Alay Etmenin Neresi Komik?

Alaycılık, insanlarla alay etmek, dünyada mevcut olan tüm sosyal sistemlerde, dinlerde, ahlak kurallarında, tavsiye edilmemiş, aksine kötü kabul edilen bir davranıştır Alaycılık, insanlar arasında gizli bir dil gibi yayılmıştır

Alaycılık sadece sözle değil, bakışlarla, mimiklerle, imalı gülüşlerle, dolaylı yollardan laf dokundurmalarla da yapılır İnsanların kusurlarını ortaya koyup onları küçük düşürücü davranışlarda bulunmak, kişiyi istemediği ve kötü lakaplar takmak, en sık rastlanan alaycılık davranışıdır


Alaycılığı benimsemiş, alay etmeyi huy haline getirmiş insanlar; bu alaycı tavırlarıyla kendilerini yücelttiklerini düşünürler ve buna inanırlar


Alaycılık, bir tür cehalet sisteminin içinde var olmayı sürdürmektedir Bu cahiliye toplumunun insanları, insanlarla alay etmekten sakınmaz ve bunda bir sakınca görmezler Çünkü bunu bir neşelenme, keyiflenme şekli olarak düşünürler Bu davranışları, bencilce anlayışlarından kaynaklanır Çünkü bu neşe ve keyiflerine, alay ettikleri kişiler katılmamakta ve bu alaylardan sonra üzülmekte, psikolojik sıkıntılar çekmektedirler

Bugün alaycılık hemen her kesime yayılmıştır Sosyal statü gözetmeksizin, eğlence ve keyif adı altında yapılan alaycılık, kesinlikle ahlaki bir davranış değildir TV´lerde çeşitli programlarda kendilerini ‘komedyen’ diye adlandıran (bazıları ‘stand up´cı diyor) kişiler, sadece insanlarla alay ederek alkış alıyorlar Hatta öyle ki, artık insanlar sırf birileriyle alay edilmesini seyretmek için TV karşısına geçiyorlar ve hatta kendileriyle alay edilsin diye bu programlara katılıyorlar Mizah ile alaycılığı karıştıranlar, insanlarla alay etmeye devam etmektedirler


Alaycılık, tüm dinlerde ve İslam dininde kesinlikle yasaklanmıştır Hümeze Suresinin 1 Ayetinde şöyle denir: "Yazıklar olsun arkadan çekiştirenlerin, kaş göz işareti yapıp alay edenlerin tümüne!" Bu ayette kesin olarak bu tür davranışlardan sakınmak gerektiği anlaşılmaktadır


Kimseyle alay etmemek ve kusur arama çabasında olmamak, gelişmiş ve ahlaklı insanların davranışlarıdır Acizlik, insanlara mahsustur ve her insanın başında olabilir Bunun bilinciyle hareket etmek lazımdır ve zaaflarla alay etmek yerine kişiye yardım etmek gerekir


Kuran-ı Kerim´de şöyle denir: "Ey inananlar, bir topluluk diğer bir topluluk ile alay etmesin, belki onlar kendilerinden daha iyidirler Kadınlar da kadınlarla alay etmesinler, belki onlar kendilerinden daha iyidirler Birbirinizi ayıplamayın ve birbirinizi, küçük düşürücü kelimelerle çağırmayın İnançtan sonra yoldan çıkmak (fasıklık) ne kötü bir isimdir Kim tövbe etmezse onlar zalimlerdir" (Hucurat Suresi, 11)


Alaycı insan şunu unutmamalıdır; bir gün kendisi de alay konusu olabilir ve bundan dolayı rahatsızlık duyarak alay ettiği kişilerin ne hissettiğini anlar


Alaycılığın nedenleri?


