Köprülüler

17 ve 18 yüzyıllarda Osmanlı Devleti'ne sadrazam ve devlet adamı yetiştirmiş olan ünlü aile Bu aileden beş kişi sadrazamlık makamına gelmiş ve Osmanlı tarihinde bu dönem "Köprülüler Devri" diye anılmıştır Köprülü Mehmet Paşa (1578 Köprü [Vezirköprü] - 1661 Edirne), Köprülü ailesinden yetişen ilk devlet adamı olup doğduğu yörede tımarlı sipahi olarak göreve başladı Bir süre İstanbul'da saray hizmetinde bulundu Amasya valiliğine atandı Ayrıca çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 14 Eylül 1656'da sadrazam oldu Önce İstanbul'da düzeni ve güvenliği sağladı Daha sonra, Çanakkale Boğazı'nı kuşatmış olan Venedik donanmasına karşı harekete geçti Venediklileri yenilgiye uğrattı ve Girit'e yardım gönderdi Erdel'de Osmanlı egemenliğini sağlamlaştırdı


Anadolu'da Abaza Hasan Paşa önderliğinde ayaklanmış olan isyancılara karşı harekete geçti ve isyanı bastırarak Anadolu eyaletlerini tekrar merkeze bağladı Edirne'de ölen Mehmet Paşa'nın cenazesi İstanbul'a getirilerek Divanyolu'nda yaptırdığı kütüphanenin yanındaki türbesine gömüldü Köprülü Fazıl Ahmet Paşa (1635 Köprü - 1676 Kemerburgaz), Köprülü Mehmet Paşa'nın oğludur İyi bir eğitim ve öğrenim gördükten sonra 1657'de müderris oldu Ancak bir süre sonra müderrisliği bırakarak Erzurum valiliğine (1659), bir yıl sonra da Şam valiliğine atandı Babasının ölümünden sonra vasiyeti üzerine sadrazamlığa getirildi Aralıksız 1676 yılına kadar sadrazamlık yaptı Babası zamanında başlamış olan Erdel anlaşmazlığı yüzünden Avusturya'ya savaş açılınca komuta ettiği bir orduyla Uyvar Kalesi'ni kuşattı ve aldı (1663) 1664'te Vasvar Antlaşması imzalanarak savaşlara son verildi


1644 yılından beri savaşların devam ettiği Girit Adası'na sefere çıktı (1667) 1669 yılında Kandiye Kalesi Venediklilerden teslim alındı 1670 yılında Tekirdağ yoluyla Edirne'ye döndü Girit'in fethinden sonra Lehistan'a karşı yapılan ve Kamaniçe Kalesi'nin fethiyle sonuçlanan sefere katıldı (1672) Fazıl Ahmet Paşa bundan sonra Lehistan'a karşı 1673 ve 1674 seferinde sağlığı bozulduğundan bu seferin idaresini serdarlara bırakarak Edirne'ye döndü ve 3 Ekim 1676 tarihinde Çorlu yakınlarında öldü Cenazesi İstanbul'a getirildi ve babasının yanına gömüldü Fazıl Mustafa Paşa (1637 Köprü - 1691 Salankamen), Köprülü Mehmet Paşa'nın küçük kardeşidir Ağabeyi gibi iyi medrese eğitimi gördü 1680'de yedinci vezir olarak divanıhümayuna girdi


1683 yılında Osmanlı-Avusturya seferi başladıktan sonra Edirne kaymakamı ve dördüncü vezir, Özi Kalesi muhafızı oldu Ancak eniştesi Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın idamından sonra Özi muhafızlığından alınarak yeniden kubbealtı vezirliğine getirildi Daha sonra Sakız Adası muhafızı, 1687'de de ikinci vezir oldu IV Mehmet'in tahttan indirilmesinden sonra Hanya, Kandiye ve ikinci defa Sakız Adası muhafızlığına; 1689 yılında da, Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu ümitsiz duruma ancak onun bir çare bulabileceği inancıyla sadrazamlığa getirildi Gerek Hristiyanlara, gerekse Müslümanlara savaş dolayısıyla konulmuş olan ağır vergileri kaldırarak toplumsal hoşnutsuzlukları gidermekle işe başladı Bundan sonra sefer hazırlıklarına girişti 1690 yılında Avusturya üzerine hareket etti, bazı başarılar kazandı Ancak 1691 yılında Salankamen Savaşı'nda alnından vurularak savaş alanında öldü Numan Paşa (1670 İstanbul - 1719 Girit/Kandiye), Fazıl Mustafa Paşa'nın büyük oğludur İyi bir medrese eğitimi gördükten sonra Erzurum ve Anadolu beylerbeyi (1702), Eğriboz (1703) ve Kandiye muhafızı oldu (1704) 1708'de II Mustafa'nın kızı Ayşe Sultan ile evlenerek saraya damat oldu 16 Haziran 1710'da da sadrazamlığa getirildi Ancak sadrazamlığı kısa sürdü 17 Ağustos 1710'da azledilerek Eğriboz muhafızlığıyla İstanbul'dan uzaklaştırıldı Bundan sonra dokuz yıl süreyle çeşitli yerlerde görev yaptı Köprülüzade Damat Numan Paşa da denir