Murabıtlar

Fas merkez olmak üzere Kuzeybatı Afrika'da kurulan, Cezayir ile Endülüs'ün bir bölümüne de egemen olan bir İslâm devleti (1059-1147) ve bu devlete adını veren hanedan Murabıtlar, Sanhace Berberî kabilesinden gelmişlerdir Bu kabileden olan Abdullah bin Yasin, Berberî kabileleri arasında İslâm inançlarını yaymaya başladı Sert tepkilerle karşılaşınca Nijer Irmağı üzerindeki bir adaya sığınarak burada bir "ribat" (berkitilmiş bina) meydana getirdi ve Lemtune kabilesinden kendine bağlı bin kadar inançlı savaşçıyı burada eğitti Bu savaşçı dervişlere "dinine bağlı kimseler" anlamına gelen "murabitun" (murabıtlar), bunların kurduğu devlete de Murabıtlar Devleti dendi


Abdullah bin Yasin zamanla çevredeki kabileleri egemenliği altına aldı Fakat siyasî bir yöneticiden çok, din adamı (imam) olarak kaldı Ölümünden sonra yerine geçen komutan Ebu Bekr bin Ömer, Murabıtlar Devleti'nin asıl kurucusu sayılır Emir unvanını alan, kendi adına para bastıran Ebu Bekr bin Ömer, bir süre sonra yönetimi amcasının oğlu Yusuf bin Taşfin'e bıraktı Yusuf bin Taşfin, Tunus ile Sefte Boğazı arasındaki tüm Kuzey Afrika'yı ele geçirdi Daha sonra da Endülüs'teki karışıklıklardan yararlanarak Endülüs'e geçti Cebelitarık'ı aldı (1086) Zellaka denilen yerde İspanya Hristiyan devletlerinin birleşik ordularını yendi Bundan sonra Endülüs'ü Murabıtlar Devleti'ne bağladı (1094)


Yusuf bin Taşfin 1106'da ölünce yerine küçük oğlu Ali geçti Kardeşlerinin isyanını bastırdı, İspanya Hristiyan devletlerinin ordularını Ucles (İklic) denilen yerde yeniden ağır bir yenilgiye uğratarak Endülüs'te Murabıtlar Devleti'nin durumunu sağlamlaştırdı Murabıtların egemenliğini Abdullah bin Yasin gibi bir din adamı olan Ebu Abdullah ibni Tumart sarstı Bağdat'ta öğrenimini tamamladıktan sonra Kuzey Afrika'ya yerleşen Tumart, kendi düşüncelerine yandaş olanları çevresine toplamaya başladı Etkisi artınca önce Fas'a sürüldü, sonra tutuklanmak istendiyse de, kaçarak kurtulmayı başardı Halka kendini mehdi olarak kabul ettirdi Kuvvetli bir ordu hazırladı Birçok kez Murabıtları yendi Ölümü üzerine, müritlerinden Abdülmümin mücadeleyi sürdürdü ve 1147'de Murabıtların başkenti Merakeş'i eline geçirdi Son Murabıt hükümdarı İbrahim öldürüldü Böylece Murabıtlar Devleti son buldu Bunun yerine Muvahhitler Devleti kuruldu