Alaycılık, insanın içindeki kibirden doğar Bu kibir kişinin kendisini en yüksek noktada görmeye iter Kibirli insan, başkalarını takdir etmez, onlarla alay eder Diğer insanların beğeni ve takdirini kazanan insanların eksiklerini arar ve bulduğu zaman onları küçük düşürmek için alay eder Kıyafet, saç şekli, konuşma, şive, kıyafetler, yürüyüş, doğuştan ya da sonradan olmuş özürler, meslekler, ev, muhit vs alay konusudur


Kibirli insan, alay etme yoluyla kendini yüceltmeye, karşısındakini alçaltmaya çalışır Çünkü durum gerçekte tersi olabilir


Alay etmek çok kolaydır Çünkü her insanın başına gelen durumlar vardır Bu durumlarda yardım, hoşgörü ve anlayış yerine alaycılık yapıldığında, diğer insanlar buna sessiz kalabilmektedir Bu da alaycılığı yaygınlaştıran bir etki yapmaktadır Bu yanlış tutum ve davranış hakkında "Yapmakta oldukları çirkin işlerden birbirlerini sakındırmıyorlardı Yapmakta oldukları şey ne kötü idi!" (Maide Suresi, 79) ayetiyle Kuran-ı Kerim´de açık bir uyarı yapılmıştır


İnsanların farklı özelliklere sahip olmaları, ırkları, cinsiyetleri, renkleri birer üstünlük göstergesi değildir Bu Kuran-ı Kerim´de de belirtilmiştir: "Ey iman edenler, zannın birçoğundan çekinin, çünkü zannın bazısı günahtır Birbirinizin kusurunu araştırmayın, kiminiz kiminizi arkasından çekiştirmesin! Sizden biriniz kardeşinin ölü halindeki etini yemek ister mi hiç? Demek tiksindiniz! O halde Allah´tan korkun, çünkü Allah, tövbeyi çok kabul edendir Çok bağışlayıcıdır" (Hucurat Suresi, 12)


Alaycı davranışlar ve bu davranışlarda ısrarcılık, kişisel ve toplumsal cehaletin, eğitim sisteminin dini değerlerden uzaklığının bir getirisidir Alaycılık, toplumda yayılan bir hastalık gibidir Bu hastalıktan kurtulma ve alaycılıktan uzak bir kişilik geliştirmek gerekir


Kuran-ı Kerim´de Hz Musa (aleyhisselam) kavmine şöyle seslendiği belirtilmiştir: "Bir vakit de Musa, kavmine demişti ki: ‘Allah size bir sığır boğazlamanızı emrediyor’ Onlar da: ‘Ay! Bizimle eğlenip alay mı ediyorsun?’ dediler O da: ‘O gibi cahillerden olmaktan Allah´a sığınırım’ dedi" (Bakara Suresi, 67)


Alaycılık öyle bir illettir ki, bu illetin şerrinden mutlak kaçmak lazımdır Hz Musa Allah´a (cc) sığınıyor ki bu illetin ne büyük olduğunun açık ifadesidir


Alaycılığın yaygın olduğu yerler


Okulda alaycılık: Öğrencilerin birbirlerinin hata, zaaf, tik vs hallerine karşı yaptıkları alaycılıktır Bu alaycılık, her iki tarafta da kalıcı olumsuz etkilere sebep olur Öğretmenlerin bu durumu akılcı yollarla gidermesi gerekir


Öğretmene karşı alaycılık: Öğrencilerin kendi aralarında; öğretmenin kıyafeti, konuşma tarzı, hareketleri vs hallerine karşı yaptıkları alaycılıktır Bunların bir çoğundan öğretmenin haberi olmaz


İş yerinde alaycılık: Aynı işyerinde çalışan ve özellikle rekabetin olduğu durumlarda görülür Kusurlar, tavırlar vs alay konusudur Bu tür alaycılık işten ayrılmalara kadar giden sonuçlar doğurabilir


Aile içinde alaycılık: Genellikle kardeşler arasında olur Eşler de birbirlerinin eksik, kusur ve hatalarıyla alay edebilmektedirler Bu, bir tarafın ya da her iki tarafın birbiriyle alay etmesi şeklinde olabilir Bu durum genellikle iletişimi bozuk veya kopmuş ailelerde meydana gelmektedir


Mahallede alaycılık: Aynı mahallede ikamet eden ve daha çok çocuklar ve gençler arasında görülen alaycılıktır Yine kusurlar, hatalar, kıyafetler vs alay konusudur


