Wilt Chamberlain

Wilton Norman "Wilt" Chamberlain, (d 21 Ağustos 1936 – ö 12 Ekim 1999) lakabı Wilt the Stilt, The Big Dipper ve Chairman of the Boards olan ABD'li profesyonel basketbol oyuncusudur NBA takımlarından Philadelphia/San Francisco Warriors, Philadelphia 76ers ve Los Angeles Lakers'ın yanısıra Harlem Globetrotters'da da forma giymiştir 216 boyundaki oyuncu, çaylak sezonunda 114 kg iken, önce 125 kg'a, son olarak da Lakers'da oynadığı dönemde 135 kg'ın üzerine çıkmış, oynadığı pivot pozisyonunda NBA tarihinin en dominant ve başarılı oyuncularından biri olarak kabul edilmiştir Nba'in gelmiş geçmiş en iyi oyuncusu seçilmiştir

Chamberlain; skor, rebound ve dayanıklılığa bağlı kategorilerde pekçok NBA rekorunun resmi olarak sahibidir Bunların en önemlilerinden, NBA tarihinde bir sezonda ortalama maç başına 40 ve 50 sayının üzerinde ortalama yakalamak ve bir maçta 100 sayı atmak gelir Ayrıca ligi yedi kez en çok sayı atma istatiğinde, dokuz kez en yüksek iç saha şut oranında ve onbir kez en çok rebound alma istatiğinde lider kapattı Bir kez de ligi en çok asist yapan oyuncu olarak tamamladı Uzun seriler halinde profesyonel kayıplar yaşamasına rağmen, Chamberlain kariyerini oldukça başarılı şekilde tamamladı İki kez NBA şampiyonluğu, dört kez normal sezonda Most Valuable Player ödülü, bir kez NBA Finalleri MVP ödülü kazandı 13 kez All-Star seçildi ve on kez All-NBA kadrolarına seçildi Chamberlain bunların yanında 1978 yılında Basketball Hall of Fame'e girdi, 1980 yılında NBA'in 35 yılı anısına seçilen kadroya, 1996 yılında ise "NBA tarihinin en başarılı 50 oyuncusu" arasına seçildi

Basketbol kariyerinden sonra, Chamberlain kısa süreli olarak "Uluslararası Voleybol Birliği"nde voleybol oynadı Bu organizasyonun başkanlığını yaptı ve katılımından dolayı "IVA Hall of Fame" seçildi[kaynak belirtilmeli] Spor yaşantısının yanında Chamberlain başarılı bir işadamıydı, kitaplar yazdı ve Conan the Destroyer adlı filmde rol aldı Ömrü boyunca bekar olan Chamberlain, 20,000 kadınla beraber olduğunu açıklaması ile oldukça tartışıldı ve bu popüler kültüre ait bir açıklama oldu

955’te Chamberlain; Kansas Üniverstesi’ndeki ilk senesinde basketbol takımında oynayacağını söyledi Ama NCAA kuralları; üniversitede oynayan birinci sınıf öğrencilerini yasakladığı için Chamberlain Kansas’da "birinci sınıf öğrencisi" takımına konuldu Chameberlain’in ilk savaşı üniversiteye karşı olmuştu ki üniversite o yıllarda şampiyonluk için favori gösteriliyordu

3 Aralık 1965’de Chamberlain; Jayhawks ile Northwestern’e karşı ilk sınavına çıktı 87-59 kazandıkları maçta 52 sayı attı ve okul rekorunu kırdı Kansas’dayken; North Carolina’ya karşı oynadığı şampiyonluk maçında takımını sırtlamıştı Bu maçta North Carolina; Kansas’ı 1 sayı farkla 3 uzatmada yemiş olmasına rağmen Chamberlain; turnuvada en fazla göze çarpan oyuncuydu Bundan sonraki yılda Chamberlain; All-Conference ve All-America takımlarına seçildi "Big Eight track and field Championship"‘i kazanarak atletik yeteneğini ispatladı Kansas’da oynarken profesyonel olmak istedi ama NBA’in sınıfını bitiremeyen oyuncular hakkındaki bir kuralı yüzünden profesyonel olması bir sene gecikti Bu yüzden Wilt Chamberlain’de 1958-59 yıllarında Harlem Globetrotters’da oynadı Bu yılda; 50,000$ gibi o zamana göre astronomik bir para aldı

