Ülkeler Tarihi: Norveç

Norveç tarihi hakkında yazılmış ilk yazılı dökümanlara göre ülke topraklarında 9 yüzyıla kadar Alman kabilelerinin kurmuş olduğu birçok küçük krallıklar vardı 872 yılında Kral Harold the Fairhaired bu krallıkları tek bir Norveç Krallığı altında birleştirdi O zamanlar ülke Nortuagua veya Nordveg adıyla bilinirdi

1000 yılına kadar Norveç´in ilk yerlileri olarak bilinen Vikingler yaptıkları sağlam gemilerle Avrupa´da birçok yerlere saldırdılar İnsanların korku içinde yaşamalarına sebep oldular Gittikleri yere kan vahşet ölüm ve korku götürüyorlardı Fakat çok geçmeden ekonomik sıkıntılar sebepiyle meydana gelen iç çatışmalar Norveç´i huzursuz bıraktı

Arkasından 14 yüzyıl başlarında "Kara Ölüm" adını verdikleri veba hastalığı Norveç halkına ölüm ve dehşet getirdi Hemen hemen nüfusun yarısı bu hastalıktan öldü Hıristiyanlığın ülkeye girdiği sıralarda mükemmel olan tarım ticaret ve denizcilik felce uğradı Norveçlilerin deniz üstünlüğünün yerini derin ve acı bir fakirlik aldı

1397 yılında İsveç Danimarka ve Norveç Danimarka Kralı idaresi altında Kalmar birliğini kurdular 1523´te İsveç bu birlikten ayrıldı 1814 yılına kadar Danimarka´ya bağlı olarak yaşayan Norveç 17 mayıs 1814´te Eidsvoll´da bir bağımsızlık deklerasyonu yayınladı Yeni bir meclis açarak ilk anayasasını hazırladı 1905 yılında Danimarkalı Prens Charles´in Norveç Kralı ilan edilmesiyle de ülke tam bağımsız bir krallık haline geldi

Norveç Birinci Dünya Savaşı esnasında tarafsızlığını ilan etti Buna rağmen savaş boyunca 2000 Norveçli denizci öldürüldü İkinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde Norveç yine tarafsız idi Fakat Almanlar 9 Nisan 1940 tarihinde İskandinavya Yarımadasına taarruz etti Norveç 1945 yılına kadar Alman işgali altında kaldı Alman Nazi iktidarı 35000 Norveçliyi tevkif etmiş ve 1500´ü aşkın Yahudiyi yerlerinden kovmuştu Bunun üzerine Norveç müttefikler tarafında yer aldı Ülkenin işgali 8 Mayısta Almanların çekilmek zorunda kalmasıyla son buldu Sürgüne gönderilmiş olan Kral Haakon ülkesine dönerek tekrar Norveç birliğini sağladı

Savaşın getirdiği felaketler Norveç´i oldukça yıpratmıştı Müttefik kuvvetlerin Alman ordularını mağlup etmesiyle Alman işgalinden kurtulan Norveç yine müttefik kuvvetlerin dış yardımlarıyla ekonomisini çıkmazdan kurtarabildi ABD´nin sağladığı 350 milyon dolarlık Marshall Planı yardımı Norveç´i rahatlattı Batı ve Doğu arasında stratejik bir mevkide yer alması ve Rusların Çekoslovakya´yı işgal etmesi yüzünden 4 Nisan 1949´da NATO´ya katıldı

1930 yılından beri iktidarda bulunan İşçi Partisi 1965 yılında anti-sosyalist partilerin koalisyona gitmeleri üzerine düştü Yerine Merkez Partili Per Borten başkanlığındaki koalisyon hükümeti geldi 1971 yılında Ortak Pazar üyeliği için ortaya çıkan meseleler sebepiyle bu hükümet de düştü 1972 de yapılan halk oylaması neticesinde Ortak Pazar üyeliği %47 kabule karşılık %53 hayır oyu ile reddedildi

1981 seçimlerinde anti-sosyalist iktidar ezici bir üstünlükle tekrar hükümet oldu Yeni hükümet Muhafazakar Parti liderliğinde ülke yönetimini ele aldı 1985 seçimlerini İşçi Partisi kazanarak Brundtland başbakan oldu 1989 seçimlerinde İşçi Partisinin oy kaybetmesi üzerine Brundtland 1989 Eylülünde başbakanlıktan çekildi Muhafazakar Parti başkanı Jan Peder Syse başkanlığında azınlık hükümeti kuruldu

1990´da Norveç´in Avrupa topluluklarıyla münasebetlerinin geleceği konusunda Muhafazakar Parti kendi içinde anlaşmazlığa düşmesi üzerine hükümet istifa etti Yerine yeniden İşçi Partisi azınlık hükümeti kurdu Ülkenin çok sevlien kralı V Olav´ın 17 Ocak 1991´de ölümü üzerine tahta oğlu V Harold geçti Hükümet 1992´de Avrupa Ekonomik Alanına katılma anlaşması imzaladı Arkasından parlemantoda onaylanan kararla hükümet AT´ye üyelik başvurusunda bulundu


Alıntı