![]() |
Matematik Eğlencelidir |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Matematik EğlencelidirMatematik eğlencelidir Evet, matematik çok eğlencelidir, eğlenmesini bilene ![]() ![]() Önce bazı tanımlar ve bilgiler: Bazı sayısal anekdotlar 5 adet 2 kullanarak 0-9 arası sayıları elde etmek: 2 + 2 - 2 - 2/2 = 1 2 + 2 + 2 - 2 - 2 = 2 2 + 2 - 2 + 2/2 = 3 2 ![]() ![]() 2 + 2 + 2 - 2/2 = 5 2 + 2 + 2 + 2 - 2 = 6 22/2 - 2 - 2 = 7 2 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 2 - 2/2 - 2/2 = 0 Şimdi de şuna bakın: 1 ![]() 11 ![]() 111 ![]() 1111 ![]() 11111 ![]() 111111 ![]() 1111111 ![]() 11111111 ![]() 111111111 ![]() 153'ün hikayesi nedir? Bu sayı rakamlarının küplerinin toplamına eşittir ![]() 15^3 = 1^3 + 5^3 + 3^3 Aynı özelliğe sahip diğer sayılar şunlar: 370 = 3^3 + 7^3 + 0^3 371 = 3^3 + 7^3 + 1^3 407 = 4^3 + 0^3 + 7^3 1634'ün hikayesi nedir? Bu sayı rakamlarının 4 ![]() ![]() 1634 = 1^4 + 6^4 + 3^4 + 4^4 Aynı özelliğe sahip diğer sayılar şunlar: 8208 = 8^4 + 2^4 + 0^4 + 8^4 9474 = 9^4 + 4^4 + 7^4 + 4^4 4150 ve 4151'in de benzer hikayesi var: 4150 = 4^5 + 1^5 + 5^5 + 0^5 4151 = 4^5 + 1^5 + 5^5 + 1^5 2025, 3025 ve 9801 sayılarının başları kel mi? Bu sayıları iki kısma ayırdıktan sonra bu kısımları toplayarak karelerini alırsak aynı sayıları buluruz: 20 + 25 = 45 45^2 = 2025 30 + 25 = 55 55^2 = 3025 98 + 01 = 99 99^2 = 9801 § Doğal sayılarda a2 + b2 = c2 + d2 eşitliğine bir örnek: 102 + 52 = 112 + 22 Başka var mı? § Hangi sayının rakamları kendi kuvvetlerine gönderilip toplanırsa ilk sayıyı verir? 0 ve 1 dışında böyle iki sayı var: 3435 ve 438,579,088 sayıları ![]() 3435 = 33 + 44 + 33 + 55 438,579,088 = 44 + 33 + 88 + 55 + 77 + 99 + 00 + 88 + 88 438,579,088'den daha büyük başka bir sayının böyle bir özelliğe sahip olamayacağını kanıtlayabilir misiniz? § 4 de güzel bir sayıdır: 4 = 2 + 2 = 2 ![]() § 0 ve 2 den başka çarpımları toplamlarına eşit tamsayılar yok ![]() Evet ![]() n ve sayılarının toplam ve çarpımları aynıdır ![]() Örneğin, n = 5 ise olur ![]() § Üç sayıyla böyle bir işlem yapılabilir mi? Evet ![]() 1 + 2 + 3 = 1 ![]() ![]() Peki, herhangi üç sayının aynı özelliği taşıması için bir kural bulunabilir mi? § 8 adet 8 kullanarak 1000 elde edebilir misiniz? 888 + 88 + 8 + 8 + 8 = 1000 § 8 ile ilgili daha ne var? 88 = 9 ![]() ![]() 8888 = 987 ![]() 88888 = 9876 ![]() 888888 = 98765 ![]() 8888888 = 987654 ![]() 88888888 = 9876543 ![]() Bitmedi: 12345679 ![]() Şimdi bir oyun oynayalım: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() Uygulama: 7 ![]() 8 ![]() 9 ![]() 10 ![]() 11 ![]() § 8 dışında 1-9 rakamlarını sırayla yazarak 9'un katlarıyla çarpmayı denediniz mi? 