2011-2012 Yılı 11.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları

2011-2012 Yılı 11Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları

Sayfa 9 - Hazırlık Çalışması
1 Sanat estetik yönden görsel yönü geliştirmek için bilim ise insanların hayatını kolaylaştırmak için vardır İkisinin ortak yönü insanların yaşamlarını ileriye götürmektir
2-Din değişikliği
-Lehçe ve şive farklılıkları
-Kültürel değişim
Coğrafi değişim
3 HayırÇünkü tarih kitapları 1 el kaynak olduğu için daha gerçekçidir
4 Boş

Sayfa 10
a) Dindil inanış ekonomi gelenek ve görenekler sosyal hayatı ruhsal olarak etkiler

b) " Memleket bitti yine bitmedi hâlâ sen ben " ( Memleket yok oldu fakat hâlâ sen ben davası bitmedi )

1) Tema : Memleket Meselesi

2) Şairin yaşadığı dönemde memleket sorunları varmışklasik murabbada aşk ve felsefi düşünce konusu işlenirken Namık Kemal cesaretinden dolayı sosyal konuyla ilgili bir şiir yazmıştır

3) Osmanlı devletinin dağılma sürecinde Avrupadan hep geri kalmıştır bu yüzden dağılma dönemine girmiştirŞiirde ise anlatılmak istenen konu Memleketin yok olduğu fakat sen ben davasının bitmediği anlatılmak isteniyor

4) -

5) Şairin yaşadığı dönemde Memleket sorunlarından dolayı ilk önce vatan sonra din devlet ve milletini düşünmüştür

a) -

b) Tanzimat edebiyatında yenilikler geldiğinden dolayı bülbül mazmunu alışagelmişin dışında kullanılmıştır


Sayfa 11
1) Başkan Kozan Milletvekili Fevzi Paşa ile Edirne Milletvekili İsmet Paşa'nın Mustafa Kemal Paşa'ya milletin şükranını belirtmek üzere gazi unvanı ve müşirlik (mareşallik) rütbesi verilmesi hakkında bir yasa önerileri olduğunu bildirerek yasa önerisini görüşmeye açtı

2) -

Sayfa 12 - YORUMLAMA GÜNCELLEŞTİRME
(klasik murabba-Namık Kemal'in şiiri şeklinde)

ölçü:ikisinde de aruz ölçüsü
söyleyiş tarzı:ağır-Sert coşkulu
ses benzerlikleri:İkisinde de uyak redif kafiye
şiir dili:Arapça Farsça Türkçe-Namık Kemal'in şiiri olan büyük ihtimal Türkçe emin değilim
İmge ve çağrışımlar:ikisinde de bulunur Ancak Namık Kemal bu imge ve çağrışımlara yeni anlamlar yüklemiştir

Nazım Birimi:İkisinde de dörtlük
Temain Felsefe-Vatan Millet

Benzerlikler ve farklılıkları da ikisi de aynı olanları benzerliğe farklı olanları farklılıklarına yazın

Sayfa 13 - Değerlendirme
Doğru - Yanlış
1-Y
2-D
3-D

ÇOKTAN SEÇMELİ
1-C
2-D
3-B

BOŞLUK DOLDURMA
Her edebi eserin yazıldığı dönemin siyasi ve sosyal olaylar ile ilişkisi vardır(buraya tarihi kültürel vs eklenebilir O sizin isteğinize bağlı)

6Sorunun cevabı:Sanatçılar sosyal ve siyasi düşünceden etkilenirler ve gelecek nesilleri yazdıkları eserler ile yönlendirirler

1
-Sahn-ı saman medresesi açıldı
-Kanunname-i Ali Osman Kanunları yayımlandı ve devletin devamı için kardeş katli serbest bırakıldı
-Halifelik Osmanlılara geçti Osmanlı Devleti İslam lideri oldu

2-

3-
-Bükreş Anlaşması(Osmanlı-Sırplar)
-Edirne Anlaşması(Osmanlı-Sırplar)
-Berlin Anlaşması(Osmanlı-Rusya)
-Kütahya Anlaşması(Osmanlı-Mehmet Ali Paşa)
-Hünkar İskelesi Anlaşması(Osmanlı-Rusya)
-Balta Limanı Anlaşması(Osmanlı-İngiltere)
-Londra Boğazlar Sözleşmesi(Osmanlı-Rusya)
-Osmanlı-Rus Savaşı
-Kırım Savaşı(Osmanlı-Rusya)
-Paris Anlaşması(Osmanlı-Rusya)
-93 Harbi(Osmanlı-Rusya)
-Ayastefanos(yeşilköy) Anlaşması(Osmanlı-Rusya)



