Maddelerin Öz Isıları

MADDELERİN ÖZISILARI



Öz ısı’ nın diğer bir adı da ISINMA ISISI’ dır CGS birimleri sistemine göre bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C yükseltmek için verilmesi gereken ısıdır CGS Birimleri, santimetre (uzunluk), gram (kütle) ve saniye (zaman) birimleri temeline dayanan ve tarafından SI Birimleri yeri alınana kadar bilim adamları arasında kullanılmış bulunan metrik sistemdir SI Birimleri ise, adını Uluslararası Birimler Sistemi anlamına gelen Fransızca Systeme International d’Unites sözcüklerinin ilk harflerinden almış , birimler sistemidir SI Birimleri sisteminde ISINMA ISISI, bir maddenin 1 kilogramının sıcaklığını 1 Kelvin derecesi yükseltmek için verilmesi gerekli ısı miktarı olarak tanımlanır

Isınma Isısı (Öz ısı) kavramını Joseph Black adlı İskoçyalı fizikçi ve kimyacı bilim adamı ortaya koymuştur Bu şahıs Isı ve Sıcaklık kavramlarını da birbirinden ayırt etmiştir Pierre Louis DULONG adlı Fransız kimyacı ile Alexis Therese PETİT isimli Fransız fizikçi birlikte çalışmalar yaparak, elementlerin özgül ısıları ile atom ağırlıklarının ters orantılı olduklarını bulmuşlardır Bu yasa DULONG VE PETİT KANUNU olarak adlandırılmıştır Buna göre , çoğu elementlerin atom ağırlıkları ile ısınma ısılarının çarpımı sabit bir sayı verir Buna dayanarak atom ağırlığı bilinmeyen elementlerin yaklaşık Atom Ağırlığı hesaplanabilmiştir Dulong ve Petit Kanunu, hemen tüm elementlerde atomal ısının yaklaşık 264 Joule K mol olmasına uygun düşmektedir

ELEMENTİN ATOM AĞIRLIĞI x ISINMA ISISI  264 JOULE KMOL

MADDENİN ADI ÖZISI (Cal/gC)
Su 100
Buz 050
Zeytinyağı 047
Naftalin 041
Hidrojen 041
Oksijen 022
Bor 058
Magnezyum 026
Alüminyum 0217
Krom 012
Manganez 0115
Demir 0115
Nikel 0110
Bakır 01
Çinko 0095
Kripton 0074
Baryum 0045
Uranyum 0026
Cıva 0033
Gümüş 0056

Kurşun 0031

Bizmut 0294

Cam,kum 015
MADDENİN ADI ÖZISI (Cal/gC)
Hava(sabit basınçta) 023

Su buharı 048

Kobalt 0107




Tabloyu incelediğimizde diğer elementlerin öz ısılarının suya göre daha az olduğunu görmekteyiz Bu elementlerin hepsinden kütle olarak eşit miktarda ısı versek, sıcaklık artışı en az suda olur, diğerlerinin ısısı daha çok artar
Örneğin civanın öz ısısı suyun 1/30’u kadardır Aynı miktarda su ile cıvayı birer kaba koyup eşit miktarda ısı versek cıvadaki ısı artışının suya göre 30 kat daha fazla olduğunu görürüz
C su = 10 Cal/gC Q = m c t
C cıva = 0033 Cal/gC
m su c su t su = m cıva c cıva t cıva
Kütleler eşit olduğu için ; c su t su = c cıva t cıva
10x t su = 0033x t cıva
t cıva =1/0033 x t cıva
t cıva =30 x t su

Cıva kolay ısı artışı sağlayan bir madde olduğu için termometrelerde kullanılmaktadır

Maddelerin ısınmalarındaki farklılıklar, maddelerin ayırt edici özelliklerinden biri olan öz ısı ile ilgilidir