Nizip Savaşı |
08-27-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Nizip SavaşıNizip'te Osmanlı ordusu ile Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın kuvvetleri arasında yapılan savaş (29 Haziran 1839) 1833 yılında Mehmet Ali Paşa ile Osmanlı Devleti arasında yapılan Kütahya Antlaşması'ndan iki taraf da hoşnut değildi II Mahmut, Mehmet Ali Paşa'ya verilen Suriye ve Adana gibi zengin eyaletleri geri almak istiyor, Mehmet Ali Paşa da elde ettiği kazancı az buluyordu Mısır'ın ödemesi gereken vergi de anlaşmazlık konusuydu, 1834'te Lübnan'da Mehmet Ali Paşa'ya karşı bir ayaklanma çıkınca ve Fırat dolaylarındaki Dürziler de Osmanlılara karşı başkaldırınca, Osmanlı Devleti bunu fırsat sayarak Suriye ve Lübnan'daki Mısır egemenliğine son vermek istedi Hafız Mehmet Paşa'nın komutasında Urfa'ya bir ordu gönderildi Osmanlı Ordusunda başta Moltke olmak üzere dört Prusyalı kurmay subay vardı Bu sırada 40000 kişilik bir Mısır ordusu Halep'te bulunuyordu İki ordu sayı bakımından birbirine eşitti Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'nın yönetiminde olan Mısır ordusu, Osmanlı ordusuna saldırma emri alarak Nizip ile Birecik arasındaki ovaya geldi Bu sırada Osmanlı ordusunun durumu daha iyiydi 28 Haziran Cuma günü Moltke, hemen saldırıya geçilmesini önerdiyse de, din adamları cuma günü savaşılmaz gerekçesiyle kabul etmediler Bunun üzerine Moltke bir gece baskını yapılmasını önerdi Din adamları yine işe karışarak gece baskınının haydutların işi olduğunu, padişah ordusuna yakışmayacağını söylediler Osmanlı ordusunun oyalanmasından yararlanan İbrahim Paşa, kendi kuvvetlerini Osmanlıların kanatlarını kuşatacak biçimde düzenledi Moltke'nin Birecik'e doğru geri çekilme önerisini, Hafız Mehmet Paşa onuruna yediremedi ve reddetti Sonunda Mısır ordusu saldırıya geçerek Osmanlı ordusunu dört saat içinde ağır bir yenilgiye uğrattı Böylece İbrahim Paşa'ya Anadolu kapıları açılmış oldu Osmanlı Devleti bu zor durumdan ancak İngiltere, Avusturya, Rusya ve Prusya gibi büyük devletlerin müdahalesiyle kurtulabildi |
|