Sayfa 15
3- Batılılaşma sözünden ne anladığınızı söyleyiniz
Batı ülkelerine göre geri kalmış;siyasiekonomikteknik eğitim hukuk vs gibi alanlar da Batı seviyesine çıkma arzusu anlmına gelir
4- Başlangıçtan günümüze değin edebiyatımızın dönemleri:
1-İslamiyet öncesi Türk Edebiyatı
a) Sözlü Edebiyat Dönemi
b) Yazılı Edebiyat Dönemi

2-İslamiyet sonrası Türk Edebiyatı
a) Divan Edebiyat Dönemi
b) Halk Edebiyat Dönemi

3- Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı
a) Tanzimat Edebiyatı Dönemi
b) Servet-i Fünun Edebiyatı
c) Fecri A-ti Edebiyatı
d) Milli Edebiyatı
e) Cumhuriyet Dönemi
f) 1940 sonrası


Ünite Değerlendirme
Y
D
D

Seçmeli Sorular
C
D
B

Boşluk doldurma
sosyal ve siyasi
6Sosyal ve siyasi düşünceden etkilenrler ve gelecek nesiller yazdığı eserlerle yönledirirler

SAYFA 16
3Kanun ve insanların eşitliği

SAYFA 18
117 YY'dan sonra Osmanlı ekonomisinin bozulmasından bahsediyor

2
Osmanlı Devleti'ni güçlü kılan Sosyal Siyasi Etkenler
1-Tanzimat Fermanı'nın açıklanması
2-Toprak düzeninde değişme olması
3-Okul sayısı arttırıldı
4-Halkın okuma yazma öğrenmesine hız verildi

Güçlü Devlet Düzeninin Bozulma Nedenleri
1-Ana ticaret yollarının değişmesi
2-Osmanlı yöneticileri batıda oluşan ekonomik değişmelerin üretim ilişkilerindeki gelişmelerin farkına varamaması
3-İmparatorlukların büyük bir ordu ve donanma beslemeleri

4 ETKİNLİK
1-Ekonomik Çöküş
2-Tek Kurtuluş Yolu
3-
4-Muhteşem Yenilik
5-Toprak İşleyenindir
6-İkileşme
7-Yenileşme

SAYFA 19
3Devlet güvenliğinin tehlikede olduğunu gösterir

6Hürriyete dayalı bir kanunla idare edilmeleri ve Avrupa'da büyük yapıların görülmesi

7İkisi de yapılan yeniliklerden memnun
Osmanlı'nın ilerlemesini istiyorlar
İslam'ın güzel olduğunu belirtiyorlar

Sayfa 20 - Değerlendirme
1 - Doğru Yanlışlar
D
Y
D
D
2 - Boşluk Doldurma
Tanzimat
Batılaşma
3 - Boş

Ölçme ve Değerlendirme Soruları
1 - B
2 - B
3 - C
4 - B
5 - D
6 - D
7 - A
8 - D
9 - D
10 - C

Eşleştirme
Tanzimat Fermanı - Eşitlik
Medrese - Geleneksel Eğitim
Darülfünun - Modern Eğitim
Pozitivizm - Deney ve Gözlem

Sayfa 20 - Değerlendirme
1 - Doğru Yanlışlar
D
Y
Y
D
2 - Boşluk Doldurma
Tanzimat
Batılaşma
3 - Boş

Ölçme ve Değerlendirme Soruları
1 - B
2 - C
3 - C
4 - D
5 - D
6 - D
7 - -
8 - B - D olabilir
9 - D
10 - E

Eşleştirme

Tanzimat Fermanı - Eşitlik
Medrese - Geleneksel Eğitim
Darülfünun - Modern Eğitim
Pozitivizm - Deney ve Gözlem

Sayfa 21 - Ölçme ve Değerlendirme Soruları
1-B
2-B
3-C
4-D
5-D
6-A
7-A
8-C
9-E

14- Tanzimat Fermanı - Eşitlik
Medrese - Deney ve gözlem
Darülfünun - Modern eğitim
Pozitivizm - Geleneksel eğitim

Sayfa 25 - Soruların Cevapları
*Eserin yazıldığı dönemin zihniyeti ile ilişkisi: Var Siyasi sosyal ilişkileri metine yansımıştır
*Eserde ele alınan temel çatışma (tema): Eski-Yeni
*Eserin anlatıcı ve anlatıcının bakış açısı: İlahi bakış açısı
*Eserin destan masalmesnevi halk hikayesi gibi metinlerle ilişkisi: Anlatmaya bağlı olması