1955’de NBA özel bir draft kuralı başlattı Bu kurala göre; NBA takımları kendi yöresinde olan kolejden bir oyuncuyu draft etme hakkına sahipti Bu kuralla Chamberlain, Kansas’da bir takıma draft edilecekti Ama NBA’in kurucularından ve Philadelphia Warriors’un sahibi Eddie Gottlieb, Chamberlain’in Philadelphia’da büyüdüğünü ve lise yıllarında üne kavuştuğunu, bu yüzden Philadelphia’ya ait olduğunu söyledi Bu konuda NBA de Gottlieb'i haklı buldu ve Chamberlain, NBA tarihindeki ilk liseyi geçirdiği yerdeki bir takıma draft edilen oyuncu oldu

1959-60 NBA sezonunda Chamberlain, Philadelphia formasıyla sahaya çıktı İlk maçta, Knicks’e karşı 43 sayı attı ve 28 ribaund aldı Çaylak sezonunda Wilt Chamberlain; 37,6 sayı ve 27,0 ribaund ortalamasıyla bu sezonda NBA Yılın Çaylağı Ödülü'nü, All-Star MVP Ödülü'nü, ve sezonun MVP Ödülü'nü kazandı Ayrıca All-NBA İlk beşine seçildi Bu ödüllerin aynısını Wes Unseld de 1968-69 sezonunda alabildi

Chamberlain ile Warriors, finale kadar yükseldi ve sonunda 1960 NBA Finali'nde Boston Celtics ile karşılaştı Russel ile büyük çekişme içinde geçen bu seride Chamberlain, Bill Russell’den 81 sayı fazla atmasına rağmen Celtics seriyi 4-2 kazandı

Chamberlain’in en yetersiz sezonu ona pahalıya patlamıştı Boston maçları sonrası fanlarını üzen bir açıklama yaptı ve basketbolu bırakacağını belirtti Çünkü rakipleri tarafından çok fazla yıpratılıyordu, çok fazla darbe alıyordu Eğer bir sezon daha böyle olursa o da kendisine yapılan hareketlere karşılık vereceğini düşünüyordu ve bu istediği bir şey değildi

1960-61 sezonunu 38,4 sayı ve 27,2 ribaund ortalamasıyla tamamladı Bundan sonraki sezonda ise istatistiklerinde büyük bir artış oldu Sezon ortalaması 50,4 sayıydı ve bir sezonda 4000 sayı atan tek oyuncu unvanına sahip oldu

2 Mayıs 1962’de Chamberlain, New York Knicks’e karşı 100 sayı attı Warriors maçı 169-147 kazandı Oldukça başarılı bir maç çıkaran Chamberlain sezon istatistiği 0,506 iken 32 serbest atışın 28’ini saya çevirdi Chamberlain bu maçta, 63 şutta 36 isabet buldu

1962’de Chamberlain San Francisco’ya gitti 1962-63, 1963-64 sezonlarında da sayı liderliğini elinde tuttu Warriors, finallerde Celtics’e karşı 5 maçta kaybetti Chamberlain sezonun ortasında yuvaya yani Philadelphia’ya geri döndü All-Star maçından 2 gün sonra (Bu maçta Chamberlain 20 sayı kaydetti ve 16 ribaund aldı); 76ers’a takas edildi Takas; Connie Dierkin, Lee Shaffer, Paul Neumann ve 150,000$ karşılığında gerçekleşti Takastan sonra; Chamberlain’lı 76ers’ın kadrosunda Hal Greer, Larry Costello, Chet Walker ve Luke Jackson bulunuyordu

1965-66 sezonunda Philadelphia 55-25 ile ligdeki en yüksek başarıyı elde etti ama doğu finallerinde Boston ile karşı karşıya geldi ve kaybettiYeni sezon başlangıcında kadrosuna Billy Cunningham’ı da katan 76ers, ilk 49 maçın 45’ini kazandı ve 68-13 ile lig tarihinin en iyi başarısını elde etti

Lig finalleri öncesinde 76ers Cincinnati’yi serbest bıraktı Lig finalleri 76ers ile Boston Celtics’i tekrar karşı karşıya getirdi Hayal kırıklığı olan yıllardan sonra Chamberlain ve 76ers; Celtics’in 8 yıldır elde ettiği şampiyonluğa son verdi 76ers 6 maçta Finali kazanarak şampiyon oldu

