Prof. Dr. Sinsi
|
Jens Christian Djurhuus
Djurhuus, 21 ağustos 1773'te, Naes Austurey'de doğar 29 kasım 1856'da, Sjovgaard'da hayata veda eder
Djurhuus'un en önemli eserlerinden biri, 1810 yılında yazdığı, " Uzun Yılan " adlı dans baladıdır 85 kıtalık bu balad, çember dansı eşliğinde söylenirdi Uzun Faroe baladları arasında yer alan bu balad, önceleri sözel olarak yazılmış; 1884'te ise, Faroe resmi gazetesi olan Dimmalaetting'de yayınlanmıştır
Konusu, Snorri Sturluson'un Heimskringla'sında yer alan, Olafs Saga Tryggvasonar adlı saganın bazı bölümlerinden alınmıştır Uzun Yılan adlı geminin yapımını ve 1000 yılında yapılan Svald deniz savaşını anlatır Bu savaşta, kral Olaf Tryggvason; Danimarka kralı Sveinn Tjuguskegg, İsveç kralı Olaf Eirikson ve Norveç kralı Jarl Eirikr vou Hlaoir'e karşı yaptığı savaşı kaybeder ve bu savaşta öldürülür
Djurhuus'un yazdığı bu yeni versiyonda; çok sayıda, ancak, direkt konuşma içeren sahneler seçilmiş ve orijinal sagadaki olayların objektif anlatımı, bu baladda, savaşan kişilerin ağzından verilmiştir Bazı sahneler hiç değiştirilmeden alınmış; bazı yerler ise, canlı bir şekilde yeniden yazılmıştır Böylece, bu balad; her bölümünün ustaca düzenlenmesi, somut detayların eklenmesi ve canlı anlatımıyla, en iyi İskandinav baladları arasında yer alır
Faroe'da, çember dansı eşliğinde söylenen, kahramanlık ve şövalyelik efsanelerine ait tarihi konuları kapsayan uzun balad türü ortaçağ'dan beri korunmuştu Ancak, 18 yüzyıla gelene kadar pek bilinmiyordu ve aktif değildi Djurhuus'un şarkıları sonucu, yeniden gündeme geldi Onun uzun baladlarının, Danimarka romantizminden etkilendiği söylenmiştir Çünkü, Oehlenschlager'in bazı romantik şiirleriyle, aynı tarihlerde ortaya çıkmıştır
Djurhuus'un, İskandinav tarihine ait konuları seçmesi; kendi geçmişine duyduğu ilgi ile bir geriye dönüş değil, ortaçağ'dan beri süregelen bir edebiyat geleneğinin sürdürülmesidir Djurhuus'un naif baladları; romantik baladlar değil, halk baladlarıdır 18 yüzyılda bu baladlara ilgi başlamasaydı; Djurhuus'un, zaten çok az bilinen hayatı hakkında hiçbir şey bilinemeyecek ve onun baladları, diğer Faroe dans baladları gibi anonim kalacaktı
Djurhuus'un bir diğer eseri, " Lorvik'li Pall " 'dir Bu dans baladı, ortaçağ Faroe dans baladlarının gelişmiş bir versiyonudur Balad, 64 kıtadan oluşmaktadır Ortaçağa ait ve tarihi konuları içeren dans baladlarının yerini, 18 yüzyıldan başlayarak, gündelik hayatı yansıtan ve komik olaylar içeren şarkılar almıştır Ancak, 19 yüzyılın başlarında; baladlar, daha güçlü satirik unsurlar taşımaya başlar Bu baladlardaki komik ve banal olayların süslü anlatımı; 19 yüzyıl Faroe gündelik hayatının, ne denli zor olduğunun betimlenmesi için bir araçtır " Lorvik'li Pall ", işte bu türden bir baladdır
Bir çiftlikte çalışan Pall, küçük bir kasaba olan Lorvik'ten, baskent Hauptstadt'a gitmek ister Balad, Pall'in başından geçen terslikleri anlatır O dönemde, Faroe'da, ticaret tekeli Danimarka kraliyetinin elindedir Faroe halkı, ürünlerini öncelikle tekel yönetimine götürmektedir Karşılığında kupon alan halk, resmi ticaret dükkanlarından alışveriş yapabiliyordu Ancak, buradaki mallar, ya bulunmuyordu ya da bulunanlar çok kötüydü İşte bu balad, Danimarka'nın ticaret tekelinin bir eleştirisidir
Djurhuus, bu balad ile 19 yüzyıl Faroe hayat standardının yükseltilmesi için çaba göstermiştir " Lorvik'li Pall ", Nolsoe'nin " Kuş Şarkısı " ile birlikte; Faroe halkının, ticari ve sonra da politik bağımsızlıkları için yapılan mücadelenin öncüsü olmuştur
Kaynakça:
-Kindler Neues Literatur Lexikon 1989
|