Sayfa 26
b Edebiyat kitabında sayfa 17 deki 11 madde bu sorunun cevabı

4 Aydınlar ve yöneticiler istemiştir

NOT : Bu fotoğradta bir yandan batı tarzı gelişmeler görülürken bir yandan da eski osmanlı tarzı görülmektedir

Sayfa 27
3idealist tip ve eğitimsiz tip görülmektedir
4Şairler sanat aracılıüıyla toplumu uyandırıp yükseltmek geri kalmışlıktan kurtarmak ve baskıları ortadan kaldırmak amacıyla yazmışlardır
Muallim naci 'nin mektubunda koyu renkli kelimeler o dönemki gazete isimleridir

bHaklın eğeitim seviyesini yükseltmek için o dönemde gazetenin önemi büyüktür
Tanzimat sanatçılarının yetişme şekilleri :
temel eğitimlerini klasik edebiyatla tanıyarak aldılar doğu kültürüyle doğdular fakat osmanlı nın yönünü batıya çevirdiler
Tanzimat'ın ortaya çıkış tarihi:
sanatsal olarak 1860 ta tercüman-ıahval gazetesinin çıkmasıyla
siyasi olarak 3 kasım 1839 da mustafa reşid paşa'nın gülhane hattı hümayunu okumasıyla

Sayfa 28
8Etkinlik
Tanzimat Edebiyatı
makaledenemeromanhikayemod ern tiyatroeleştirianı

Değerlendirme
YDDY


2C

BOŞLUK DOLDURMA
-tanzimat edebiyatına
-halkı eğitmek amacıyla

5E


Sayfa 30 -Hazırlık
1 denememakalegezi yazısıfıkraeleştiriröportaj
2bilgi vermek amaçlı
dili göndergesel işlevde
kurmaca değildir

Sayfa 32
1metin baslığıyla doğru orantılıdır
3haddinisınırını bilmeyen herkes için
5herkes sınırlarını ve vazifelerini bilmeli
6sanat toplum içindir anlayışı gecerliydi bu metinde bunun için yazılmıştır
8makaledeki kadar öğretici olmaz
12betimleyiciöyküleyiciaçıklay ıcıtartışmacı

Tanzimat Edebiyatının Oluşumu ve Tanzimat Edebiyatı Öğretici Metinleri Konularına Ait Soruların Cevapları için buraya tıklayınız

Sayfa 34 ile Sayfa 40 Arası Cevaplar
SORU: Metinde “hürriyet”le ilişkilendirilen kavramları tespit edip defterinize yazınız
CEVAP: Vatanyurthalkhak egemenlikilerlemeiyilikbilgikültüreğitim…

SORU:Yazar medeni üstünlüğe sahip ülkelerin her alanda gelişmesinin sebebini neye bağlıyor?
CEVAP:Yönetim anlayışlarındaki geniş ve sağlam prensiplere dayanan hürriyet anlayışına…

SORU:Metinde uygarlık tarihinin çeşitli dönemlerinden söz edilmiştirBu dönemlerle ilgili bilgiler neyi örneklemek veya ispat etmek amacıyla verilmiştir?
CEVAP: Medeniyet tarihinde özgürlüğün ne kadar önemli olduğunu ispat etmek amacıyla…

SORU:Yazar göre halkın çektiği sıkıntıların sebepleri nelerdir?
CEVAP:Bilgi ve kültür eksikliği eğitim yetersizliği……

SORU: Eserin yazılış amacı nedir yazarın hedeflediği okuyucu kitlesi kimler olabilir?
CEVAP: Eserin yazılış amacı bilgi vermekaydınlatmak ve öğretmektir Hedef kitle halktır

SORU: Metnin tamamında yazarın iletmek istediği ana düşünce nedir?
CEVAP: Özgürlük bir ulusun sadece hakkı değil insanlığın var oluşunun ve bütün mutluluklarının kaynağıdır

SORU: Hak sorumluluk ve özgürlük kavramları Tanzimat dönemi eserlerinde ve günümüzde de ele alınıyor mu?
CEVAP: Bu kavramlar Tanzimat döneminde de günümüzde yazılı ve görsel basında işlenmektir

SORU: “Hürriyet” adlı metnin ana düşüncesini ele alan farklı türde metinler yazılabilir mi? Günümüz eserlerinde de aynı düşünce ele alınıyor mu?
CEVAP: Hürriyet düşüncesi farklı türde metinlerde de (tiyatrodenemşiir) ele alınabilirBu düşünce günümüzde de ele alınmaktadır