1961-62’deki yaptığı yüksek skorlardan sonra, Chamberlain’in ortalaması; 1967-68 sezonuna kadar yavaşça düştü Bu sezonda 24,3 sayı ortalaması ile oynuyordu Önceki sezonda ise 24,1 ile oynamıştı Kariyerinin ilk yedi yılında Chamberlain; 39,4 sayı ortalaması ile oynuyordu ki ligde sayı krallığı da ona aitti Bundan sonraki 7 yılında ise ortalama 20,7 sayı ile oynadı

Acaba bu düşüşün sebebi Chamberlain’in ilerleyen yaşı mıydı? Chamberlain öyle düşünmüyordu Konu hakkında Philadelphia News’e açıklaması şuydu: ”Geçmişe baktığımda görüyorum ki; geçirdiğim ilk 7 yıl ile son 7 yıl arasında, sayı atmam anlamında şaka gibi bir fark var Şut atmayı kestim Çünkü koçlar bana şut atmamamı söyledi Ben de atmadım Bazen kendime ‘acaba yanlış mı yaptım?’ diye soruyorum”

Koçların ona “daha az şut at” demesinin sebebi, daha çok maç kazanmaya çalışmalarıydı Çünkü Chamberlain’in 14 yıllık kariyeri boyunca ancak 2 kere NBA’in üst sıralarına çıkmışlardı 1966-67 sezonunda; 76ers Koçu Alex Hannum; Chamberlain’den daha çok pas vermesini ve daha agresif bir savunma oyunu ortaya koymasını istedi Bu taktik işe yaramıştı ama kariyerinde ilk defa sayı krallığını kaçırmıştı (24,1 sayı ortalaması ile) ama sezonun en yüksek yüzdeli atan oyuncusu olmuştu (0,683) En fazla ribaund alan oyuncu da oydu (24,2) ve en fazla asist yapan 3 oyuncuydu (7,8)

Chamberlain yeni rolüne çok ciddi hazırlanmıştı, bu yüzden gelecek sezonda asist kralı oldu 1967-68’de “All NBA first team” e 7 defa seçildi Aynı zamanda 4 ve son defa ligin MVP’si de olmuştu Doğu ligini kazandıktan sonra 76ers; 4 yılda 3 kez, kıta finallerinde Boston’a elendi Bundan sonra da Chamberlain; Jerry Chambers, Archie Clark ve Darrall Imhoff karşılığında Lakers’e takas edildi

Son 5 yılını Lakers’ta geçirdi Lakers’ın 5 sezonda 4 kez NBA finallerine katılmasına yardım etti Onun en enteresan sezonu 1971-72 sezonuydu Bu sezonda sadece 14,8 sayı ortalamasıyla oynadı fakat bu; onun diğer istatistiklerinin gelişmesine katkı sağladı 35 yaşında 19,2 ribaund ortalamasıyla oynadı ve “All NBA Defansive team” e seçildi

Chamberlain mükemmel bir takım oyuncusu olmuştu Gardları Jerry West, Gail Goodrich ve forvetleri Happy Hairston, Jim McMillian’ın tamamlayıcısı olmuştu 1971-72 sezonunda 33 maç üst üste kazanarak NBA tarihine geçtiler Bu sezonu 69-13 ile bitirerek NBA tarihine adlarını yazdırdılar Bu istatistik 76ers’dakinden daha iyiydi ama Jordan ve Chicago Bulls; 1995-96’da 72-10’la onların bu rekorunu geride bırakmıştı

1972-73 sezonunda emekliye ayrıldı Diğer oyuncular gibi; 1 yılını koçluk yaparak geçirdi Amerikan Basketbol Derneği’nin San Diego Conquistadors takımına koçluk yaptı San Diego onun Oyuncu-Koç olmasını istedi fakat yasalar buna engel oldu Chamberlain koçluktan sıkılmaya başladı 1984’de Conan the Barbarian filminde oynadı

1978’de Chamberlain; Naismith Memorial Basketball Hall of Fame’e layık görüldü ve 1996-97’de NBA 50th “Anniversary All-time Team” e seçildi

Wilt Chamberlain, 12 Ekim 1999’da 63 yaşını geçtikten sonra; evinde Ursa Major denilen bir kalp rahatsızlığına yakalanarak öldü
Başarıları [değiştir]

