Prof. Dr. Sinsi
|
Riyanin Tedavisi
RİYANIN TEDAVİSİ
Her hastalığın bir ilacı vardır Bilen bilir, bilmeyen de bilmez Riyanın büyüklüğüne ve müslümanın ibadeti için oluşturduğu tehlikeye rağmen, onun ve ihlasa ters düşen benzeri hastalıkların da çeşitli tedavi yolları ve ilacı vardır Bunlardan bazıları şu şekildedir:
1- Mükellef kimse şunu yakînen bilmelidir ki, o bir kuldur Kul, efendisine hizmeti karşılığı hiçbir karşılık ve ücret haketmez Çünkü o, kulluğu gereği ona hizmet etmektedir Efendisinden kendisine ulaşan ecir ve mükafat, efendisinin iyiliğinden ve ihsanındandır Yaptığının karşılığı değildir
2- ALLAH'ın kendisine verdiği nimetleri, fazlını ve tevfikini gözlemlemesidir Bütün bunlar ALLAH'tandır, kendisinden değil! İbadet etmesini vacip kılan, ALLAH'ın dilemesidir, onun dilemesi değil! Bütün hayırlar, sadece ALLAH'ın ihsanı ve bağışıdır
3- Ayıplarını, hatalarını ve kusurlarını, nefsine ve şeytana pay çıkan durumları gözden geçirmesidir Amellerin her birinde az da olsa şeytanın hissesi vardır, nefsin bir payı vardır Nebi aleyhi ve sellem'e, kişinin namazda başka şeylerle ilgilenmesi sorulur Şöyle buyurur: "O; şeytanın, kulun namazından çaldığı bir aşırmadır " Göz ucuyla ilgilenme böyle olunca, kalbinin ALLAH'tan başkasına yönelmesi nasıl olur?!
4- Nefse; ALLAH Teâlâ'nın emrettiği, kalbin ıslahını ve ihlası, riyakarın başarıdan yoksun bırakılacağını hatırlatmaktır
5- İçinde riyayı gizlerken; ALLAH Teâlâ'nın, kalbinde olanı bilip nefret etmesinden korkmaktır
6- Görülmeyen ibadetleri çokça yapmak ve bunları gizlemektir Gece namazı, gizlice verilen sadaka, yalnızken ALLAH korkusuyla ağlamak gibi  
7- ALLAH Teâlâ'yı hakkıyla yüceltmek  Bu da, isimleri ve yüce sıfatları ile tevhidi ve ALLAH'a kulluğu tam anlamıyla gerçekleştirmekle olur
8- Ölümü ve sekeratını, kabri ve azabını, çocukları ihtiyarlatan halleriyle ahiret gününü hatırlamaktır
9- Riyayı; riyanın girebileceği yerleri ve gizli yönlerini bilmektir Bu şekilde ondan tamamen sakınır
10- Riyanın dünyadaki ve ahiretteki cezasına bakmaktır Ve kul bilmelidir ki; Rasûlullah aleyhi ve sellem'in İbni Abbas'a vasiyetinde buyurduğu gibi; insanlar ona bir şeyle fayda vermek için toplansalar ancak ALLAH'ın yazdığı bir şeyle fayda verebilirler Bu nedenle, seleften biri şöyle der: "Riyanın yollarını bilen rahat eder İnsanların senin yanında hayvanlar ve çocuklar gibi olmasına çalış! İbadetinde, varlıklarıyla yoklukları arasında, bilmeleri ile bilmemeleri arasında fark olmasın Yalnız ALLAH'ın bilmesiyle yetin!" Ömer'ul Faruk'tan ALLAH razı olsun Şöyle der: "Nefsine karşı bile olsa niyeti hakta halis olanın kendisiyle insanlar arasında olana ALLAH yeter
Kendisinde olmayan ile süsleneni de ALLAH kötü kılar " İbnu'l Kayyım, müminlerin emiri Ömer'in "Kendisinde olmayan ile süsleneni de ALLAH kötü kılar" sözü üzerine şöyle der: Kendisinde olmayan ile süslenen, ihlaslı davrananın tam tersi olunca ALLAH da ona amacının tam tersiyle muamele eder
Çünkü o, insanlara bir şey gösterir ve içinde onun aksini gizler Amaçlananın tam tersiyle karşılık vermek, şer'an ve kader olarak sabittir İhlaslı kimseye, ihlasının karşılığı olarak bu dünyada mutluluk, insanların kalbinde yereden sevgi ve saygı verildiği gibi; iki yüzlü kimseye de, ALLAH'ın onu insanların yanında kötü kılmasıyla cezası henüz bu dünyadayken verilir
Çünkü o; ALLAH katında, kalbini kirletmiştir Bütün bunlar, Rabbinin güzel isimleri ve yüce sıfatları gereğidir Riyanın ahiretteki cezasına gelince o da, rasulullah aleyhi ve sellem'in buyurduğu gibidir: "Kim duyurursa, ALLAH da onu (Kıyamet günü) duyurur
