Ali Çetinkaya

Türk asker siyaset ve devlet adamıKurtuluş Savaşı komutanlarından, Bayındırlık Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı görevlerinde bulunmuş, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Ulaştırma Bakanı’dır


1878 yılında Afyon'da doğdu Demirci ustası Ahmet Efendi’nin oğludur Afyon Rüştiyesi'nde ve Bursa Askeri İdadisi'nde okudu 1898’de Harp Okulu’nu bitirdi; Trablusgarp Savaşı’nda çarpıştı, I Dünya Savaşı’nda Irak , Kafkasya ve Makedonya cephelerinde çarpıştı Mondros Mütarekesi’nden sonra Ayvalık’taki 72 Alay Komutanlığı'na getirildi 29 Mayıs 1919 Ayvalık’ı işgal eden Yunan ordusuna karşı ilk direnişi başlattı ve halkın da katılımını sağayarak, Ayvalık Cephesini oluşturdu Ayvalık'ta Yunan işgaline karşı atılan ilk kurşunun yeri olan Ayvalık Şehir Merkezin'de yeralan hakim tepede TSK Ali Çetinkaya İlk Kurşun Rehabilitasyon Merkezi Komutanlığı yer almakta ve terör sebebi ile Şehit olan askeri personelin aileleri ve yine terör sebebi ile gazi unvanına sahip olan askeri personele hizmet vermektedir


İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi olan Çetinkaya, 1920’de toplanan son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’na milletvekili olarak girmişti ancak İstanbul’un işgali üzerine Malta sürgünleri arasında yer alarak yurttan uzaklaştırıldı 1921’de serbest bırakıldı ve yurda dönerek Afyon mebusu olarak TBMM 1 Dönem’e katıldı


Şeyh Sait Ayaklanmaları sırasında İstiklal Mahkemesi Başkanı olarak görev yaptı


16 Şubat 1934'te Bayındırlık Bakanı oldu Ankara'daki resmi dairelerin çoğu, Çetinkaya'nın beş yıl süren bakanlığı sırasında yapıldıBu görevi 3 Nisan 1939’a değin sürdü 1931 yılında Nuri Demirağ Asya’yı Avrupa'yla birleştirmeyi düşündü 4 yıl süren bir etüt çalışması sonucu Amerika’nın en büyük çelik fabrikası ile de görüşerek içinden demiryolunun da geçeceği bir köprü yapmak istedi Salih Bozok bu projeyi Atatürk’e götürdü Atatürk bu projeyi çok beğendi ve hükümete gönderdi Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya “olmaz bu iş” diyerek karşı çıktı, ve proje “kentin güzelliğini bozar”` düşüncesiyle geri çevrildi Nuri Demirağ görüşmeden ayrılırken “Bu iş olacaktır İstanbul buna muhtaçtır Ben yapamazsam evladıma bırakırım” dedi [Referans gerekli]


Cumhuriyetin ilk yıllarında önemli görevler alan Ali Çetinkaya, 1937'de Bayındırlık Bakanı olarak Almanya'ya bir yurt dışı seyahat gerçekleştirerek o dönemin Nazi Diktatörü Adolf Hitler'le görüşme yaptı


1939-1940 yıllarında bir süre de Ulaştırma Bakanlığı yaptı Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Ulaştırma Bakanıdır Bakanlığı sırasında demiryolu politikasının savunucusu olmuş ve 1200 km demiryolu yaptırmıştır Demokrasiye geçildikten sonra halk kendisini milletvekili olarak seçmemiştir


21 Şubat 1949 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetmiştir Mezarı Afyon’dadır Ayvalık'ın Cunda Adası'nda bir anıtı bulunmaktadır Antalya'nın caddelerinden birine Ali Çetinkaya Caddesi ismi verilmistir


İstiklal Mahkemelerinin üç Ali'lerinden biri olarak bilinir