SORU : Metinde dil hangi işlevde kullanılmıştır?
CEVAP: Ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılmıştır

SORU: Metinde yer alan “hürriyetiyilikgüzellik…” gibi kelimeler daha çok ilk anlamlarıyla mı yan anlamlarıyla mı kullanılmıştır?
CEVAP: Metin öğretici metin olduğu bu kelimeler daha çok ilk (gerçek) anlamlarıyla kullanılmıştır

SORU: Metindeki ifadeler ne ölçüde açık ve kesindir?
CEVAP: Metin öğretici metin olduğu için ifadelerin açıknet ve kesin olmasına gösterilirBu metinde yazar buna dikkat etmiştir

SORU: Metnin anlatım türü nedir?
CEVAP: Öğretici anlatım türü…Bunun yanında açıklayıcıkanıtlayıcı anlatım türleri de kullanılmıştır

SORU: Metinde özgürlüğü hak eden halka hakkını teslim etmesi için kime çağrıda bulunuyor?
CEVAP: Devlet yönetimineidarecilere…

SORU: Halkın hürriyeti hak edişi konusunda ileri sürülen görüşleri ve bunların nedenlerini söyleyiniz
CEVAP: “Halkın bilgi ve kültür bakımından henüz özgürlüğü hazmedemeyecek bir seviyeye gelmediği halka özgürlük verilirse bunun büyük tehlikeler doğurabileceği “ ileri sürülen düşüncelerdendir

SORU: Metnin anlatımını açıklıkkesinlik yalınlık duruluk bakımından değerlendiriniz
CEVAP: Metin açık anlatımın özelliklerine sahiptir

SORU: Yazar günlük hayattan alınan kelimelerle kavram ve terimleri niçin bir arada kullanmıştır?
CEVAP: Metin halka hitap ettiği için konunun daha iyi anlaşılmasını sağlamk soyut kavram ve terimleri somutlaştırmak amacıyla…

SORU: Metinde geçen Tanzimat’ın getirdiği özgür ortamla dile getirilebilen yeni kavramterim ve ifadeleri sıralayınız
CEVAP: “Hürriyet hakhükümet kamuoyu ilerleme egemenlik…”


SORU: “Halifepadişah” gibi ifadelerle “hükümet merkezihakkamuoyu” gibi kelimelerin aynı metinde kullanılmasını makalede bir bendi verilen Fransız bir subayın şiirinin çevirisinin aruz ölçüsüne uygun yapılmasının İslam medeniyeti ve Batı uygarlığının yenileşme hareketleri üzerindeki etkisini değerlendiriniz
“Halife padişah” gibi sözcüklerle bir Fransız subayın şiirinin şarkı sözüyle nitelendirilmesi ve bu şiirin aruza uygun çevrilmesi “eski” ; “hükümet merkezi hak kamuoyu” gibi sözcükler ise Batılı özellikler taşımaktadırBu durum Tanzimat dönemindeki ikilemi yansıtmaktadırEski-yeni çatışması diye de adlandırılabilecek bu durum dönemin aydınlarını ikileme düşürmüştürTanzimat döneminde klasik edebiyatın etkisi devam etmişdilde sadeleşmek taraftarı olunmak istense de Arapça-Farsça kelime ve tamlamalar kullanılmaya devam etmiştir

SORU: Tanzimat Dönemindeki eski-yeni çatışmasıyla ilgili bilgiler nelerdir?
CEVAP: Tanzimat dönemi sanatçıları Doğu ile Batı kültür dünyası arasında kesin bir tavır belirleyemiş ikili bir anlayış içinde dönüp durmuştur Tanzimat Dönemi Edebiyatı öğretici metinlerinde ikilik yani eski-yeni yerli-Batılı çatışması temada dilde (Arapça Farsça kelime ve kavramlarla–yeni kavramlar) ifade biçimlerinde varlığını hissettirmiştirTanzimat Döneminde yeninin yanında eskinin de devam etmesi anlayışı Tanzimat şiirlerinde de görülmüştürAruz eski hakimiyetini devam ettirmişDivan şiirinin şekilleri ve sanatları da tamamen atılamamıştır