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() 12345679 ![]() § Tek sayıların toplamlarının neyi verdiğini hiç düşündünüz mü? 1 = 1 = 12 1 + 3 = 4 = 22 1 + 3 + 5 = 9 = 32 1 + 3 + 5 + 7 = 16 = 42 1 + 3 + 5 + 7 + 9 = 25 = 52 1 + 3 + 5 + 7 + 9 + 11 = 36 = 62 ![]() ![]() ![]() § Peki ya sayıların küplerinin toplamlarının? 13 = 1 = 12 13 + 23 = 9 = 32 = (1 + 2)2 13 + 23 + 33 = 36 = 62 = (1 + 2 + 3)2 13 + 23 + 33 + 43 = 100 = 102 = (1 + 2 + 3 + 4)2 ![]() ![]() ![]() § 142857 apayrı bir güzelliktir ![]() ![]() ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 7'yle çarpın ![]() 142857 ![]() Burada bittiğini sanıyorsanız, bir de 7'den büyük sayılarla çarpmayı deneyin: 142857 ![]() Eee? Ne var1142856'da? Dikkatle bakın ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() 142857 ![]() ![]() ![]() ![]() Bir güzelliği daha var: 142857 ![]() Bu sayıyı 20408 ve 122449 olmak üzere iki kısma ayırıp bunları toplarsak, 20408 + 122449 = 142857 Bu güzel sayı nereden geliyor dersiniz? 1/7 = 0 ![]() ![]() ![]() ![]() Başka dairesel sayı var mı? Evet, işte: 526315789473684210 Bu sayıyı 1-200 arasındaki hangi sayıyla çarparsanız çarpın, rakamlarının sırası aynı kalacak şekilde bu sayının başka bir dizilişini bulursunuz ![]() Hiç aklınıza gelir miydi? 12345679 ![]() Su çarpma işleminde ilginç bir şey var mı? 138 ![]() 9 rakamın hepsi kullanılmış ve hepsi de farklı ![]() 12 ![]() 18 ![]() 39 ![]() 48 ![]() 27 ![]() 28 ![]() 4 ![]() 4 ![]() Şu çarpma işleminin bir özelliği var mı? 8712 = 4 ![]() Evet! Bu işlem "hangi sayı 4 ile çarpıldığında, aynı sayıyı tersten verir?" sorusunun cevabıdır ![]() 0 hariç 1 den 9'a kadar bütün rakamları sırayla yazın (123456789) ![]() ![]() Bir cevap şöyle: 12 + 3 - 4 + 5 + 67 + 8 + 9 = 100 Başka bir cevap daha var: 123 + 4 - 5 + 67 - 89 = 100 Acaba başka var mı? Biraz düşünün bakalım ![]() "/" işaretine de izin verilir ve rakamları sırayla yazma şartı kaldırılırsa, şöyle bir çözüm bulunabilir: Ya da, Başka bulabilir misiniz? Belki de bu kadar müsrif olmamak gerek ![]() Öyle bir sayı yazalım ki, bu sayının soldan ilk rakamı sayıdaki sıfırların sayısını, 2 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() n sayımızın basamak sayısını göstersin ![]() n = 1: yazılamaz (kanıt) n = 2: yazılamaz (kanıt) n = 3: yazılamaz (kanıt) n = 4: 1210, 2020 n = 5: 21200 n = 6: yazılamaz (kanıt) n = 7: 3211000 n = 8: 42101000 n = 9: 521001000 n = 10: 6210001000 n > 10: (n-4), 2, 1, (n-7) adet 0, 1, 0, 0, 0 |
![]() |
![]() |
|