Alaycılıkta Firavun Örneği


Kuran-ı Kerim´de insanların sakınmaları gerektiği ahlak ve kişilik bozukluklarının neler olduğu, inkârcılarla ilgili verilen örneklere bakıldığında kolayca anlaşılabilir Firavun karakteri, bu örnekler içinde en sık örneklendirilendir Çünkü Firavun, tarihin en kötü karakterli, kötü ahlaklı insanlarının başında gelir

Firavun, hem kendi halkının hem de diğer halkların insanlarının zaaf ve eksiklikleriyle alay etmekten zevk alan bir insandır Bu durum Kuran-ı Kerim´de anlatılmıştır: "Bu şekilde (Firavun) kavmini küçümsedi, onlar da ona itaat ettiler, çünkü dinden çıkmış günahkâr bir kavim idiler" (Zühruf Suresi, 54) Firavun, alay gibi en zalimce yöntemlerle insanların fiziksel kusurlarıyla, sosyal durumlarıyla alay edip onları aşağılayarak, kendini en üstün varlık olarak göstermeye çalışmıştır


Her ne şekilde olursa olsun, başkalarını rencide ederek eğlenmek, onu kötü ve istenmeyen adlarla çağırmak, ahlâkî davranışların dışında kalır Alay edilen ve incinen insan, bunun acısını kolay kolay unutamaz Ne olursa olsun, insan alay edilemeyecek kadar değerlidir Alaycılık ise alay edenin değerini düşürür, alay edilenin değil


Peygamberlerle de Alay Edilmiştir


"Nuh gemiyi yapıyor, kavminden ileri gelenler ise, yanına her uğradıkça onunla alay ediyorlardı Dedi ki: ‘Eğer bizimle alay ediyorsanız, iyi bilin ki siz nasıl alay ediyorsanız biz de sizinle alay edeceğiz!" (Hud, 38)


"And olsun, senden önceki peygamberlerle de alay edildi; ama onları alaya alanları, o alay konusu ettikleri şey kuşatıverdi" (Enbiya, 41)


"Senden önceki peygamberlerle de alay edilmiş, bu yüzden onlarla alay edenleri alay ettikleri şey (azap) kuşatıvermişti" (En´am, 10)


Bu ayetlerden de anlaşıldığı gibi alaycılık, insanda doğuştan vardır, fakat bu özellik düzeltilmelidir

Türk ve İslam dünyasının tarihe mal olmuş ve hala gönüllerde en üst makamlarda yer alan şahsiyetlerinden Şeyhülislam Yahya da kendi bilgi, tecrübe, inanç ve hayat felsefesi ışığında alaycılık üzerine şu dizeleri söylemiştir:


Halkı rencide eden âlemde,

Kendi rencide olur son demde



Nükte

İstiklal şairimiz Mehmed A Ersoy’un başından geçen bir olay şöyledir Bir toplantıda, sonradan görme ve alaycı gençlerden biri aklınca şairi küçük düşürmek için alaycı bir sesle:


- Üstat siz baytardınız değil mi? diye sorar Akif gayet sakin bir tavırla:

- Evet, bir yeriniz mi ağrıyordu? diye cevaplar



Niyazi F Eres

Ebu Derda Hz bir gün yolda bir grup insanla karşılaşır, onlar bir adamın başına toplanmış süvüyorlardırOnlara yanaşıp sordu; Ne oluyor?
Bu adam günahkar buyuk hata işledi ve biz bunu gördük ne dersiniz?
Ebu Derda ra " Eğer bu adam bir kuyuya düşmüş olsa ıdı onu gunahkar diye oradamı bırakırdınız ? adamlar; elbette çıkarırdık dediler

O halde gunah kuyusuna düşmüş bir kardeşinizi kötü söz söylemeyın kınamayın ona ancak öğut verın yaptığının yanlış oldugunu söyleyın ve el uzatıp o kuyudan çıkarmaya çalışın AYRICADA sizi onun işlediği düşmekten koyuyan ALLAH ahamd edin
Adamlar peki siz ona kızmıyormusunuz hiç diye sorunca Ebu Derda ra Ben sadece onun yaptığı günaha fiile kızarım yapana değil eğer o gunahı terkederse o benım kardeşimdir bağrıma basarımBuyurdu

Vehbi Vkkasoğlu Aile Sevgi Sohbetleri


Mükemmel bir kitap mutlaka okunması gereken