Kim gösteriş yaparsa ALLAH da onu (Kıyamet günü insanların önünde) teşhir eder " Ayrıca riyakar kimse, cehennem ateşine atılacakların ilklerindendir 11- İhlaslı olmak için ALLAH'tan yardım dilemek ve riyadan O'na sığınmaktır Müslümanın çokça dua etmesi, kendisini riyadan ve riyaya yolaçan etkenlerden koruması için ALLAH'a yalvarması gerekir
Rasûlullah aleyhi ve sellem bir hadiste şöyle buyurur: "Sizin aranızda şirk, karıncanın hareketinden daha gizlidir Sana bir şey söyleyeyim ki onu yaptığında şirkin küçüğü ve büyüğü senden uzaklaşır: "ALLAH'ım! Bilerek şirk koşmaktan sana sığınırım Bilmediğimden de bağışlanma dilerim" de
Riyanın çeşitleri çoktur Riyaya karşı mücadelede ve riyanın tedavisinde ALLAH'tan yardım dileriz Müslüman kardeşim! Bu arada aklına gelebilecek fakat riyadan sayılmayan bazı durumlar da vardır Bu durumlardan bazısı şu şekildedir:
1-) Kul kendisi istemeden, işlediği hayırlı bir amel dolayısıyla insanların onu övmesi Ebu Zerr radıyu anh'tan şu rivayet edilir Der ki: Ey ALLAH'ın Rasulü! Kişinin hayırlı bir amel işlemesine ve insanların kendisine bu nedenle övgüde bulunmasına ne dersin? Rasûlullah aleyhi ve sellem şöyle buyurur: "Bu müminin ilk sevincidir " Bu şekilde, ihlaslı kimse şöhretten kaçar ve ondan hoşlanmaz Fakat ALLAH onun için yeryüzünde insanlar arasında bir kabul kılar ve kul, ALLAH'ın ihsanıyla sevinir Riyakar ise, insanlar arasında kabul görebilmek için zor ve zelil olan yolları seçer
2-) Abidleri görünce, ihlas sahipleri ve salihlerle oturunca ortaya çıkan kulun hayır işleme gayreti, onun nefsinde bir istek ve arzu doğurur; azmini kuvvetlendirir 3-) Günahların gizlenmesi  Müslümanın günahlarını gizlemesi ve ilan etmemesi gerekir Tevbe edenin ALLAH tevbesini kabul eder Günahların açıklanması ve onlardan bahsetmek, fuhşun yayılması sayılır
ALLAH Teâlâ'nın kurallarını küçümsemeye yolaçar Rasûlullah aleyhi ve sellem şöyle buyurur: "Yaptığını açıkça söyleyenler dışında ümmetimden herkes bağışlanır Yaptığını açıkça söylemenin bir çeşidi de, kişinin gece bir iş yapması, sonra sabah olunca ALLAH onu gizlemesine rağmen "Ey Falan! Dün gece şöyle şöyle yaptım" demesidir Rabbi, yaptığını gece gizlemiş; o ise ALLAH'ın gizlediğini sabahleyin açığa çıkarmıştır "
4-) Elbise, ayakkabı ve benzerinin güzel olması  Abdullah b Mes'ud radıyu anh, Nebi aleyhi ve sellem'in şöyle buyurduğunu rivayet eder: "Kalbinde zerre miktarı kibir bulunan cennete giremez " Bir adam "Kişi, elbisesinin güzel ve ayakkabısının güzel olmasını ister" der Şöyle buyurur: "ALLAH güzeldir, güzeli sever Kibir, hakka karşı büyüklenmek ve insanları küçük görmektir "
5-) İslam'ın şiarını açıkça göstermek  İslam; hac, umre, cuma ve cemaat gibi gizlenmesi mümkün olmayan ibadetler içerir Kul, bunları aşikar yaptığı için riyakar olmaz Farzların haklarından biri de onları ilan etmek ve göstermektir Çünkü onlar, İslam'ın simgeleri ve dinin şiarlarıdır
Çünkü onları terkeden kötülenmeyi ve nefreti hakeder Dolayısıyla, açıkça yaparak ithamı ortadan kaldırmak gerekir Müslüman kardeşim! İhlaslı davrandıktan ve riyadan sakındıktan sonra, şeytanın şaşılacak bir kapıdan tekrar gelmesine karşı dikkatli ol! O kapı, kendinle övünmen, kendini beğenmen, ibadeti gizlemeni beğenerek bununla ALLAH azze ve celle'ye minnet etmendir
Bilakis, sana ihlası kolaylaştırdığı için ALLAH'a hamdet ve O'na şükret! O'nun önünde nefsini alçalt ve ibadet için boyun eğ! ALLAH, ibadetlerimizi doğru kılsın Sözümüzde ve davranışımızda bizlere, ihlaslı davranmayı nasip etsin ve ibadetlerimizi bereketli kılsın Bizleri, anne-babalarımızı ve tüm müslümanları bağışlasın
Ayrıca, ALLAH azze ve celle'den hepimizin mutlu yaşamasını ve tevhid üzere şehit olarak ölmesini dilerim Davamızın sonu, Alemlerin Rabbi ALLAH'a hamdetmektir
|