|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
kompozisyon, yazmanın, yazılırkompozisyon, yolları |
![]() |
Kompozisyon Nasıl Yazılır?-Kompozisyon Yazmanın Yolları |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kompozisyon Nasıl Yazılır?-Kompozisyon Yazmanın YollarıKompozisyon Nasıl Yazılır?-Kompozisyon Yazmanın Yolları Başarılı ve güzel bir yazı yazmak için bilinmesi gerekenleri ![]() ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() 5 ![]() 6 ![]() 7 ![]() 8 ![]() Şimdi bunları sırasıyla anlatalım: 1 ![]() Üniversite eğitimiyle bir meslek için hazırlık yapılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Herhangi bir bilim veya sanat dalıyla ilgili özel araştırmalar ve deneyimler sonunda elde edilecek uzmanlık bilgisini saymazsak genel bir kültür sahibi olmak ve (sözlü veya yazılı) kompozisyonlar meydana getirmek için aşağıda sayılan etkinliklerin yapılmasında yarar vardır: a) Okuma Yazılı veya sözlü anlatım yeteneğini geliştirmenin en etkili ve en güzel yollarından biri ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Okuyan insan doğruyu yanlıştan ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() b) Kütüphanelerden yararlanma Herhangi bir konuda ayrıntılı bilgiye sahip olmak; konuyu araştırmak ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Günümüzün imkânlarıyla kütüphanelerden değişik şekillerde yararlanmak mümkündür: Klâsik bir yol olarak ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Okuyucuya daha kolay ve daha iyi hizmet verebilmek için kütüphanelerde -imkânlar ölçüsünde- bilgisayarlardan ve bilgisayar programlarından yararlanılmaktadır ![]() ![]() c) İnternetten yararlanma Akla gelebilecek hemen her alandaki ve her konudaki bilgiye internet sayesinde kolaylıkla ulaşmak mümkündür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() d) Bilgisayar programları ve CD (VCD ![]() Bilgisayar programları kullanılarak ciltlerlerce kitapta yer alan bilgi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() e) Dinleme Bir dersi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() f) Gözlem yapma Başarılı bir kompozisyon oluşturmanın temel şartlarından biri de gözlemdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Üzerinde iyi gözlem yapmadığımız konuları veya eşyayı başkalarına anlatmak oldukça güçtür ![]() ![]() Gözlem yoluyla hayattan dersler almak ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() g) Kesik (Kupür) biriktirme Kesik (kupür); gazete ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() h) Şiir defteri tutma Şiir kitaplarındaki şiirler güzeldir ![]() ![]() ![]() ![]() ı) Günlük yazma Herhangi bir olay ![]() ![]() ![]() i) Özlü sözleri derleme Yazılı veya sözlü anlatımda sözü uzatmamak ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() Yukarıda sıralanan yollarla ve bunlara ilâve edilebilecek değişik etkinliklerle birikim kazandıktan sonra sıra ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 3 ![]() Plânın olmadığı yerde düzensizlik ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 4 ![]() Başlık ![]() ![]() ![]() ![]() İyi bir başlık; ·Kısa ve öz ![]() ·Dikkat çekici ve merak uyandırıcı ![]() ·Konuyla ilgili ![]() ·Ana düşünceyi etkili bir biçimde anlatan ![]() ·Kolay söylenebilen ve akılda kalıcı ![]() ·Yazının içeriği hakkında fikir verici ![]() olmalıdır ![]() Film adlarına ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Düşünce yazıları için konu ![]() ![]() Bilim ve Teknik ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bölüm başlıkları ve ana başlıklar satırı ortalayacak şekilde büyük harflerle yazılır ve (ünlem veya soru ifadesi yoksa) sonuna herhangi bir noktalama işareti konmaz ![]() ![]() Önce başlık konup yazının buna göre geliştirilebileceği gibi ![]() ![]() 5 ![]() Herhangi bir yazının bir satır başından öteki satır başına kadar olan bölümüne paragraf denir ![]() ![]() ![]() Paragraflar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Uzun bir yazının bölümlere ayrılmaması okuyucuyu yoracağı için yazıdaki çeşitli ana fikirlerin birbirinden ayrılması paragraflarla mümkün olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İyi bir paragrafın özellikleri İyi bir paragrafta; a) Temel cümle ![]() b) Yan cümleler (yardımcı fikirler) ![]() c) Birlik ![]() d) Düzen ![]() e) Ölçü bulunur ![]() a) Temel cümle Paragrafta ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Temel cümle yazarın üslûbuna göre ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() b) Yan cümleler (Yardımcı fikirler) Temel cümle ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Paragrafta işlenen konunun ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ·Tanımlama: Bir kavramın veya nesnenin ne olduğunu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() “Yazıcılar ![]() ![]() ![]() ·Örnekleme: Soyut niteliği olan düşünceyi (veya görüşü) ![]() ![]() ![]() ·Karşılaştırma: Birbiri arasında benzer veya farklı yönler bulunan iki kavram veya nesnenin ortak ya da farklı yönlerini incelemeye karşılaştırma denir ![]() ![]() Roman ve hikâye olay yazıları olduğu için benzer yönleri çoktur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ·Tanık gösterme: Fikir yazılarında ![]() ![]() ![]() ![]() ·Benzetme: Anlatıma güç kazandırmak için aralarında benzerlik ilgisi bulunan iki kavram veya nesneden zayıf olanı kuvvetliye benzetmedir ![]() “Şimdi ![]() ![]() ![]() ·Tasvir: Anlatılmak isteneni okuyucuların gözü önünde canlandırmak gerektiği zaman başvurulan yollardan biri tasvirdir ![]() “Bu balçıktan insanlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Temel cümle ![]() ![]() ![]() ![]() c) Birlik Paragrafta üzerinde durulan temel düşünceden ![]() ![]() Her paragrafta konunun sadece bir yönü ele alınmalı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Meselâ bir yazıda sınıfın tanıtımı yapılacaksa; sınıfın konumu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() d) Düzen Paragrafı oluşturan temel cümle ve yardımcı düşüncelerin ![]() ![]() ![]() ![]() Konunun özelliğine göre; zaman ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() e) Ölçü İyi düzenlenmiş paragraflar arasında düşüncelerin önemine göre bir ölçü bulunur ![]() ![]() ·Paragrafta işlenecek düşünceler ![]() ![]() ·Önemli düşünceleri içermeyen paragraflar kısa yazılmalıdır ![]() ·Yazmaya başlamadan önce konunun tamamı hesaba katılmalıdır ![]() ·Açıklama gerektiren ![]() ![]() ![]() ·Paragrafların uzunluğu ile ilgili bir sınırlama olmadığı için bu ölçüyü ![]() ![]() Paragrafların ![]() ![]() Paragraf çeşitleri Herhangi bir konunun farklı bölümlerini oluşturan paragrafları ![]() ![]() ![]() ![]() Başlangıç paragrafı:Uzun yazılarda konuya girmeden önce ![]() ![]() ![]() ![]() Giriş paragrafı:Okuyucuyu konuya hazırlamak ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Geçiş paragrafı:Özellikle ![]() ![]() ![]() ![]() Gelişme paragrafı:İşlenen konunun düşünceyi geliştirme yollarından istifadeyle ![]() ![]() ![]() ![]() Sonuç paragrafı:Giriş veya gelişme bölümündeki düşüncelerin kısaca özetlendiği ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Paragraflar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() UYARI: Paragraf çeşitleriyle ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 6 ![]() İyi bir yazı yazmak veya başarılı bir konuşma yapmak için dilin (ses bilgisinden cümleye kadar bütün) kuralları ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 7 ![]() Bilgi birikimden yola çıkarak konuyu tespit edip plânladıktan sonra (paragrafların özellikleri dikkate alınarak) yazmaya başlanmalıdır ![]() ![]() Yazmaya önce ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 8 ![]() Yazı tamamlandıktan birkaç gün sonra sanki bir başkasının yazısını okuyormuş gibi; sayfa düzenine ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|