Lugaz Nedir

Lugaz Nedir

Lugaz (Lügaz) herhangi bir nesnenin ya da varlığın özellikleri anlatılarak yazılan manzum bilmecelere denir Daha çok divan edebiyatında kullanılmıştır

Muamma ile birlikte çok kullanılan bir söz oyunudur Muamma’dan farkı konusunun daha geniş olmasıdır

Çoğunlukla soru biçiminde düzenlenir En önemli özelliği içinde çözüme ilişkin ipuçlarının bulunmasıdır Divanların son bölümlerine konur

Eğlendirici ve öğretici olanların yanı sıra öğretici ve dinsel lugazlar da vardır

Lugazlar yazarlarının imzasını taşıdığından halk edebiyatındaki bilmeceden ayrılır
Bütün lugazlar "Bir acayip nesne gördüm" "Ol nedir kimdir" ya da "Nedir ol kim" gibi kalıplaşmış sözlerle başlar

Örnek
Nedir kim ol iki yüzlü münâfık
Nümâyan çihresinde levn-i âşık

Gezer dünyayı hem bî-dest ü pâdır
Mukim-i hâne-i ehl-i gınâdır
Teâl-Allah nedir anda bu kudret
Yemez içmez virir dünyaya nî’met

Gehi Müslim kıyâfetle be-didâr
Gehi şekl-i firengide nümûdâr
Kırılsa pâre pâre olsa amma
Zarar gelmez ana bir türlü kat’â
Yatar zir-i zemînde hâke yek-sân
Semâda adıdır mihr-i dirahşân
Eğer kim olmasaydı kalbi fasîd
Cihânda olmaz idi kadri kâsid
Yeter vasf eyledin ol bî-vefâyı
Yanından gitmese virmez safâyı

Sünbülzade Vehbî

(Şair bu lügazda "altın"ı anlatıyor)