SORU: Tanzimat dönemi eserlerinde görülen ikiliğin ( eski-yeni)bu metnin dil ve ifade biçimi üzerindeki etkileri nasıldır?
CEVAP: Tanzimat Dönemi Edebiyatı öğretici metinlerinde bu metinde olduğu gibi ikilik yani eski-yeni yerli-Batılı çatışması temada dilde (Arapça Farsça kelime ve kavramlarla–yeni kavramlar) ifade biçimlerinde varlığını hissettirmiştirMetinde Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar kullanılmıştır


SORU: Metin hangi geleneğe bağlı kalınarak yazılmıştır?
CEVAP: Öğreti metin geleneğine

SORU: Tanzimat döneminde gazetelere verilen önemi açıklayınız
CEVAP :
• Halkın bilgilendirilmesinde ve eğitilmesinde bir araç olmuştur
• Batıya ait edebiyat ürünlerinin tanınmasında yayımlanmasında en önemli araç gazetedir
• Basılan kitaplar ve oynanan tiyatrolarla ilgili haber vermişlerdir
• Roman ve tiyatro eserlerinin yazı dizisi halinde (tefrika) yayımlanması sağlanmıştır
• Edebi yapıtlarda halkın sorunlarının işlenmesine araç olmuştur
• Toplumun haberlerden ve yeniliklerden haberdar olmasını sağlamıştır
• Dilin sadeleşmesinde önemli katkıları olmuştur
• Geniş insan topluluklarına ulaşılması gazete sayesinde olmuştur


SORU:Eserden hareketle yazarın fikri ve edebi yönüyle ilgili çıkarımlarda bulununuz
CEVAP:
• İmparatorluğun baskıcı yönetimine karşı çıkan sürekli muhalif bir aydın olarak Ebuzziya Tevfik daha çok siyasî kimliğe sahiptir
• Hürriyetin medeniyetlerin ilerlemesindeki rolünü iyi bilmektedir
• Halkı bilinçlendirmek eğitmek gibi amaçları vardır
• Gazete ve dergiciliğe çok önem vermiştir

SAYFA 38
VAZİFE VE MESULİYET HAD VE HAK
Dil : halkın anlayabileceği sade bir dil kullanılmıştır
Tema: Eşitlik
Kavramların soyut veya somutluğu : Soyut
Ana düşünce: Herkesin eşit olması gerektiğini
Anlamın verilişi: gerçek

HÜRRİYET
Dil : Halkın anlayabileceği sade bir dil
Tema: Hürriyetin Önemi
Kavramların soyut veya somutluğu : Soyut

Ana düşünce: Hürriyetin önemi
Anlamın verilişi : Mecaz Benzetme

TAZARRUNAME
Dil : Anlaşılmaz Soyut benzetmeler yer verilmiş
Tema : Aşk
Kavramların Soyut veya Somutluğu : Soyut Kavramlar kullanılmış
Ana düşünce : Aşk konusunun değerliliği
Anlamın verilişi : Benzetme ve mecazî anlatım


Sayfa 39 - Ölçme ve Değerlendirme
YDDY

2Açıklama aydınlatmabilgi verme
sade acık anlaşılır
atatürk ilke ve inkılapları

3Farklı bakış açıları ve farklı eserler ortya çıkar
4A
5Halkın eğeitim seviyesini yükseltmeye çalıştılar ve edebiyatı bir araç olarak gördüler
6Benliği asla kaybetmemeli



Sayfa 42
3 Sorudaki tablonun cevapları

Aruz ölçüsü - Asonans ve Aliterasyon - Lirik Anlatım - Beyit - Bir devlet büyüğünü övme -Çok fazla imge var

4 sorudaki tablo

1 Bölüm 1 - 14 - Yüksek değerlerin ortaya konması
2 Bölüm 15 - 17 - Osmanlı tarihine olan hayranlık ve bağlılık
3 Bölüm 18 - 21 - Hürriyet duygusunun yoğun işlenmesi
4 Bölüm 22 - 24 - Vatan
5 Bölüm 25 - 31 - Hürriyet ve gelecek umudu

Sayfa 43

10 Didaktik

11Sanattoplum içindir


SORU - CEVAP ŞEKLİNDE SAYFA 40 İLE 51 ARASI CEVAPLAR

SAYFA 42
SORU: Hürriyet’in Kasidesinin yazılış amacı nedir?
CEVAP: “Hürriyet”e övgü sunmak toplum ve birey için hürriyetin ne denli önemli olduğu anlatmak için …

