil tarafından günaşırı çıkarılmıştır

IŞIK GAZETESİ Giresun’un Pontus Rum Devleti sınırları içine alınacağı kara haberini şehre yayıca , Dizdarzade Eşref, beyninden vurulmuşa dönmüş, buna karşı direnecek bir gazete çıkartmayı aklına koymuştu 1918 yılının en karanlık günlerinde, gazetesine Işık adını seçmiş ve 15 günde bir çıkmak üzere bir gazete – dergiyi , ışık kitabevi sahibi ile birlikte yayın alanına çıkarıyordu Bu kitapevinin zemin katında Giresun gençliğinin kurtarıcı güçleri, fikir- beden birliği halinde idi Gazetenin sahibi Çamşidzade Nuri Ahmet’tir 18 yaşında, fakat 40 yaş olgun insan ateşinde idi gazetesi boydan boya siyah çerçeve içinde çıkmaktaydı İzmir kurtuluncaya kadar bu durum böyle sürdü

KARADENİZ GAZETESİ; Giresunda 1911 de Mehmet Hamdi tarafından kurulmuş, bata çıka 1919 yılını bulmuştur Işık gazetesi çıktıktan sonra o da görünmüştü Fakat Işık ile beraber bir ara onun da nefesi kesilince, Belediye Reisi, Kuvay-i Milliyeci, Topal Osman, Giresun’un gazetesiz kalmasına razı olmayarak, bir gazete çıkarılmasına karar vermiş ve adını kendisinin koyduğu Gedikkaya çıkarılmıştır Fakat Balıkesir ve Bursa’nın peşi sıra düşmesinden sonra işi başından aşan ( Feridunzade Osman) Osman Ağa – Topal Osman, gazeteyi bırakmış, bu yüzden de Gedikkaya kapanmıştır Osman Ağa, gümrükte yatan baskı makinesini çıkarttırıp, tam fayrap edeceği sırada, Giresun gazetesiz kalmıştır

YENİ GİRESUN GAZETESİ; Işık kitabevinin arka odasında yeni bir faaliyet başlamış Cemil Ragıp Yeni Giresun’u çıkarmaya çalışıyordu Fakat İstanbul Hükümeti bu matbaaya altından mürettibin kalkamayacağı kadar resmi iş yollamıştı Karedeniz yine susmuştu Fakat, meramın elinden ne kurtulurdu? Mürettip darlığı giderildi, gazetelerin hepsi de çıkmaya başladı ve hepsi birden, kahraman Türk ordusunun İzmir’e girişini müjdelemek şerefine ulaşmıştır

GÜNEŞ GAZETESİ;15 nisan 1919 da çıkan bu dergi Kurtuluş Savaşını bütün gücü ile desteklemiştir

ORDU BUCAK GAZETESİ , 1920 yılının son aylarında dava vekili H M Fahrettin tarafından başyazarlığını yaptığı bir gazete çıkarıldı Sahibi Haznedarzade Fehmi ve Mesul Müdürü, yine bir dava vekili İsa Curdan olan bu gazete haftada iki defa olmak üzere çıkarılmış ve bir süre yaşamıştır

AHALİ Samsunda çıkan Milli Mücadele dönemi gazetelerinden biridir Samsun idadisinden sonra İstanbul’da okumaya gönderilen İsmail Cenani, önce Ahmet Cevdet’in matbaasında, sonra da İkdam gazetesinde bir süre matbaa boyasına bulaşmış, savaş dolayısıyla döndüğü Samsun’da küçük çapta bir matbaa kurmuştu Başlayan Kurtuluş savaşı kervanına o da katılmak için can atıyordu Kurduğu Ahali Gazetesini, Pontuscuların can evine saplanan bir ok gibi çıkarmaya başladı Fakat İngiliz işgal kuvvet kumandanlığı tarafından sık sık kapatıldı Nihayet işgal kalkınca sesini daha da yükseltti 1924 yılı sonlarına kadar yaşadı

AKSİSEDA GAZETESİ; 1908 yılında Avnizade Cemil tarafından çıkarılmıştır Haftada üç gün yayın yapan gazete Birinci dünya Savaşı içinde, çıkış intizamını kaybetmiş fakat 1919 dan sonra Türk Kurtuluş Savaşını bütün gücü ile desteklemiştir

HİLAL GAZETESİ; 12 Temmuz 1920 yılında Emin tarafından çıkarılmış, sonra birkaç sahip değiştirmiş ve Kurtuluş Savaşı sonuna kadar yaşamıştır

DERTLİ GAZETESİ bunların en başında gelen gazetedir Adını Bolu’nun yetiştirdiği ünlü halk şairi Dertli’den alan bu gazete 1919 yılı sonlarında Yağlıoğlu Ahmet Reşat tarafından çıkarılmıştır

TÜRKOĞLU GAZETESİ, Dertli gazetesinin kampanyasını desteklemek üzere 15 Ağustos 1921 de Mithat Akif ve Aptizade Mehmet Apti taraflarından çıkartılmıştırSakarya Savaşının yaklaştığı günlerde halkı coşturan bu gazete, İstanbul Hükümetine ve onun organlarına lav püskürüyordu Gazete Türk Kurtuluş savaşı sonuna kadar yaşamıştır