Wilt Chamberlain ilk olarak Philadelphia'da forma giymiş ve burada başarılar yakalamıştır Bunun sayesinde LA Lakers'a gelerek şampiyonluklar yaşamıştır Wilt'in kariyeri boyunca tek rakibi Boston'ın efsanevi pivotu Bill Russell olmuştur Wilt, Russell'dan çok daha iyi istatistiklere sahip olmasına karşın, Bill NBA'de oynadığı 13 sezonda 11 şampiyonluk kazanmıştır Wilt sayısız rekorlar kırarken Bill Russell şampiyonluklar kazanmıştır Wilt, Bill'in 11 yüzüğüne sadece 2 yüzükle cevap vermiştir Wilt Chamberlain ve Bill Russell arasındaki yarış hala NBA'deki en büyük çekişmelerden biri olarak gösterilir 20000 sayı barajını geçen ilk oyuncudur Kariyeri boyunca 301 sayı, 229 ribaund ve 44 asist ortalamaları ile oynamıştırAncak bu başarısını Play-off'larda gösterememiştir Bill Russell kadar şampiyonluk yaşayamamasının sebebi de budur Ayrıca çok iyi bir savunmacıdır ancak o zamanlar blok istatistiği tutulmadığı için resmi olarak bir rekoru yokturBarbar Conan filminde oynamıştırAma en etkileyici rekorları sayı yapma istatisliklerinde En fazla maçta (118 maç) elliden fazla sayı yapma rekoru, ard arda (14 maç) kırkın üzerinde sayı yapılan maç rekoru, ard arda (65 maç) otuzun üzerinde sayı yapılan maç rekoru, ard arda (126 maç) yirminin üzerinde sayı yapılan maç rekoru, en fazla sayı atan çaylak rekoru (maç başına 37,6 sayı ile), en fazla bir sezonda basket yapma oranını (727) elinde tutuyor ve bu rekorların hepsinde ikinci sırada olan oyunculara fark atmış durumdador

Kariyeri boyunca, Wilt Chamberlain'ın gösterdiği başarılar birçok kuralın değişimini hızlandırdı Değişen kurallar arasında; çizgilerin genişletilmesi, ofansif goaltending’in kaldırılması, faul atışlarındaki kuralların değiştirilmesi bulunuyor

Chamberlain; gücünü, kolej ve profosyonel oyunculuk zamanında geliştirmişti Kolejdeki bir resminde, Chamberlain; zayıf, sıska, atik bir oyuncu gibi gözüküyordu ki o zamanlar 213 boyundaydı Kolejde; Philadelphia’nın Overbook High sezonunda, takımını rekorlara geçirdi (19-2,19-0,18-1) O zamanki takım koçu; Chamberlain’in bütün nimetlerinden yararlanıyodu Antremanlarda; takım oyuncuları; ”Serbest atış kaçırma” antremanı yapıyolardı! Çünkü onların kaçırdığı serbest atışları Chamberlain tamamlayıp, iki sayıya çeviriyordu Goaltending’in yasak olmadığı zamanlarda; Chamberlain, bazen takım arkadaşlarının; potaya girecek olan şutlarını; onları sinirlendirmek için çeliyordu

Hazırlık yıllarında, kendi yetenekleriyle kazandığı maçlarda; 90, 74, 71 sayı atıyordu Bu yıllarda toplam 2,206 sayısı vardı on yıllarında ortalama 44,5 sayıyla oynuyordu 90 sayı attığı maçta; attığı onca sayının altmışını; ikinci yarıda 12 dakikada atmıştı Bundan sonra Chamberlain; 1991’de Philadelphia Inquirer’a: ”Benim yaptığım hiçbirşey değil Hele karşı takımın topu dondurmaya çalıştığını düşünürseniz; önemli birşey yapmadığımı anlarsınız” şeklinde bir açıklama yaptı

Onun lakaplarından birisi olan “The Stilt”; bir gazeteci tarafından koyulmuştu Chamberlain bu isimden nefret ediyordu ”Goliah” gibi diğer lakaplar onun boyu ile ilgiliydi ”Dippy” ve “Dipper” ise onun akıl erdiremediği lakaplardı Bu lakaplerın soraki versiyonu “Big Dipper” ise şu şekilde oluştu Chamberlain kapılardan geçerken sürekli kafasını eğiyordu Bu yüzden yakın arkadaşları ona bu ismi verdi ve bu isim böyle kaldı