SORU: Kasidenin ahenk özelliklerininazım biriminitemasını ve imgelerini bulunuz
CEVAP:
Ölçü: Aruz ölçüsü (Mefâîlün mefâîlün mefâîlün mefâilün kalıbında)
Ses Benzerlikleri: Tekrar eden "-den" ler redif "-et'ler tam kafiyedir
Söyleyiş tarzı: Şiirin iç akışında kasidenin sunulduğu kişinin özelliklerini yansıtan kelime ve tamlamalar seçilmiştir Namık Kemal'in kasidesi ise soyut bir konuya yazıldığı için şair çok fazla mübalağa sanatını kullanmamıştır Bu durum şiirlerin yazıldığı ortamın zihniyetiyle yani edebî siyasi ve sosyal özelliklerime yakından ilgilidir
Tema: Hürriyet sevgisi
İmgeler: Vatan yolunda toprak olmakhamiyet kanıyla yoğrulmak gayret-cevher zincire vurulmuş aslan hürriyetin güzel yüzü

SORU-1: Tanzimat Döneminden önce yazılan klasik kasidelerinde hangi temalar işlenirdi?
CEVAP: Din ve devlet büyüklerine övgü…

SORU-2: Namık Kemal’in kasidesinde işlediği tema ile klasik kasidede ele alınan temayı karşılaştırdığınızda belirlediğiniz benzerlik farklılıklar ve benzerlikler nelerdir?
CEVAP : Her ikisinde de övgü vardırama klasik kasidede din ve devlet büyüklerine övgü yer alırken Hürriyet Kasidesi’nde soyut bir kavram olan hürriyet övülmüştür

SORU-3: Namık Kemal’in kasidesi şiir türlerinden hangisine uygun ton ve vurguyla okunmalıdır? Neden?
CEVAP: Epik bir tonlama ve vurguyla okunmalıdır? Çünkü hürriyetin niteliğine uygun şatafatlı yiğitçemertçe kahramanca bir üslupla yazılmıştır

SORU-4: Şiirin söyleyiş tarzı ile yazıldığı dönemin sosyal ve siyasi yapısı arasında nasıl bir ilişki kurulabilir?
CEVAP: Şiirde hürriyete övgü temasının şekillendirdiği epikçe söyleyiş tarzı dönemin sosyal ve siyasi yapısıyla yakından ilgilidir

SORU-5: Şair “bab-ı hükumet ey yareli şir-i jiyan” sözleriyle kimi ve neyi kastetmektedir?
CEVAP: Bab-ı hükumet diyerek devletin icra yetkisine sahip kurumu yani hükümet yareli şir-i jiyan (yaralı kükreyen aslan) diyerek hürriyeti kastetmektedir

SORU-6: Şiirde geçen “miletvatandevlethürriyet” gibi kelimelerin Tanzimat döneminin tarihi ve sosyal değerleriyle ilişkisini açıklayınızDönemin anlayışını ve değerlerini yansıtan diğer kelimeleri de siz söyleyiniz
CEVAP: Tanzimat dönemi yeni değer ve kavramlarla yeni türlerin bir arada kullanıldığı bir dönemdir Bu devirde başlatılan sosyal siyasi askerî ekonomik idarî yenilikler insanların dünya algısını da belli oranda etkilemiştir Eskiden insanların hürriyetle ilgili bir sorunları yoktu Ama devrin sosyal ve siyasi yapısının etkisiyle hürriyet üzerinde konuşmak değerli bir hal aldı Bunun en önemli sebebi Avrupa’dan ithal edilen kavramlar değer yargılarıyla Osmanlı devletinin zor bir devirden geçmesidir Devlet savaşlarda yeniliyor ekonomisi çok kötüye gidiyordu Bu durumda yaşayan insanlar da ülkelerinin bağımsızlığını kaybedeceğinden korkuyorlardı Şair de hürriyet'in bu devirde yaşayanlar için neden önemli olduğunu şiirinde anlatmaya çalışmıştır Sonuç olarak bu şiirin devrin gerçekliğini doğru bir biçimde yansıttığını söyleyebilirizDönemin anlayışını ve değerlerini yansıtan diğer kelimeler:
“Cihangirane bir devlet çıkardık bir aşiretten> tarihi bir değeri
Mürevvet-mend olan mazluma el çekmez ianetten > sosyal değeri
Çıkar asar-ı rahmet ihtilaf-ı rey-i ümmetten > sosyal değeri

SORU-7: Şiirin temasının Tanzimat yıllarında yaşanan sosyalsiyasi gelişme ve değişmelerle ilişkisini açıklayınız
CEVAP: Cevabı 6soruda verildi