KÜRSİİ MİLLET GAZETESİ, Akabe kaymakamlığından emekli Kadri Nuri tarafından kısa bir süre haftalık olarak çıkarılmıştır

GAMLI GAZETESİ; Refik Firakı tarafından 2 Aralık 1920 de ( İlmi, fenni, içtimai, siyasi, sıhhi ve mezahibden risale_i mevkutedir) kaydi ile dergi olarak çıkarılmıştır Kısa ömürlü olmuştur

KÜÇÜK MECMUA GAZETESİ bunlardan biridir Malta sürgününden dönen Ziya Gökalp, memleketi Diyarbakır’a gelmiş, birkaç gün sonra da dergi çıkarmak için hazırlıklara girişmişti Mefkure adını Vali beğenmeyince Küçük Mecmua adı, suya sabuna dokunmayan bir isim kabul edilerek kararlaştırıldı Bunda karar kılındı < Haftada bir çıkar, ilmi, ebedi, siyasi, iktisadi mecmuadır> kaydı ile Küçük Mecmua’nın ilk sayısı 198 haziran 1922 de yayınlandı Türk Büyük Taarruzu’nun yakın günlerinde bu dergide çıkan Ziya Gökalp’ın şiirleri hemen bütün Anadolu basını tarafından aktarıldı Türk ruhunu bir daha ve bir daha çoşturup yükseltti

AMALİ MİLLİYE GAZETESİ idi Sahibi Hacı Nuri, Müdürü mesülü İsmail Hakkı olan bu gazete 29 Nisan 1920 de çıkarılmıştır Haftada iki defa çıkan bu gaztenin Cumhuriyet dönemine kadar yaşadığı görülmektedir

SATVETİ MİLLİYE GAZETESİ dir 24 Şubat 1922 de Mustafa Hulüsi ve Emin Hüseyin birliği ile çıkarılmıştır< İstinadımız Misak-ı Milli, gayemiz istiklaldir> sloganı altında çıkan bu gazetede, Macarzade M Hakkı ara sıra karikatürler de yayınlamıştır Vilayet mabaasında basılan bu gazte bir ara gerici kuvvetlerin baskısı ile çıkmaz hale gelmiş, ancak Milli Mücadele’nin bu gözünü budaktan sakınmayan gençler elindeki ateş, ona engel olmaya çalışanları da yakarak yine yayınına devam etmiştir Büyük zaferin yakında görüleceğini ,üç beş ay önce müjdeleyen gazete, bunu Elazığ ve çevresine duyurmakla hedefine ulaşmış bulunuyordu

ŞARK GAZETESİ Türk zaferinin sonu yaklaşırken çıkarılan bu gazete de Ulausal savaşı desteklemiş fakat yazarlarını tatmin etmediği için kısa ömürlü olmuştur

ANTALYA’DA ANADOLU GAZETESİ ismindeki gazete en önemlisidir Bu gazete Haydar Rüştü’nün İzmir’in işgali üzerine Yunan işgal kumandanlağınca kapatılan gazetesiidi Bu defa da Antalya’da çıkıyordu Binbir güçlük içinde İzmir’den istanbul’a ordanda Antalya’ya geçmeyi başaran Haydar Rüştü İzmir’in kurutuluşuna kadar gazetesini çıkardıktan sonra tekrar İzmir’e taşınmıştır 7 dönem milletvekilliği yapan Haydar Rüştü’nün ölümünden sonra, Anadolu bir süre eşi tarafından yayınlanmış ancak gücü yetmediği için gazete 1953 de kapanmıştır

YUVA GAZETESİ dir Diğer adı yeşil yuva’dır Ağustos 1922 yılında Artvin Numune İlkokulu Müdürü Ali Rıza bölgede Türk zaferini kutlamak üzere sahip ve mesul müdürlüğünü üzerine aldığı , aylık Yeşil Yuva dergisini yayımlamıştır Dergi Artvin de hazırlanmıştır Fakat matbaa bulunmadığı için Trabzon’da basılmıştır

AHALİ GAZETESİ çıkarılmıştır Mondros Mütakeresinden sonra yer eyer başlayan işgallerin ilki Trakya da ortay açıkıyordu Yunan kuvvetlerinin hazırlıklarını haber alan yedek subay Mehmet Behçet ( Perim) Trakya’nın Türklüğünü haykırmak için Ahali adındaki gazetesini yayınlamaya karar vermişti İlk sayısı 8 Eylül 1919 da yayınlanan gazete haftada iki gün çıkıyor ve her tarafta merakla okunuyordu Edirne’nin 1920 de işgali üzerine Ahali baskı altına alındı Vilayet matbaasında basılması yasak edildi Fakat bir Ruma ait matbaada basılmaya başlandı Mart 1920 den itibaren de avuç içi kadarda olsa gündelik çıkmaya başlandı Fakat mayıs ayında başlayan fiili Yunan işgali üzerine Ahali susmak zorunda kalmıştır