SAYFA 43
SORU-8: “Dönersem kahpeyim millet yolunda azimetten/Anılsın mesleğimde çektiğim cevr ü meşakkatler” dizelerinde hangi şahıs veya iyelik eki kullanılmıştır? Aynı şahıs eklerinin kullanıldığı diğer örnekleri metinden bulup tahtaya yazınızBu kullanımları 1516 ve 17beyitteki şahıs ifade eden sözcük ve eklerle karşılaştırınız
CEVAP: 1tekil şahıs ekleri (ben)kullanılmıştır1516 ve 17beyitlerde 1çoğul şahıs (biz) kullanılmıştır

SORU - 9 : “Hürriyet Kasidesi” ile aynı temayı işleyen Divan şiiri örneklerinin bulunup bulunmadığını söyleyiniz
CEVAP: Hürriyet teması Tanzimatla birlikte edebiyatımızda işlenen bir tema olduğu Divan şiirinde bu temayı işleyen şiir bulunmaz

b) SORU: Tanzimat şiirinde görülen yeni kavramların Aydınlanma Dönemi ile ilişkisini belirleyiniz
CEVAP: Tanzimat şiirinde görülen “akılilerlemedeneyhürriyet” kavramları Aydınlanma düşüncesiyle ilişkilidirÇünkü Aydınlanma Dönemi Ortaçağ’da hüküm süren dünya görüşüne karşı yeni bir dünya görüşünün ortaya çıkması ve temellendirilmesidirBu düşünceye göre aklın aydınlattığı kesin doğrulara ve bilginin ilerlemesine dayanan entelektüel bir kültür egemen olmalı ve kültür sonsuz şekilde ilerlemelidirBöylece ilerleme ideali insanın geleneğin köleliğinden kurutlarak sürekli mutluluk ve özgürlük yolunda gelişeceği düşüncesine dayandırılır

SORU-10: Namık Kemal’in bu kasidesi lirikdidaktikepik satirik ve dramatik şiir türlerinden hangisine daha yakındır?
CEVAP: Kasidede bolca eleştiri yapıldığından satirik şiire daha yakındır

SORU-11: İncelediğiniz şiir “Sanat sanat içindir” “Sanat toplum içindir” Anlayışlarından hangisine daha yakındır?
CEVAP: “Sanat toplum içindir” Anlayışı…

SORU : Hürriyet Kasidesinde hangi edebi akımın etkileri görülür?
CEVAP : Romantizmin…

SORU 12: Kasidenin divan ve Tanzimat şiiri geleneğiyle ilişkisini açıklayınızŞiirin klasik kasidenin hangi özelliklerini yansıttığını belirleyiniz
• Beyitler halinde yazılması
• 31 beyitten oluşması
• Kafiye düzeninin aa/ba/ca/da/ea/… olması
• Aruz ölçüsünün kullanılması

SAYFA 44
B) SORU : Edebiyatımızda ilk kez Namık Kemal tarafından kullanılan kelime veya kelime grupları hangileridir?
CEVAP: Vatan millet özgürlük

SORU : Bu şiir Namık Kemal’in fikirlerini ne derecede yansıtmaktadır?
CEVAP: Namık Kemal doğru bildiğini söylemekten çekinmeyen bir yazardır Vatanını ve hürriyetini çok sevdiği için ülkenin içinde bulunduğu zor şartlardan kurtarılması için elinden gelen her türlü gayreti göstermiştir (Vücudun mayası vatan toprağıdır; bu vücut acı ve sıkıntı içinde vatan yolunda toprak olursa en küçük bir üzüntü duyulmaz ) Devrin siyasi kişileriyle de irtibatı olan şair hükümeti yanlış icraatları sebebiyle eleştirmştir (Görüp ahkâm-ı asrı münharif sıdk u selametten/Çekildik izzet ü ikbal ile bab-ı hükûmetten… Dünyada zalimin yardımcısı aşağılık kimselerdir; insafsız avcıya hizmetten zevk alan ancak köpektir…)Bu eleştiri onun dürüst bir insan olduğunu gösterir Şiirinde de dediği gibi makam mal mülk ve şöhret için alçalmamış hak bildiği yolda hiçbir şeyden korkmadan dosdoğru ilerlemiştir Ona göre Avrupalıların Osmanlı'ya göre bazı teknik üstünlükleri vardır Bu teknik üstünlüğü onlardan alırsak bizdeki "hamiyet" mayası bizi onlardan daha zengin ve üstün yapacaktır Bu amaçla yazdığı yazılarda ülkenin İslam birliği içinde refaha kavuşabileceğini ülkenin ırk olarak farklı köklerden gelen milletlerinin tek bir potada yani din potasında birleşebileceğine inanmış bir fikir adamıydı Ayrılıkları değil birlik olabileceğimiz yönlerimizi hep en üstte tutmalıyız Namık Kemal bu ideali uğrunda pek çok eser yazmıştır
Bu şiir Namık Kemal'in en fazla ezberlenen bilinen şiiridir Onun şahsiyetinin bütün olumlu taraflarıyla hürriyet kavramı etrafında ördüğü düşüncelerini en iyi yansıtan bu şiir hürriyet ve vatan sevgisinin en değerli örneğidir Bu şiir sadece edebî anlamda bir tesire sahip değildir Toplum üzerinde olumlu tesirleri olan vatan ve hürriyet sevgisini kuşaklara aşılamış bir eserdir Bu şiir devrin zihniyetini yansıtan bir aynadır


2METİN

SORU: Ziya Paşa’nın gazelinin ahenk özelliklerininazım birimini temasını ve imgelerini bulup yazınız
CEVAP:
Ölçü: Aruz ölçüsü
Ses benzerlikleri: İlk beyitte “-ler gördüm” redif “âne” zengin uyaktırHer beytin son dizesinin de kendi arasında uyaklı olduğunu unutmayınız
Nazım birimi: Beyit
Tema: Toplumsal eleştiri
İmgeler: Küfür diyarıakıl hastahanesi durumundaki Bâb-ı Âli

SAYFA 45
SORU 1: Tanzimat’tan önce yazılan klasik gazellerde hangi temalar işlenmiştir?
CEVAP: Aşkkadınşaraptabiat güzellikleri


SORU-2: Ziya Paşa’nın gazelinde işlediği tema ile klasik gazelde ele alınan temayı karşılaştırınız
CEVAP: Klasik gazelde bireysel temalar işlenirken Ziya Paşa’nın gazelinde toplumsal sorunlar ele alınmıştır

SORU-3 :Ziya Paşa’nın gazeli lirik şiir okunurken kullanılan vurgu ve tonlama ile okunabilir mi?
CEVAP: Okunamaz çünkü bu gazelde bir eleştiri söz konusudurTema bir şiirin vurgu ve tonlamasını belirleyen en önemli ögelerdendir

SORU 4: Bu gazel işlediği tema ve temayı ele alış biçimi söyleyişi yönünden halk şiirindeki hangi nazım türüne benzemektedir?
CEVAP: Taşlamaya

SAYFA 49 - TABLO ÖLÇÜ
DİVAN ŞİİRİ= ölçü ; aruz ölçüsü
Namık kemal'in kasidesi:aruz ölçüsü
Ziya paşa'nın gazeli;aruz ölçüsü
Şevki yok:Aruz ölçüsü

SÖYLEYİŞ TARZI
Divan şiiri: söz sanatları yoğunşiir diline hakim
Namık kemalin kasidesi:öğretici olduğu için şiir diline uygun değil

SES BENZERLİKLERİ
Hepsinde ses benzerlikleri aynı

Şiir Dili
Divan şiiri:sanatlı ağır tamlamalar var arapça farsça dil hakim
Namık kemalin kasidesi: daha sade halk dili kullanılmış
Ziya paşanın gazeli: '' ''
Şevki yok:Sanatlı ağır bir dil kullanışmış divan şiiri ile aynı

İMGELER VAR ÇAĞRIŞIMLAR
Divan şiiri:meybülbüldüldilber
Namık kemalin kasidesi:hakeşitlikhürriyet adalet
Ziya paşanın gazeli:diyar-ı küfrü mülk-i islam meyhane-i dehrin
Şevki yok:figan etmek

NAZIM BİRİMİ
Hepsi beyit

TEMA
Divan şiiri:bireysel
namık kemal:toplumsal
ziya paşa:toplumsal
şevki yok:toplumsal

ŞİİR ANLAYIŞI
divan şiiri:sanat için sanat anlayışı
namık kemal:toplum için sanat anlayışı
ziya paşa:toplum için sanat anlayışı
Şevki yok: sanat için sanat anlayışı

ŞİİRİN BİRİNLERİ
Hepsi beyit

GERÇEKLİK VE ANLAM
divan şiiri:mecaz
Namık kemal:gerçek
Ziya paşa:gerçek
Şevki yok:mecaz

BENZERLİKLER
*ölçüler
*söyleyiş tarzları
*uyak
*ses benzerlikleri
*birim
*nazım türleri

FARLILIKLAR
*temaları
*şiir anlayışı
*dil anlatımı farklı

alıntı